શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 127


ਸੋਹਨ ਸੰਜਾ ਬਾਗੜਾ ਜਣੁ ਲਗੇ ਫੁਲ ਅਨਾਰ ਕਉ ॥
sohan sanjaa baagarraa jan lage ful anaar kau |

દાડમ-છોડ પરના ફૂલોની જેમ બખ્તરમાં તીરની ટીપ્સ ઘૂસી ગઈ.

ਗੁਸੇ ਆਈ ਕਾਲਕਾ ਹਥਿ ਸਜੇ ਲੈ ਤਰਵਾਰ ਕਉ ॥
guse aaee kaalakaa hath saje lai taravaar kau |

કાલી દેવી ગુસ્સે થઈ ગઈ, તેણે જમણા હાથમાં તલવાર પકડી

ਏਦੂ ਪਾਰਉ ਓਤ ਪਾਰ ਹਰਨਾਕਸਿ ਕਈ ਹਜਾਰ ਕਉ ॥
edoo paarau ot paar haranaakas kee hajaar kau |

તેણીએ ક્ષેત્રના આ છેડાથી બીજા છેડા સુધી હજારો રાક્ષસો (હિરણાયકશિપસ) નો નાશ કર્યો.

ਜਿਣ ਇਕਾ ਰਹੀ ਕੰਧਾਰ ਕਉ ॥
jin ikaa rahee kandhaar kau |

એક માત્ર સૈન્યને જીતી રહ્યું છે

ਸਦ ਰਹਮਤ ਤੇਰੇ ਵਾਰ ਕਉ ॥੪੯॥
sad rahamat tere vaar kau |49|

હે દેવી! નમસ્કાર, તારી ફટકો.49.

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી

ਦੁਹਾਂ ਕੰਧਾਰਾਂ ਮੁਹਿ ਜੁੜੇ ਸਟ ਪਈ ਜਮਧਾਣ ਕਉ ॥
duhaan kandhaaraan muhi jurre satt pee jamadhaan kau |

યમના વાહન નર ભેંસના ચામડાથી ઢંકાયેલું રણશિંગડું માર્યું અને બંને સેનાઓ સામસામે આવી.

ਤਦ ਖਿੰਗ ਨਸੁੰਭ ਨਚਾਇਆ ਡਾਲ ਉਪਰਿ ਬਰਗਸਤਾਣ ਕਉ ॥
tad khing nasunbh nachaaeaa ddaal upar baragasataan kau |

પછી નિસુંભે ઘોડાને નાચવા માટે પ્રેરિત કર્યા, તેની પીઠ પર કાઠી-બખ્તર મૂકી.

ਫੜੀ ਬਿਲੰਦ ਮਗਾਇਉਸ ਫੁਰਮਾਇਸ ਕਰਿ ਮੁਲਤਾਨ ਕਉ ॥
farree biland magaaeiaus furamaaeis kar mulataan kau |

તેણીએ મોટું ધનુષ્ય પકડી રાખ્યું હતું, જે ઓર્ડર ફોર્મ મુસલતાન પર લાવવામાં આવ્યું હતું.

ਗੁਸੇ ਆਈ ਸਾਹਮਣੇ ਰਣ ਅੰਦਰਿ ਘਤਣ ਘਾਣ ਕਉ ॥
guse aaee saahamane ran andar ghatan ghaan kau |

તેના ક્રોધમાં, તે લોહી અને ચરબીના કાદવથી યુદ્ધના મેદાનને ભરવા માટે સામે આવી.

ਅਗੈ ਤੇਗ ਵਗਾਈ ਦੁਰਗਸਾਹ ਬਢ ਸੁੰਭਨ ਬਹੀ ਪਲਾਣ ਕਉ ॥
agai teg vagaaee duragasaah badt sunbhan bahee palaan kau |

દુર્ગાએ તેની સામે તલવાર મારી, રાક્ષસ-રાજાને કાપી નાખ્યો, ઘોડાની કાઠીમાંથી ઘૂસી ગયો.

ਰੜਕੀ ਜਾਇ ਕੈ ਧਰਤ ਕਉ ਬਢ ਪਾਖਰ ਬਢ ਕਿਕਾਣ ਕਉ ॥
rarrakee jaae kai dharat kau badt paakhar badt kikaan kau |

પછી તે વધુ ઘૂસી ગયો અને કાઠી-બખ્તર અને ઘોડાને કાપીને પૃથ્વી પર અથડાયો.

ਬੀਰ ਪਲਾਣੋ ਡਿਗਿਆ ਕਰਿ ਸਿਜਦਾ ਸੁੰਭ ਸੁਜਾਣ ਕਉ ॥
beer palaano ddigiaa kar sijadaa sunbh sujaan kau |

મહાન નાયક (નિસુંભ) ઘોડાની કાઠી પરથી નીચે પડી ગયો અને જ્ઞાની સુંભને વંદન કરતો હતો.

ਸਾਬਾਸ ਸਲੋਣੇ ਖਾਣ ਕਉ ॥
saabaas salone khaan kau |

નમસ્કાર, નમસ્કાર, વિજેતા સરદાર (ખાન) ને.

ਸਦਾ ਸਾਬਾਸ ਤੇਰੇ ਤਾਣ ਕਉ ॥
sadaa saabaas tere taan kau |

નમસ્કાર, કરા, સદા તમારી શક્તિને.

ਤਾਰੀਫਾਂ ਪਾਨ ਚਬਾਣ ਕਉ ॥
taareefaan paan chabaan kau |

સોપારી ચાવવા માટે વખાણ કરવામાં આવે છે.

ਸਦ ਰਹਮਤ ਕੈਫਾਂ ਖਾਨ ਕਉ ॥
sad rahamat kaifaan khaan kau |

નમસ્કાર, તારા વ્યસનને નમસ્કાર.

ਸਦ ਰਹਮਤ ਤੁਰੇ ਨਚਾਣ ਕਉ ॥੫੦॥
sad rahamat ture nachaan kau |50|

કરા, તારા ઘોડા-કંટ્રોલને.50.

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી

ਦੁਰਗਾ ਅਤੈ ਦਾਨਵੀ ਗਹ ਸੰਘਰਿ ਕਥੇ ॥
duragaa atai daanavee gah sanghar kathe |

અદ્ભુત યુદ્ધમાં દુર્ગા અને રાક્ષસોએ તેમના રણશિંગડા વગાડ્યા.

ਓਰੜ ਉਠੇ ਸੂਰਮੇ ਆਇ ਡਾਹੇ ਮਥੇ ॥
orarr utthe soorame aae ddaahe mathe |

યોદ્ધાઓ મોટી સંખ્યામાં ઉભા થયા અને લડવા આવ્યા.

ਕਟ ਤੁਫੰਗੀ ਕੈਬਰੀ ਦਲ ਗਾਹਿ ਨਿਕਥੇ ॥
katt tufangee kaibaree dal gaeh nikathe |

તેઓ બંદૂકો અને તીર વડે (શત્રુનો) નાશ કરવા માટે દળો દ્વારા ચાલવા આવ્યા છે.

ਦੇਖਣਿ ਜੰਗ ਫਰੇਸਤੇ ਅਸਮਾਨੋ ਲਥੇ ॥੫੧॥
dekhan jang faresate asamaano lathe |51|

યુદ્ધ જોવા માટે દૂતો આકાશમાંથી (પૃથ્વી પર) નીચે આવે છે.51.

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી

ਦੋਹਾਂ ਕੰਧਾਰਾਂ ਮੁਹ ਜੁੜੇ ਦਲ ਘੁਰੇ ਨਗਾਰੇ ॥
dohaan kandhaaraan muh jurre dal ghure nagaare |

સેનામાં ટ્રમ્પેટ્સ વાગી ગયા છે અને બંને સેના સામસામે છે.

ਓਰੜ ਆਏ ਸੂਰਮੇ ਸਿਰਦਾਰ ਅਣਿਆਰੇ ॥
orarr aae soorame siradaar aniaare |

મુખ્ય અને બહાદુર યોદ્ધાઓ મેદાનમાં ડોલ્યા.

ਲੈ ਕੇ ਤੇਗਾਂ ਬਰਛੀਆਂ ਹਥਿਆਰ ਉਭਾਰੇ ॥
lai ke tegaan barachheean hathiaar ubhaare |

તેઓએ તલવારો અને ખંજર સહિતના હથિયારો ઉભા કર્યા.

ਟੋਪ ਪਟੇਲਾ ਪਾਖਰਾਂ ਗਲਿ ਸੰਜ ਸਵਾਰੇ ॥
ttop pattelaa paakharaan gal sanj savaare |

તેઓ તેમના માથા પર હેલ્મેટ અને તેમની ગરદનમાં બખ્તર સાથે તેમના ઘોડાની પટ્ટીઓ સાથે બેલ્ટ સાથે સજ્જ છે.

ਲੈ ਕੇ ਬਰਛੀ ਦੁਰਗਸਾਹ ਬਹੁ ਦਾਨਵ ਮਾਰੇ ॥
lai ke barachhee duragasaah bahu daanav maare |

દુર્ગાએ પોતાની ખંજર પકડીને ઘણા રાક્ષસોને મારી નાખ્યા.

ਚੜੇ ਰਥੀ ਗਜ ਘੋੜਿਈ ਮਾਰ ਭੁਇ ਤੇ ਡਾਰੇ ॥
charre rathee gaj ghorriee maar bhue te ddaare |

તેણીએ રથ, હાથી અને ઘોડાઓ પર સવારી કરનારાઓને મારીને ફેંકી દીધા.

ਜਣੁ ਹਲਵਾਈ ਸੀਖ ਨਾਲ ਵਿੰਨ੍ਹ ਵੜੇ ਉਤਾਰੇ ॥੫੨॥
jan halavaaee seekh naal vinh varre utaare |52|

એવું લાગે છે કે હલવાઈએ ગ્રાઉન્ડ કઠોળની નાની ગોળ કેક રાંધી છે, તેને સ્પાઇકથી વીંધી છે.52.

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી

ਦੁਹਾਂ ਕੰਧਾਰਾਂ ਮੁਹਿ ਜੁੜੇ ਨਾਲ ਧਉਸਾ ਭਾਰੀ ॥
duhaan kandhaaraan muhi jurre naal dhausaa bhaaree |

મોટા ટ્રમ્પેટના અવાજ સાથે, બંને દળો સામસામે આવી ગયા.

ਲਈ ਭਗਉਤੀ ਦੁਰਗਸਾਹ ਵਰ ਜਾਗਨ ਭਾਰੀ ॥
lee bhgautee duragasaah var jaagan bhaaree |

દુર્ગાએ પોતાની તલવાર બહાર કાઢી, તે મહાન તેજસ્વી અગ્નિ જેવી દેખાતી હતી

ਲਾਈ ਰਾਜੇ ਸੁੰਭ ਨੋ ਰਤੁ ਪੀਐ ਪਿਆਰੀ ॥
laaee raaje sunbh no rat peeai piaaree |

તેણીએ તેને રાજા સુંભ પર પ્રહાર કર્યો અને આ સુંદર શસ્ત્ર લોહી પીવે છે.

ਸੁੰਭ ਪਾਲਾਣੋ ਡਿਗਿਆ ਉਪਮਾ ਬੀਚਾਰੀ ॥
sunbh paalaano ddigiaa upamaa beechaaree |

સુંભ કાઠી પરથી નીચે પડ્યો જેના માટે નીચેનો ઉપમા વિચારવામાં આવ્યો છે.

ਡੁਬ ਰਤੂ ਨਾਲਹੁ ਨਿਕਲੀ ਬਰਛੀ ਦੁਧਾਰੀ ॥
ddub ratoo naalahu nikalee barachhee dudhaaree |

કે બેધારી કટારી, લોહીથી લથપથ, જે બહાર આવી છે (સુંભના શરીરમાંથી)

ਜਾਣ ਰਜਾਦੀ ਉਤਰੀ ਪੈਨ ਸੂਹੀ ਸਾਰੀ ॥੫੩॥
jaan rajaadee utaree pain soohee saaree |53|

લાલ સાડી પહેરીને રાજકુમારી તેના લોફ્ટમાંથી નીચે આવી રહી હોય તેવું લાગે છે.53.

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી

ਦੁਰਗਾ ਅਤੈ ਦਾਨਵੀ ਭੇੜ ਪਇਆ ਸਬਾਹੀਂ ॥
duragaa atai daanavee bherr peaa sabaaheen |

વહેલી સવારે દુર્ગા અને રાક્ષસો વચ્ચે યુદ્ધ શરૂ થયું.

ਸਸਤ੍ਰ ਪਜੂਤੇ ਦੁਰਗਸਾਹ ਗਹ ਸਭਨੀਂ ਬਾਹੀਂ ॥
sasatr pajoote duragasaah gah sabhaneen baaheen |

દુર્ગાએ પોતાનાં શસ્ત્રો પોતાનાં તમામ હાથોમાં મજબૂતીથી પકડી રાખ્યાં.

ਸੁੰਭ ਨਿਸੁੰਭ ਸੰਘਾਰਿਆ ਵਥ ਜੇਹੇ ਸਾਹੀਂ ॥
sunbh nisunbh sanghaariaa vath jehe saaheen |

તેણીએ સુંભ અને નિસુંભ બંનેને મારી નાખ્યા, જેઓ તમામ સામગ્રીના માસ્ટર હતા.

ਫਉਜਾਂ ਰਾਕਸਿ ਆਰੀਆਂ ਦੇਖਿ ਰੋਵਨਿ ਧਾਹੀਂ ॥
faujaan raakas aareean dekh rovan dhaaheen |

આ જોઈને રાક્ષસોની અસહાય શક્તિઓ રડી પડી.

ਮੁਹਿ ਕੁੜੂਚੇ ਘਾਹ ਦੇ ਛਡ ਘੋੜੇ ਰਾਹੀਂ ॥
muhi kurrooche ghaah de chhadd ghorre raaheen |

તેમની હાર સ્વીકારવી (તેમના મોંમાં ઘાસના સ્ટ્રો મૂકીને), અને તેમના ઘોડાઓને માર્ગમાં છોડી દેવા.

ਭਜਦੇ ਹੋਏ ਮਾਰੀਅਨ ਮੁੜ ਝਾਕਨ ਨਾਹੀਂ ॥੫੪॥
bhajade hoe maareean murr jhaakan naaheen |54|

તેઓ પાછળ જોયા વિના, નાસી જતાં માર્યા ગયા છે.54.

ਪਉੜੀ ॥
paurree |

પૌરી

ਸੁੰਭ ਨਿਸੁੰਭ ਪਠਾਇਆ ਜਮ ਦੇ ਧਾਮ ਨੋ ॥
sunbh nisunbh patthaaeaa jam de dhaam no |

સુંભ અને નિસુંભને યમના ધામમાં મોકલવામાં આવ્યા

ਇੰਦ੍ਰ ਸਦ ਬੁਲਾਇਆ ਰਾਜ ਅਭਿਸੇਖ ਨੋ ॥
eindr sad bulaaeaa raaj abhisekh no |

અને ઇન્દ્રને તેને તાજ પહેરાવવા માટે બોલાવવામાં આવ્યા હતા.

ਸਿਰ ਪਰ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਇਆ ਰਾਜੇ ਇੰਦ੍ਰ ਦੈ ॥
sir par chhatr firaaeaa raaje indr dai |

રાજા ઇન્દ્રના માથા ઉપર છત્ર રાખવામાં આવ્યું હતું.

ਚਉਦਹ ਲੋਕਾਂ ਛਾਇਆ ਜਸੁ ਜਗਮਾਤ ਦਾ ॥
chaudah lokaan chhaaeaa jas jagamaat daa |

બ્રહ્માંડની માતાની સ્તુતિ તમામ ચૌદ લોકમાં ફેલાયેલી છે.

ਦੁਰਗਾ ਪਾਠ ਬਣਾਇਆ ਸਭੇ ਪਉੜੀਆਂ ॥
duragaa paatth banaaeaa sabhe paurreean |

આ દુર્ગા પથની તમામ પૌરીઓ (શ્લોક) (દુર્ગાના કાર્યો વિશે લખાણ) રચવામાં આવી છે.

ਫੇਰ ਨ ਜੂਨੀ ਆਇਆ ਜਿਨ ਇਹ ਗਾਇਆ ॥੫੫॥
fer na joonee aaeaa jin ih gaaeaa |55|

અને તે વ્યક્તિ જે તેને ગાય છે, તે ફરીથી જન્મ લેશે નહીં.55.

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ik oankaar satigur prasaad |

પ્રભુ એક છે અને તે સાચા ગુરુની કૃપાથી મેળવી શકાય છે.

ਸ੍ਰੀ ਭਗਉਤੀ ਜੀ ਸਹਾਇ ॥
sree bhgautee jee sahaae |

ભગવાન (પ્રાથમિક ભગવાન, જેઓ શ્રી ભગૌતી જીના નામથી ઓળખાય છે) મદદરૂપ થવા દો.

ਅਥ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਬੋਧ ਗ੍ਰੰਥ ਲਿਖ੍ਯਤੇ ॥
ath giaan prabodh granth likhayate |

આ રીતે જ્ઞાન પ્રબોધ નામનું પુસ્તક લખવામાં આવી રહ્યું છે.

ਪਾਤਿਸਾਹੀ ੧੦ ॥
paatisaahee 10 |

દસમા સાર્વભૌમ (ગુરુ) નો જ્ઞાન પ્રબોધ.

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥ ਤ੍ਵਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
bhujang prayaat chhand | tvaprasaad |

તમારી કૃપાથી ભુજંગ પ્રયાત સ્તવ.

ਨਮੋ ਨਾਥ ਪੂਰੇ ਸਦਾ ਸਿਧ ਕਰਮੰ ॥
namo naath poore sadaa sidh karaman |

હે સંપૂર્ણ પ્રભુ, તને નમસ્કાર! તમે સંપૂર્ણ કર્મો (ક્રિયાઓ) ના કર્તા છો.

ਅਛੇਦੀ ਅਭੇਦੀ ਸਦਾ ਏਕ ਧਰਮੰ ॥
achhedee abhedee sadaa ek dharaman |

તમે અવિભાજ્ય, અસ્પષ્ટ અને સદા એક શિસ્તના છો.

ਕਲੰਕੰ ਬਿਨਾ ਨਿਹਕਲੰਕੀ ਸਰੂਪੇ ॥
kalankan binaa nihakalankee saroope |

હે નિષ્કલંક અસ્તિત્વ, તું દોષ રહિત છે.

ਅਛੇਦੰ ਅਭੇਦੰ ਅਖੇਦੰ ਅਨੂਪੇ ॥੧॥
achhedan abhedan akhedan anoope |1|

અજેય, અભેદ્ય, અસુરક્ષિત અને અતુલ્ય પ્રભુ.1.

ਨਮੋ ਲੋਕ ਲੋਕੇਸ੍ਵਰੰ ਲੋਕ ਨਾਥੇ ॥
namo lok lokesvaran lok naathe |

હે લોકોના ભગવાન અને બધાના માલિક, તમને નમસ્કાર.

ਸਦੈਵੰ ਸਦਾ ਸਰਬ ਸਾਥੰ ਅਨਾਥੇ ॥
sadaivan sadaa sarab saathan anaathe |

તમે હંમેશા આશ્રયદાતાના સાથી અને ભગવાન છો.

ਨੋਮ ਏਕ ਰੂਪੰ ਅਨੇਕੰ ਸਰੂਪੇ ॥
nom ek roopan anekan saroope |

હે અનેક સ્વરૂપોમાં વ્યાપી રહેલા એક પ્રભુ તને નમસ્કાર.

ਸਦਾ ਸਰਬ ਸਾਹੰ ਸਦਾ ਸਰਬ ਭੂਪੇ ॥੨॥
sadaa sarab saahan sadaa sarab bhoope |2|

હંમેશા બધાનો રાજા અને હંમેશા બધાનો રાજા.2.

ਅਛੇਦੰ ਅਭੇਦੰ ਅਨਾਮੰ ਅਠਾਮੰ ॥
achhedan abhedan anaaman atthaaman |

તમે નામ અને સ્થાન વિના અવિભાજ્ય, અસ્પષ્ટ છો.

ਸਦਾ ਸਰਬਦਾ ਸਿਧਦਾ ਬੁਧਿ ਧਾਮੰ ॥
sadaa sarabadaa sidhadaa budh dhaaman |

તમે સર્વ શક્તિઓના સ્વામી છો અને બુદ્ધિનું ઘર છો,

ਅਜੰਤ੍ਰੰ ਅਮੰਤ੍ਰੰ ਅਕੰਤ੍ਰੰ ਅਭਰੰਮੰ ॥
ajantran amantran akantran abharaman |

તમે ન તો યંત્રોમાં, ન મંત્રોમાં, ન અન્ય પ્રવૃત્તિઓમાં કે ન કોઈ ધાર્મિક અનુશાસનમાં.

ਅਖੇਦੰ ਅਭੇਦੰ ਅਛੇਦੰ ਅਕਰਮੰ ॥੩॥
akhedan abhedan achhedan akaraman |3|

તમે વેદના વિના છો. રહસ્ય વિના, વિનાશ વિના અને ક્રિયા વિના.3.

ਅਗਾਧੇ ਅਬਾਧੇ ਅਗੰਤੰ ਅਨੰਤੰ ॥
agaadhe abaadhe agantan anantan |

તું અગમ્ય, અનાસક્ત, અપ્રાપ્ય અને અનંત છો.

ਅਲੇਖੰ ਅਭੇਖੰ ਅਭੂਤੰ ਅਗੰਤੰ ॥
alekhan abhekhan abhootan agantan |

તું હિસાબહીન, નિષ્કલંક, તત્વહીન અને અસંખ્ય છો.

ਨ ਰੰਗੰ ਨ ਰੂਪੰ ਨ ਜਾਤੰ ਨ ਪਾਤੰ ॥
n rangan na roopan na jaatan na paatan |

તમે રંગ, રૂપ, જાતિ અને વંશ વગરના છો.

ਨ ਸਤ੍ਰੋ ਨ ਮਿਤ੍ਰੋ ਨ ਪੁਤ੍ਰੋ ਨ ਮਾਤੰ ॥੪॥
n satro na mitro na putro na maatan |4|

તમે શત્રુ, મિત્ર, પુત્ર અને માતા વગરના છો.4.

ਅਭੂਤੰ ਅਭੰਗੰ ਅਭਿਖੰ ਭਵਾਨੰ ॥
abhootan abhangan abhikhan bhavaanan |

તમે તત્વ ઓછા, અવિભાજ્ય છો, ઓછા અને ફક્ત તમારી જાતને ઈચ્છો છો.

ਪਰੇਯੰ ਪੁਨੀਤੰ ਪਵਿਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰਧਾਨੰ ॥
pareyan puneetan pavitran pradhaanan |

તમે દરેક વસ્તુથી પર છો. તમે પવિત્ર, નિષ્કલંક અને સર્વોચ્ચ છો.

ਅਗੰਜੇ ਅਭੰਜੇ ਅਕਾਮੰ ਅਕਰਮੰ ॥
aganje abhanje akaaman akaraman |

તમે અદમ્ય, અવિભાજ્ય, ઇચ્છાઓ અને ક્રિયાઓ વિના છો.

ਅਨੰਤੇ ਬਿਅੰਤੇ ਅਭੂਮੇ ਅਭਰਮੰ ॥੫॥
anante biante abhoome abharaman |5|

તમે અનંત, અમર્યાદ, સર્વવ્યાપી અને ભ્રમ રહિત છો.5.