શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 996

ਬਿਸਨ ਸਿਖ੍ਯ ਰਾਜਾ ਜੂ ਰਹਈ ॥

bisan sikhay raajaa joo rahee |

રાજા વિષ્ણુના ઉપાસક હતા.

ਹਰਿ ਹਰਿ ਸਦਾ ਬਕਤ੍ਰ ਤੇ ਕਹਈ ॥

har har sadaa bakatr te kahee |

રાજાએ ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરી અને હંમેશા તેમની ઉપાધિ પર પ્રતિબિંબિત કર્યું.

ਸਿਵ ਕੌ ਨੈਕ ਨ ਮਨ ਮੈ ਲ੍ਯਾਵੈ ॥

siv kau naik na man mai layaavai |

તેણે શિવ વિશે જરાપણ વિચાર કર્યો ન હતો.

ਸਦਾ ਕ੍ਰਿਸਨ ਦੇ ਗੀਤਨ ਗਾਵੈ ॥੨॥

sadaa krisan de geetan gaavai |2|

તે ક્યારેય શિવને યાદ કરશે નહીં અને સતત કૃષ્ણની સ્તુતિ કહેશે.(2)

ਰਾਨੀ ਸੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੈ ॥

raanee so ih bhaat uchaarai |

(તે) રાણીને આમ કહેતો હતો

ਤੈ ਸਿਵ ਸਿਵ ਕਾਹੇ ਕੌ ਬਿਚਾਰੈ ॥

tai siv siv kaahe kau bichaarai |

તેણે રાનીને ઠપકો આપ્યો કે તે શિવ વિશે આટલું કેમ વિચારે છે.

ਚਮਤਕਾਰ ਯਾ ਮੈ ਕਛੁ ਨਾਹੀ ॥

chamatakaar yaa mai kachh naahee |

તેમાં કોઈ ચમત્કાર નથી.

ਯੌ ਆਵਤ ਮੋਰੇ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥੩॥

yau aavat more man maahee |3|

'મારા મનને ખાતરી છે કે તેની પાસે કોઈ આકાશી શક્તિઓ નથી.'(3)

ਚਮਤਕਾਰ ਸਿਵ ਤੁਮੈ ਬਤਾਊਾਂ ॥

chamatakaar siv tumai bataaooaan |

(એકવાર રાણીએ કહ્યું) જો હું તને શિવનો ચમત્કાર બતાવું

ਤੋ ਤੁਮ ਕੋ ਇਹ ਮਾਰਗ ਲ੍ਯਾਊਂ ॥

to tum ko ih maarag layaaoon |

(તેનો જવાબ) 'હું તમને શિવની ચમત્કારિક શક્તિ બતાવીશ અને પછી તમને ખાતરી થશે.

ਤੈ ਸਿਵ ਕੋ ਕਛੁ ਚਰਿਤ ਨ ਜਾਨੋ ॥

tai siv ko kachh charit na jaano |

તમે શિવના ચરિત્ર વિશે કશું જ જાણતા નથી.

ਧਨ ਪ੍ਰਸਾਦ ਤੇ ਭਯੋ ਦਿਵਾਨੋ ॥੪॥

dhan prasaad te bhayo divaano |4|

'તમે શિવના ચરિત્રને સમજી શકતા નથી, કારણ કે તમે ફક્ત તમારા મહેલો અને ખજાના સુધી જ સીમિત છો.(4)

ਛਪੈ ਛੰਦ ॥

chhapai chhand |

છપાઈ છંદ

ਪ੍ਰਥਮ ਤ੍ਰਿਪੁਰ ਕੌ ਘਾਇ ਰੁਦ੍ਰ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾਰਿ ਕਹਾਯੋ ॥

pratham tripur kau ghaae rudr tripuraar kahaayo |

'પ્રાથમિક રીતે શિવે ત્રિપૂર શૈતાનનો વધ કર્યો અને ત્રિપુકિલર તરીકે સન્માનિત થયા.

ਗੰਗ ਜਟਨ ਮੈ ਧਾਰਿ ਗੰਗਧਰ ਨਾਮ ਸੁਹਾਯੋ ॥

gang jattan mai dhaar gangadhar naam suhaayo |

પછી, રંગોમાં રંગાયેલાં કપડાં સાથે, તેમણે ભગવાન ગંધારભ તરીકે પ્રશંસા મેળવી.

ਜਟਾ ਜੂਟ ਕੌ ਧਾਰਿ ਜਟੀ ਨਾਮਾ ਸਦ ਸੋਹੈ ॥

jattaa joott kau dhaar jattee naamaa sad sohai |

જેમ કે કપડાં સાથે તે જટ્ટીના ભગવાન કહેવાને લાયક હતો.

ਖਗ ਮ੍ਰਿਗ ਜਛ ਭੁਜੰਗ ਅਸੁਰ ਸੁਰ ਨਰ ਮੁਨਿ ਮੋਹੈ ॥

khag mrig jachh bhujang asur sur nar mun mohai |

પશુ, પંખી, જચ્છ, ભુજંગ, દેવતાઓ, દુષ્ટો, પુરૂષો, સ્ત્રીઓ અને ઋષિમુનિઓ, બધાં જ તેમનાં પ્રિય થઈ ગયા.

ਕਰੀ ਪਾਰਬਤੀ ਨਾਰਿ ਪਾਰਬਤੀਸ੍ਵਰ ਸਭ ਜਾਨੈ ॥

karee paarabatee naar paarabateesvar sabh jaanai |

પાર્વતી સાથે લગ્ન કર્યા હોવાથી તેને પાર્વતી-પત્ની તરીકે પણ સંબોધવામાં આવે છે.

ਕਹਾ ਮੂੜ ਤੈ ਰਾਵ ਭੇਦ ਤਾ ਕੌ ਪਹਿਚਾਨੇ ॥੫॥

kahaa moorr tai raav bhed taa kau pahichaane |5|

પરંતુ, તમે, હે મૂર્ખ રાજા, આવા રહસ્યોને સમજી શકતા નથી.(5)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਚਮਤਕਾਰ ਤੋ ਕੌ ਤੁਰਤੁ ਪ੍ਰਥਮੈ ਦੇਊ ਦਿਖਾਇ ॥

chamatakaar to kau turat prathamai deaoo dikhaae |

'પહેલા હું તમને શિવનો ચમત્કાર બતાવીશ.

ਬਹੁਰਿ ਸਿਖ੍ਯ ਸਿਵ ਕੋ ਕਰੌ ਯਾ ਮਾਰਗ ਮੈ ਲ੍ਯਾਇ ॥੬॥

bahur sikhay siv ko karau yaa maarag mai layaae |6|

'અને પછી હું તમને તેના ન્યાયી માર્ગ પર મૂકીશ.' (6)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਸੋਇ ਗਯੋ ਤਬ ਪਤਿਹਿ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥

soe gayo tab patihi nihaariyo |

જ્યારે તેણીએ તેના પતિને સૂતા જોયા,

ਤੁਰਤ ਖਾਟ ਤੇ ਪਕਰਿ ਪਛਾਰਿਯੋ ॥

turat khaatt te pakar pachhaariyo |

જ્યારે તે સૂતો હતો, ત્યારે તેણી કૂદી ગઈ અને ઝડપથી તેના પલંગ પર ફેરવાઈ ગઈ.

ਸਿਵ ਸਿਵ ਸਿਵ ਆਪਨ ਤਬ ਕੀਨੋ ॥

siv siv siv aapan tab keeno |

(તેણી) પછી શિવ, શિવ, શિવ, મંત્રોચ્ચાર કરવા લાગ્યા.

ਕਛੂ ਰਾਵ ਯਹ ਭੇਦ ਨ ਚੀਨੋ ॥੭॥

kachhoo raav yah bhed na cheeno |7|

અને સતત વક્તવ્ય કર્યું, શિવ, શિવ, શિવ, પરંતુ રાજા કોયડાને સમજી શક્યા નહીં.(7)

ਕਿਨ ਧੈ ਕੈ ਮੋ ਕੌ ਪਟਕਾਯੋ ॥

kin dhai kai mo kau pattakaayo |

જેણે મને ધક્કો મારીને માર્યો છે

ਰਾਨੀ ਮੈ ਯਹ ਕਛੂ ਨ ਪਾਯੋ ॥

raanee mai yah kachhoo na paayo |

(તેણે કહ્યું) 'કોઈક શરીર મારા પલંગ પર પડી ગયું છે, અને, રાની, હું સમજી શક્યો નહીં.'

ਸਕਲ ਬ੍ਰਿਥਾ ਤੁਮ ਹਮੈ ਸੁਨਾਵੋ ॥

sakal brithaa tum hamai sunaavo |

મને આ વિશે બધું કહો

ਹਮਰੇ ਚਿਤ ਕੋ ਤਾਪ ਮਿਟਾਵੋ ॥੮॥

hamare chit ko taap mittaavo |8|

(રાની) 'કૃપા કરીને મને વિગતો જણાવો અને તમારું મન ખોલો.(8)

ਕਛੂ ਰੁਦ੍ਰ ਤੁਮ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥

kachhoo rudr tum bachan uchaare |

(રાણીએ જવાબ આપ્યો) તમારે રુદ્ર સામે કેટલાક (ખરાબ) શબ્દો બોલવાના છે.

ਤਬ ਊਪਰ ਸਿਵ ਕੁਪਿਯੋ ਤਿਹਾਰੇ ॥

tab aoopar siv kupiyo tihaare |

'તમે શિવ વિશે ખરાબ બોલ્યા હશે અને હવે તમે શિવના ક્રોધનો સામનો કરી રહ્યા છો.

ਚਮਤਕਾਰ ਯਹ ਤੁਮੈ ਦਿਖਾਯੋ ॥

chamatakaar yah tumai dikhaayo |

(તેણે) તમને આ ચમત્કાર બતાવ્યો છે.

ਪਟਕਿ ਖਾਟ ਤੇ ਭੂਮਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥੯॥

pattak khaatt te bhoom giraayo |9|

'તમને પલંગ પરથી નીચે પછાડીને તેણે તેનો ચમત્કાર બતાવ્યો છે.'(9)

ਸੁਨਤ ਬਚਨ ਮੂਰਖ ਅਤਿ ਡਰਿਯੋ ॥

sunat bachan moorakh at ddariyo |

આ શબ્દો સાંભળીને મૂર્ખ ખૂબ ડરી ગયો.

ਤਾ ਤ੍ਰਿਯ ਕੋ ਪਾਇਨ ਉਠਿ ਪਰਿਯੋ ॥

taa triy ko paaein utth pariyo |

આ જાણીને મૂર્ખ રાજા ગભરાઈ ગયો અને સ્ત્રીના પગ પર પડ્યો.

ਬਿਸਨ ਜਾਪ ਅਬ ਤੇ ਮੈ ਤ੍ਯਾਗਿਯੋ ॥

bisan jaap ab te mai tayaagiyo |

(અને કહેવા લાગ્યો) મેં આજથી વિષ્ણુનો જાપ કરવાનું બંધ કરી દીધું છે

ਸਿਵ ਜੂ ਕੇ ਪਾਇਨ ਸੌ ਲਾਗਿਯੋ ॥੧੦॥

siv joo ke paaein sau laagiyo |10|

'હું વિષ્ણુનું ધ્યાન છોડી દઉં છું અને હવેથી શિવના ચરણોમાં જોડાયેલી રહીશ.(10)

ਚਮਤਕਾਰ ਸਿਵ ਮੋਹਿ ਦਿਖਾਰਿਯੋ ॥

chamatakaar siv mohi dikhaariyo |

શિવે મને ચમત્કાર બતાવ્યો છે.

ਤਾ ਤੇ ਚਰਨ ਆਪਨੇ ਡਾਰਿਯੋ ॥

taa te charan aapane ddaariyo |

'શિવએ મને અજાયબી બતાવી છે અને મને તેમના પગ નીચે અભયારણ્ય આપ્યું છે.

ਅਬ ਚੇਰੋ ਤਾ ਕੋ ਮੈ ਭਯੋ ॥

ab chero taa ko mai bhayo |

હવે હું તેમનો શિષ્ય બની ગયો છું.

ਬਿਸਨ ਜਾਪ ਤਬ ਤੇ ਤਜਿ ਦਯੋ ॥੧੧॥

bisan jaap tab te taj dayo |11|

'હું તેમનો શિષ્ય બની ગયો છું અને હું વિષ્ણુના વિચારોને હંમેશ માટે ત્યાગ કરું છું.'(11)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਪਲਕਾ ਪਰ ਤੇ ਰਾਨਿਯਹਿ ਸੋਤ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੋ ਡਾਰਿ ॥

palakaa par te raaniyeh sot nripat ko ddaar |

રાજા જે પલંગ પર સૂતા હતા તેના પર ગબડાવીને,

ਸਿਖ੍ਯ ਤੁਰਤੁ ਸਿਵ ਕੋ ਕਿਯੋ ਐਸੋ ਚਰਿਤ ਸੁਧਾਰਿ ॥੧੨॥

sikhay turat siv ko kiyo aaiso charit sudhaar |12|

આ દાવપેચ દ્વારા, રાણીએ રાજાને શિવના ભક્ત બનાવ્યા.(12)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਤੀਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੩੦॥੨੫੭੫॥ਅਫਜੂੰ॥

eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade ik sau teesavo charitr samaapatam sat subham sat |130|2575|afajoon|

રાજા અને મંત્રીની શુભ ચરિત્રની વાતચીતની 130મી ઉપમા, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ. (130) (2573)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਪਰਬਤੇਸ ਰਾਜਾ ਇਕ ਭਾਰੋ ॥

parabates raajaa ik bhaaro |

એક મહાન પરબત રાજા હતો.

ਚੰਦ੍ਰ ਬੰਸ ਚੰਦ੍ਰੋਤੁਜਿਯਾਰੋ ॥

chandr bans chandrotujiyaaro |

ઊંચા પર્વતોમાં એક રાજા હતો જે ચંદ્રબંસી કુળનો હતો.

ਭਾਗਮਤੀ ਤਾ ਕੀ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥

bhaagamatee taa kee bar naaree |

તેની ભગમતી નામની પત્ની હતી.

ਚੰਦ੍ਰ ਲਈ ਜਾ ਤੇ ਉਜਿਯਾਰੀ ॥੧॥

chandr lee jaa te ujiyaaree |1|

ભાગ મતિ તેની પત્ની હતી, અને એવું લાગે છે કે તેણે ચંદ્રમાંથી તેજ ચોરી લીધું છે.(1)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਸੁਨਾ ਧਾਮ ਤਾ ਕੋ ਬਡੋ ਧੁਜਾ ਰਹੀ ਫਹਰਾਇ ॥

sunaa dhaam taa ko baddo dhujaa rahee faharaae |

એવું સાંભળવામાં આવ્યું છે કે તેમનો ખૂબ મોટો મહેલ હતો અને ત્યાં હંમેશા ધ્વજ લહેરાતો રહે છે.

ਸਾਚ ਸ੍ਵਰਗ ਸੋ ਜਾਨਿਯੋ ਧੌਲਰ ਲਖ੍ਯੋ ਨ ਜਾਇ ॥੨॥

saach svarag so jaaniyo dhaualar lakhayo na jaae |2|

તે ભવ્ય મહેલની અવગણના કરી શકાતી નથી અને તે સ્વર્ગનું પ્રતીક હતું.(2)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਦੇਬਿਦਤ ਰਾਨਿਯਹਿ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥

debidat raaniyeh nihaariyo |

(એકવાર) રાણીએ દેબિદતને જોયો,

ਜਨੁਕ ਰੂਪ ਕੀ ਰਾਸਿ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥

januk roop kee raas bichaariyo |

જ્યારે રાણીએ દેબ દત્તને જોયો, ત્યારે તેને લાગ્યું કે જાણે તેણીએ વૈભવનો ખજાનો મેળવ્યો છે.

ਪਠੈ ਸਹਚਰੀ ਬੋਲਿ ਸੁ ਲੀਨੋ ॥

patthai sahacharee bol su leeno |

તેણે સખીને મોકલીને બોલાવી

ਕਾਮ ਕੇਲ ਤਾ ਸੌ ਅਤਿ ਕੀਨੋ ॥੩॥

kaam kel taa sau at keeno |3|

તેણીએ તેની નોકરડી મોકલી અને તેને બોલાવી અને તેની સાથે પ્રેમ કર્યો.(3)

ਬੀਰਦੇਵ ਰਾਜਾ ਸੁਨਿ ਪਾਵਾ ॥

beeradev raajaa sun paavaa |

બિરદેવ રાજે સાંભળ્યું

ਕੋਊ ਜਾਰ ਹਮਾਰੇ ਆਵਾ ॥

koaoo jaar hamaare aavaa |

જ્યારે રાજા બીર દેવે સાંભળ્યું કે એક પ્રેમી તેમના સ્થાને આવ્યો છે.

ਅਧਿਕ ਕੋਪ ਨ੍ਰਿਪ ਖੜਗ ਉਚਾਯੋ ॥

adhik kop nrip kharrag uchaayo |

રાજા ખૂબ ગુસ્સે થયા અને તલવાર ઉપાડી

ਪਲਕ ਨ ਬੀਤੀ ਤਹ ਚਲਿ ਆਯੋ ॥੪॥

palak na beetee tah chal aayo |4|

તે ગુસ્સે થયો, તેણે તેની તલવાર કાઢી નાખી અને તરત જ તે સ્થળે પહોંચી ગયો.(4)

ਭਾਗਵਤੀ ਜਬ ਨ੍ਰਿਪ ਲਖਿ ਲੀਨੋ ॥

bhaagavatee jab nrip lakh leeno |

જ્યારે ભગવતીએ રાજાને જોયો

ਤਾਹਿ ਚੜਾਇ ਮਹਲ ਪਰ ਦੀਨੋ ॥

taeh charraae mahal par deeno |

જ્યારે ભાગ મતીએ રાજાને જોયો ત્યારે તેણે તેને (મિત્રને) મહેલના ઉપરના માળે મોકલ્યો.

ਟਰਿ ਆਗੇ ਨਿਜੁ ਪਤਿ ਕੌ ਲਿਯੋ ॥

ttar aage nij pat kau liyo |

તેણીએ આગળ વધીને તેના પતિનું સ્વાગત કર્યું

ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਮਾਗਮ ਕਿਯੋ ॥੫॥

bahut prakaar samaagam kiyo |5|

તેણી આગળ ગઈ, તેને (રાજા) રોક્યો અને તેની સાથે હંમેશા સંપર્ક કર્યો.(5)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਰੂੰਈ ਸੌ ਸਾਰੋ ਸਦਨ ਏਕ ਤੁਰਤੁ ਭਰਿ ਲੀਨ ॥

roonee sau saaro sadan ek turat bhar leen |

તેણીનો એક રૂમ સંપૂર્ણપણે કપાસથી ભરેલો હતો.

ਆਜ ਚੋਰ ਇਕ ਮੈ ਗਹਿਯੋ ਯੌ ਨ੍ਰਿਪ ਸੌ ਕਹਿ ਦੀਨ ॥੬॥

aaj chor ik mai gahiyo yau nrip sau keh deen |6|

તેણીએ રાજાને કહ્યું કે તેણીએ તે દિવસે એક ચોરને પકડ્યો હતો.(6)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

સૂચિ (1 - 1428)

જાપ પાન: 1 - 10

અਕਾਲ ઉસ્તਤ પાન: 11 - 38

બચિત્તર નાટક પાન: 39 - 73

ચાંદી ચરિત્તર ઉકાત બિલાસ પાન: 74 - 99

ચાંદી ચરિત્તર પાન: 100 - 118

વાર શ્રી ભૌગૌતિ જી કી પાન: 119 - 126

જ્ઞાન પ્રબોધ પાન: 127 - 154

ચૌબીસ અવતાર પાન: 155 - 610

બ્રહ્મ અવતાર પાન: 611 - 634

રુદ્ર અવતાર પાન: 635 - 708

શબ્દ હજારે પાન: 709 - 712

૩૩ સ્વૈયાય પાન: 712 - 716

ખાલસા મહિમા પાન: 716 - 716

શસ્ત્ર નામ માળા પાન: 717 - 808

ચરિત્રોપાખ્યાણ પાન: 809 - 1388

જફરનામા પાન: 1389 - 1394

હિકાયત પાન: 1394 - 1428