શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 824


ਤਾ ਕੇ ਬਿਧਨਾ ਲੇਤ ਪ੍ਰਾਨ ਹਰਨ ਕਰਿ ਪਲਕ ਮੈ ॥੩੦॥
taa ke bidhanaa let praan haran kar palak mai |30|

ષડયંત્રકાર તેને સમય ગાળાના થોડાક સમયમાં ખતમ કરે છે.(30)(I)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦ੍ਵਾਦਸਮੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੨॥੨੩੪॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade dvaadasamo charitr samaapatam sat subham sat |12|234|afajoon|

રાજા અને મંત્રીની શુભ ચરિત્રની વાતચીતની બારમી ઉપમા, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ. (12)(234)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਬਹੁਰਿ ਸੁ ਮੰਤ੍ਰੀ ਰਾਇ ਸੌ ਕਥਾ ਉਚਾਰੀ ਆਨਿ ॥
bahur su mantree raae sau kathaa uchaaree aan |

પછી મંત્રીએ બીજો કિસ્સો સંભળાવ્યો,

ਸੁਨਤ ਸੀਸ ਰਾਜੈ ਧੁਨ੍ਰਯੋ ਰਹਿਯੋ ਮੌਨ ਮੁਖਿ ਠਾਨਿ ॥੧॥
sunat sees raajai dhunrayo rahiyo mauan mukh tthaan |1|

જે સાંભળીને રાજાએ એકસાથે માથું હલાવ્યું પણ ચૂપ રહ્યા

ਪਦੂਆ ਉਹਿ ਟਿਬਿਯਾ ਬਸੈ ਗੈਨੀ ਹਮਰੇ ਗਾਉ ॥
padooaa uhi ttibiyaa basai gainee hamare gaau |

ટેકરીઓ પર એક સહાયક રહેતો હતો, અને તેની પત્ની અમારા ગામમાં રહેતી હતી.

ਦਾਸ ਖਸਮ ਤਾ ਕੋ ਰਹਤ ਰਾਮ ਦਾਸ ਤਿਹ ਨਾਉ ॥੨॥
daas khasam taa ko rahat raam daas tih naau |2|

તેમના પતિ રામદાસ તરીકે જાણીતા હતા.(2)

ਰਾਮ ਦਾਸ ਅਨਤੈ ਰਹਤ ਪਦੂਆ ਕੇ ਸੰਗ ਸੋਇ ॥
raam daas anatai rahat padooaa ke sang soe |

જ્યારે રામદાસ બીજે ક્યાં સૂઈ જાય, ત્યારે તે એક સહાયક સાથે સૂઈ જતી, કોણ

ਨ੍ਰਹਾਨ ਹੇਤ ਉਠਿ ਜਾਤ ਤਹ ਜਬੈ ਦੁਪਹਰੀ ਹੋਇ ॥੩॥
nrahaan het utth jaat tah jabai dupaharee hoe |3|

મધ્યાહ્ન સમયે ઉઠીને તેના અશુદ્ધિ માટે જતા હતા.(3)

ਇਕ ਦਿਨ ਪਦੂਆ ਕੇ ਸਦਨ ਬਹੁ ਜਨ ਬੈਠੇ ਆਇ ॥
eik din padooaa ke sadan bahu jan baitthe aae |

એકવાર તે સહાયકના ઘરે થોડા અજાણ્યા લોકો દેખાયા પરંતુ

ਭੇਦ ਨ ਪਾਯੋ ਗੈਨਿ ਯਹਿ ਤਹਾ ਪਹੁੰਚੀ ਜਾਇ ॥੪॥
bhed na paayo gain yeh tahaa pahunchee jaae |4|

જ્યારે તેણી ત્યાં પહોંચી ત્યારે તેની રખાતને તેમના વિશે કોઈ જાણ ન હતી.(4)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਤਬੈ ਤੁਰਤ ਤ੍ਰਿਯ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
tabai turat triy bachan uchaare |

તરત જ સ્ત્રીએ કહ્યું,

ਰਾਮ ਦਾਸ ਆਏ ਨ ਤੁਹਾਰੇ ॥
raam daas aae na tuhaare |

તેણીએ પૂછ્યું કે શું રામદાસ ત્યાં આવ્યા નથી.

ਮੇਰੇ ਪਤਿ ਪਰਮੇਸ੍ਵਰ ਓਊ ॥
mere pat paramesvar oaoo |

મારા ભગવાન જેવા પતિ

ਕਹ ਗਯੋ ਤਾਹਿ ਬਤਾਵਹੁ ਕੋਊ ॥੫॥
kah gayo taeh bataavahu koaoo |5|

તે મારા ભગવાન જેવા પતિ છે. તે ક્યાં ગયો છે? કૃપા કરીને મને કહો.' (5)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਗਰਾ ਓਰ ਕਹ ਯੌ ਗਈ ਜਾਤ ਭਏ ਉਠਿ ਲੋਗ ॥
garaa or kah yau gee jaat bhe utth log |

આમ જાહેર કરીને તે મુખ્ય શેરી તરફ નીકળી ગયો. બધા અજાણ્યા તરત જ ઉભા થઈ ગયા અને સ્થળ છોડી ગયા.

ਤੁਰਤੁ ਆਨਿ ਤਾ ਸੌ ਰਮੀ ਮਨ ਮੈ ਭਈ ਨਿਸੋਗ ॥੬॥
turat aan taa sau ramee man mai bhee nisog |6|

ત્યારબાદ તેણીએ તેના તમામ ડરનો ત્યાગ કર્યો અને ટૂંક સમયમાં તેના પ્રેમીને પ્રેરિત કરવા પાછી આવી.(6)

ਪਦੂਆ ਸੌ ਰਤਿ ਮਾਨਿ ਕੈ ਤਹਾ ਪਹੂੰਚੀ ਆਇ ॥
padooaa sau rat maan kai tahaa pahoonchee aae |

પડુઆ (તેણી) સાથે પ્રેમ કરી ત્યાં પહોંચી

ਰਾਖਿਯੋ ਹੁਤੋ ਸਵਾਰਿ ਜਹ ਆਪਨ ਸਦਨ ਸੁਹਾਇ ॥੭॥
raakhiyo huto savaar jah aapan sadan suhaae |7|

અને તે સહાયક સાથે પ્રેમ કર્યા પછી, તેણી તેના સુંદર નિવાસસ્થાનમાં પીછેહઠ કરી.(7)

ਕੈਸੋ ਹੀ ਬੁਧਿਜਨ ਕੋਊ ਚਤੁਰ ਕੈਸਉ ਹੋਇ ॥
kaiso hee budhijan koaoo chatur kaisau hoe |

વ્યક્તિ ગમે તેટલો શાણો અને શાણો હોય,

ਚਰਿਤ ਚਤੁਰਿਯਾ ਤ੍ਰਿਯਨ ਕੋ ਪਾਇ ਸਕਤ ਨਹਿ ਕੋਇ ॥੮॥
charit chaturiyaa triyan ko paae sakat neh koe |8|

ધનુષ્ય-કદાચ કોઈ જ્ઞાની હોઈ શકે, સ્ત્રી-ક્રિતારોને સમજી શકવા સક્ષમ ન હોય.(8)

ਜੋ ਨਰ ਅਪੁਨੇ ਚਿਤ ਕੌ ਤ੍ਰਿਯ ਕਰ ਦੇਤ ਬਨਾਇ ॥
jo nar apune chit kau triy kar det banaae |

જેણે સ્ત્રીને પોતાના રહસ્યો જાહેર કર્યા, તે વૃદ્ધાવસ્થા કરશે

ਜਰਾ ਤਾਹਿ ਜੋਬਨ ਹਰੈ ਪ੍ਰਾਨ ਹਰਤ ਜਮ ਜਾਇ ॥੯॥
jaraa taeh joban harai praan harat jam jaae |9|

તેની યુવાની પર કાબૂ મેળવો, અને મૃત્યુનો દેવદૂત તેના આત્માને છીનવી લેવા માટે ઘેરી લે છે.(9)

ਸੋਰਠਾ ॥
soratthaa |

સોરઠ

ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਨ ਦੀਜੈ ਭੇਦ ਤਾਹਿ ਭੇਦ ਲੀਜੈ ਸਦਾ ॥
triyeh na deejai bhed taeh bhed leejai sadaa |

સિમ્રિટીઝ, વેદ અને કોકા શાસ્ત્રોનો સાર એ છે કે રહસ્ય સ્ત્રીઓને આપવામાં આવતું નથી.

ਕਹਤ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਅਰੁ ਬੇਦ ਕੋਕਸਾਰਊ ਯੌ ਕਹਤ ॥੧੦॥
kahat sinmrit ar bed kokasaaraoo yau kahat |10|

તેના બદલે, તેના કોયડાઓને સમજવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ.(10)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤ੍ਰਿਦਸਮੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੩॥੨੪੪॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade tridasamo charitr samaapatam sat subham sat |13|244|afajoon|

રાજા અને મંત્રીની શુભ ચરિત્ર વાર્તાલાપની તેરમી ઉપમા, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ. (13)(244)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਬਹੁਰਿ ਸੁ ਮੰਤ੍ਰੀ ਰਾਇ ਸੌ ਕਥਾ ਉਚਾਰੀ ਏਕ ॥
bahur su mantree raae sau kathaa uchaaree ek |

પછી મંત્રીએ એવી ઉપમા સંભળાવી કે મન શાંત થઈ ગયું,

ਅਧਿਕ ਮੋਦ ਮਨ ਮੈ ਬਢੈ ਸੁਨਿ ਗੁਨ ਬਢੈ ਅਨੇਕ ॥੧॥
adhik mod man mai badtai sun gun badtai anek |1|

અને વર્ચ્યુઓસિટી ઘણી વધારે હતી -1

ਏਕ ਤ੍ਰਿਯਾ ਗਈ ਬਾਗ ਮੈ ਰਮੀ ਔਰ ਸੋ ਜਾਇ ॥
ek triyaa gee baag mai ramee aauar so jaae |

પુહાપ માટી નામની એક સ્ત્રી એક બગીચામાં ગઈ અને બીજાને પ્રેમ કરવા લાગી.

ਤਹਾ ਯਾਰ ਤਾ ਕੋ ਤੁਰਤ ਦੁਤਿਯ ਪਹੂੰਚ੍ਯੋ ਆਇ ॥੨॥
tahaa yaar taa ko turat dutiy pahoonchayo aae |2|

તેનો પ્રેમી પણ તરત જ ત્યાં ગયો.(2)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਜਾਰ ਆਵਤ ਜਬ ਤਿਨ ਤ੍ਰਿਯ ਲਹਿਯੋ ॥
jaar aavat jab tin triy lahiyo |

જ્યારે તે સ્ત્રીએ તે માણસને આવતો જોયો

ਦੁਤਿਯ ਮੀਤ ਸੋ ਇਹ ਬਿਧਿ ਕਹਿਯੋ ॥
dutiy meet so ih bidh kahiyo |

જ્યારે તેણીએ તેના બીજા પ્રેમીને ઘૂસણખોરી કરતા જોયા,

ਮਾਲੀ ਨਾਮ ਆਪਨ ਤੁਮ ਕਰੋ ॥
maalee naam aapan tum karo |

તેણીએ પ્રથમને પૂછ્યું, 'તમારી જાતને માળીનો વેશપલટો કરો,

ਫਲ ਫੂਲਨਿ ਆਗੇ ਲੈ ਧਰੋ ॥੩॥
fal foolan aage lai dharo |3|

તમારી સામે થોડા ફૂલો રાખવા.(3)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਜੋ ਹਮ ਇਹ ਜੁਤ ਬਾਗ ਮੈ ਬੈਠੇ ਮੋਦ ਬਢਾਇ ॥
jo ham ih jut baag mai baitthe mod badtaae |

'આપણે બગીચામાં સ્નેહભરી મુદ્રામાં બેસીએ ત્યારે તું

ਫੂਲ ਫਲਨ ਲੈ ਤੁਮ ਤੁਰਤੁ ਆਗੇ ਧਰੋ ਬਨਾਇ ॥੪॥
fool falan lai tum turat aage dharo banaae |4|

અમારી સામે તરત જ ફૂલો અને ફળો મૂકો.'(4)

ਤਬੈ ਤਵਨ ਤਿਯੋ ਹੀ ਕਿਯੋ ਜੋ ਤ੍ਰਿਯ ਤਿਹ ਸਿਖ ਦੀਨ ॥
tabai tavan tiyo hee kiyo jo triy tih sikh deen |

પ્રેમીએ તેને કહ્યું તે રીતે વર્ત્યા અને ફૂલો એકત્રિત કર્યા અને

ਫੂਲ ਫੁਲੇ ਅਰੁ ਫਲ ਘਨੇ ਤੋਰਿ ਤੁਰਤੁ ਕਰ ਲੀਨ ॥੫॥
fool fule ar fal ghane tor turat kar leen |5|

ફળ અને તેને તેના હાથમાં પકડ્યા.(5)

ਤ੍ਰਿਯਾ ਸਹਿਤ ਜਦ ਬਾਗ ਮੈ ਜਾਰ ਬਿਰਾਜਿਯੋ ਜਾਇ ॥
triyaa sahit jad baag mai jaar biraajiyo jaae |

જલદી તેઓ બેઠા કે તેણે તરત જ ફૂલો મૂક્યા અને

ਤੋ ਤਿਨ ਫੁਲ ਫਲ ਲੈ ਤੁਰਤੁ ਆਗੇ ਧਰੇ ਬਨਾਇ ॥੬॥
to tin ful fal lai turat aage dhare banaae |6|

તેમની સામે ફળ.(6)

ਇਹ ਮਾਲੀ ਇਹ ਬਾਗ ਕੋ ਆਯੋ ਤੁਮਰੇ ਪਾਸ ॥
eih maalee ih baag ko aayo tumare paas |

પછી તેણે કહ્યું, 'આ માળી તમારી પાસે આવ્યો છે.