શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1009


ਗਿਰੇ ਭਾਤਿ ਐਸੀ ਸੁ ਮਾਨੋ ਮੁਨਾਰੇ ॥੨੫॥
gire bhaat aaisee su maano munaare |25|

કેટલાકના પેટ ફાટી ગયા હતા અને મિનારાની જેમ પડી ગયા હતા.(25)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਦਸ ਹਜਾਰ ਹੈਵਰ ਹਨਿ ਡਾਰਿਯੋ ॥
das hajaar haivar han ddaariyo |

દસ હજાર ઘોડાઓ માર્યા ગયા

ਬੀਸ ਹਜਾਰ ਹਾਥਯਹਿ ਮਾਰਿਯੋ ॥
bees hajaar haathayeh maariyo |

દસ હજાર ઘોડાઓ મરી ગયા અને વીસ હજાર હાથીઓ માર્યા ગયા.

ਏਕ ਲਛ ਰਾਜਾ ਰਥ ਘਾਯੋ ॥
ek lachh raajaa rath ghaayo |

એક લાખ રાજાઓ, રથ વગેરેનો નાશ થયો

ਬਹੁ ਪੈਦਲ ਜਮ ਧਾਮ ਪਠਾਯੋ ॥੨੬॥
bahu paidal jam dhaam patthaayo |26|

એક લાખ શાસકોની હત્યા કરવામાં આવી હતી અને મોટી સંખ્યામાં ફૂટ સૈનિકોને મૃત્યુના ક્ષેત્રમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા.(26)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਦ੍ਰੋਣਜ ਦ੍ਰੋਣ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਨ ਭੂਰਸ੍ਰਵਾ ਕੁਰਰਾਇ ॥
dronaj dron kripaa karan bhoorasravaa kuraraae |

દુર્યોધન, દ્રોણ (આચાર્ય), કિરપા, કરણ, રાજા ભૂર સર્વ,

ਅਮਿਤ ਸੰਗ ਸੈਨਾ ਲਏ ਸਭੈ ਪਹੂੰਚੈ ਆਇ ॥੨੭॥
amit sang sainaa le sabhai pahoonchai aae |27|

સર્વોચ્ચતાનો દાવો કરનારા બધા, તેમની સેનાઓ સાથે ત્યાં પહોંચ્યા.(27)

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સવૈયા

ਯਾ ਦ੍ਰੁਪਦਾ ਤੁਮ ਤੇ ਸੁਨੁ ਰੇ ਸਠ ਜੀਤਿ ਸੁਯੰਬਰ ਮੈ ਹਮ ਲੈਹੈ ॥
yaa drupadaa tum te sun re satth jeet suyanbar mai ham laihai |

(તેઓએ કહ્યું) 'સાંભળો, મૂર્ખ, અમે સ્વયંબર જીતીને દરોપડીને લઈ જઈશું.

ਸਾਗਨ ਸੂਲਨ ਸੈਥਿਨ ਸੋਂ ਹਨਿ ਕੈ ਤੁਹਿ ਕੋ ਜਮ ਧਾਮ ਪਠੈਹੈ ॥
saagan soolan saithin son han kai tuhi ko jam dhaam patthaihai |

'તમને ભાલા અને ત્રિશૂળથી ખંખેરીને અમે તમને મૃત્યુના ધામમાં મોકલીશું.

ਡਾਰਿ ਰਥੋਤਮ ਮੈ ਤ੍ਰਿਯ ਕੋ ਕਤ ਭਾਜਤ ਹੈ ਜੜ ਜਾਨ ਨ ਦੈਹੈ ॥
ddaar rathotam mai triy ko kat bhaajat hai jarr jaan na daihai |

'તમે રથમાં સ્ત્રી સાથે ક્યાં દોડી રહ્યા છો? અમે તમને ભાગી જવા દઈશું નહીં.

ਏਕ ਨਿਦਾਨ ਕਰੈ ਰਨ ਮੈ ਕਿਧੋ ਪਾਰਥ ਹੀ ਕਿ ਦ੍ਰੁਜੋਧਨ ਹ੍ਵੈਹੈ ॥੨੮॥
ek nidaan karai ran mai kidho paarath hee ki drujodhan hvaihai |28|

'અમે સમાધાન કરીશું. કાં તો અર્જન કે દર્યોધન બચશે.(28)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਤੋ ਕਹ ਜੀਤਿ ਜਾਨ ਨਹਿ ਦੈਹੈ ॥
to kah jeet jaan neh daihai |

તેઓ તમને જીવતા જવા દેશે નહિ.

ਸ੍ਰੋਨ ਸੁਹਾਨੇ ਬਾਗਨ ਹ੍ਵੈਹੈ ॥
sron suhaane baagan hvaihai |

'અમે તને જીવતા નહીં જવા દઈએ અને તારા લોહીથી ધરતીને ભીંજવી દઈશું.

ਏਕ ਨਿਦਾਨ ਕਰੈ ਰਨ ਮਾਹੀ ॥
ek nidaan karai ran maahee |

(આજે) રણમાં થશે નિર્ણય,

ਕੈ ਪਾਡਵ ਕੈ ਕੈਰਵ ਨਾਹੀ ॥੨੯॥
kai paaddav kai kairav naahee |29|

'અમે આજે લડાઈમાં સંકલ્પ કરીશું, પાંડવ કે કૈરોવ ટકી રહેશે.'(29)

ਅੜਿਲ ॥
arril |

એરિલ

ਪ੍ਰਥਮ ਪਾਰਥ ਭਾਨੁਜ ਕੌ ਬਿਸਿਖ ਪ੍ਰਹਾਰਿਯੋ ॥
pratham paarath bhaanuj kau bisikh prahaariyo |

અર્જુને સૌથી પહેલા કરણ ('ભાનુજ')ને તીર માર્યું

ਤਾ ਪਾਛੇ ਕੁਰਰਾਵਿ ਕ੍ਵਾਡ ਭੇ ਮਾਰਿਯੋ ॥
taa paachhe kuraraav kvaadd bhe maariyo |

અર્જને પહેલા કરણ પર તીર માર્યું અને પછી દર્યોદનને નિશાન બનાવ્યું.

ਭੀਮ ਭੀਖਮਹਿ ਸਾਇਕ ਹਨੇ ਰਿਸਾਇ ਕੈ ॥
bheem bheekhameh saaeik hane risaae kai |

ભીમે ગુસ્સામાં આવીને ભીષ્મ (પિતા) પર તીર ચલાવ્યું.

ਹੋ ਦ੍ਰੋਣ ਦ੍ਰੋਣਜਾਨੁਜ ਕੇ ਘੋਰਨ ਘਾਇ ਕੈ ॥੩੦॥
ho dron dronajaanuj ke ghoran ghaae kai |30|

ત્યારે ભીમ સાચા ક્રોધમાં આવી ગયો અને તીરે દર્યોધન અને ભીષ્મ પિતામના ઘોડાઓને મારી નાખ્યા.(30)

ਭੂਰਸ੍ਰਵਾ ਕੌ ਬਹੁਰਿ ਬਾਣ ਸੋ ਬਸਿ ਕਿਯੋ ॥
bhoorasravaa kau bahur baan so bas kiyo |

પછી તેણે તીર વડે ભૂર્શ્રવ પર વિજય મેળવ્યો.

ਕ੍ਰਿਪਾਚਾਰਜਹਿ ਬਹੁਰਿ ਮੂਰਛਨਾ ਕਰਿ ਲਿਯੋ ॥
kripaachaarajeh bahur moorachhanaa kar liyo |

પછી, તે ગોળ લાવ્યો ભૂર સર્વ કૃપા આચાર્યને બેભાન કરવામાં આવ્યો.

ਹਠੀ ਕਰਣ ਤਬ ਧਾਯੋ ਕੋਪ ਬਢਾਇ ਕੈ ॥
hatthee karan tab dhaayo kop badtaae kai |

પછી હાટી કરણ ગુસ્સે થઈને આગળ વધ્યો

ਹੋ ਤੁਮਲ ਜੁਧ ਰਣ ਕਿਯੋ ਸਨੰਮੁਖ ਆਇ ਕੈ ॥੩੧॥
ho tumal judh ran kiyo sanamukh aae kai |31|

હઠીલા કરણ ફરી ઉભો થયો અને ફરી એકવાર લડવા માટે કૂદી પડ્યો.(31)

ਏਕ ਬਿਸਿਖ ਅਰਜੁਨ ਕੇ ਉਰ ਮੈ ਮਾਰਿਯੋ ॥
ek bisikh arajun ke ur mai maariyo |

(તેણે) અર્જુનની છાતીમાં તીર માર્યું.

ਗਿਰਿਯੋ ਮੂਰਛਨਾ ਧਰਨਿ ਨ ਨੈਕ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ॥
giriyo moorachhanaa dharan na naik sanbhaariyo |

તેણે અર્જન તરફ એક તીર ફેંક્યું; તે બેલેન્સ કરી શક્યો નહીં અને બેભાન થઈ ગયો.

ਤਬੈ ਦ੍ਰੋਪਤੀ ਸਾਇਕ ਧਨੁਖ ਸੰਭਾਰਿ ਕੈ ॥
tabai dropatee saaeik dhanukh sanbhaar kai |

પછી દ્રૌપતિએ ધનુષ્ય અને બાણ લીધા

ਹੋ ਬਹੁ ਬੀਰਨ ਕੌ ਦਿਯੋ ਛਿਨਿਕ ਮੌ ਮਾਰਿ ਕੈ ॥੩੨॥
ho bahu beeran kau diyo chhinik mau maar kai |32|

દારોપદીએ આગળ કૂદકો માર્યો, ધનુષ્ય હાથમાં લીધું અને ઘણા લડવૈયાઓને ઠાર કર્યા.(32)

ਏਕ ਬਿਸਿਖ ਭਾਨੁਜ ਕੇ ਉਰ ਮੈ ਮਾਰਿਯੋ ॥
ek bisikh bhaanuj ke ur mai maariyo |

(તેણે) કરણની છાતીમાં તીર માર્યું.

ਦੁਤਿਯ ਬਾਨ ਸੋ ਦੁਰਜੋਧਨਹਿ ਪ੍ਰਹਾਰਿਯੋ ॥
dutiy baan so durajodhaneh prahaariyo |

એક તીર સીધુ કરણની છાતીમાં ગયું અને બીજું દર્યોધનને લાગ્યું.

ਭੀਖਮ ਭੂਰਸ੍ਰਵਾਹਿ ਦ੍ਰੋਣ ਘਾਇਲ ਕਰਿਯੋ ॥
bheekham bhoorasravaeh dron ghaaeil kariyo |

(પછી) ભીષ્મ, ભૂર્શ્રવ અને દ્રોણાચાર્યને ઘાયલ કર્યા.

ਹੋ ਦ੍ਰੋਣਜ ਕ੍ਰਿਪਾ ਦੁਸਾਸਨ ਕੋ ਸ੍ਯੰਦਨ ਹਰਿਯੋ ॥੩੩॥
ho dronaj kripaa dusaasan ko sayandan hariyo |33|

ભીષ્મ પિતામ, બૂર સર્વ અને દ્રોણ ઘાયલ થયા, અને દુશાશન, કિરપા અને ઘણા રથો નાશ પામ્યા.(33)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਸਭੈ ਸੂਰ ਹਰਖਤ ਭਏ ਕਾਯਰ ਭਯੋ ਨ ਏਕ ॥
sabhai soor harakhat bhe kaayar bhayo na ek |

હિંમતવાળાઓ સંતુષ્ટ હતા પણ કાયર હતાશ થયા.

ਮਾਚਿਯੋ ਪ੍ਰਬਲ ਪ੍ਰਚੰਡ ਰਣ ਨਾਚੇ ਸੁਭਟ ਅਨੇਕ ॥੩੪॥
maachiyo prabal prachandd ran naache subhatt anek |34|

જોરદાર લડાઈ ફેલાઈ ગઈ અને યુદ્ધનું નૃત્ય પરાકાષ્ઠાએ પહોંચ્યું.(34)

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અરી

ਰਾਜ ਬਾਜ ਤਾਜਿਯਨ ਸੁ ਦਯੋ ਗਿਰਾਇ ਕੈ ॥
raaj baaj taajiyan su dayo giraae kai |

શાહી ઘોડાઓ અને તાજા ઘોડાઓ માર્યા ગયા.

ਸਾਜ ਬਾਜ ਸਾਜਿਯਨ ਸੁ ਗੈਨ ਫਿਰਾਇ ਕੈ ॥
saaj baaj saajiyan su gain firaae kai |

તેણીએ તેમને એક ઘડિયાળ માટે રોકી રાખ્યા અને બહાદુરીથી લડ્યા.

ਹੈ ਪਾਖਰੇ ਸੰਘਾਰੇ ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰਿ ਕੈ ॥
hai paakhare sanghaare sasatr sanbhaar kai |

એટલામાં અર્જનને મળતો જોઈને હોશ આવ્યો

ਹੋ ਪੈਦਲ ਰਥੀ ਬਿਦਾਰੇ ਬਾਨ ਪ੍ਰਹਾਰਿ ਕੈ ॥੩੫॥
ho paidal rathee bidaare baan prahaar kai |35|

ધનુષ અને તીર સાથે તૈયાર, દુશ્મન સેના ભાગી ગઈ. (35)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਪਹਰ ਏਕ ਰਾਖੇ ਅਟਕਾਈ ॥
pahar ek raakhe attakaaee |

તેમને એક કલાક સુધી અટકી રાખ્યા

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਸੋ ਕਰੀ ਲਰਾਈ ॥
bhaat bhaat so karee laraaee |

અને એકબીજા સાથે મારપીટ કરી હતી.

ਗਹਿ ਧਨੁ ਪਾਨ ਧਨੰਜੈ ਗਾਜਿਯੋ ॥
geh dhan paan dhananjai gaajiyo |

હાથમાં ધનુષ્ય પકડીને અર્જન ગજ્યા,