શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 520


ਅਉਰ ਭੁਜਾ ਕਟਿ ਕੈ ਤੁਮਰੀ ਸਬ ਦ੍ਵੈ ਭੁਜ ਰਾਖਿ ਤ੍ਵੈ ਪ੍ਰਾਨ ਬਚੈ ਹੈ ॥੨੨੧੨॥
aaur bhujaa katt kai tumaree sab dvai bhuj raakh tvai praan bachai hai |2212|

તે બે સિવાયના તમારા બધા હાથ કાપી નાખશે અને તમને જીવતા છોડશે.”2212.

ਮੰਤ੍ਰੀ ਕੀ ਬਾਤ ਨ ਮਾਨਤ ਭਯੋ ਨ੍ਰਿਪ ਆਪਨੋ ਓਜ ਅਖੰਡ ਜਨਾਯੋ ॥
mantree kee baat na maanat bhayo nrip aapano oj akhandd janaayo |

પોતાના મંત્રીની સલાહ ન સ્વીકારતા રાજાએ પોતાની શક્તિને અવિનાશી ગણી

ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰ ਕੈ ਹਾਥਨ ਮੈ ਫੁਨਿ ਬੀਰਨ ਮੈ ਅਤਿ ਹੀ ਗਰਬਾਯੋ ॥
sasatr sanbhaar kai haathan mai fun beeran mai at hee garabaayo |

પોતાના શસ્ત્રો લઈને તે યોદ્ધાઓની વચ્ચે ફરવા લાગ્યો

ਸੈਨ ਪ੍ਰਚੰਡ ਹੁਤੋ ਜਿਤਨੋ ਤਿਸ ਕਉ ਨ੍ਰਿਪ ਆਪਨੇ ਧਾਮਿ ਬੁਲਾਯੋ ॥
sain prachandd huto jitano tis kau nrip aapane dhaam bulaayo |

જેટલી સેના હતી, રાજાએ તેને પોતાના ઘરે બોલાવ્યો.

ਰੁਦ੍ਰ ਮਨਾਇ ਜਨਾਇ ਘਨੋ ਬਲੁ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਸੋ ਲਰਬੈ ਕਹੁ ਧਾਯੋ ॥੨੨੧੩॥
rudr manaae janaae ghano bal sayaam joo so larabai kahu dhaayo |2213|

તેણે પોતાની શક્તિશાળી સૈન્યને પોતાની પાસે બોલાવી અને શિવની પૂજા કર્યા પછી પોતાની તમામ શક્તિ સાથે કૃષ્ણ સાથે લડવા માટે આગળ વધવા લાગ્યો.2213.

ਉਤ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਬਾਨ ਚਲਾਵਤ ਭਯੋ ਇਤ ਤੇ ਦਸ ਸੈ ਭੁਜ ਬਾਨ ਚਲਾਏ ॥
aut sayaam joo baan chalaavat bhayo it te das sai bhuj baan chalaae |

આ બાજુ કૃષ્ણ તીર છોડે છે અને તે બાજુથી સહસ્રબાહુ પણ કરી રહ્યા છે

ਜਾਦਵ ਆਵਤ ਭੇ ਉਤ ਤੇ ਇਤ ਤੇ ਇਨ ਕੇ ਸਭ ਹੀ ਭਟ ਧਾਏ ॥
jaadav aavat bhe ut te it te in ke sabh hee bhatt dhaae |

એ બાજુથી યાદવો આવી રહ્યા હતા અને આ બાજુથી રાજાના યોદ્ધાઓ તેમના પર પડ્યા

ਘਾਇ ਕਰੈ ਮਿਲ ਆਪਸ ਮੈ ਤਿਨ ਯੌ ਉਪਮਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਏ ॥
ghaae karai mil aapas mai tin yau upamaa kab sayaam sunaae |

તેઓ એક સાથે લડે છે (પરસ્પર); કવિ શ્યામ તેમની ઉપમા આ રીતે વર્ણવે છે.

ਮਾਨਹੁ ਫਾਗੁਨ ਕੀ ਰੁਤਿ ਭੀਤਰ ਖੇਲਨ ਬੀਰ ਬਸੰਤਹਿ ਆਏ ॥੨੨੧੪॥
maanahu faagun kee rut bheetar khelan beer basanteh aae |2214|

વસંતઋતુમાં યોદ્ધાઓ ફરતા અને હોળી રમતા હોય તેમ તેઓ પરસ્પર પ્રહાર કરતા હતા.2214.

ਏਕ ਭਿਰੇ ਕਰਵਾਰਿਨ ਸੌ ਭਟ ਏਕ ਭਿਰੇ ਬਰਛੀ ਕਰਿ ਲੈ ਕੈ ॥
ek bhire karavaarin sau bhatt ek bhire barachhee kar lai kai |

યોદ્ધા હાથમાં તલવાર અને ભાલા સાથે લડે છે.

ਏਕ ਕਟਾਰਿਨ ਸੰਗ ਭਿਰੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਅਤਿ ਰੋਸਿ ਬਢੈ ਕੈ ॥
ek kattaarin sang bhire kab sayaam bhanai at ros badtai kai |

કોઈ તલવારથી લડી રહ્યું છે, તો કોઈ ભાલાથી તો કોઈ ખંજર વડે ભારે ગુસ્સામાં છે

ਬਾਨ ਕਮਾਨਨ ਕਉ ਇਕ ਬੀਰ ਸੰਭਾਰਤ ਭੇ ਅਤਿ ਕ੍ਰੁਧਤ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ॥
baan kamaanan kau ik beer sanbhaarat bhe at krudhat hvai kai |

યોદ્ધા ક્રોધાવેશમાં ધનુષ અને તીર ચલાવે છે.

ਕਉਤੁਕ ਦੇਖਤ ਭਯੋ ਉਤ ਭੂਪ ਇਤੈ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਆਨੰਦ ਕੈ ਕੈ ॥੨੨੧੫॥
kautuk dekhat bhayo ut bhoop itai brij naaeik aanand kai kai |2215|

કોઈ ધનુષ્ય-બાણ લઈને ગુસ્સે થઈ રહ્યું છે, તે બાજુથી રાજા અને આ બાજુથી કૃષ્ણ, આ તમાશો જોઈ રહ્યા છે.2215.

ਜਾ ਭਟ ਆਹਵ ਮੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਭਗਵਾਨ ਸੋ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥
jaa bhatt aahav mai kab sayaam kahai bhagavaan so judh machaayo |

કવિ શ્યામ કહે છે, જે યોદ્ધા શ્રી કૃષ્ણ સાથે યુદ્ધના મેદાનમાં યુદ્ધ કરે છે,

ਤਾਹੀ ਕੋ ਏਕ ਹੀ ਬਾਨ ਸੋ ਸ੍ਯਾਮ ਧਰਾ ਪਰਿ ਕੈ ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਗਿਰਾਯੋ ॥
taahee ko ek hee baan so sayaam dharaa par kai bin praan giraayo |

જે યોદ્ધાઓ કૃષ્ણ સાથે લડ્યા હતા, તેઓને કૃષ્ણએ પછાડીને એક તીરથી પૃથ્વી પર ફેંકી દીધા હતા.

ਜੋ ਧਨੁ ਬਾਨਿ ਸੰਭਾਰਿ ਬਲੀ ਕੋਊ ਅਉ ਇਹ ਕੇ ਰਿਸਿ ਊਪਰ ਆਯੋ ॥
jo dhan baan sanbhaar balee koaoo aau ih ke ris aoopar aayo |

જેણે, મજબૂત ધનુષ અને તીરથી સજ્જ, ગુસ્સામાં તેના પર હુમલો કર્યો,

ਸੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੇ ਅਪਨੈ ਗ੍ਰਿਹਿ ਕੋ ਫਿਰਿ ਜੀਵਤ ਜਾਨ ਨ ਪਾਯੋ ॥੨੨੧੬॥
so kab sayaam bhane apanai grihi ko fir jeevat jaan na paayo |2216|

કોઈપણ શક્તિશાળી યોદ્ધા, તેના ધનુષ અને તીર હાથમાં લઈને અને ક્રોધમાં તેના પર પડ્યા, કવિ શ્યામ કહે છે કે તે જીવતો પાછો ફરી શક્યો નહીં.2216.

ਗੋਕੁਲ ਨਾਥ ਜੂ ਬੈਰਿਨ ਸੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜਬ ਹੀ ਰਨ ਮਾਡਿਯੋ ॥
gokul naath joo bairin so kab sayaam bhanai jab hee ran maaddiyo |

કવિ શ્યામ કહે છે, જ્યારે કૃષ્ણજીએ દુશ્મનો સાથે યુદ્ધ શરૂ કર્યું,

ਜੇਤਿਕ ਸਤ੍ਰਨ ਸਾਮੁਹੇ ਭੇ ਰਿਸਿ ਸੋ ਸਭਿ ਗਿਧ ਸ੍ਰਿੰਗਾਲਨ ਬਾਡਿਯੋ ॥
jetik satran saamuhe bhe ris so sabh gidh sringaalan baaddiyo |

ગોકુલના ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ જ્યારે તેમના શત્રુઓ સાથે લડ્યા, ત્યારે તેમની સામે જે શત્રુઓ હતા, તેમણે તેમના ક્રોધમાં તેઓને મારી નાખ્યા, તેમને ગીધ અને શિયાળમાં વહેંચી દીધા.

ਪਤਿ ਰਥੀ ਗਜਿ ਬਾਜ ਘਨੇ ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਕੀਏ ਕੋਊ ਜੀਤ ਨ ਛਾਡਿਯੋ ॥
pat rathee gaj baaj ghane bin praan kee koaoo jeet na chhaaddiyo |

પગપાળા, સારથિ, હાથી, ઘોડા વગેરે ઘણા મરી ગયા અને કોઈ બચ્યું નહીં.

ਦੇਵ ਸਰਾਹਤ ਭੇ ਸਭ ਹੀ ਸੁ ਭਲੇ ਭਗਵਾਨ ਅਖੰਡਨ ਖਾਡਿਯੋ ॥੨੨੧੭॥
dev saraahat bhe sabh hee su bhale bhagavaan akhanddan khaaddiyo |2217|

તેણે પગપાળા અને રથ પર ચાલતા ઘણા યોદ્ધાઓને નિર્જીવ બનાવ્યા અને ઘણા હાથી અને ઘોડાઓને પણ મારી નાખ્યા અને કોઈને જીવતા ન જવા દીધા, બધા દેવતાઓએ પણ તેની પ્રશંસા કરી કે કૃષ્ણએ અવિનાશી યોદ્ધાઓનો પણ નાશ કર્યો છે.2217.

ਜੀਤੇ ਸਭੈ ਭਯ ਭੀਤ ਭਏ ਤਜਿ ਆਹਵ ਕੋ ਸਭ ਹੀ ਭਟ ਭਾਗੇ ॥
jeete sabhai bhay bheet bhe taj aahav ko sabh hee bhatt bhaage |

જીતેલા અને ગભરાયેલા યોદ્ધાઓ લડાઈ છોડીને ભાગી ગયા

ਠਾਢੋ ਬਨਾਸੁਰ ਥੋ ਜਿਹ ਠਉਰ ਸਭੈ ਚਲਿ ਕੈ ਤਿਹ ਪਾਇਨ ਲਾਗੇ ॥
tthaadto banaasur tho jih tthaur sabhai chal kai tih paaein laage |

અને જ્યાં બાણાસુર ઊભો હતો, ત્યાં તેઓ આવ્યા અને તેના પગે વળગી પડ્યા

ਛੂਟ ਗਯੋ ਸਭਹੂਨ ਤੇ ਧੀਰਜ ਤ੍ਰਾਸਹਿ ਕੇ ਰਸ ਮੈ ਅਨੁਰਾਗੇ ॥
chhoott gayo sabhahoon te dheeraj traaseh ke ras mai anuraage |

ડરના કારણે તે બધાની સહનશક્તિ સમાપ્ત થઈ ગઈ અને તેઓ કહેવા લાગ્યા કે,