શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 900


ਮੋਰੇ ਧਾਮ ਪੂਤ ਬਿਧਿ ਦਯੋ ॥
more dhaam poot bidh dayo |

કે ભગવાને મારા ઘરને દીકરો આપ્યો છે.

ਧਾਮ ਜਵਾਈ ਨਾਮੁ ਜਤਾਯੋ ॥
dhaam javaaee naam jataayo |

જેનું નામ ઘર-જવાઈ હતું; તેણીએ તેને સ્વાદિષ્ટ ખોરાક પીરસ્યો.(4)

ਆਦਰੁ ਕੈ ਭੋਜਨਹਿ ਖਵਾਯੋ ॥੪॥
aadar kai bhojaneh khavaayo |4|

અને (તે વિધવા) ખૂબ આદરથી ભોજન બનાવતી. 4.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਐਸੀ ਭਾਤਿ ਬਰਿਸ ਜਬ ਬੀਤੀ ॥
aaisee bhaat baris jab beetee |

આમ જ્યારે એક વર્ષ વીતી ગયું,

ਵਹ ਤ੍ਰਿਯ ਦੁਖ ਤੇ ਭਈ ਨਿਚੀਤੀ ॥
vah triy dukh te bhee nicheetee |

એક વર્ષ વીતી ગયું હતું જ્યારે તેણીએ તેણીની બધી મુશ્કેલીઓમાંથી રાહત અનુભવી હતી.

ਵਹ ਤਿਹ ਘਰ ਕੋ ਕਾਮੁ ਚਲਾਵੈ ॥
vah tih ghar ko kaam chalaavai |

તે (ચોર) તેના ઘરનું કામકાજ ચલાવતો હતો

ਬਿਧਵਾ ਬਧੂ ਖੇਦ ਨਹਿ ਪਾਵੈ ॥੫॥
bidhavaa badhoo khed neh paavai |5|

ચોર તેણીને તમામ ઘરેલું કામો કરાવતો હતો, અને તેણી ક્યારેય કોઈ બાબતની ચિંતા કરતી ન હતી.(5)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਕੇਤਿਕ ਦਿਨ ਤਹ ਚਲਿ ਗਯੋ ਤਾ ਕੀ ਸੁਤਾ ਚੁਰਾਇ ॥
ketik din tah chal gayo taa kee sutaa churaae |

થોડા સમય પછી તે તેની પુત્રીને કચડીને લઈ ગયો.

ਤ੍ਰਿਯ ਰੋਵਤ ਕੁਟਵਾਰ ਕੇ ਤਟ ਚਟ ਕੂਕੀ ਜਾਇ ॥੬॥
triy rovat kuttavaar ke tatt chatt kookee jaae |6|

રડતી અને રડતી તે શહેર પોલીસ પાસે ગઈ.(6)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਧਾਮ ਜਵਾਈ ਦੁਹਿਤਾ ਹਰੀ ॥
dhaam javaaee duhitaa haree |

(તેઓ કહેવા લાગ્યા) 'ઘર-જવાઈ' મારી દીકરી ચોરાઈ ગઈ છે.

ਦੇਖਹ ਦੈਵ ਕਹਾ ਇਹ ਕਰੀ ॥
dekhah daiv kahaa ih karee |

તેણે રડતાં કહ્યું, 'જીવતો જમાઈ મારી દીકરીને લઈને ભાગી ગયો છે.

ਸੂਰ ਉਦੋਤ ਗਯੋ ਨਹਿ ਆਯੋ ॥
soor udot gayo neh aayo |

સૂર્યોદય સમયે (તે) ગયો, પણ (હજી સુધી) પાછો આવ્યો નથી.

ਮੈ ਤਿਨ ਕੋ ਕਛੁ ਸੋਧ ਨ ਪਾਯੋ ॥੭॥
mai tin ko kachh sodh na paayo |7|

'સૂર્ય આથમી ગયો છે, પણ તે પાછો આવ્યો નથી. મને તેમના વિશે કોઈ સમાચાર નથી.'(7)

ਕਾਜੀ ਕੋਟਵਾਰ ਜਬ ਸੁਨ੍ਯੋ ॥
kaajee kottavaar jab sunayo |

જ્યારે કાઝી અને કોટવાલે વાત સાંભળી.

ਦੁਹੂੰ ਬਿਹਸਿ ਕੈ ਮਾਥੋ ਧੁਨ੍ਰਯੋ ॥
duhoon bihas kai maatho dhunrayo |

જ્યારે કાઝી (ન્યાય) અને પોલીસકર્મીએ આ સાંભળ્યું, ત્યારે બંનેએ હસીને માથું હલાવ્યું.

ਜਾ ਕੋ ਸੁਤਾ ਦਾਨੁ ਤੈ ਦਯੋ ॥
jaa ko sutaa daan tai dayo |

જેમને તમે તમારી દીકરી ભેટમાં આપી હતી

ਕਹਾ ਭਯੋ ਜੌ ਗ੍ਰਿਹ ਲੈ ਗਯੋ ॥੮॥
kahaa bhayo jau grih lai gayo |8|

'જ્યારે તમે તમારી પુત્રીને તેની સાથે પરણાવી દીધી છે, તો પછી જો તે તેને તેના ઘરે લઈ ગયો હોય તો?'(8)

ਸਭਹਿਨ ਤਹਿ ਝੂਠੀ ਕਰਿ ਮਾਨ੍ਯੋ ॥
sabhahin teh jhootthee kar maanayo |

બધા તેને જૂઠો માનતા હતા

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕਛੁ ਹ੍ਰਿਦੈ ਨ ਜਾਨ੍ਯੋ ॥
bhed abhed kachh hridai na jaanayo |

બધાએ રહસ્યને સમજ્યા વિના તેણીને જૂઠી તરીકે ઓળખાવી.

ਲੂਟਿ ਦਰਬੁ ਤਾ ਕੋ ਸਭ ਲਯੋ ॥
loott darab taa ko sabh layo |

તેની બધી (વિધવા) સંપત્તિ લૂંટી લીધી

ਤਬ ਹੀ ਦੇਸ ਨਿਕਾਰੋ ਦਯੋ ॥੯॥
tab hee des nikaaro dayo |9|

તેના બદલે તેણીને લૂંટી લેવામાં આવી હતી અને દેશમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવી હતી.(9)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਪੁਰਖ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਛਿਹਤਰੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੭੬॥੧੩੧੦॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane purakh charitre mantree bhoop sanbaade chhihataro charitr samaapatam sat subham sat |76|1310|afajoon|

રાજા અને મંત્રીના શુભ ચરિત્ર સંવાદની સિત્તેરમી ઉપમા, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ. (76)(1308)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਚੰਦ੍ਰਪੁਰੀ ਭੀਤਰ ਹੁਤੋ ਚੰਦ੍ਰ ਸੈਨ ਇਕ ਰਾਵ ॥
chandrapuree bheetar huto chandr sain ik raav |

ચંદ્રપુરીમાં ચંદ્ર સેન નામના રાજા રહેતા હતા.

ਬਲ ਗੁਨ ਬੀਰਜ ਮੈ ਜਨੁਕ ਤ੍ਰਿਦਸੇਸ੍ਵਰ ਕੇ ਭਾਵ ॥੧॥
bal gun beeraj mai januk tridasesvar ke bhaav |1|

શક્તિ અને બુદ્ધિમાં તે ભગવાન ઇન્દ્રના મૂર્ત સ્વરૂપ હતા.(1)

ਭਾਗਵਤੀ ਤਾ ਕੀ ਤ੍ਰਿਯਾ ਜਾ ਕੋ ਰੂਪ ਅਪਾਰ ॥
bhaagavatee taa kee triyaa jaa ko roop apaar |

તેમની પત્ની ભગવતીને અતિશય સુંદરતા આપવામાં આવી હતી.

ਰਤਿ ਰਤਿਨਾਥ ਪਛਾਨਿ ਤਿਹ ਝੁਕਿ ਝੁਕਿ ਕਰਹਿ ਜੁਹਾਰ ॥੨॥
rat ratinaath pachhaan tih jhuk jhuk kareh juhaar |2|

જેમને, કામદેવ પણ તેમની પ્રણામ કરવા માટે નમશે.(2)

ਏਕ ਪੁਰਖ ਸੁੰਦਰ ਹੁਤੋ ਰਾਨੀ ਲਯੋ ਬੁਲਾਇ ॥
ek purakh sundar huto raanee layo bulaae |

એકવાર રાણીએ એક ખૂબ જ સુંદર માણસને આમંત્રણ આપ્યું,

ਭੋਗ ਅਧਿਕ ਤਾ ਸੋ ਕਿਯੋ ਹ੍ਰਿਦੈ ਹਰਖ ਉਪਜਾਇ ॥੩॥
bhog adhik taa so kiyo hridai harakh upajaae |3|

તેણીએ તેના હૃદયના સંપૂર્ણ સંતોષ માટે તેની સાથે પ્રેમ કર્યો.(3)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਕੇਲ ਕਰਤ ਰਾਜਾ ਜੂ ਆਯੋ ॥
kel karat raajaa joo aayo |

જ્યારે તેઓ પ્રેમ કરી રહ્યા હતા ત્યારે રાજા દેખાયા.

ਰਾਨੀ ਹ੍ਰਿਦੈ ਅਧਿਕ ਦੁਖੁ ਪਾਯੋ ॥
raanee hridai adhik dukh paayo |

રાની ખૂબ જ વ્યથિત હતી.

ਯਾ ਕੋ ਦਯਾ ਕਹੌ ਕਾ ਕਰਿਹੌ ॥
yaa ko dayaa kahau kaa karihau |

(તેણીએ વિચાર્યું,) 'મારે તેના વિશે શું કરવું જોઈએ.

ਯਾ ਕੇ ਹਨੇ ਬਹੁਰਿ ਹੌ ਮਰਿਹੌ ॥੪॥
yaa ke hane bahur hau marihau |4|

શું મારે તેને મારી નાખવું જોઈએ અને પછી મારું જીવન સમાપ્ત કરવું જોઈએ.'(4)

ਜਾਰ ਬਾਚ ॥
jaar baach |

દોસ્તે કહ્યું:

ਤਬੈ ਜਾਰ ਯੌ ਕਥਾ ਉਚਾਰੀ ॥
tabai jaar yau kathaa uchaaree |

પછી પેલો આમ બોલ્યો,

ਰਾਨੀ ਕਰਹੁ ਨ ਚਿੰਤ ਹਮਾਰੀ ॥
raanee karahu na chint hamaaree |

પછી પ્રેમીએ કહ્યું, 'રાની, મારી ચિંતા ન કર.

ਯਹ ਤਰਬੂਜ ਕਾਟਿ ਮੁਹਿ ਦੀਜੈ ॥
yah tarabooj kaatt muhi deejai |

આ તરબૂચને કાપીને મને આપો.

ਯਾ ਕੀ ਗਰੀ ਭਛ ਕਰ ਲੀਜੈ ॥੫॥
yaa kee garee bhachh kar leejai |5|

'આ તરબૂચનો પલ્પ જાતે ખાધા પછી મને આપો.'(5)

ਤਬ ਰਾਨੀ ਸੋਊ ਕਾਜ ਕਮਾਯੋ ॥
tab raanee soaoo kaaj kamaayo |

પછી રાણીએ એ જ રીતે વર્ત્યા.

ਕਾਟਿ ਤਾਹਿ ਤਰਬੂਜ ਖੁਲਾਯੋ ॥
kaatt taeh tarabooj khulaayo |

રાનીએ તેનું પાલન કર્યું અને તેને કાપ્યા પછી તેને તરબૂચ ખાવા દો.

ਲੈ ਖੋਪਰ ਤਿਨ ਸਿਰ ਪੈ ਧਰਿਯੋ ॥
lai khopar tin sir pai dhariyo |

તેણે (તરબૂચ) ખોપરી લીધી અને તેને તેના માથા પર મૂકી

ਸ੍ਵਾਸ ਲੇਤ ਕਹ ਛੇਕੌ ਕਰਿਯੋ ॥੬॥
svaas let kah chhekau kariyo |6|

પછી તેણીએ તેના માથા પર શેલ બદલ્યો અને શ્વાસ લેવા માટે ટોચ પર આખું બનાવ્યું.(6)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਧਰਿ ਖੋਪਰ ਸਿਰ ਪਰ ਨਦੀ ਤਰਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਡਰ ਸੋਇ ॥
dhar khopar sir par nadee tariyo nripat ddar soe |

માથા પર શેલ સાથે, તે તરવા ગયો.