શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1278


ਅਚਲ ਦੇਇ ਤਾ ਕੇ ਘਰ ਰਾਨੀ ॥
achal dee taa ke ghar raanee |

તેની પાસે અચલ દેઈ નામની રાણી હતી.

ਸੁੰਦਰਿ ਭਵਨ ਚਤ੍ਰਦਸ ਜਾਨੀ ॥੧॥
sundar bhavan chatradas jaanee |1|

તે ચૌદ લોકોમાં સુંદર માનવામાં આવતી હતી. 1.

ਅਚਲ ਮਤੀ ਦੂਸਰ ਤਿਹ ਦਾਰਾ ॥
achal matee doosar tih daaraa |

અચલ મતી તેમની બીજી રાણી હતી.

ਤਾ ਤੇ ਸੁੰਦਰਿ ਹੁਤੀ ਅਪਾਰਾ ॥
taa te sundar hutee apaaraa |

જે તેના કરતા વધુ સુંદર હતું (પહેલા).

ਤਾ ਸੌ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਨੇਹ ਅਪਾਰਾ ॥
taa sau nrip ko neh apaaraa |

રાજા તેના પર ખૂબ પ્રેમ કરતો હતો.

ਜਾਨਤ ਊਚ ਨੀਚ ਤਿਹ ਪ੍ਯਾਰਾ ॥੨॥
jaanat aooch neech tih payaaraa |2|

અમીર-ગરીબ સૌ તેમના પ્રેમને સમજતા હતા. 2.

ਦੁਤਿਯ ਨਾਰਿ ਅਸ ਚਰਿਤ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
dutiy naar as charit bichaariyo |

બીજી (એટલે કે પ્રથમ) રાણીએ આ પાત્ર કરવાનું વિચાર્યું

ਏਕ ਨਾਰਿ ਕੇ ਸਾਥ ਸਿਖਾਰਿਯੋ ॥
ek naar ke saath sikhaariyo |

અને એક મહિલા સાથે મળીને ભણાવ્યું.

ਤਾ ਕੋ ਭਰਿਯੋ ਦਰਬ ਸੌ ਧਾਮਾ ॥
taa ko bhariyo darab sau dhaamaa |

પોતાનું ઘર સંપત્તિથી ભરી દીધું.

ਜਾਨਤ ਅਵਰ ਨ ਦੂਜੀ ਬਾਮਾ ॥੩॥
jaanat avar na doojee baamaa |3|

આ વાત બીજી રાણીને ખબર ન હતી. 3.

ਜਬ ਸਭ ਅਰਧ ਰਾਤ੍ਰਿ ਸ੍ਵੈ ਜਾਹਿ ॥
jab sabh aradh raatr svai jaeh |

(રાણીએ તે સ્ત્રીને શીખવ્યું) જ્યારે બધા મધ્યરાત્રિએ સૂઈ જાય છે

ਜਾਗਤ ਰਹੈ ਏਕ ਜਨ ਨਾਹਿ ॥
jaagat rahai ek jan naeh |

અને એક પણ વ્યક્તિ જાગતી નથી.

ਦੀਪ ਜਰਿਯੋ ਧੌਲਰ ਜਬ ਲਹਿਯਹੁ ॥
deep jariyo dhaualar jab lahiyahu |

જ્યારે તમે મહેલ પર દીવો બળતો જોશો

ਤਬ ਤੁਮ ਅਸ ਰਾਜਾ ਸੌ ਕਹਿਯਹੁ ॥੪॥
tab tum as raajaa sau kahiyahu |4|

પછી રાજાને આમ કહે. 4.

ਮਾਯਾ ਗਡੀ ਮੋਹਿ ਨ੍ਰਿਪ ਜਾਨੋ ॥
maayaa gaddee mohi nrip jaano |

ઓ રાજન! તમે મને માયા (પૃથ્વીમાં) માનો છો.

ਏਕ ਬਾਤ ਮੈ ਤੁਮੈ ਬਖਾਨੋ ॥
ek baat mai tumai bakhaano |

હું તમને એક વાત કહું

ਅਛਲਾ ਦੇ ਤ੍ਰਿਯ ਕੌ ਬਲਿ ਦੈ ਕੈ ॥
achhalaa de triy kau bal dai kai |

તે અચલા દેઈ સ્ત્રીનો ભોગ આપીને

ਗ੍ਰਿਹ ਲੈ ਜਾਹਿ ਕਾਢਿ ਮੁਹਿ ਲੈ ਕੈ ॥੫॥
grih lai jaeh kaadt muhi lai kai |5|

અને મને (છુપાયેલા પૈસા) ઘરે લઈ જાઓ. 5.

ਅਛਲਾ ਦੇ ਜਬ ਹੀ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
achhalaa de jab hee sun paayo |

જ્યારે અચલા દેઈએ આ સાંભળ્યું,

ਉਲਟਿ ਭੇਦ ਤਿਹ ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਸਿਖਾਯੋ ॥
aulatt bhed tih triyeh sikhaayo |

તો (તે મહિલાને બોલાવીને) ઊલટું સમજાવ્યું.

ਏਕ ਬਾਤ ਮਾਗੇ ਮੁਹਿ ਦੇਹੁ ॥
ek baat maage muhi dehu |

એક શબ્દ માટે પૂછો, મને આપો.

ਨ੍ਰਿਪ ਪਹਿ ਨਾਮ ਤਿਸੀ ਕਾ ਲੇਹੁ ॥੬॥
nrip peh naam tisee kaa lehu |6|

રાજા પાસે તેનું નામ લો (મારી જગ્યાએ). 6.

ਪ੍ਰਥਮੈ ਅਧਿਕ ਦਰਬੁ ਤਿਹ ਦਿਯਾ ॥
prathamai adhik darab tih diyaa |

પ્રથમ (રાણી)એ તેને ઘણા પૈસા આપ્યા,

ਦੁਗਨੋ ਦਰਬ ਦੇਨ ਤਿਹ ਕਿਯਾ ॥
dugano darab den tih kiyaa |

પરંતુ તે બમણું ચૂકવ્યું.

ਤਿਨ ਸਹੇਟ ਉਤ ਦੀਪ ਜਗਾਯੋ ॥
tin sahett ut deep jagaayo |

તેમણે નિયત જગ્યાએ દીવો પ્રગટાવ્યો

ਇਤਿ ਇਸਤ੍ਰੀ ਇਮਿ ਭਾਖਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥੭॥
eit isatree im bhaakh sunaayo |7|

અને અહીં સ્ત્રીએ ઊંચા અવાજે કહ્યું.7.

ਹੇ ਨ੍ਰਿਪ ਮੁਹਿ ਮਾਯਾ ਤੁਮ ਜਾਨੋ ॥
he nrip muhi maayaa tum jaano |

ઓ રાજન! તમે મને માયા જાણો છો.

ਬਿਕਟ ਕੇਤੁ ਕੀ ਗਡੀ ਪਛਾਨੋ ॥
bikatt ket kee gaddee pachhaano |

બિક્ત કેતુ (રાજા) ના દમનને ધ્યાનમાં લો.

ਅਪਨੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕਹ ਬਲਿ ਦੈ ਕੈ ॥
apanee isatree kah bal dai kai |

પત્નીનું બલિદાન આપીને

ਯਾ ਤੇ ਭਖਹੁ ਕਾਢਿ ਧਨ ਲੈ ਕੈ ॥੮॥
yaa te bhakhahu kaadt dhan lai kai |8|

અને અહીંથી પૈસા લઈ તેનો ઉપયોગ કરો.8.

ਰਾਨੀ ਸਾਥ ਜਹਾ ਨ੍ਰਿਪ ਸੋਯੋ ॥
raanee saath jahaa nrip soyo |

જ્યાં રાજા રાણી સાથે સૂતો હતો,

ਅਰਧਿਕ ਰਾਤ੍ਰਿ ਬਚਨ ਤਹ ਹੋਯੋ ॥
aradhik raatr bachan tah hoyo |

મધ્યરાત્રિએ અવાજ સંભળાયો.

ਮੁਹਿ ਮਾਯਾ ਕੌ ਘਰ ਹੀ ਰਾਖਹੁ ॥
muhi maayaa kau ghar hee raakhahu |

મને તમારા ઘરમાં માયા રાખો

ਇਸਤ੍ਰੀ ਦੈ ਅਪਨੀ ਬਲਿ ਭਾਖਹੁ ॥੯॥
eisatree dai apanee bal bhaakhahu |9|

અને તમારી પત્નીનો ત્યાગ કરીને (મને) ઉપયોગ કરો. 9.

ਜਿਨ ਇਸਤ੍ਰੀ ਇਹ ਚਰਿਤ ਬਨਾਯੋ ॥
jin isatree ih charit banaayo |

આ પાત્ર બનાવનાર મહિલા (રાણી),

ਤਾ ਹੀ ਕੋ ਨ੍ਰਿਪ ਨਾਮ ਸੁਨਾਯੋ ॥
taa hee ko nrip naam sunaayo |

તેણે રાજાને તેનું નામ જણાવવાનું કહ્યું.

ਰਾਜਾ ਲੋਭ ਦਰਬ ਕੇ ਮਾਰੇ ॥
raajaa lobh darab ke maare |

રાજા, પૈસા માટે લોભી,

ਤਿਸੀ ਨਾਰਿ ਕਹ ਬਲਿ ਦੈ ਡਾਰੇ ॥੧੦॥
tisee naar kah bal dai ddaare |10|

તે સ્ત્રીનું બલિદાન આપ્યું. 10.

ਜਿਨਹੁ ਨਾਰਿ ਕੌ ਮਤੋ ਸਿਖਾਯੋ ॥
jinahu naar kau mato sikhaayo |

જેણે સ્ત્રી (દાસી) ને રહસ્ય શીખવ્યું,

ਪਲਟਿ ਕਾਮ ਤਾਹੀ ਕੇ ਆਯੋ ॥
palatt kaam taahee ke aayo |

તેણે તેના પાત્રને ફેરવ્યું અને તે તેના માટે કામ કર્યું.

ਉਨ ਤ੍ਰਿਯ ਦਰਬ ਤਾਹਿ ਬਹੁ ਦ੍ਰਯਾਇ ॥
aun triy darab taeh bahu drayaae |

તે સ્ત્રીએ તેને (દાસીને) ઘણા પૈસા આપ્યા

ਨਾਰਿ ਤਿਸੀ ਕੌ ਹਨ੍ਯੌ ਬਨਾਇ ॥੧੧॥
naar tisee kau hanayau banaae |11|

પરંતુ તે મહિલાએ તેને મારી નાખ્યો. 11.

ਬੁਰੀ ਬਾਤ ਜੋ ਕੋਈ ਬਨਾਵੈ ॥
buree baat jo koee banaavai |

જો કોઈ ખરાબ કામ કરે છે,

ਉਲਟਿ ਕਾਮ ਤਾਹੀ ਕੇ ਆਵੈ ॥
aulatt kaam taahee ke aavai |

તે તેના માથા પર ઊંધો પડે છે.

ਜੈਸਾ ਕਿਯੋ ਤੈਸ ਫਲ ਪਾਯੋ ॥
jaisaa kiyo tais fal paayo |

જેમ (તે રાણીએ) કર્યું હતું, તેવું જ ફળ મળ્યું.

ਤਾਹਿ ਹਨਤ ਥੀ ਆਪੁ ਹਨਾਯੋ ॥੧੨॥
taeh hanat thee aap hanaayo |12|

તેણી તેને (બીજી રાણી) મારવા માંગતી હતી, પરંતુ તેણી પોતે જ મારી નાખવામાં આવી હતી. 12.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਸਤਾਈਸ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੨੭॥੬੧੬੪॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade teen sau sataaees charitr samaapatam sat subham sat |327|6164|afajoon|

શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 327મા ચરિત્રનું અહીં સમાપન છે, બધું જ શુભ છે.327.6164. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ: