શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1111


ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਧੰਨ੍ਯ ਧੰਨ੍ਯ ਤਬ ਰਾਵ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
dhanay dhanay tab raav uchaariyo |

રાજાએ તેને ધન્ય કહ્યો

ਇਹ ਪਤਿਬ੍ਰਤਾ ਸੁਤਾ ਬੀਚਾਰਿਯੋ ॥
eih patibrataa sutaa beechaariyo |

અને તેને પતિબ્રતા સોનોરી તરીકે ગણવામાં આવે છે.

ਜੋ ਇਹ ਚਹੈ ਵਹੈ ਇਹ ਦੀਜੈ ॥
jo ih chahai vahai ih deejai |

જેને જોઈએ તેને આપો

ਤਿਹ ਕਰਿ ਰਾਵ ਰਾਕ ਤੇ ਲੀਜੈ ॥੨੦॥
tih kar raav raak te leejai |20|

અને તેને પદથી રાજા બનાવો. 20.

ਨ੍ਰਿਪ ਬਰ ਬੋਲ ਤਵਨ ਕਹਿ ਲਿਯੋ ॥
nrip bar bol tavan keh liyo |

મહાન રાજાએ તેને બોલાવ્યો.

ਛੋਰਿ ਭੰਡਾਰ ਅਮਿਤ ਧਨ ਦਿਯੋ ॥
chhor bhanddaar amit dhan diyo |

તેણે તિજોરી ખોલી અને ઘણા પૈસા આપ્યા.

ਰੰਕ ਹੁਤੋ ਰਾਜਾ ਹ੍ਵੈ ਗਯੋ ॥
rank huto raajaa hvai gayo |

(તે) પદ હતો, રાજા બન્યો

ਲੇਤ ਸੁਤਾ ਰਾਜਾ ਕੀ ਭਯੋ ॥੨੧॥
let sutaa raajaa kee bhayo |21|

અને રાજાની પુત્રીને લઈ ગયો. 21.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਛੈਲ ਕੁਅਰ ਕੌ ਨ੍ਰਿਪ ਬਰ ਲਿਯੋ ਬੁਲਾਇ ਕੈ ॥
chhail kuar kau nrip bar liyo bulaae kai |

છૈલ કુઆરને મહાન રાજાએ બોલાવ્યો હતો

ਬੇਦ ਬਿਧਨ ਸੌ ਦੁਹਿਤਾ ਦਈ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥
bed bidhan sau duhitaa dee banaae kai |

અને વૈદિક રિવાજ મુજબ (પરિણીત) દીકરી.

ਛੈਲ ਛੈਲਨੀ ਇਹ ਛਲ ਛਲਿਯੋ ਸੁਧਾਰਿ ਕਰਿ ॥
chhail chhailanee ih chhal chhaliyo sudhaar kar |

(તે) છૈલને આ રીતે છૈલની દ્વારા સારી રીતે ચીપવામાં આવી હતી.

ਹੋ ਭੇਦ ਨ ਕਿਨਹੂੰ ਮੂਰਖ ਸਮਝਿਯੋ ਚਿਤ ਧਰਿ ॥੨੨॥
ho bhed na kinahoon moorakh samajhiyo chit dhar |22|

એક મૂર્ખ પણ એ ભેદ સમજી શક્યો નહિ. 22.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਇਹ ਛਲ ਸੌ ਤਿਹ ਛੈਲਨੀ ਛੈਲ ਬਰਿਯੋ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥
eih chhal sau tih chhailanee chhail bariyo sukh paae |

આ યુક્તિથી પેલી ચીલનીએ ચેલ ઢાંકી દીધી.

ਮੁਖ ਬਾਏ ਸਭ ਕੋ ਰਹਿਯੋ ਲਹਿਯੋ ਨ ਭੇਦ ਬਨਾਇ ॥੨੩॥
mukh baae sabh ko rahiyo lahiyo na bhed banaae |23|

બધાના ચહેરા અચંબામાં પડી ગયા, કોઈને ભેદ ન જણાયો. 23.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਗਿਆਰਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੧੧॥੪੦੫੦॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau giaarah charitr samaapatam sat subham sat |211|4050|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંવાદનો 211મો અધ્યાય સમાપ્ત થાય છે, બધું જ શુભ છે. 211.4050 છે. ચાલે છે

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਸਹਿਰ ਬੁਖਾਰਾ ਮੈ ਰਹੈ ਏਕ ਰਾਵ ਮੁਚਕੰਦ ॥
sahir bukhaaraa mai rahai ek raav muchakand |

બુખારા શહેરમાં મુચકંદ નામનો રાજા રહેતો હતો.

ਸੂਰਤ ਕੇ ਭੀਤਰ ਗੜ੍ਰਯੋ ਜਨੁ ਦੂਜੋ ਬਿਧਿ ਚੰਦ ॥੧॥
soorat ke bheetar garrrayo jan doojo bidh chand |1|

આકારમાં (એવું લાગતું હતું કે) જાણે બ્રહ્માએ બીજો ચંદ્ર બનાવ્યો હોય. 1.

ਹੁਸਨ ਜਹਾ ਤਾ ਕੀ ਤ੍ਰਿਯਾ ਜਾ ਕੋ ਰੂਪ ਅਪਾਰ ॥
husan jahaa taa kee triyaa jaa ko roop apaar |

તેમની પત્નીનું નામ હુસૈન જહાં હતું, જેનું અસાધારણ સ્વરૂપ હતું.

ਸ੍ਰੀ ਸੁਕੁਮਾਰ ਮਤੀ ਰਹੈ ਦੁਹਿਤਾ ਤਿਹ ਸੁਭ ਕਾਰ ॥੨॥
sree sukumaar matee rahai duhitaa tih subh kaar |2|

તેમને સુકુમાર મતિ નામની એક શુભ પુત્રી હતી. 2.

ਏਕ ਪੂਤ ਤਾ ਤੇ ਭਯੋ ਸ੍ਰੀ ਸੁਭ ਕਰਨ ਸੁਜਾਨੁ ॥
ek poot taa te bhayo sree subh karan sujaan |

તેમને શુભ કરણ નામનો સુજન પુત્ર પણ હતો

ਸੂਰਬੀਰ ਸੁੰਦਰ ਸਰਸ ਜਾਨਤ ਸਕਲ ਜਹਾਨ ॥੩॥
soorabeer sundar saras jaanat sakal jahaan |3|

જેમને આખી દુનિયા બહાદુર, સુંદર અને પ્રેમાળ તરીકે ઓળખતી હતી. 3.

ਚਲਨ ਚਾਤੁਰੀ ਕੇ ਬਿਖੈ ਚੰਚਲ ਚਾਰ ਪ੍ਰਬੀਨ ॥
chalan chaaturee ke bikhai chanchal chaar prabeen |

તે ઉદાર, ચતુર અને શિષ્ટાચાર અને શાણપણમાં તેજસ્વી હતો.

ਜਨੁਕ ਚਿਤ੍ਰ ਕੀ ਪੁਤ੍ਰਕਾ ਗੜਿ ਬਿਧਿ ਔਰ ਨ ਕੀਨ ॥੪॥
januk chitr kee putrakaa garr bidh aauar na keen |4|

(એવું દેખાતું હતું) જાણે ચિત્રાની મૂર્તિ બનાવ્યા પછી બ્રહ્માએ બીજી કોઈ રચના કરી જ ન હોય. 4.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਤਰੁਨ ਭ੍ਰਾਤ ਭਗਨੀ ਭੇ ਦੋਊ ॥
tarun bhraat bhaganee bhe doaoo |

બંને ભાઈ-બહેન યુવાન થઈ ગયા.

ਰਾਜ ਕਰਤ ਨ੍ਰਿਪ ਮਰਿ ਗਯੋ ਸੋਊ ॥
raaj karat nrip mar gayo soaoo |

શાસન કરતી વખતે રાજા મૃત્યુ પામ્યો.

ਹੁਸਨ ਜਹਾ ਬਿਧਵਾ ਰਹਿ ਗਈ ॥
husan jahaa bidhavaa reh gee |

હસીન જહાં એક વિધવા રહી ગઈ હતી.

ਪਤਿ ਬਿਨੁ ਅਧਿਕ ਦੁਖਾਤੁਰ ਭਈ ॥੫॥
pat bin adhik dukhaatur bhee |5|

તેના પતિ વિના (તે) ખૂબ જ દુઃખી હતી. 5.

ਮਿਲਿ ਸਾਊਅਨ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੋ ॥
mil saaooan ih bhaat uchaaro |

ઉમરાવો (મંત્રીઓ)એ મળીને (રાણીને) આમ કહ્યું,

ਰਾਜ ਕਰੋ ਸੁਤ ਤਰੁਨ ਤਿਹਾਰੋ ॥
raaj karo sut tarun tihaaro |

તમારો યુવાન પુત્ર (હવે) રાજ કરશે.

ਮਨ ਕੋ ਸੋਕ ਨਿਵਾਰਨ ਕੀਜੈ ॥
man ko sok nivaaran keejai |

(તેથી) મનનું દુઃખ દૂર કરો

ਹੇਰਿ ਹੇਰਿ ਸੁਤ ਕੀ ਛਬਿ ਜੀਜੈ ॥੬॥
her her sut kee chhab jeejai |6|

અને પુત્રની સુંદરતા જોઈને જીવો. 6.

ਕੇਤਿਕ ਦਿਵਸ ਬੀਤਿ ਜਬ ਗਏ ॥
ketik divas beet jab ge |

જ્યારે ઘણા દિવસો વીતી ગયા

ਰਾਜ ਕਰਤ ਸੁਖ ਸੌ ਤੇ ਭਏ ॥
raaj karat sukh sau te bhe |

તેથી તેઓ રાજીખુશીથી રાજ કરતા રહ્યા.

ਸੁਤ ਸੁੰਦਰ ਮਾਤਾ ਲਖਿ ਪਾਯੋ ॥
sut sundar maataa lakh paayo |

માતાએ સુંદર પુત્રને જોયો

ਰਾਜਾ ਕੋ ਚਿਤ ਤੇ ਬਿਸਰਾਯੋ ॥੭॥
raajaa ko chit te bisaraayo |7|

તેથી (ધીમે ધીમે) તે પોતાના મનમાંથી રાજાને ભૂલી ગયો. 7.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਨਰੀ ਗੰਧ੍ਰਬੀ ਨਾਗਨੀ ਪ੍ਰਭਾ ਬਿਲੋਕਿਤ ਆਇ ॥
naree gandhrabee naaganee prabhaa bilokit aae |

પુરૂષોની, ગંધર્વની, નાગની સ્ત્રીઓ આવીને (તેની) સુંદરતા જોતી.

ਸੁਰੀ ਆਸੁਰੀ ਕਿੰਨ੍ਰਨੀ ਹੇਰਿ ਰਹਤ ਉਰਝਾਇ ॥੮॥
suree aasuree kinranee her rahat urajhaae |8|

દેવતાઓ, દૈત્યો અને કિન્નરોની પત્નીઓ (તેમને) જોઈને સ્તબ્ધ થઈ જતી.

ਹੇਰਿ ਕੁਅਰ ਕੀ ਛਬਿ ਸਭੈ ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਕਹੈ ਪੁਕਾਰਿ ॥
her kuar kee chhab sabhai dhan dhan kahai pukaar |

(તેઓ) બધા રાજકુમારની સુંદરતા જોઈને ધન્ય કહે છે.

ਮਨਿ ਮੋਤੀ ਕੁੰਡਲ ਕਨਕ ਦੇਤ ਤਵਨ ਪਰ ਵਾਰਿ ॥੯॥
man motee kunddal kanak det tavan par vaar |9|

તેની પાસેથી માળા, મોતી અને સોનાની કોઇલ મારતા. 9.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਐਸੋ ਕੁਅਰ ਏਕ ਦਿਨ ਜੌ ਸਖਿ ਪਾਇਯੈ ॥
aaiso kuar ek din jau sakh paaeiyai |

(એકબીજા સાથે વાત કરતાં) ઓ સખી! આવા રાજ-કુમાર મળે તો એક દિવસ

ਜਨਮ ਜਨਮ ਇਹ ਊਪਰ ਬਲਿ ਬਲਿ ਜਾਇਯੈ ॥
janam janam ih aoopar bal bal jaaeiyai |

તો ચાલો જન્મથી જન્મ સુધી યજ્ઞ કરતા રહીએ.