શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1385


ਕਢੈ ਦੈਤ ਰਨ ਦਾਤ ਬਿਹਾਰਤ ॥
kadtai dait ran daat bihaarat |

(ક્યાંક) રાક્ષસો દાંત ઉઘાડીને રણમાં ભટકતા હતા

ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤ ਤਾਲੀ ਕਹ ਮਾਰਤ ॥
bhoot pret taalee kah maarat |

અને ભૂત ઉલ્લાસ કરી રહ્યા હતા.

ਉਲਕਾ ਪਾਤ ਹੋਤ ਆਕਾਸਾ ॥
aulakaa paat hot aakaasaa |

તારાઓ અથવા અંગારા ('ઉલ્કા') આકાશમાંથી પડતા હતા.

ਅਸੁਰ ਸੈਨ ਇਹ ਬਿਧਿ ਭਯੋ ਨਾਸਾ ॥੩੫੭॥
asur sain ih bidh bhayo naasaa |357|

આ રીતે વિશાળ સેનાનો નાશ થયો. 357.

ਬਹਤ ਅਮਿਤ ਰਨ ਪਵਨ ਪ੍ਰਚੰਡਾ ॥
bahat amit ran pavan prachanddaa |

રણમાં ખૂબ જ જોરદાર પવન ફૂંકાઈ રહ્યો હતો.

ਦਿਖਿਯਤ ਪਰੇ ਸੁਭਟ ਖੰਡ ਖੰਡਾ ॥
dikhiyat pare subhatt khandd khanddaa |

(ત્યાં) ટુકડાઓમાં પડેલા યોદ્ધાઓ જોવા મળ્યા.

ਕਾਕਨਿ ਕੁਹਕਿ ਮਾਨਵਤਿ ਤਾਤੀ ॥
kaakan kuhak maanavat taatee |

કાગડાઓ તીક્ષ્ણ સ્વરમાં રડતા હતા,

ਫਾਗੁਨ ਜਾਨੁ ਕੋਕਿਲਾ ਮਾਤੀ ॥੩੫੮॥
faagun jaan kokilaa maatee |358|

ફાગણ મહિનામાં જાણે કોયલ નશામાં ધૂત વાતો કરતી હોય. 358.

ਇਹ ਬਿਧਿ ਸ੍ਰੋਨ ਕੁੰਡਿ ਭਰਿ ਗਯੋ ॥
eih bidh sron kundd bhar gayo |

આમ લોહીનું પૂલ ભરાઈ ગયું,

ਦੂਸਰ ਮਾਨਸਰੋਵਰ ਭਯੋ ॥
doosar maanasarovar bhayo |

(ધારો કે) બીજું માનસરોવર થયું છે.

ਸੇਤ ਛਤ੍ਰੁ ਤਹ ਹੰਸ ਬਿਰਾਜੈ ॥
set chhatru tah hans biraajai |

તૂટેલી (સફેદ) છત્રીઓ હંસની જેમ શોભી રહી હતી

ਅਨਤ ਸਾਜ ਜਲ ਜਿਯ ਸੇ ਰਾਜੈ ॥੩੫੯॥
anat saaj jal jiy se raajai |359|

અને અન્ય સાધનો પાણીના જીવો જેવા દેખાતા હતા ('જલ-જિયા').359.

ਟੂਕ ਟੂਕ ਦੰਤੀ ਕਹੂੰ ਭਏ ॥
ttook ttook dantee kahoon bhe |

ક્યાંક તૂટેલા હાથી પડ્યા હતા

ਤਿਲ ਤਿਲ ਪ੍ਰਾਇ ਸੁਭਟ ਹ੍ਵੈ ਗਏ ॥
til til praae subhatt hvai ge |

અને યોદ્ધાઓ છછુંદરની જેમ પડેલા હતા.

ਸ੍ਰੋਨਤ ਧਾਰਿ ਬਹੀ ਇਕ ਬਾਰਾ ॥
sronat dhaar bahee ik baaraa |

એક બાજુ લોહીની ધારા વહી રહી હતી,

ਭਈ ਧੂਰਿ ਰਨ ਕੀ ਸਭ ਗਾਰਾ ॥੩੬੦॥
bhee dhoor ran kee sabh gaaraa |360|

(જેના કારણે) રણની માટી કાંપ બની ગઈ હતી. 360.

ਨੇਜਬਾਜ ਬਹੁ ਬੀਰ ਸੰਘਾਰੇ ॥
nejabaaj bahu beer sanghaare |

સ્નાઈપર્સે ઘણા નાયકોને મારી નાખ્યા હતા

ਪ੍ਰੋਏ ਬਰਾ ਸੀਖ ਭਟਿਯਾਰੇ ॥
proe baraa seekh bhattiyaare |

(જાણે કે) ભટ્ટિયારો શીખોમાં સારી રીતે પ્રશિક્ષિત હતા.

ਟੂਕ ਟੂਕ ਭਟ ਰਨ ਹ੍ਵੈ ਰਹੇ ॥
ttook ttook bhatt ran hvai rahe |

યુદ્ધના મેદાનમાં, નાયકો ટુકડાઓમાં મૂકે છે,

ਜਿਨ ਕੇ ਘਾਵ ਸਰੋਹਿਨ ਬਹੇ ॥੩੬੧॥
jin ke ghaav sarohin bahe |361|

જેના ઘા પર સરોહી (તલવાર) ચાલી. 361.

ਇਹ ਬਿਧਿ ਅਮਿਤ ਕੋਪ ਕਰਿ ਕਾਲਾ ॥
eih bidh amit kop kar kaalaa |

આ રીતે કોલ ખૂબ ગુસ્સામાં છે

ਕਾਢਤ ਭਯੋ ਦਾਤ ਬਿਕਰਾਲਾ ॥
kaadtat bhayo daat bikaraalaa |

ભયાનક દાંત આવવા લાગ્યા.

ਛਿਪ੍ਰ ਹਨੇ ਛਿਨ ਮਾਝ ਛਤ੍ਰਾਲੇ ॥
chhipr hane chhin maajh chhatraale |

તેઓએ ઝડપથી છત્રીઓને મારી નાખી

ਸੂਰਬੀਰ ਬਲਵਾਨ ਮੁਛਾਲੇ ॥੩੬੨॥
soorabeer balavaan muchhaale |362|

જે એક યોદ્ધા, બળવાન અને બળવાન હતો. 362.

ਦੁਹੂੰ ਅਧਿਕ ਰਨ ਕਿਯੋ ਅਪਾਰਾ ॥
duhoon adhik ran kiyo apaaraa |

બંનેએ કડવું યુદ્ધ લડ્યું,

ਦਾਨਵ ਮਰਤ ਭਯੋ ਨਹਿ ਮਾਰਾ ॥
daanav marat bhayo neh maaraa |

પરંતુ જાયન્ટ્સ મરી રહ્યા ન હતા.

ਤਬ ਅਸਿਧੁਜ ਅਸ ਮੰਤ੍ਰ ਬਿਚਾਰੋ ॥
tab asidhuj as mantr bichaaro |

પછી અસિધુજા (મહા કાલ)એ આમ વિચાર્યું

ਜਿਹ ਬਿਧਿ ਤੇ ਦਾਨਵਹਿ ਸੰਘਾਰੋ ॥੩੬੩॥
jih bidh te daanaveh sanghaaro |363|

એવી રીતે કે દૈત્યોને મારી શકાય. 363.

ਸਰਬਾਕਰਖਨ ਕਿਯ ਅਸਿਧੁਜ ਜਬ ॥
sarabaakarakhan kiy asidhuj jab |

જ્યારે મહાન યુગે (તેની શક્તિ સાથે) દરેકને ખેંચ્યું.

ਉਪਜਤ ਤੇ ਰਹਿ ਗਏ ਅਸੁਰ ਤਬ ॥
aupajat te reh ge asur tab |

પછી દૈત્યોનો જન્મ થવાનું બંધ થઈ ગયું.

ਆਗ੍ਯਾ ਬਹੁਰਿ ਕਾਲਿ ਕਹ ਦਈ ॥
aagayaa bahur kaal kah dee |

પછી તેણે 'કાલી'ને અનુમતિ આપી.

ਸਤ੍ਰੁ ਸੈਨ ਭਛਨ ਕਰਿ ਗਈ ॥੩੬੪॥
satru sain bhachhan kar gee |364|

તેણીએ દુશ્મનની સેનાને ખાઈ લીધી. 364.

ਏਕੈ ਅਸੁਰ ਤਬੈ ਰਹਿ ਗਯੋ ॥
ekai asur tabai reh gayo |

પછી માત્ર એક જ વિશાળ બચ્યો.

ਤ੍ਰਾਸਿਤ ਅਧਿਕ ਚਿਤ ਮਹਿ ਭਯੋ ॥
traasit adhik chit meh bhayo |

તે મનમાં ખૂબ જ ડરી ગયો હતો.

ਹਾਇ ਹਾਇ ਕਸ ਕਰੌ ਉਪਾਵਾ ॥
haae haae kas karau upaavaa |

હાય હાય' શું કરવું જોઈએ એ વિચારવા લાગ્યો.

ਅਸ ਕੋਈ ਚਲਤ ਨੇ ਮੇਰਾ ਦਾਵਾ ॥੩੬੫॥
as koee chalat ne meraa daavaa |365|

હવે મારી પાસે કોઈ દાવો (અથવા દાવો) નથી. 365.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਮਹਾ ਕਾਲ ਕੀ ਸਰਨਿ ਜੇ ਪਰੇ ਸੁ ਲਏ ਬਚਾਇ ॥
mahaa kaal kee saran je pare su le bachaae |

જે મહાકાલના શરણમાં આવે છે તેનો ઉદ્ધાર થાય છે.

ਔਰ ਨ ਉਪਜਾ ਦੂਸਰ ਜਗ ਭਛਿਯੋ ਸਭੈ ਬਨਾਇ ॥੩੬੬॥
aauar na upajaa doosar jag bhachhiyo sabhai banaae |366|

વિશ્વમાં બીજો (વિશાળ) જન્મ્યો ન હતો, (કાલિ) તે બધાને ખાઈ ગયો. 366.

ਜੋ ਪੂਜਾ ਅਸਿਕੇਤੁ ਕੀ ਨਿਤ ਪ੍ਰਤਿ ਕਰੈ ਬਨਾਇ ॥
jo poojaa asiket kee nit prat karai banaae |

જેઓ દરરોજ અસિકેતુ (મહાન યુગ)ની પૂજા કરે છે,

ਤਿਨ ਪਰ ਅਪਨੋ ਹਾਥ ਦੈ ਅਸਿਧੁਜ ਲੇਤ ਬਚਾਇ ॥੩੬੭॥
tin par apano haath dai asidhuj let bachaae |367|

અસિધુજ હાથ આપીને તેમને બચાવે છે. 367.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਦੁਸਟ ਦੈਤ ਕਛੁ ਬਾਤ ਨ ਜਾਨੀ ॥
dusatt dait kachh baat na jaanee |

દુષ્ટ રાક્ષસ કંઈ સમજ્યો નહિ.

ਮਹਾ ਕਾਲ ਤਨ ਪੁਨਿ ਰਿਸਿ ਠਾਨੀ ॥
mahaa kaal tan pun ris tthaanee |

મહા કાલ પ્રતિ (તે) ફરી ગુસ્સે થયો.

ਬਲ ਅਪਬਲ ਅਪਨੋ ਨ ਬਿਚਾਰਾ ॥
bal apabal apano na bichaaraa |

(તેણે) પોતાની શક્તિ અને નબળાઈને ધ્યાનમાં લીધી ન હતી.

ਗਰਬ ਠਾਨਿ ਜਿਯ ਬਹੁਰਿ ਹੰਕਾਰਾ ॥੩੬੮॥
garab tthaan jiy bahur hankaaraa |368|

મારા મનમાં ખૂબ જ ગર્વ અને ગર્વ લીધો. 368.

ਰੇ ਰੇ ਕਾਲ ਫੂਲਿ ਜਿਨਿ ਜਾਹੁ ॥
re re kaal fool jin jaahu |

(અને કહેવા લાગ્યા) હે કાલ! આ રીતે ખીલશો નહીં,

ਬਹੁਰਿ ਆਨਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮ ਮਚਾਹੁ ॥
bahur aan sangraam machaahu |

આવો અને ફરીથી (મારી સાથે) લડો.