શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1095


ਜਬ ਹੀ ਦੂਜੋ ਦਿਵਸ ਪਹੂਚ੍ਯੋ ਆਇ ਕੈ ॥
jab hee doojo divas pahoochayo aae kai |

જ્યારે બીજો દિવસ આવ્યો

ਭਰਿ ਗੋਨੈ ਪਨਿਯਨ ਕੀ ਦਈ ਚਲਾਇ ਕੈ ॥
bhar gonai paniyan kee dee chalaae kai |

આથી તેઓએ ચંપલ ભરેલી બેગ મોકલી આપી હતી.

ਲੋਗ ਖਜਾਨੌ ਜਾਨਿ ਟੂਟਿ ਤਾ ਪੈ ਪਰੇ ॥
log khajaanau jaan ttoott taa pai pare |

(દુશ્મન) લોકો તેને ખજાનો માનીને તેના પર પડ્યા.

ਹੋ ਉਹਿ ਦਿਸਿ ਤੇ ਉਨ ਬਾਲ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਧਨ ਜੁਤ ਹਰੇ ॥੧੨॥
ho uhi dis te un baal nripat dhan jut hare |12|

એ બાજુ એ સ્ત્રીએ રાજાઓને પૈસા લઈને લૂંટ્યા. 12.

ਦਿਨ ਦੂਜੋ ਗਯੋ ਦਿਵਸ ਤੀਸਰੋ ਆਇਯੋ ॥
din doojo gayo divas teesaro aaeiyo |

(જ્યારે) બીજો દિવસ પસાર થયો અને ત્રીજો દિવસ આવ્યો

ਤਬ ਰਾਨੀ ਦੁੰਦਭਿ ਇਕ ਠੌਰ ਬਜਾਇਯੋ ॥
tab raanee dundabh ik tthauar bajaaeiyo |

તો રાણીએ એક જગ્યાએ નગારા વગાડ્યા.

ਲੋਗ ਦਰਬੁ ਲੈ ਭਜੈ ਜੁ ਤਿਹ ਮਗੁ ਆਇਯੋ ॥
log darab lai bhajai ju tih mag aaeiyo |

લોકો તેમની સંપત્તિ લઈને ભાગી ગયા (અને તે તે રસ્તા પર આવ્યા).

ਹੋ ਲੂਟਿ ਧਨੀ ਸਭ ਲੀਏ ਨ ਜਾਨਿਕ ਪਾਇਯੋ ॥੧੩॥
ho loott dhanee sabh lee na jaanik paaeiyo |13|

(તેણે) બધા ધનિકોને લૂંટ્યા, એકને પણ જવા દીધો નહીં. 13.

ਦਿਵਸ ਚਤ੍ਰਥੇ ਦੀਨੀ ਆਗਿ ਲਗਾਇ ਕੈ ॥
divas chatrathe deenee aag lagaae kai |

(તેણે) ચોથા દિવસે આગ લગાડી.

ਆਪੁ ਏਕ ਠਾ ਥਿਰ ਭਈ ਦਲਹਿ ਦੁਰਾਇ ਕੈ ॥
aap ek tthaa thir bhee daleh duraae kai |

આપ પાર્ટીને એક જગ્યાએ સંતાડીને અડગ રહ્યા.

ਸਭ ਰਾਜਨ ਕੇ ਲੋਗ ਬੁਝਾਵਨ ਲਾਗਏ ॥
sabh raajan ke log bujhaavan laage |

રાજાઓના તમામ લોકો આગ ઓલવવા લાગ્યા.

ਹੋ ਜੋ ਪਾਏ ਨ੍ਰਿਪ ਰਹੇ ਮਾਰਿ ਅਬਲਾ ਦਏ ॥੧੪॥
ho jo paae nrip rahe maar abalaa de |14|

(અહીં) જે રાજાઓ રહી ગયા, (તેમને) સ્ત્રીએ મારી નાખ્યા. 14.

ਦਿਵਸ ਪਾਚਵੇ ਅਪਨੀ ਅਨੀ ਸੁਧਾਰਿ ਕੈ ॥
divas paachave apanee anee sudhaar kai |

પાંચમા દિવસે પોતાની સેના તૈયાર કરીને

ਮਧਿ ਸੈਨ ਕੇ ਪਰੀ ਮਸਾਲੇ ਜਾਰਿ ਕੈ ॥
madh sain ke paree masaale jaar kai |

તે (દુશ્મનની) આર્મી લાઇટિંગ ટોર્ચ પર ગઈ.

ਮਾਰਿ ਕੂਟਿ ਨ੍ਰਿਪ ਸੈਨ ਨਿਕਸਿ ਆਪੁਨ ਗਈ ॥
maar koott nrip sain nikas aapun gee |

આપ રાજાના સૈન્યને મારતા બહાર ગયા.

ਹੋ ਪਿਤਾ ਪੂਤ ਸਿਰ ਤੇਗ ਪੂਤ ਪਿਤੁ ਕੇ ਦਈ ॥੧੫॥
ho pitaa poot sir teg poot pit ke dee |15|

(દુશ્મન પક્ષમાં એવો હોબાળો થયો કે) પિતાએ પુત્રને માથામાં માર્યો અને પુત્રએ પિતાને માથામાં માર્યો. 15.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਰੈਨ ਸਮੇ ਤਿਨ ਹੀ ਬਿਖੈ ਮਾਚਿਯੋ ਲੋਹ ਅਪਾਰ ॥
rain same tin hee bikhai maachiyo loh apaar |

રાત્રે તેમની વચ્ચે ઉગ્ર યુદ્ધ થયું.

ਭਟ ਜੂਝੇ ਪਿਤੁ ਪੂਤ ਹਨਿ ਪੂਤ ਪਿਤਾ ਕੋ ਮਾਰ ॥੧੬॥
bhatt joojhe pit poot han poot pitaa ko maar |16|

નાયકો લડતા મરી ગયા, પિતાએ પુત્રને માર્યો અને પુત્રએ પિતાને મારી નાખ્યો. 16.

ਰੈਨ ਸਮੈ ਤਵਨੈ ਕਟਕ ਲੋਹ ਪਰਿਯੋ ਬਿਕਰਾਰ ॥
rain samai tavanai kattak loh pariyo bikaraar |

રાત્રે તેમની સેનામાં ભીષણ યુદ્ધ થયું.

ਊਚ ਨੀਚ ਰਾਜਾ ਪ੍ਰਜਾ ਘਾਯਲ ਭਏ ਸੁਮਾਰ ॥੧੭॥
aooch neech raajaa prajaa ghaayal bhe sumaar |17|

નાના-મોટા, રાજા, પ્રજા, અસંખ્ય લોકો ઘાયલ થયા. 17.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਪਿਤੁ ਲੈ ਖੜਗੁ ਪੂਤ ਕੋ ਮਾਰਿਯੋ ॥
pit lai kharrag poot ko maariyo |

પિતાએ તલવાર કાઢીને પુત્રને મારી નાખ્યો

ਪੂਤ ਪਿਤਾ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਝਾਰਿਯੋ ॥
poot pitaa ke sir par jhaariyo |

અને પુત્રે (તલવાર લઈને) પિતાના માથા પર પ્રહાર કર્યો.

ਐਸੇ ਲੋਹ ਪਰਿਯੋ ਬਿਕਰਾਰਾ ॥
aaise loh pariyo bikaraaraa |

આવું ભયંકર યુદ્ધ થયું

ਸਭ ਘਾਯਲ ਭੇ ਭੂਪ ਸਮਾਰਾ ॥੧੮॥
sabh ghaayal bhe bhoop samaaraa |18|

અને બધા રાજાઓ ઘાયલ અને માર્યા ગયા. 18.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਦਿਵਸ ਖਸਟਮੋ ਜਬੈ ਪਹੂਚ੍ਯੋ ਆਇ ਕੈ ॥
divas khasattamo jabai pahoochayo aae kai |

જ્યારે છઠ્ઠો દિવસ થયો હતો

ਦੋ ਦੋ ਮਰਦ ਲੌ ਖਾਈ ਗਈ ਖੁਦਾਇ ਕੈ ॥
do do marad lau khaaee gee khudaae kai |

તેથી બે માણસો જેટલી ઊંડી ખાઈ ખોદવામાં આવી હતી.

ਗਡਿ ਸੂਰੀ ਜਲ ਊਪਰ ਦਏ ਬਹਾਇ ਕੈ ॥
gadd sooree jal aoopar de bahaae kai |

(લોખંડનો) પોલ (તેમાં) નાખવામાં આવ્યો અને તેના પર પાણી રેડવામાં આવ્યું.

ਹੋ ਬਦ੍ਯੋ ਖਲਨ ਸੋ ਜੁਧ ਖਿੰਗ ਖੁਨਸਾਇ ਕੈ ॥੧੯॥
ho badayo khalan so judh khing khunasaae kai |19|

તેણે તે દુષ્ટો સાથે યુદ્ધ કર્યું અને ઘોડાઓને મચ્છરદાની આપી. 19.

ਪਰਾ ਬੰਧਿ ਕਰਿ ਫੌਜ ਦੋਊ ਠਾਢੀ ਭਈ ॥
paraa bandh kar fauaj doaoo tthaadtee bhee |

(રાણીએ) સેનાને બે હરોળમાં ઊભી કરી.

ਤੀਰ ਤੁਪਕ ਤਰਵਾਰਿ ਮਾਰਿ ਚਿਰ ਲੌ ਦਈ ॥
teer tupak taravaar maar chir lau dee |

તીર, બંદૂકો અને તલવારો મારતા રહ્યા.

ਭਾਜਿ ਚਲੀ ਤ੍ਰਿਯ ਪਾਛੇ ਕਟਕ ਲਗਾਇ ਕੈ ॥
bhaaj chalee triy paachhe kattak lagaae kai |

(પછી) રાણી તેના સૈન્ય સાથે પાછળ ભાગી ગઈ. (આ જોઈને દુશ્મનની ટીમ તેની પાછળ પડી)

ਹੋ ਪਛੇ ਪਖਰਿਯਾ ਪਰੈ ਤੁਰੰਗ ਨਚਾਇ ਕੈ ॥੨੦॥
ho pachhe pakhariyaa parai turang nachaae kai |20|

ઘોડેસવારો જ્યારે ઘોડાઓ નાચતા હતા ત્યારે તેઓ ખાડામાં પડ્યા હતા અને (સ્પાઇક્સ સાથે) પીછો કરવામાં આવ્યા હતા. 20.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਏਕ ਬਾਰ ਸੋਰਹ ਸਹਸ ਸ੍ਵਾਰ ਜੁਝੇ ਬਰਬੀਰ ॥
ek baar sorah sahas svaar jujhe barabeer |

એક જ યુદ્ધમાં સોળ હજાર યોદ્ધાઓ મૃત્યુ પામ્યા.

ਬਹੁਰਿ ਆਨਿ ਅਬਲਾ ਪਰੀ ਹਨੇ ਤੁਪਕ ਕੈ ਤੀਰ ॥੨੧॥
bahur aan abalaa paree hane tupak kai teer |21|

રાણી ફરી આવી અને બંદૂકો અને તીર વડે (બાકી બચેલા લોકોને) મારી નાખ્યા. 21.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਜਬੈ ਸਪਤਵੌ ਦਿਵਸ ਪਹੂਚਿਯੋ ਆਇ ਕਰਿ ॥
jabai sapatavau divas pahoochiyo aae kar |

જ્યારે સાતમો દિવસ આવ્યો

ਸਭ ਪਕਵਾਨਨ ਮੌ ਦਈ ਜਹਰ ਡਰਾਇ ਕਰਿ ॥
sabh pakavaanan mau dee jahar ddaraae kar |

તેથી તમામ ખોરાકમાં ઝેર ઉમેરવામાં આવ્યું હતું.

ਖਲਨ ਖੰਡ ਕਛੁ ਚਿਰ ਲੌ ਲੋਹ ਬਜਾਇ ਕੈ ॥
khalan khandd kachh chir lau loh bajaae kai |

થોડા સમય માટે દુશ્મનો સાથે લડીને અને (તેમના) ટુકડા કરીને

ਹੋ ਔਰ ਠੌਰ ਚਲਿ ਗਈ ਨਿਸਾਨੁ ਦਿਵਾਇ ਕੈ ॥੨੨॥
ho aauar tthauar chal gee nisaan divaae kai |22|

પછી તે બેલ વગાડીને બીજી બાજુ ગયો. 22.

ਮਾਰਿ ਪਰਨਿ ਤੇ ਰਹੀ ਸਿਪਾਹਿਨ ਯੌ ਕਿਯੋ ॥
maar paran te rahee sipaahin yau kiyo |

જ્યારે યુદ્ધ બંધ થયું, ત્યારે સૈનિકોએ (દુશ્મન પક્ષના) આ કર્યું

ਸਰਕਿ ਸਰਕਿ ਕਰ ਸਕਤਿ ਨਿਕਰ ਤਿਹ ਕੋ ਲਿਯੋ ॥
sarak sarak kar sakat nikar tih ko liyo |

કે ફરતા ફરતા અને હાથમાં ભાલા લઈને

ਝੂਮਿ ਪਰੇ ਚਹੂੰ ਓਰ ਦੁਰਗ ਕੇ ਦੁਆਰ ਪਰ ॥
jhoom pare chahoon or durag ke duaar par |

કિલ્લાના દરવાજા ચારે બાજુથી તૂટી ગયા હતા.

ਹੋ ਲਈ ਮਿਠਾਈ ਛੀਨਿ ਗਠਰਿਯੈ ਬਾਧਿ ਕਰਿ ॥੨੩॥
ho lee mitthaaee chheen gatthariyai baadh kar |23|

(ત્યાંથી) મીઠાઈ લઈને ગાંઠે બાંધી. 23.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਬੈਠਿ ਬੈਠਿ ਸੋ ਸੋ ਪੁਰਖ ਜੋ ਜੋ ਮਿਠਾਈ ਖਾਹਿ ॥
baitth baitth so so purakh jo jo mitthaaee khaeh |

(ત્યાં) જે માણસ બેસીને મીઠાઈ ખાતો હતો,

ਮਦ ਬਿਖੁ ਕੇ ਤਿਨ ਤਨ ਚਰੈ ਤੁਰਤੁ ਤਰਫਿ ਮਰਿ ਜਾਹਿ ॥੨੪॥
mad bikh ke tin tan charai turat taraf mar jaeh |24|

તેના શરીરને ઝેર આપવામાં આવશે અને તે તરત જ મરી જશે. 24.

ਚਾਰਿ ਪਾਚ ਘਟਿਕਾ ਬਿਤੇ ਬਾਲ ਪਰੀ ਅਸਿ ਧਾਰ ॥
chaar paach ghattikaa bite baal paree as dhaar |

ચાર-પાંચ કલાક પછી રાણી તલવાર પકડીને ભાંગી પડી

ਜੋ ਬਿਖੁ ਤੇ ਘੂਮਤ ਹੁਤੇ ਸਭ ਹੀ ਦਏ ਸੰਘਾਰਿ ॥੨੫॥
jo bikh te ghoomat hute sabh hee de sanghaar |25|

અને તેણે તે બધાને મારી નાખ્યા જેમણે ઠુમરી ખાવાનું શરૂ કર્યું હતું (ઝેરની અસરથી). 25.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਬਹੁਰਿ ਮਿਲਨ ਤ੍ਰਿਯ ਬਦ੍ਯੋ ਸੁ ਦੂਤ ਪਠਾਇ ਕੈ ॥
bahur milan triy badayo su doot patthaae kai |

પછી મહિલાએ મેસેન્જર મોકલીને સમાધાનની વ્યવસ્થા કરી

ਚਲੀ ਆਪਨੀ ਆਛੀ ਅਨੀ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥
chalee aapanee aachhee anee banaae kai |

અને તેણે સારી સેના તૈયાર કરી અને ગયો.

ਤੁਪਕ ਚੋਟ ਕੋ ਜਬੈ ਸੈਨ ਲਾਘਤ ਭਈ ॥
tupak chott ko jabai sain laaghat bhee |

જ્યારે સૈન્ય બંદૂકોની બહાર પસાર થયું,

ਹੋ ਪਰੀ ਤੁਰੰਗ ਧਵਾਇ ਕ੍ਰਿਪਾਨੈ ਕਢਿ ਲਈ ॥੨੬॥
ho paree turang dhavaae kripaanai kadt lee |26|

તેથી, તલવારો કાઢીને અને ઘોડાઓને (શત્રુ પક્ષ પર) ચલાવ્યા પછી, તે તૂટી પડ્યો. 26.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਸਭ ਰਾਜਨ ਕੌ ਮਾਰਿ ਕੈ ਸੈਨਾ ਦਈ ਖਪਾਇ ॥
sabh raajan kau maar kai sainaa dee khapaae |

બધા રાજાઓને મારી નાખ્યા અને (તેમની) સેનાનો નાશ કર્યો

ਜੀਤਿ ਜੁਧ ਗ੍ਰਿਹ ਕੋ ਗਈ ਜੈ ਦੁੰਦਭੀ ਬਜਾਇ ॥੨੭॥
jeet judh grih ko gee jai dundabhee bajaae |27|

અને તે યુદ્ધ જીતીને વિજયનું રણશિંગુ વગાડીને ઘરે ગઈ. 27.

ਤਾਹੀ ਤੇ ਜਗਤੇਸ ਨ੍ਰਿਪ ਸੀਖੇ ਚਰਿਤ ਅਨੇਕ ॥
taahee te jagates nrip seekhe charit anek |

વિશ્વના રાજાઓએ તેમની પાસેથી અનેક પાત્રો શીખ્યા.

ਸਾਹਿਜਹਾ ਕੇ ਬੀਰ ਸਭ ਚੁਨਿ ਚੁਨਿ ਮਾਰੇ ਏਕ ॥੨੮॥
saahijahaa ke beer sabh chun chun maare ek |28|

(તેણે) શાહજહાંના સૈનિકોને એક પછી એક માર્યા. 28.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਚਾਰ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੦੪॥੩੮੫੮॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau chaar charitr samaapatam sat subham sat |204|3858|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંવાદનો 204મો અધ્યાય સમાપ્ત થાય છે, બધું જ શુભ છે. 204.3858. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਭੂਪ ਬਡੀ ਗੁਜਰਾਤ ਬਖਨਿਯਤ ॥
bhoop baddee gujaraat bakhaniyat |

તેઓ બૃહદ ગુજરાતના રાજા હોવાનું કહેવાય છે.

ਬਿਜੈ ਕੁਅਰਿ ਤਾ ਕੀ ਤ੍ਰਿਯ ਜਨਿਯਤ ॥
bijai kuar taa kee triy janiyat |

તેમની પત્ની બિજય કુઆરી તરીકે ઓળખાતી હતી.

ਛਤ੍ਰੀ ਏਕ ਤਹਾ ਬਡਭਾਗੀ ॥
chhatree ek tahaa baddabhaagee |

ત્યાં એક ભાગ્યશાળી છત્રી રહેતી હતી.

ਤਾ ਤਨ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਕੁਅਰਿ ਕੀ ਲਾਗੀ ॥੧॥
taa tan drisatt kuar kee laagee |1|

કુમારીની આંખો તેની સાથે લડી રહી હતી. 1.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਰੈਨਿ ਪਰੀ ਤਾ ਕੋ ਤ੍ਰਿਯ ਲਯੋ ਬੁਲਾਇ ਕੈ ॥
rain paree taa ko triy layo bulaae kai |

રાત્રે, મહિલાએ તેને બોલાવ્યો

ਰਤਿ ਮਾਨੀ ਚਿਰ ਲੌ ਅਤਿ ਰੁਚ ਉਪਜਾਇ ਕੈ ॥
rat maanee chir lau at ruch upajaae kai |

અને લાંબા સમય સુધી તેની સાથે રસ સાથે રમ્યા.

ਲਪਟਿ ਲਪਟਿ ਉਰ ਜਾਇ ਨ ਛੋਰਿਯੋ ਭਾਵਈ ॥
lapatt lapatt ur jaae na chhoriyo bhaavee |

(તેણી) તેની છાતીની આસપાસ તેના હાથ લપેટી લે છે અને તેને કપડાં ઉતારવાનું પસંદ નથી.