શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1062


ਹੋ ਦੀਨੋ ਧਨੁਜ ਚਲਾਇ ਧਨੁਖ ਦ੍ਰਿੜ ਸਾਧਿ ਕਰਿ ॥੧੬॥
ho deeno dhanuj chalaae dhanukh drirr saadh kar |16|

અને ધનુષ્યને મજબૂત રીતે પકડીને તેણે તીર છોડ્યું. 16.

ਸੁਨੁ ਕੁਅਰ ਜੂ ਅਬ ਜੌ ਤੁਮ ਮੋ ਕੌ ਬਰੌ ॥
sun kuar joo ab jau tum mo kau barau |

હે કુંવર જી! સાંભળો, જો તું અત્યારે મારી સાથે લગ્ન કરે છે,

ਤੌ ਮੈ ਦੇਊ ਬਤਾਇ ਰਾਜ ਗੜ ਕੋ ਕਰੌ ॥
tau mai deaoo bataae raaj garr ko karau |

તેથી હું તમને (રહસ્ય) કહીશ કે કિલ્લા પર કેવી રીતે શાસન કરવું.

ਪ੍ਰਥਮ ਬ੍ਯਾਹਿ ਮੋ ਸੌ ਕਰਿਬੋ ਠਹਰਾਇਯੈ ॥
pratham bayaeh mo sau karibo tthaharaaeiyai |

પહેલા મારી સાથે લગ્ન કરો

ਹੋ ਤੈਸਹਿ ਪਤਿਯਾ ਸਰ ਸੋ ਬਾਧਿ ਚਲਾਇਯੈ ॥੧੭॥
ho taiseh patiyaa sar so baadh chalaaeiyai |17|

અને તે જ રીતે એક પત્ર બાંધો અને તીર છોડો. 17.

ਬ੍ਯਾਹ ਕੁਅਰ ਤਾ ਸੌ ਕਰਿਬੋ ਠਹਰਾਇਯੋ ॥
bayaah kuar taa sau karibo tthaharaaeiyo |

કુંવર એ સ્ત્રી સાથે લગ્ન કરવા રાજી થયો.

ਵੈਸਹਿ ਪਤਿਯਾ ਸਰ ਸੌ ਬਾਧਿ ਬਗਾਇਯੋ ॥
vaiseh patiyaa sar sau baadh bagaaeiyo |

એ જ રીતે તેણે પત્રને તીરથી બાંધીને મોકલ્યો.

ਗੜ ਗਾੜੇ ਕੇ ਮਾਝ ਪਰਿਯੋ ਸਰ ਜਾਇ ਕਰਿ ॥
garr gaarre ke maajh pariyo sar jaae kar |

તીર મજબૂત કિલ્લાની અંદર પડ્યું.

ਹੋ ਨਿਰਖਿ ਅੰਕ ਤਿਹ ਨਾਰਿ ਲਿਯੋ ਉਰ ਲਾਇ ਕਰਿ ॥੧੮॥
ho nirakh ank tih naar liyo ur laae kar |18|

(પત્રના) અક્ષરો જોઈને સ્ત્રીએ તેને તેની છાતી પર મૂક્યો. 18.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਬਿਸਿਖ ਪਹੂਚ੍ਯੋ ਮੀਤ ਕੋ ਪਤਿਯਾ ਲੀਨੇ ਸੰਗ ॥
bisikh pahoochayo meet ko patiyaa leene sang |

પત્ર લઈને મિત્રાનું તીર ત્યાં પહોંચ્યું.

ਆਂਖੇ ਅਤਿ ਨਿਰਮਲ ਭਈ ਨਿਰਖਤ ਵਾ ਕੋ ਅੰਗ ॥੧੯॥
aankhe at niramal bhee nirakhat vaa ko ang |19|

અક્ષરના અક્ષરો ('અંગ') જોઈને (સ્ત્રીની) આંખો અત્યંત નિર્મળ થઈ ગઈ. 19.

ਚਪਲ ਕਲਾ ਸੋ ਜਬ ਕੁਅਰ ਬ੍ਯਾਹ ਬਦ੍ਯੋ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥
chapal kalaa so jab kuar bayaah badayo sukh paae |

જ્યારે કુંવર ખુશીથી ચપલ કલા સાથે લગ્ન કરવા સંમત થયો,

ਵੈਸਹਿ ਸਰ ਸੌ ਬਹੁਰਿ ਲਿਖਿ ਪਤਿਯਾ ਦਈ ਚਲਾਇ ॥੨੦॥
vaiseh sar sau bahur likh patiyaa dee chalaae |20|

તો એ જ રીતે પત્ર લખીને તીરથી બાંધીને તેને વિદાય આપી. 20.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਪਤਿਯਾ ਬਿਖੈ ਇਹੈ ਲਿਖਿ ਡਾਰੋ ॥
patiyaa bikhai ihai likh ddaaro |

પત્રમાં પણ એવું જ લખ્યું હતું

ਸੁਨੋ ਕੁਅਰ ਜੂ ਬਚਨ ਹਮਾਰੋ ॥
suno kuar joo bachan hamaaro |

કે ઓ કુંવરજી! મને સાંભળો.

ਪ੍ਰਥਮੈ ਬਾਰਿ ਬੰਦ ਇਹ ਕੀਜੈ ॥
prathamai baar band ih keejai |

પહેલા તેનું (આવતું) પાણી ('બારી') બંધ કરો.

ਤਾ ਪਾਛੇ ਯਾ ਗੜ ਕੌ ਲੀਜੈ ॥੨੧॥
taa paachhe yaa garr kau leejai |21|

તે પછી કિલ્લાનો કબજો મેળવો. 21.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਦਸੋ ਦਿਸਨ ਘੇਰੋ ਯਾ ਗੜ ਕੌ ਡਾਰਿਯੈ ॥
daso disan ghero yaa garr kau ddaariyai |

કિલ્લાને દસ દિશામાંથી ઘેરો.

ਹ੍ਯਾਂ ਤੇ ਜੋ ਨਰ ਨਿਕਸੈ ਤਾਹਿ ਸੰਘਾਰਿਯੈ ॥
hayaan te jo nar nikasai taeh sanghaariyai |

જે વ્યક્તિ અહીંથી નીકળી છે તેને મારી નાખો.

ਆਵੈ ਜੋ ਜਨ ਪਾਸ ਬੰਦ ਤਿਹ ਕੀਜਿਯੈ ॥
aavai jo jan paas band tih keejiyai |

જે વ્યક્તિ નજીક આવે છે તેને બંધ કરો (એટલે કે કેદ કરો).

ਹੋ ਬਹੁਰੋ ਦੁਰਗ ਛੁਰਾਇ ਛਿਨਕ ਮੌ ਲੀਜਿਯੈ ॥੨੨॥
ho bahuro durag chhuraae chhinak mau leejiyai |22|

પછી છીન ભરમાં કિલ્લો (એટલે કે કબજો મેળવો) છૂટકારો મેળવો. 22.

ਦਸੋ ਦਿਸਨ ਤਿਹ ਗੜ ਕੌ ਘੇਰਾ ਡਾਰਿਯੋ ॥
daso disan tih garr kau gheraa ddaariyo |

તેણે કિલ્લાને ચારે બાજુથી ઘેરી લીધો.

ਜੋ ਜਨ ਤਹ ਤੇ ਨਿਕਸੈ ਤਾਹਿ ਸੰਘਾਰਿਯੋ ॥
jo jan tah te nikasai taeh sanghaariyo |

જે કોઈ બહાર આવશે તેને મારી નાખવામાં આવશે.

ਖਾਨ ਪਾਨ ਸਭ ਬੰਦ ਪ੍ਰਥਮ ਤਾ ਕੋ ਕਿਯੋ ॥
khaan paan sabh band pratham taa ko kiyo |

પહેલા તમામ ખાદ્ય પદાર્થો બંધ કરો (અંદર જાણો).

ਹੋ ਬਹੁਰੌ ਦੁਰਗ ਛਿਨਾਇ ਛਿਨਕ ਭੀਤਰ ਲਿਯੋ ॥੨੩॥
ho bahurau durag chhinaae chhinak bheetar liyo |23|

પછી તોફાન કરીને કિલ્લાની અંદર પહોંચી ગયો. 23.

ਲੀਨੋ ਦੁਰਗ ਛਿਨਾਇ ਗਜਨਿ ਸਹ ਘਾਇ ਕੈ ॥
leeno durag chhinaae gajan sah ghaae kai |

ગજન શાહને મારીને કિલ્લો છીનવી લીધો

ਲਯੋ ਕੁਅਰਿ ਕਹ ਜੀਤਿ ਪਰਮ ਸੁਖ ਪਾਇ ਕੈ ॥
layo kuar kah jeet param sukh paae kai |

અને કુંવારી જીતીને પરમ સુખ પ્રાપ્ત કર્યું.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਰਤਿ ਕਰੀ ਪ੍ਰੇਮ ਉਪਜਾਇ ਕਰਿ ॥
bhaat bhaat rat karee prem upajaae kar |

(તેની સાથે) પ્રેમથી રમ્યા.

ਹੋ ਲਪਟਿ ਲਪਟਿ ਤ੍ਰਿਯ ਗਈ ਸੁ ਕੀਨੇ ਭੋਗ ਭਰਿ ॥੨੪॥
ho lapatt lapatt triy gee su keene bhog bhar |24|

તે સ્ત્રી પણ તેની આસપાસ તેના હાથ વીંટાળીને વિપુલ પ્રમાણમાં વ્યસ્ત હતી. 24.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਐਸੀ ਪ੍ਰੀਤ ਦੁਹਨ ਕੇ ਭਈ ॥
aaisee preet duhan ke bhee |

(જ્યારે) બંને વચ્ચે આ પ્રકારનો પ્રેમ થયો

ਅਬਲਾ ਔਰ ਬਿਸਰਿ ਸਭ ਗਈ ॥
abalaa aauar bisar sabh gee |

(તેથી તે) બીજી બધી સ્ત્રીઓને ભૂલી ગયો.

ਏਕ ਨਾਰਿ ਹਸਿ ਬਚਨਿ ਉਚਾਰੋ ॥
ek naar has bachan uchaaro |

એક સ્ત્રીએ હસીને કહ્યું

ਬਡੋ ਮੂਰਖ ਇਹ ਰਾਵ ਹਮਾਰੋ ॥੨੫॥
baddo moorakh ih raav hamaaro |25|

કે આપણો રાજા બહુ મૂર્ખ છે. 25.

ਜਿਨ ਤ੍ਰਿਯ ਪ੍ਰਿਥਮ ਪਿਤਾ ਕਹ ਘਾਯੋ ॥
jin triy pritham pitaa kah ghaayo |

જે મહિલાએ પહેલા તેના પિતાની હત્યા કરી હતી

ਬਹੁਰਿ ਆਪਨੋ ਰਾਜ ਗਵਾਯੋ ॥
bahur aapano raaj gavaayo |

અને પછી તેનું રાજ્ય ગુમાવ્યું.

ਤਾ ਸੌ ਮੂੜ ਪ੍ਰੀਤਿ ਉਪਜਾਈ ॥
taa sau moorr preet upajaaee |

મૂર્ખ (રાજા) તેના પ્રેમમાં પડ્યો છે.

ਨ੍ਰਿਪ ਕੀ ਨਿਕਟ ਮ੍ਰਿਤੁ ਜਨ ਆਈ ॥੨੬॥
nrip kee nikatt mrit jan aaee |26|

એવું લાગે છે કે રાજાનું મૃત્યુ નજીક છે. 26.

ਪਿਤਾ ਹਨਤ ਜਿਹ ਲਗੀ ਨ ਬਾਰਾ ॥
pitaa hanat jih lagee na baaraa |

જેણે તેના પિતાને મારવામાં લાંબો સમય ન લીધો,

ਤਿਹ ਆਗੇ ਕ੍ਯਾ ਨਾਥ ਬਿਚਾਰਾ ॥
tih aage kayaa naath bichaaraa |

તેની સામે આપણો નાથ શું વિચારે છે?

ਜਿਨ ਤ੍ਰਿਯ ਅਪਨੋ ਰਾਜੁ ਗਵਾਯੋ ॥
jin triy apano raaj gavaayo |

જે સ્ત્રીએ પોતાનું રાજ્ય ગુમાવ્યું છે,

ਤਾ ਸੌ ਮੂਰਖ ਨੇਹ ਲਗਾਯੋ ॥੨੭॥
taa sau moorakh neh lagaayo |27|

તેની સાથે પ્રેમ થઈ ગયો છે. 27.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਜੋਬਨ ਖਾ ਸੁਨਿ ਏ ਬਚਨ ਮਨ ਮੈ ਰੋਸ ਬਢਾਇ ॥
joban khaa sun e bachan man mai ros badtaae |

આ શબ્દો સાંભળીને જોબન ખાન ગુસ્સે થઈ ગયો