શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1221


ਕਬੈ ਹਾਥ ਮਾਹੀ ਛਿਪਾਵੈ ਉਘਾਰੈ ॥
kabai haath maahee chhipaavai ughaarai |

ક્યારેક (તે પત્રને તેના હાથમાં છુપાવી દેતી) અને ક્યારેક તે તેને જાહેર કરતી.

ਮਨੋ ਨਿਰਧਨੀ ਦ੍ਰਬ ਪਾਯੋ ਨਿਹਾਰੈ ॥੯॥
mano niradhanee drab paayo nihaarai |9|

(એવું લાગતું હતું) જાણે કોઈ ગરીબ વ્યક્તિ સંપત્તિ પ્રાપ્ત કર્યા પછી તેને જુએ છે. 9.

ਤਬੈ ਚੰਚਲਾ ਚਿਤ ਮੈ ਯੌ ਬਿਚਾਰੀ ॥
tabai chanchalaa chit mai yau bichaaree |

ત્યારે મહિલાએ મનમાં આવો વિચાર કર્યો

ਤਿਸੈ ਜਾਨਿ ਕੈ ਨਾਥ ਪਾਤੀ ਉਘਾਰੀ ॥
tisai jaan kai naath paatee ughaaree |

અને તે તેના પ્રિયનો પત્ર છે એમ સમજીને ખોલ્યું.

ਜੋਊ ਨਾਥ ਕੀ ਜਾਨਿ ਪਾਤੀ ਉਘਾਰੈ ॥
joaoo naath kee jaan paatee ughaarai |

(વિચારે છે કે) જે (સ્ત્રી) ભૂલથી તેના પ્રેમીનો પત્ર ખોલે છે,

ਨ ਤਾ ਕੌ ਬਿਧਾਤਾ ਮਹਾ ਨਰਕ ਡਾਰੈ ॥੧੦॥
n taa kau bidhaataa mahaa narak ddaarai |10|

વિધાતા દ્વારા તેને મહાન નરકમાં ફેંકવામાં આવશે નહીં. 10.

ਹੁਤੋ ਏਕ ਰਾਜਾ ਤਹਾ ਛਤ੍ਰਧਾਰੀ ॥
huto ek raajaa tahaa chhatradhaaree |

એક છત્રી રાજા હતો

ਪ੍ਰਭਾ ਸੈਨ ਕੇ ਪ੍ਰਾਨ ਕੋ ਹੰਤਕਾਰੀ ॥
prabhaa sain ke praan ko hantakaaree |

જે પ્રભા સાનનું જીવન બરબાદ કરવા માંગતી હતી.

ਤਿਨਿਛਿਆ ਇਹੈ ਚਿਤ ਕੇ ਮਾਝ ਕੀਨੀ ॥
tinichhiaa ihai chit ke maajh keenee |

તેણે મનમાં આ ઈચ્છા કરી

ਸੋਈ ਲਿਖ੍ਯ ਕੈ ਪਤ੍ਰ ਕੇ ਮਧਿ ਦੀਨੀ ॥੧੧॥
soee likhay kai patr ke madh deenee |11|

અને આ પત્રમાં પણ એવું જ લખ્યું છે. 11.

ਬਿਖ੍ਯਾ ਨਾਮ ਜਾ ਕੀ ਸੁਪੁਤ੍ਰੀ ਅਪਾਰਾ ॥
bikhayaa naam jaa kee suputree apaaraa |

જેની અપાર (સુંદર) પુત્રીનું નામ 'બિખ્યા' હતું,

ਤਿਸੀ ਓਰ ਲਿਖਿ ਪਤ੍ਰਿਕੈ ਮਾਝ ਡਾਰਾ ॥
tisee or likh patrikai maajh ddaaraa |

આ પત્ર તેમને (રાજા)ને લખવામાં આવ્યો હતો.

ਪ੍ਰਭਾ ਸੈਨ ਆਯੋ ਜਬੈ ਜਾਨਿ ਲੀਜੋ ॥
prabhaa sain aayo jabai jaan leejo |

પ્રભા સાન રાજા આવ્યા ત્યારે સમજો

ਬਿਖੈ ਲੈ ਤਿਸੀ ਕਾਲ ਮੈ ਤਾਸੁ ਦੀਜੋ ॥੧੨॥
bikhai lai tisee kaal mai taas deejo |12|

પછી તે જ સમયે તેને એક ઇચ્છા ('બીખ') આપો. 12.

ਰਹੀ ਪਤ੍ਰਿ ਕੋ ਬਾਚ ਕੈ ਚੌਕਿ ਚਿਤੈ ॥
rahee patr ko baach kai chauak chitai |

પત્ર વાંચીને તે ચોંકી ગયો.

ਕਿਯੋ ਮੰਤ੍ਰ ਇਕ ਮਿਤ੍ਰ ਕੀ ਰਛ ਹਿਤੈ ॥
kiyo mantr ik mitr kee rachh hitai |

તેને તેના મિત્રને બચાવવા માટે એક વિચાર આવ્યો.

ਲਿਯੋ ਆਂਜਿ ਕੈ ਅੰਜਨੈ ਹਾਥ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥
liyo aanj kai anjanai haath payaaree |

તેણે હાથ વડે આંખોમાંથી સુરમા લગાડ્યા

ਬਿਖ੍ਯਾ ਬਿਖਿ ਕੈ ਦੈਨ ਤਾ ਕੌ ਸੁ ਡਾਰੀ ॥੧੩॥
bikhayaa bikh kai dain taa kau su ddaaree |13|

અને 'Bikh' ને બદલે 'Bikhya' (એટલે કે 'Bikh' 'Bikhya' થઈ ગયું) લખ્યું. 13.

ਰਹੀ ਜਾਤ ਬਾਲਾ ਤਬੈ ਰਾਜ ਜਾਗੇ ॥
rahee jaat baalaa tabai raaj jaage |

જ્યારે દાસી નીકળી ત્યારે રાજા જાગી ગયો.

ਵਹੈ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ਹਾਥ ਲੈ ਕੈ ਨੁਰਾਗੇ ॥
vahai patrikaa haath lai kai nuraage |

અને પ્રેમથી એ પત્ર હાથમાં પકડ્યો.

ਪਿਤਾ ਤੌਨ ਕੇ ਹਾਥ ਲੈ ਕੇ ਸੁ ਦੀਨੀ ॥
pitaa tauan ke haath lai ke su deenee |

તેણે (તે પત્ર) લીધો અને બિખ્યાના પિતાને આપ્યો.

ਸੁਨ੍ਯੋ ਮਿਤ੍ਰ ਕੋ ਨਾਮੁ ਲੈ ਭੂਪ ਚੀਨੀ ॥੧੪॥
sunayo mitr ko naam lai bhoop cheenee |14|

મિત્રાનું નામ સાંભળીને રાજાએ તેને ઓળખી લીધો. 14.

ਜਬੈ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ਛੋਰਿ ਕੈ ਭੂਪ ਬਾਚੀ ॥
jabai patrikaa chhor kai bhoop baachee |

જ્યારે રાજાએ પત્ર ખોલ્યો અને વાંચ્યો,

ਇਹੈ ਬਾਤ ਰਾਜੈ ਲਿਖੀ ਮਿਤ੍ਰ ਸਾਚੀ ॥
eihai baat raajai likhee mitr saachee |

તેથી (તેણે વિચાર્યું કે) આ મિત્ર રાજાએ સત્ય લખ્યું છે.

ਬਿਖ੍ਯਾ ਬਾਚਿ ਪਤ੍ਰੀ ਉਸੀ ਕਾਲ ਦੀਜੋ ॥
bikhayaa baach patree usee kaal deejo |

પત્ર વાંચ્યા પછી તરત જ સૂચના આપવી

ਘਰੀ ਏਕ ਬੇਲੰਬ ਰਾਜਾ ਨ ਕੀਜੋ ॥੧੫॥
gharee ek belanb raajaa na keejo |15|

અને ઓ રાજન! એક કલાક પણ વિલંબ કરશો નહીં. 15.

ਬਿਖ੍ਯਾ ਰਾਜ ਕੰਨ੍ਯਾ ਮਹਾਰਾਜ ਦੀਨੀ ॥
bikhayaa raaj kanayaa mahaaraaj deenee |

મહારાજે રાજકુમારીને બિખ્યા નામ આપ્યું.

ਕਹਾ ਚੰਚਲਾ ਚੇਸਟਾ ਚਾਰ ਕੀਨੀ ॥
kahaa chanchalaa chesattaa chaar keenee |

(જુઓ) ચંચલાએ કેટલી સુંદર ચેષ્ટા કરી છે.

ਕਛੂ ਭੇਦ ਤਾ ਕੋ ਸੁ ਰਾਜੈ ਨ ਪਾਯੋ ॥
kachhoo bhed taa ko su raajai na paayo |

રાજાને તેના વિશે કંઈપણ ગુપ્ત મળ્યું નહીં

ਪ੍ਰਭਾ ਸੈਨ ਰਾਜਾ ਤਿਸੈ ਬ੍ਯਾਹਿ ਲ੍ਯਾਯੋ ॥੧੬॥
prabhaa sain raajaa tisai bayaeh layaayo |16|

અને પ્રભા સેન રાજા તેને લગ્નમાં લઈ આવ્યા. 16.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਛਿਆਸੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੮੬॥੫੪੪੧॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau chhiaasee charitr samaapatam sat subham sat |286|5441|afajoon|

શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 286મા ચરિત્રનું અહીં સમાપન છે, બધું જ શુભ છે. 286.541. ચાલે છે

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਘਾਟਮ ਪੁਰ ਕੁਰਰੇ ਬਿਖੈ ਏਕ ਮੁਗਲ ਕੀ ਬਾਲ ॥
ghaattam pur kurare bikhai ek mugal kee baal |

ઘાટમપુરના બગીચામાં ('કુરે') એક મુઘલ છોકરી

ਭ੍ਰਾਤਾ ਸਾਥ ਚਰਿਤ੍ਰ ਤਿਨ ਕਿਯੋ ਸੁ ਸੁਨਹੁ ਨ੍ਰਿਪਾਲ ॥੧॥
bhraataa saath charitr tin kiyo su sunahu nripaal |1|

ભાઈ સાથેનું પાત્ર. ઓ રાજન! તે સાંભળો. 1.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸੌਦਾ ਨਿਮਿਤ ਭ੍ਰਾਤ ਤਿਹ ਗਯੋ ॥
sauadaa nimit bhraat tih gayo |

તેનો (છોકરીનો) ભાઈ ધંધાર્થે (બહાર) ગયો હતો

ਖਾਟਿ ਕਮਾਇ ਅਧਿਕ ਧਨ ਲਯੋ ॥
khaatt kamaae adhik dhan layo |

અને ખાટ કમાઈને અઢળક સંપત્તિ લાવ્યા.

ਨਿਸਿ ਕਹ ਧਾਮ ਭਗਨਿ ਕੋ ਆਯੋ ॥
nis kah dhaam bhagan ko aayo |

(તે) રાત્રે બહેનના ઘરે આવ્યો.

ਕੰਠ ਲਾਗਿ ਤਿਨ ਮੋਹ ਜਤਾਯੋ ॥੨॥
kantth laag tin moh jataayo |2|

(બહેન) તેને ગળે લગાવીને (તેનો) પ્રેમ બતાવ્યો. 2.

ਅਪਨੀ ਸਕਲ ਬ੍ਰਿਥਾ ਤਿਨ ਭਾਖੀ ॥
apanee sakal brithaa tin bhaakhee |

(ભાઈએ ધંધાની આખી વાત કહી).

ਜੋ ਜੋ ਬਿਤਈ ਸੋ ਸੋ ਆਖੀ ॥
jo jo bitee so so aakhee |

તેણીએ કહ્યું કે શું થયું હતું.

ਜੁ ਧਨ ਹੁਤੋ ਸੰਗ ਖਾਟਿ ਕਮਾਯੋ ॥
ju dhan huto sang khaatt kamaayo |

(તે) જેણે સંપત્તિ કમાવી હતી અને તેને પોતાની સાથે લાવ્યો હતો,

ਸੋ ਭਗਨੀ ਕਹ ਸਕਲ ਦਿਖਾਯੋ ॥੩॥
so bhaganee kah sakal dikhaayo |3|

તેણે તે બધું તેની બહેનને બતાવ્યું. 3.

ਮਰਿਯਮ ਬੇਗਮ ਤਾ ਕੋ ਨਾਮਾ ॥
mariyam begam taa ko naamaa |

તેનું (મુઘલ છોકરી) નામ મરિયમ બેગમ હતું.

ਭਾਈ ਕੌ ਮਾਰਾ ਜਿਨ ਬਾਮਾ ॥
bhaaee kau maaraa jin baamaa |

તે મહિલાએ તેના ભાઈની હત્યા કરી હતી.

ਸਭ ਹੀ ਦਰਬ ਛੀਨਿ ਕਰਿ ਲੀਨਾ ॥
sabh hee darab chheen kar leenaa |

(તેની) બધી સંપત્તિ છીનવાઈ ગઈ

ਆਪੁ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸੁ ਐਸੇ ਕੀਨਾ ॥੪॥
aap charitr su aaise keenaa |4|

અને તેણે આ પ્રકારનું પાત્ર કર્યું. 4.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ: