શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 182


ਤਬ ਕੋਪ ਕਰੰ ਸਿਵ ਸੂਲ ਲੀਯੋ ॥
tab kop karan siv sool leeyo |

ત્યારે શિવ ગુસ્સામાં આવી ગયા અને ત્રિશૂળ હાથમાં પકડી લીધું

ਅਰਿ ਕੋ ਸਿਰੁ ਕਾਟਿ ਦੁਖੰਡ ਕੀਯੋ ॥੩੯॥
ar ko sir kaatt dukhandd keeyo |39|

ત્યારે અત્યંત ગુસ્સે થઈને શિવે ત્રિશૂળ હાથમાં લીધું અને દુશ્મનનું માથું બે ભાગમાં કાપી નાખ્યું.39.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕੇ ਪਿਨਾਕਿ ਪ੍ਰਬੰਧਹਿ ਅੰਧਕ ਬਧਹਿ ਰੁਦ੍ਰੋਸਤਤਿ ਧਯਾਇ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੦॥
eit sree bachitr naattake pinaak prabandheh andhak badheh rudrosatat dhayaae samaapatam sat subham sat |10|

બચત્તર નાટકમાં અંધક રાક્ષસની હત્યા અને શિવની સ્તુતિના વર્ણનનો અંત.

ਅਥ ਗਉਰ ਬਧਹ ਕਥਨੰ ॥
ath gaur badhah kathanan |

હવે પાર્વતીની હત્યાનું વર્ણન શરૂ થાય છે:

ਸ੍ਰੀ ਭਗਉਤੀ ਜੀ ਸਹਾਇ ॥
sree bhgautee jee sahaae |

શ્રી ભગૌતી જી (પ્રાથમિક ભગવાન) મદદરૂપ થવા દો.

ਤੋਟਕ ਛੰਦ ॥
tottak chhand |

ટોટક સ્ટેન્ઝા

ਸੁਰ ਰਾਜ ਪ੍ਰਸੰਨਿ ਭਏ ਤਬ ਹੀ ॥
sur raaj prasan bhe tab hee |

ત્યારે ઈન્દરદેવ ખુશ હતા

ਅਰਿ ਅੰਧਕ ਨਾਸ ਸੁਨਿਯੋ ਜਬ ਹੀ ॥
ar andhak naas suniyo jab hee |

જ્યારે ઈન્દ્રએ અંધકાસુરના વિનાશની વાત સાંભળી ત્યારે તે ખૂબ જ પ્રસન્ન થયા.

ਇਮ ਕੈ ਦਿਨ ਕੇਤਕ ਬੀਤ ਗਏ ॥
eim kai din ketak beet ge |

ઘણા દિવસો આમ જ વીતી ગયા

ਸਿਵ ਧਾਮਿ ਸਤਕ੍ਰਿਤ ਜਾਤ ਭਏ ॥੧॥
siv dhaam satakrit jaat bhe |1|

આ રીતે, મે દિવસો વીતી ગયા અને શિવ પણ ઈન્દ્રના સ્થાને ગયા.1.

ਤਬ ਰੁਦ੍ਰ ਭਯਾਨਕ ਰੂਪ ਧਰਿਯੋ ॥
tab rudr bhayaanak roop dhariyo |

ત્યારે શિવે ભયંકર રૂપ ધારણ કર્યું.

ਹਰਿ ਹੇਰਿ ਹਰੰ ਹਥਿਯਾਰ ਹਰਿਯੋ ॥
har her haran hathiyaar hariyo |

પછી શિવને જોઈને રુદ્ર ભયંકર સ્વરૂપમાં પ્રગટ થયો, ઈન્દ્રએ પોતાના વપોનો વિસર્જન કર્યું.

ਤਬ ਹੀ ਸਿਵ ਕੋਪ ਅਖੰਡ ਕੀਯੋ ॥
tab hee siv kop akhandd keeyo |

ત્યારે શિવ પણ ગુસ્સે થયા.

ਇਕ ਜਨਮ ਅੰਗਾਰ ਅਪਾਰ ਲੀਯੋ ॥੨॥
eik janam angaar apaar leeyo |2|

ત્યારે શિવ અત્યંત ગુસ્સે થયા અને જીવંત કોલસાની જેમ ભડક્યા.2.

ਤਿਹ ਤੇਜ ਜਰੇ ਜਗ ਜੀਵ ਸਬੈ ॥
tih tej jare jag jeev sabai |

એ અંગારાના તાપથી જગતના તમામ જીવો સડવા લાગ્યા,

ਤਿਹ ਡਾਰ ਦਯੋ ਮਧਿ ਸਿੰਧੁ ਤਬੈ ॥
tih ddaar dayo madh sindh tabai |

એ જ્વાળાથી જગતના તમામ જીવો બળવા લાગ્યા. ત્યારે શિવે પોતાના ક્રોધને શાંત કરવા માટે પોતાના શસ્ત્ર અને ક્રોધને સમુદ્રમાં ફેંકી દીધા

ਸੋਊ ਡਾਰ ਦਯੋ ਸਿੰਧੁ ਮਹਿ ਨ ਗਯੋ ॥
soaoo ddaar dayo sindh meh na gayo |

પરંતુ જ્યારે તેને ફેંકવામાં આવ્યો ત્યારે સમુદ્રે તેને સ્વીકાર્યો નહિ.

ਤਿਹ ਆਨਿ ਜਲੰਧਰ ਰੂਪ ਲਯੋ ॥੩॥
tih aan jalandhar roop layo |3|

પરંતુ તે ડૂબી શક્યો નહીં અને રાક્ષસ જલંધરમાંથી પોતાને પ્રગટ કરી શક્યો.3.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચૌપાઈ

ਇਹ ਬਿਧਿ ਭਯੋ ਅਸੁਰ ਬਲਵਾਨਾ ॥
eih bidh bhayo asur balavaanaa |

આમ શક્તિશાળી વિશાળ દેખાયો અને

ਲਯੋ ਕੁਬੇਰ ਕੋ ਲੂਟ ਖਜਾਨਾ ॥
layo kuber ko loott khajaanaa |

આ રીતે આ રાક્ષસની શક્તિ અતિશય વધી ગઈ અને તેણે કુબેરનો ખજાનો પણ લૂંટી લીધો.

ਪਕਰ ਸਮਸ ਤੇ ਬ੍ਰਹਮੁ ਰੁਵਾਯੋ ॥
pakar samas te braham ruvaayo |

તેણે દાઢી પકડીને બ્રહ્માને પોકાર કર્યો

ਇੰਦ੍ਰ ਜੀਤਿ ਸਿਰ ਛਤ੍ਰ ਢੁਰਾਯੋ ॥੪॥
eindr jeet sir chhatr dturaayo |4|

તેણે બ્રહ્માને પકડ્યો અને તેને રડ્યો, અને ઈન્દ્રને જીતીને, તેણે તેની છત્ર કબજે કરી અને તેના માથા પર ઝૂલ્યા.4.

ਜੀਤਿ ਦੇਵਤਾ ਪਾਇ ਲਗਾਏ ॥
jeet devataa paae lagaae |

દેવતાઓ પર વિજય મેળવીને, તેણે સિંહાસન પર પગ મૂક્યો

ਰੁਦ੍ਰ ਬਿਸਨੁ ਨਿਜ ਪੁਰੀ ਬਸਾਏ ॥
rudr bisan nij puree basaae |

દેવતાઓ પર વિજય મેળવ્યા પછી, તેણે તેમને તેમના પગ પર પડ્યા અને વિષ્ણુ અને શિવને ફક્ત તેમના પોતાના શહેરોમાં જ રહેવાની ફરજ પાડી.

ਚਉਦਹ ਰਤਨ ਆਨਿ ਰਾਖੇ ਗ੍ਰਿਹ ॥
chaudah ratan aan raakhe grih |

(તે) ચૌદ રત્નો લાવ્યો અને પોતાના ઘરમાં મૂક્યો.

ਜਹਾ ਤਹਾ ਬੈਠਾਏ ਨਵ ਗ੍ਰਹ ॥੫॥
jahaa tahaa baitthaae nav grah |5|

તેણે તમામ ચૌદ ઝવેરાત પોતાના ઘરમાં એકઠા કર્યા અને પોતાની ઈચ્છાથી નવ ગ્રહો પર પોલેસ નક્કી કર્યા.5.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਜੀਤਿ ਬਸਾਏ ਨਿਜ ਪੁਰੀ ਅਸੁਰ ਸਕਲ ਅਸੁਰਾਰ ॥
jeet basaae nij puree asur sakal asuraar |

રાક્ષસ-રાજા, બધા પર વિજય મેળવતા, તેમને તેમના પોતાના પ્રદેશમાં રહેવાનું કારણ આપ્યું.

ਪੂਜਾ ਕਰੀ ਮਹੇਸ ਕੀ ਗਿਰਿ ਕੈਲਾਸ ਮਧਾਰ ॥੬॥
poojaa karee mahes kee gir kailaas madhaar |6|

દેવતાઓ કૈલાસ પર્વત પર ગયા અને તેમની પૂજા કરી.6.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચૌપાઈ

ਧ੍ਰਯਾਨ ਬਿਧਾਨ ਕਰੇ ਬਹੁ ਭਾਤਾ ॥
dhrayaan bidhaan kare bahu bhaataa |

(જલંધર)એ અનેક પદ્ધતિઓ વડે શિવનું ધ્યાન ખેંચ્યું

ਸੇਵਾ ਕਰੀ ਅਧਿਕ ਦਿਨ ਰਾਤਾ ॥
sevaa karee adhik din raataa |

તેઓએ લાંબા સમય સુધી વિવિધ પ્રકારની મધ્યસ્થી, પૂજા અને સેવા દિવસ અને રાત સેવા કરી.

ਐਸ ਭਾਤਿ ਤਿਹ ਕਾਲ ਬਿਤਾਯੋ ॥
aais bhaat tih kaal bitaayo |

આ રીતે તેણે થોડો સમય પસાર કર્યો.

ਅਬ ਪ੍ਰਸੰਗਿ ਸਿਵ ਊਪਰ ਆਯੋ ॥੭॥
ab prasang siv aoopar aayo |7|

હવે બધું શિવના સમર્થન પર નિર્ભર હતું.7.

ਭੂਤਰਾਟ ਕੋ ਨਿਰਖਿ ਅਤੁਲ ਬਲ ॥
bhootaraatt ko nirakh atul bal |

શિવની અદમ્ય શક્તિ જોઈને,

ਕਾਪਤ ਭਏ ਅਨਿਕ ਅਰਿ ਜਲ ਥਲ ॥
kaapat bhe anik ar jal thal |

ભૂતોના સ્વામી શિવની અસંખ્ય શક્તિઓને જોઈને પાણી અને જમીન પરના તમામ દુશ્મનો ધ્રૂજી ઉઠ્યા.

ਦਛ ਪ੍ਰਜਾਪਤਿ ਹੋਤ ਨ੍ਰਿਪਤ ਬਰ ॥
dachh prajaapat hot nripat bar |

તે સમયે દક્ષ પ્રજાપતિ નામનો એક મહાન રાજા હતો

ਦਸ ਸਹੰਸ੍ਰ ਦੁਹਿਤਾ ਤਾ ਕੇ ਘਰ ॥੮॥
das sahansr duhitaa taa ke ghar |8|

બધા રાજાઓમાં, રાજા દક્ષ સૌથી વધુ આદરણીય હતા, જેમના ઘરમાં દસ હજાર પુત્રીઓ હતી.8.

ਤਿਨ ਇਕ ਬਾਰ ਸੁਯੰਬਰ ਕੀਯਾ ॥
tin ik baar suyanbar keeyaa |

તેણે એકવાર ગાયું

ਦਸ ਸਹੰਸ੍ਰ ਦੁਹਿਤਾਇਸ ਦੀਯਾ ॥
das sahansr duhitaaeis deeyaa |

એકવાર તે રાજાએ પોતાના સ્થાને સ્વયંવર રાખ્યો અને તેની દસ હજાર પુત્રીઓને મંજૂરી આપી.

ਜੋ ਬਰੁ ਰੁਚੇ ਬਰਹੁ ਅਬ ਸੋਈ ॥
jo bar ruche barahu ab soee |

જેને પાણી ગમે છે તેણે હવે તે પાણી લેવું જોઈએ.

ਊਚ ਨੀਚ ਰਾਜਾ ਹੋਇ ਕੋਈ ॥੯॥
aooch neech raajaa hoe koee |9|

સમાજના ઉંચા અને નીચાના તમામ વિચારો છોડીને તેમની રુચિ અનુસાર લગ્ન કરવા.9.

ਜੋ ਜੋ ਜਿਸੈ ਰੁਚਾ ਤਿਨਿ ਬਰਾ ॥
jo jo jisai ruchaa tin baraa |

તેને ગમતું વરદાન લીધું.

ਸਬ ਪ੍ਰਸੰਗ ਨਹੀ ਜਾਤ ਉਚਰਾ ॥
sab prasang nahee jaat ucharaa |

તેમાંથી દરેકે તેને ગમે તેની સાથે લગ્ન કર્યા, પરંતુ આવી બધી ટુચકાઓ વર્ણવી શકાતી નથી

ਜੋ ਬਿਰਤਾਤ ਕਹਿ ਛੋਰਿ ਸੁਨਾਊ ॥
jo birataat keh chhor sunaaoo |

જો હું શરૂઆતથી આખી વાર્તા કહું,

ਕਥਾ ਬ੍ਰਿਧਿ ਤੇ ਅਧਿਕ ਡਰਾਊ ॥੧੦॥
kathaa bridh te adhik ddaraaoo |10|

તે બધાનું વિગતવાર વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે, પછી વોલ્યુમ વધવાનો ડર હંમેશા રહેશે.10.

ਚਾਰ ਸੁਤਾ ਕਸਪ ਕਹ ਦੀਨੀ ॥
chaar sutaa kasap kah deenee |

પ્રજાપતિએ કશપ (ઋષિ) ને ચાર પુત્રીઓ આપી.