શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1229


ਅਪਨੇ ਜੋਰ ਅੰਗ ਸੋ ਅੰਗਾ ॥
apane jor ang so angaa |

હું અંગ-ઉપંગ કરીને સૂઉં છું.

ਭਲੀ ਭਲੀ ਇਸਤ੍ਰਿਨ ਸਭ ਭਾਖੀ ॥
bhalee bhalee isatrin sabh bhaakhee |

બધી દાસીઓ બોલી (રાણીની વાત સાંભળીને) 'ભલી ભલી'

ਜ੍ਯੋਂ ਤ੍ਯੋਂ ਨਾਰਿ ਨਾਹ ਤੇ ਰਾਖੀ ॥੩੩॥
jayon tayon naar naah te raakhee |33|

અને જેમ કે તેણે સ્ત્રીને (પુરુષથી) રાજાથી કેવી રીતે બચાવી. 33.

ਦਿਨ ਦੇਖਤ ਰਾਨੀ ਤਿਹ ਸੰਗਾ ॥
din dekhat raanee tih sangaa |

રાણીના દિવસે બધા જોયા

ਸੋਵਤ ਜੋਰ ਅੰਗ ਸੋ ਅੰਗਾ ॥
sovat jor ang so angaa |

તે તેની સાથે હાથ જોડીને સૂઈ ગઈ.

ਮੂਰਖ ਰਾਵ ਭੇਦ ਨਹਿ ਪਾਵੈ ॥
moorakh raav bhed neh paavai |

મૂર્ખ રાજા રહસ્ય સમજી રહ્યો ન હતો

ਕੋਰੋ ਅਪਨੋ ਮੂੰਡ ਮੁਡਾਵੈ ॥੩੪॥
koro apano moondd muddaavai |34|

અને સુકા માથું મુંડાવતો હતો. 34.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਨਬੇ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੯੦॥੫੫੩੬॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau nabe charitr samaapatam sat subham sat |290|5536|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 290મા અધ્યાયનું સમાપન છે, બધું જ શુભ છે. 290.5536. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਪਛਿਮਾਵਤੀ ਨਗਰ ਇਕ ਸੋਹੈ ॥
pachhimaavatee nagar ik sohai |

પચીમાવતી નામનું એક નગર હતું.

ਪਸਚਿਮ ਸੈਨ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਤਹ ਕੋ ਹੈ ॥
pasachim sain nripat tah ko hai |

ત્યાંનો રાજા પશ્ચિમ સન હતો.

ਪਸਚਿਮ ਦੇ ਰਾਨੀ ਤਾ ਕੇ ਘਰ ॥
pasachim de raanee taa ke ghar |

તેમના ઘરમાં પશ્ચિમ (દેઈ) નામની રાણી હતી.

ਰਹਤ ਪੰਡਿਤਾ ਸਕਲ ਲੋਭਿ ਕਰਿ ॥੧॥
rahat pandditaa sakal lobh kar |1|

(જેને જોઈને) પંડિતોને પણ ઈર્ષ્યા થતી. 1.

ਅਧਿਕ ਰੂਪ ਰਾਨੀ ਕੋ ਰਹੈ ॥
adhik roop raanee ko rahai |

રાણી ખૂબ જ સુંદર હતી.

ਜਗ ਤਿਹ ਦੁਤਿਯ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਕਹੈ ॥
jag tih dutiy chandramaa kahai |

દુનિયા તેને બીજો ચંદ્ર કહેતી હતી.

ਤਾ ਪਰ ਰੀਝਿ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੀ ਭਾਰੀ ॥
taa par reejh nripat kee bhaaree |

રાજાને તેની ખૂબ જ ઈર્ષ્યા થઈ.

ਜਾਨਤ ਊਚ ਨੀਚਿ ਪਨਿਹਾਰੀ ॥੨॥
jaanat aooch neech panihaaree |2|

અમીર, ગરીબ અને દલિત લોકો પણ (આ વાત) જાણતા હતા. 2.

ਤਹ ਹੁਤੋ ਰਾਇ ਦਿਲਵਾਲੀ ॥
tah huto raae dilavaalee |

ત્યાં એક દિલવાલી રાય (નામવાળી વ્યક્તિ) રહેતો હતો.

ਜਾਨਕ ਦੂਸਰਾਸੁ ਹੈ ਮਾਲੀ ॥
jaanak doosaraas hai maalee |

(જે દેખાતો હતો) જાણે તે બીજો સૂર્ય હોય ('અંશુમાલી').

ਸੋ ਪਹਿ ਜਾਤ ਨ ਪ੍ਰਭਾ ਬਖਾਨੀ ॥
so peh jaat na prabhaa bakhaanee |

તેના તેજનું વર્ણન (મારા દ્વારા) કરી શકાતું નથી.

ਉਰਝਿ ਰਹੀ ਦੁਤਿ ਹੇਰਤ ਰਾਨੀ ॥੩॥
aurajh rahee dut herat raanee |3|

(તેની) સુંદરતા જોઈને રાણી મોહિત થઈ ગઈ. 3.

ਤਾ ਸੌ ਅਧਿਕ ਸਨੇਹ ਬਢਾਯੋ ॥
taa sau adhik saneh badtaayo |

તે (રાણી) તેને ખૂબ પસંદ કરતી હતી

ਏਕ ਦਿਵਸ ਗ੍ਰਿਹ ਬੋਲਿ ਪਠਾਯੋ ॥
ek divas grih bol patthaayo |

અને એક દિવસ (તેને) ઘરે બોલાવ્યો.

ਸੋ ਤਬ ਹੀ ਸੁਨਿ ਬਚ ਪਹ ਗਯੋ ॥
so tab hee sun bach pah gayo |

શબ્દો સાંભળીને તે (તેની પાસે) ગયો

ਭੇਟਤ ਰਾਜ ਕੁਅਰਿ ਕਹ ਭਯੋ ॥੪॥
bhettat raaj kuar kah bhayo |4|

અને જઈને રાણીને મળ્યો. 4.

ਪੋਸਤ ਭਾਗ ਅਫੀਮ ਮੰਗਾਈ ॥
posat bhaag afeem mangaaee |

(રાણીએ) ખસખસ, શણ અને અફીણ માંગ્યા

ਏਕ ਸੇਜ ਪਰ ਬੈਠਿ ਚੜਾਈ ॥
ek sej par baitth charraaee |

અને એ જ ઋષિ પર બેસીને ગ્રહણ કર્યું.

ਜਬ ਮਦ ਸੋ ਮਤਵਾਰੇ ਭਏ ॥
jab mad so matavaare bhe |

જ્યારે (બંને) નશો થઈ ગયો,

ਤਬ ਹੀ ਸੋਕ ਬਿਸਰਿ ਸਭ ਗਏ ॥੫॥
tab hee sok bisar sabh ge |5|

તો જ બધા દુ:ખ દૂર થયા. 5.

ਏਕ ਸੇਜ ਪਰ ਬੈਠਿ ਕਲੋਲਹਿ ॥
ek sej par baitth kaloleh |

એ જ સેજ પર બેસીને તેઓએ તે કરવાનું શરૂ કર્યું

ਰਸ ਕੀ ਕਥਾ ਰਸਿਕ ਮਿਲਿ ਬੋਲਹਿ ॥
ras kee kathaa rasik mil boleh |

અને (બંને) રસિક રસ વિશે વાત કરવા લાગ્યા.

ਚੁੰਬਨ ਔਰ ਅਲਿੰਗਨ ਕਰਹੀ ॥
chunban aauar alingan karahee |

(તેઓ) ચુંબન અને આલિંગન કરતા હતા

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਭੋਗਨ ਭਰਹੀ ॥੬॥
bhaat bhaat ke bhogan bharahee |6|

અને વિવિધ વસ્તુઓની વિપુલતામાં વ્યસ્ત રહેતો હતો. 6.

ਰਾਨੀ ਰਮਤ ਅਧਿਕ ਉਰਝਾਈ ॥
raanee ramat adhik urajhaaee |

(તેની સાથે) રોમિંગ કરતી વખતે રાણી ખૂબ જ મોહિત થઈ ગઈ.

ਭੋਗ ਗਏ ਦਿਲਵਾਲੀ ਰਾਈ ॥
bhog ge dilavaalee raaee |

અભિપ્રાય માણીને દિલવાલી ચાલ્યો ગયો.

ਚਿਤ ਅਪਨੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਿਚਾਰੋ ॥
chit apanai ih bhaat bichaaro |

(રાણીએ) મનમાં આમ વિચાર્યું

ਮੈ ਯਾਹੀ ਕੇ ਸੰਗ ਸਿਧਾਰੋ ॥੭॥
mai yaahee ke sang sidhaaro |7|

કે મારે પણ તેની સાથે જવું જોઈએ. 7.

ਰਾਜ ਪਾਟ ਮੇਰੇ ਕਿਹ ਕਾਜਾ ॥
raaj paatt mere kih kaajaa |

(આ) મારું શું કામ રાજ-પાટ.

ਮੋ ਕਹ ਨਹੀ ਸੁਹਾਵਤ ਰਾਜਾ ॥
mo kah nahee suhaavat raajaa |

મને પણ આ રાજા પસંદ નથી.

ਮੈ ਸਾਜਨ ਕੇ ਸਾਥ ਸਿਧੈਹੌ ॥
mai saajan ke saath sidhaihau |

હું સજ્જન સાથે જઈશ

ਭਲੀ ਬੁਰੀ ਸਿਰ ਮਾਝ ਸਹੈਹੌ ॥੮॥
bhalee buree sir maajh sahaihau |8|

અને ખરાબ અને સારા તેમના માથા પર સહન કરશે. 8.

ਜਹਾ ਸਿੰਘ ਮਾਰਤ ਬਨ ਮਾਹੀ ॥
jahaa singh maarat ban maahee |

જ્યાં સિંહો બનમાં મારતા હતા,

ਸੁਨਾ ਦੋਹਰਾ ਏਕ ਤਹਾ ਹੀ ॥
sunaa doharaa ek tahaa hee |

પહેલા એક મંદિર હતું.

ਚੜਿ ਝੰਪਾਨ ਤਿਹ ਠੌਰ ਸਿਧਾਈ ॥
charr jhanpaan tih tthauar sidhaaee |

(રાણી) પાલખીમાં બેસીને ત્યાં ગઈ

ਮਿਤ੍ਰਹਿ ਤਹੀ ਸਹੇਟ ਬਤਾਈ ॥੯॥
mitreh tahee sahett bataaee |9|

અને મિત્રાએ મીટીંગ પ્લેસ ('શેટ') 9 પણ કહ્યું.

ਮਹਾ ਗਹਿਰ ਬਨ ਮੈ ਜਬ ਗਈ ॥
mahaa gahir ban mai jab gee |

જ્યારે તે જાડા બનમાં ગયો

ਲਘੁ ਇਛਾ ਕਹ ਉਤਰਤ ਭਈ ॥
lagh ichhaa kah utarat bhee |

તેથી પેશાબ કરવાના બહાને તે (પાલખીમાંથી) નીચે ઉતરી.

ਤਹ ਤੇ ਗਈ ਮਿਤ੍ਰ ਕੇ ਸੰਗਾ ॥
tah te gee mitr ke sangaa |

ત્યાંથી તે મિત્ર સાથે ગયો હતો