શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1268


ਪਤਿਯਾ ਬਾਚਿ ਚੜੇ ਹਰਿ ਰਥੈ ॥
patiyaa baach charre har rathai |

(પત્ર શ્રી કૃષ્ણ સુધી પહોંચ્યો) પત્ર વાંચીને શ્રી કૃષ્ણ રથ પર ચડી ગયા.

ਮਾਨਹੁ ਲੂਟ ਲਯੋ ਮਨਮਥੈ ॥
maanahu loott layo manamathai |

જાણે કામદેવે લૂંટી લીધા હોય.

ਉਤ ਸਿਸੁਪਾਲ ਜੋਰਿ ਦਲ ਆਯੋ ॥
aut sisupaal jor dal aayo |

ત્યાંથી શિશુપાલ પણ સેનામાં જોડાયો

ਕੁੰਦਨ ਪੁਰੀ ਨਗਰ ਨਿਯਰਾਯੋ ॥੧੩॥
kundan puree nagar niyaraayo |13|

કુંદન પુરી નગર પાસે આવ્યો. 13.

ਭੇਦ ਕਹਾ ਰੁਕਮਿਨੀ ਬਿਪ੍ਰ ਸ੍ਰਯੋਂ ॥
bhed kahaa rukaminee bipr srayon |

રુક્મિણીએ બ્રાહ્મણને રહસ્ય કહ્યું

ਪ੍ਰਾਨ ਨਾਥ ਸੇਤੀ ਕਹਿਯਹੁ ਯੌ ॥
praan naath setee kahiyahu yau |

તે પ્રાણનાથ શ્રી કૃષ્ણને આમ કહેવું જોઈએ

ਜਬ ਮੈ ਗੌਰਿ ਪੂਜਬੈ ਐਹੌਂ ॥
jab mai gauar poojabai aaihauan |

કે જ્યારે હું ગૌરીની પૂજા કરવા (મંદિરમાં) આવું છું

ਤਬ ਤਵ ਦਰਸ ਚੰਦ੍ਰ ਸੋ ਪੈਹੌਂ ॥੧੪॥
tab tav daras chandr so paihauan |14|

પછી મને તમારા ચંદ્ર (મુખ જેવા) ના દર્શન થાય છે. 14.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਤਬ ਤੁਮ ਹਮ ਕੌ ਭੁਜਾ ਭਰਿ ਲੀਜਹੁ ਰਥਹਿ ਚੜਾਇ ॥
tab tum ham kau bhujaa bhar leejahu ratheh charraae |

પછી તમે મને હાથ પકડીને રથ પર બેસાડશો.

ਨਿਜੁ ਨਾਰੀ ਲੈ ਕੀਜਿਯਹੁ ਦੁਸਟ ਸਭਨ ਕੋ ਘਾਇ ॥੧੫॥
nij naaree lai keejiyahu dusatt sabhan ko ghaae |15|

બધા દુશ્મનોને મારી નાખો અને (મને) તમારી પત્ની બનાવો. 15.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਰੁਕਮ ਬ੍ਯਾਹ ਕੀ ਸੌਜ ਬਨਾਈ ॥
rukam bayaah kee sauaj banaaee |

રૂકુમ (રાજ કુમાર) લગ્નની સામગ્રી (સંપૂર્ણપણે) તૈયાર કરે છે

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਪਕਵਾਨ ਮਿਠਾਈ ॥
bhaat bhaat pakavaan mitthaaee |

અને પરચુરણ વાનગીઓ અને મીઠાઈઓ (બનાવેલી).

ਫੂਲਿਯੋ ਫਿਰਤ ਤ੍ਰਿਯਨ ਕੇ ਗਨ ਮੈ ॥
fooliyo firat triyan ke gan mai |

તે સ્ત્રીઓના મેળાવડામાં ખીલી ઉઠતો.

ਮੂੰਡ ਮੁੰਡੇ ਕੀ ਖਬਰਿ ਨ ਮਨ ਮੈ ॥੧੬॥
moondd mundde kee khabar na man mai |16|

તેના મનમાં છેતરાયાના સમાચાર પણ નહોતા. 16.

ਗੌਰਿ ਪੂਜਨੇ ਬਹਿਨਿ ਪਠਾਈ ॥
gauar poojane bahin patthaaee |

(તેણે) બહેન (રુક્મિણી)ને ગૌરીની પૂજા કરવા મોકલી.

ਤਹ ਤੇ ਹਰੀ ਕ੍ਰਿਸਨ ਸੁਖਦਾਈ ॥
tah te haree krisan sukhadaaee |

ત્યાંથી શ્રી કૃષ્ણ (તેમને) લઈ ગયા.

ਦੁਸਟ ਲੋਗ ਮੁਖ ਬਾਇ ਰਹਤ ਭੇ ॥
dusatt log mukh baae rahat bhe |

દુષ્ટ લોકો પાછળ રહી ગયા

ਹਾਇ ਹਾਇ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਹਤ ਭੇ ॥੧੭॥
haae haae ih bhaat kahat bhe |17|

અને આ રીતે 'હાય હાય' બોલતો રહ્યો. 17.

ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥
bhujang chhand |

ભુજંગ શ્લોક:

ਚਲਿਯੋ ਕ੍ਰਿਸਨ ਤਾ ਕੌ ਰਥੈ ਡਾਰਿ ਲੈ ਕੈ ॥
chaliyo krisan taa kau rathai ddaar lai kai |

શ્રી કૃષ્ણ તેમને રથ પર લઈ ગયા.

ਤਬੈ ਬੀਰ ਧਾਏ ਸਭੈ ਕੋਪ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ॥
tabai beer dhaae sabhai kop hvai kai |

ત્યારે બધા યોદ્ધાઓ ગુસ્સે થઈને ભાગી ગયા.

ਜਰਾਸਿੰਧੁ ਤੇ ਆਦਿ ਲੈ ਬੀਰ ਜੇਤੇ ॥
jaraasindh te aad lai beer jete |

જરાસંધ ત્યારથી, જેટલા નાયકો હતા,

ਹਥੈ ਲੈ ਪਟੈਲੈ ਚਲੇ ਡਾਰਿ ਤੇਤੇ ॥੧੮॥
hathai lai pattailai chale ddaar tete |18|

હાથમાં (બખ્તર અને ચહેરા પર) પટેલ (મોં ઢાંકતી જાળી) મૂકી અને ગયો. 18.

ਕਿਤੇ ਪਾਖਰੈ ਡਾਰਿ ਕੈ ਬਾਜਿਯੋ ਪੈ ॥
kite paakharai ddaar kai baajiyo pai |

કેટલા ઘોડાઓ પર સાડલો મૂકીને

ਕਿਤੇ ਚਾਰ ਜਾਮੇ ਚੜੇ ਤਾਜਿਯੋ ਪੈ ॥
kite chaar jaame charre taajiyo pai |

અને તેઓ ચાર વસ્ત્રો પહેરીને કેટલા ઘોડા પર સવાર થયા.

ਮਘੇਲੇ ਧਧੇਲੇ ਬੁੰਦੇਲੇ ਚੰਦੇਲੇ ॥
maghele dhadhele bundele chandele |

માગેલે, ધાધલે, બુંદેલ, ચંદેલ,

ਕਛ੍ਵਹੇ ਰਠੌਰੇ ਬਘੇਲੇ ਖੰਡੇਲੇ ॥੧੯॥
kachhvahe ratthauare baghele khanddele |19|

કાચબા, રાઠોડ, બઘેલે, ખંડેલે (વગેરે) 19.

ਤਬੈ ਰੁਕਮ ਰੁਕਮੀ ਸਭੈ ਭਾਇ ਲੈ ਕੈ ॥
tabai rukam rukamee sabhai bhaae lai kai |

પછી રુકુમ અને રુક્મી બધા ભાઈઓને લઈ ગયા

ਚਲਿਯੋ ਸੈਨ ਬਾਕੀ ਹਠੀ ਗੋਲ ਕੈ ਕੈ ॥
chaliyo sain baakee hatthee gol kai kai |

અને સારી મજબૂત સેના સાથે ગયો.

ਤਹਾ ਬਾਨ ਤੀਖੇ ਛੁਟੇ ਓਰ ਚਾਰੂ ॥
tahaa baan teekhe chhutte or chaaroo |

ત્યાં ચારે બાજુથી તીર ઉડવા લાગ્યા.

ਮੰਡੇ ਆਨਿ ਜੋਧਾ ਬਜ੍ਯੋ ਰਾਗ ਮਾਰੂ ॥੨੦॥
mandde aan jodhaa bajayo raag maaroo |20|

મારુ રાગ વગાડવા સાથે યોદ્ધાએ યુદ્ધની શરૂઆત કરી. 20.

ਕਹੀ ਭੀਮ ਭੇਰੀ ਬਜੈ ਸੰਖ ਭਾਰੇ ॥
kahee bheem bheree bajai sankh bhaare |

ક્યાંક મોટા અને ભારે ટ્રમ્પેટ વગાડવા લાગે છે,

ਕਹੂੰ ਨਾਦ ਨਾਫੀਰਿਯੈ ਔ ਨਗਾਰੇ ॥
kahoon naad naafeeriyai aau nagaare |

ક્યાંક ઘંટ અને સીટી વગાડવા લાગ્યા.

ਪਰੀ ਮਾਰਿ ਬਾਨਾਨ ਕੀ ਭਾਤਿ ਐਸੀ ॥
paree maar baanaan kee bhaat aaisee |

તીર આ રીતે વાગ્યું,

ਉਠੀ ਅਗਨਿ ਜ੍ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਲੈ ਕਾਲ ਜੈਸੀ ॥੨੧॥
autthee agan jvaalaa pralai kaal jaisee |21|

જાણે પ્રલય સમયે અગ્નિની જ્વાળાઓ નીકળી રહી હોય. 21.

ਚਲੈ ਸੀਘ੍ਰਤਾ ਸੌ ਖਹੈ ਬਾਨ ਬਾਨੇ ॥
chalai seeghrataa sau khahai baan baane |

તીર ઝડપથી ઉડતા હતા.

ਉਠੈ ਅਗਨ ਜ੍ਵਾਲਾ ਲਸੈ ਜ੍ਯੋ ਟਨਾਨੇ ॥
autthai agan jvaalaa lasai jayo ttanaane |

(તેમના ખાવાથી) જે તણખા નીકળ્યા તે અગનજવાળા જેવા દેખાતા હતા.

ਕਹੂੰ ਚਰਮ ਬਰਮੈ ਪਰੇ ਮਰਮ ਭੇਦੇ ॥
kahoon charam baramai pare maram bhede |

ઢાલ અને બખ્તર ક્યાંક વીંધેલા હતા.

ਕਹੂੰ ਮਾਸ ਕੇ ਗੀਧ ਲੈ ਗੇ ਲਬੇਦੇ ॥੨੨॥
kahoon maas ke geedh lai ge labede |22|

ક્યાંક ગીધ માંસના ટુકડા લઈને જતા હતા. 22.

ਕਹੂੰ ਅੰਗੁਲਿਤ੍ਰਾਣ ਕਾਟੇ ਪਰੇ ਹੈ ॥
kahoon angulitraan kaatte pare hai |

મોજા ક્યાંક કપાયેલા હતા.

ਕਹੂੰ ਅੰਗੁਲੀ ਕਾਟਿ ਰਤਨੈ ਝਰੇ ਹੈ ॥
kahoon angulee kaatt ratanai jhare hai |

કપાયેલી આંગળીઓમાંથી ક્યાંક રત્નો પડી રહ્યા હતા.

ਰਹੀ ਹਾਥ ਹੀ ਮੈ ਕ੍ਰਿਪਾਨੈ ਕਟਾਰੇ ॥
rahee haath hee mai kripaanai kattaare |

ઘણા લોકોના હાથમાં છરીઓ અને કિરપાન હતી

ਗਿਰੈ ਜੂਝਿ ਕੈ ਕੈ ਪਰੇ ਭੂਮ ਮਾਰੇ ॥੨੩॥
girai joojh kai kai pare bhoom maare |23|

અને તેઓ લડ્યા બાદ જમીન પર પડ્યા હતા. 23.

ਤਬੈ ਕੋਪ ਕੈ ਕੈ ਚੰਦੇਲੇ ਸਿਧਾਏ ॥
tabai kop kai kai chandele sidhaae |

પછી ચંદેલ (યોદ્ધાઓ) ગુસ્સામાં ચાલ્યા ગયા.

ਬਧੇ ਚੁੰਗ ਚੁੰਗੀ ਚਲੇ ਖੇਤ ਆਏ ॥
badhe chung chungee chale khet aae |

તેઓ કૂદકા મારતા યુદ્ધના મેદાનમાં આવ્યા.

ਚਹੂੰ ਓਰ ਘੇਰਿਯੋ ਹਰੀ ਕਿਸਨ ਕੌ ਯੌ ॥
chahoon or gheriyo haree kisan kau yau |

(તેઓએ) શ્રી કૃષ્ણને ચારે બાજુથી ઘેરી લીધા,