શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 627


ਇਹ ਬਿਧਿ ਰਾਜੁ ਕਰ੍ਯੋ ਰਘੁ ਰਾਜਾ ॥
eih bidh raaj karayo ragh raajaa |

આમ રઘુરાજે શાસન કર્યું

ਦਾਨ ਨਿਸਾਨ ਚਹੂੰ ਦਿਸ ਬਾਜਾ ॥
daan nisaan chahoon dis baajaa |

રાજા રઘુએ આ રીતે શાસન કર્યું અને તેના દાનની કીર્તિ ચારેય દિશાઓમાં ફેલાઈ ગઈ

ਚਾਰੋ ਦਿਸਾ ਬੈਠ ਰਖਵਾਰੇ ॥
chaaro disaa baitth rakhavaare |

ચારે બાજુ રક્ષકો બેઠા હતા,

ਮਹਾਬੀਰ ਅਰੁ ਰੂਪ ਉਜਿਆਰੇ ॥੧੭੫॥
mahaabeer ar roop ujiaare |175|

પરાક્રમી અને ભવ્ય યોદ્ધાઓએ ચારેય દિશામાં તેમનું રક્ષણ કર્યું.175.

ਬੀਸ ਸਹੰਸ੍ਰ ਬਰਖ ਪਰਮਾਨਾ ॥
bees sahansr barakh paramaanaa |

વીસ હજાર વર્ષ સુધી

ਰਾਜੁ ਕਰਾ ਦਸ ਚਾਰ ਨਿਧਾਨਾ ॥
raaj karaa das chaar nidhaanaa |

ચૌદ વિજ્ઞાનમાં કુશળ એવા રાજાએ વીસ હજાર વર્ષ શાસન કર્યું

ਭਾਤਿ ਅਨੇਕ ਕਰੇ ਨਿਤਿ ਧਰਮਾ ॥
bhaat anek kare nit dharamaa |

તેણે રોજની ઘણી ધાર્મિક વિધિઓ કરી.

ਔਰ ਨ ਸਕੈ ਐਸ ਕਰ ਕਰਮਾ ॥੧੭੬॥
aauar na sakai aais kar karamaa |176|

તેણે હંમેશા આ પ્રકારના ધાર્મિક કાર્યો કર્યા, જે અન્ય કોઈ કરી શક્યું નહીં.176.

ਪਾਧੜੀ ਛੰਦ ॥
paadharree chhand |

પાધારી સ્તવ

ਇਹੁ ਭਾਤਿ ਰਾਜੁ ਰਘੁਰਾਜ ਕੀਨ ॥
eihu bhaat raaj raghuraaj keen |

આમ રઘુરાજે શાસન કર્યું

ਗਜ ਬਾਜ ਸਾਜ ਦੀਨਾਨ ਦੀਨ ॥
gaj baaj saaj deenaan deen |

રાજા રઘુએ આ રીતે શાસન કર્યું અને ગરીબોને હાથી અને ઘોડા દાનમાં આપ્યા

ਨ੍ਰਿਪ ਜੀਤਿ ਜੀਤਿ ਲਿਨੇ ਅਪਾਰ ॥
nrip jeet jeet line apaar |

તેણે અસંખ્ય રાજાઓને જીતી લીધા હતા

ਕਰਿ ਖੰਡ ਖੰਡ ਖੰਡੇ ਗੜਵਾਰ ॥੧੭੭॥
kar khandd khandd khandde garravaar |177|

તેણે ઘણા રાજાઓ પર વિજય મેળવ્યો અને ઘણા કિલ્લાઓ તોડી નાખ્યા.177.

ਇਤਿ ਰਘੁ ਰਾਜ ਸਮਾਪਤਹਿ ॥੯॥੫॥
eit ragh raaj samaapateh |9|5|

"રાજા રઘુના શાસન" નો અંત.

ਅਥ ਅਜ ਰਾਜਾ ਕੋ ਰਾਜ ਕਥਨੰ ॥
ath aj raajaa ko raaj kathanan |

હવે રાજા અજના શાસનનું વર્ણન શરૂ થાય છે

ਪਾਧੜੀ ਛੰਦ ॥
paadharree chhand |

પાધારી સ્તવ

ਫੁਨਿ ਭਏ ਰਾਜ ਅਜਰਾਜ ਬੀਰ ॥
fun bhe raaj ajaraaj beer |

પછી અજરાજ સુરબીર રાજા બન્યો

ਜਿਨਿ ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਜਿਤੇ ਪ੍ਰਬੀਰ ॥
jin bhaat bhaat jite prabeer |

પછી ત્યાં મહાન અને શક્તિશાળી રાજા અજનું શાસન હતું, જેણે ઘણા નાયકોને જીત્યા પછી ઘણા કુળોનો નાશ કર્યો

ਕਿਨੇ ਖਰਾਬ ਖਾਨੇ ਖਵਾਸ ॥
kine kharaab khaane khavaas |

(તેણે) ઘણાના કુળો અને રાજવંશોનો નાશ કર્યો

ਜਿਤੇ ਮਹੀਪ ਤੋਰੇ ਮਵਾਸ ॥੧॥
jite maheep tore mavaas |1|

તેણે બળવાખોર રાજાઓ પર પણ વિજય મેળવ્યો.1.

ਜਿਤੇ ਅਜੀਤ ਮੁੰਡੇ ਅਮੁੰਡ ॥
jite ajeet mundde amundd |

અજેય પર વિજય મેળવ્યો

ਖੰਡੇ ਅਖੰਡ ਕਿਨੇ ਘਮੰਡ ॥
khandde akhandd kine ghamandd |

તેણે ઘણા અજેય રાજાઓને જીતી લીધા અને ઘણા અહંકારી રાજાઓના અભિમાનને તોડી નાખ્યું.

ਦਸ ਚਾਰਿ ਚਾਰਿ ਬਿਦਿਆ ਨਿਧਾਨ ॥
das chaar chaar bidiaa nidhaan |

જેઓ ગર્વ અનુભવતા હતા કારણ કે તેઓ તોડી શક્યા ન હતા, તોડી નાખ્યા (તેમને).

ਅਜਰਾਜ ਰਾਜ ਰਾਜਾ ਮਹਾਨ ॥੨॥
ajaraaj raaj raajaa mahaan |2|

મહાન રાજા અજ ચૌદ વિજ્ઞાનનો મહાસાગર હતો.2.

ਸੂਰਾ ਸੁਬਾਹ ਜੋਧਾ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥
sooraa subaah jodhaa prachandd |

(તે) એક પરાક્રમી યોદ્ધા અને પરાક્રમી યોદ્ધા હતા.

ਸ੍ਰੁਤਿ ਸਰਬ ਸਾਸਤ੍ਰ ਬਿਦਿਆ ਉਦੰਡ ॥
srut sarab saasatr bidiaa udandd |

તે રાજા એક શક્તિશાળી યોદ્ધા અને શ્રુતિ (વેદ) અને શાસ્ત્રોના અભ્યાસમાં નિષ્ણાત હતો.

ਮਾਨੀ ਮਹਾਨ ਸੁੰਦਰ ਸਰੂਪ ॥
maanee mahaan sundar saroop |

(તે) ખૂબ જ પ્રતિષ્ઠિત (અથવા મૌન) અને દેખાવમાં ખૂબ જ સુંદર હતો,

ਅਵਿਲੋਕਿ ਜਾਸੁ ਲਾਜੰਤ ਭੂਪ ॥੩॥
avilok jaas laajant bhoop |3|

તે મહાન રાજા આત્મગૌરવથી ભરપૂર હતો અને ખૂબ જ મોહક ચહેરો ધરાવતો હતો, જેને જોઈને બધા રાજાઓ શરમાઈ ગયા.3.

ਰਾਜਾਨ ਰਾਜ ਰਾਜਾਧਿਰਾਜ ॥
raajaan raaj raajaadhiraaj |

તે રાજાઓનો રાજા પણ હતો.

ਗ੍ਰਿਹ ਭਰੇ ਸਰਬ ਸੰਪਤਿ ਸਮਾਜ ॥
grih bhare sarab sanpat samaaj |

તે સાર્વભૌમ રાજાઓનો રાજા હતો અને તેના રાજ્યમાં, બધા ઘરો સંપત્તિથી ભરેલા હતા

ਅਵਿਲੋਕ ਰੂਪ ਰੀਝੰਤ ਨਾਰਿ ॥
avilok roop reejhant naar |

(તેનું) સ્વરૂપ જોઈને સ્ત્રીઓ ગુસ્સે થઈ જતી.

ਸ੍ਰੁਤਿ ਦਾਨ ਸੀਲ ਬਿਦਿਆ ਉਦਾਰ ॥੪॥
srut daan seel bidiaa udaar |4|

તેની સુંદરતા જોઈને સ્ત્રીઓ મોહિત થઈ ગઈ અને તે વેદોના રહસ્યો જાણનાર હતો તે મહાન દાતા, વિજ્ઞાનમાં કુશળ અને ખૂબ જ નમ્ર રાજા હતો.4.

ਜੌ ਕਹੋ ਕਥਾ ਬਾਢੰਤ ਗ੍ਰੰਥ ॥
jau kaho kathaa baadtant granth |

જો હું (તેની આખી) વાર્તા કહું તો પુસ્તક મોટું થઈ જશે.

ਸੁਣਿ ਲੇਹੁ ਮਿਤ੍ਰ ਸੰਛੇਪ ਕੰਥ ॥
sun lehu mitr sanchhep kanth |

જો હું આખી વાર્તા સંભળાવીશ, તો મને ભય છે કે ગ્રંથ વિશાળ બની જશે

ਬੈਦਰਭ ਦੇਸਿ ਰਾਜਾ ਸੁਬਾਹ ॥
baidarabh des raajaa subaah |

બૈદર્ભ દેશનો એક યોદ્ધા (અથવા 'સુબાહુ' નામનો) રાજા હતો

ਚੰਪਾਵਤੀ ਸੁ ਗ੍ਰਿਹ ਨਾਰਿ ਤਾਹਿ ॥੫॥
chanpaavatee su grih naar taeh |5|

માટે હે મિત્ર! આ વાર્તા સંક્ષિપ્તમાં સાંભળો વિદ્રભ દેશમાં સુબાહુ નામનો એક રાજા હતો, જેની રાણીનું નામ ચંપાવતી હતું.5.

ਤਿਹ ਜਈ ਏਕ ਕੰਨਿਆ ਅਪਾਰ ॥
tih jee ek kaniaa apaar |

તેણે એક સુંદર છોકરીને જન્મ આપ્યો.

ਤਿਹ ਮਤੀਇੰਦ੍ਰ ਨਾਮਾ ਉਦਾਰ ॥
tih mateeindr naamaa udaar |

તેણે એક પુત્રીને જન્મ આપ્યો, જેનું નામ ઈન્દુમતિ હતું

ਜਬ ਭਈ ਜੋਗ ਬਰ ਕੇ ਕੁਮਾਰਿ ॥
jab bhee jog bar ke kumaar |

જ્યારે તેણી કુમારી વર માટે પાત્ર બની,

ਤਬ ਕੀਨ ਬੈਠਿ ਰਾਜਾ ਬਿਚਾਰਿ ॥੬॥
tab keen baitth raajaa bichaar |6|

જ્યારે તેણી લગ્નની ઉંમરે પહોંચી ત્યારે રાજાએ તેના મંત્રીઓની સલાહ લીધી.6.

ਲਿਨੇ ਬੁਲਾਇ ਨ੍ਰਿਪ ਸਰਬ ਦੇਸ ॥
line bulaae nrip sarab des |

તમામ દેશના રાજાઓને આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું.

ਧਾਏ ਸੁਬਾਹ ਲੈ ਦਲ ਅਸੇਸ ॥
dhaae subaah lai dal ases |

રાજાએ બધા દેશોના રાજાઓને આમંત્રણ આપ્યું, જેઓ તેમની સેનાઓ સાથે સુબાહુના રાજ્યમાં આવ્યા.

ਮੁਖ ਭਈ ਆਨਿ ਸਰਸ੍ਵਤੀ ਆਪੁ ॥
mukh bhee aan sarasvatee aap |

(બધા) સરસ્વતી આન બિરાજીના મુખમાં

ਜਿਹਿ ਜਪਤ ਲੋਗ ਮਿਲਿ ਸਰਬ ਜਾਪੁ ॥੭॥
jihi japat log mil sarab jaap |7|

આરાધ્ય દેવી સરસ્વતી બધાના મુખમાં વાસ કરવા આવ્યા અને તે બધાએ તે છોકરી સાથે લગ્ન કરવાની ઈચ્છા સાથે પ્રાર્થના કરી.

ਤਬ ਦੇਸ ਦੇਸ ਕੇ ਭੂਪ ਆਨਿ ॥
tab des des ke bhoop aan |

પછી દેશના રાજાઓ આવ્યા

ਕਿਨੋ ਪ੍ਰਣਾਮ ਰਾਜਾ ਮਹਾਨਿ ॥
kino pranaam raajaa mahaan |

સભામાં બેઠેલા રાજા સુબાહુ નાદ સમક્ષ વિવિધ દેશોના તમામ રાજાઓએ આવીને પ્રણામ કર્યા

ਤਹ ਬੈਠਿ ਰਾਜ ਸੋਭੰਤ ਐਸੁ ॥
tah baitth raaj sobhant aais |

ત્યાં બેસીને રાજા આવી રીતે આનંદ માણી રહ્યો હતો

ਜਨ ਦੇਵ ਮੰਡਲੀ ਸਮ ਨ ਤੈਸੁ ॥੮॥
jan dev manddalee sam na tais |8|

, જ્યાં તેમનો મહિમા દેવતાઓની એસેમ્બલી કરતાં શ્રેષ્ઠ હતો.8.