શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 961


ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਜਬ ਵਹੁ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਅਖੇਟਕ ਆਵੈ ॥
jab vahu nripat akhettak aavai |

જ્યારે તે રાજા શિકાર કરવા જાય છે,

ਸ੍ਵਾਨਨ ਤੇ ਬਹੁਤ ਮ੍ਰਿਗਨ ਗਹਾਵੈ ॥
svaanan te bahut mrigan gahaavai |

રાજા જ્યારે શિકાર કરવા જતા ત્યારે તે તેના કૂતરાઓ દ્વારા ઘણા હરણને મારી નાખતા.

ਬਾਜਨ ਸਾਥ ਆਬਿਯਨ ਲੇਹੀ ॥
baajan saath aabiyan lehee |

તે બાજમાંથી મરઘી મેળવતો હતો

ਅਮਿਤ ਦਰਬੁ ਹੁਸਨਾਕਨ ਦੇਹੀ ॥੩॥
amit darab husanaakan dehee |3|

તે તેના બાજનો ઉપયોગ વોટર-ફાઉલ્સનો શિકાર કરવા અને સુંદર લોકોમાં ઘણી સંપત્તિ વહેંચવા માટે કરશે.(3)

ਨਿਤਿਪ੍ਰਤਿ ਅਧਿਕ ਮ੍ਰਿਗਨ ਕੌ ਮਾਰੈ ॥
nitiprat adhik mrigan kau maarai |

(તે) દરરોજ અનેક હરણો મારતો હતો

ਸਦਾ ਸੁ ਬਨ ਕੇ ਬੀਚ ਬਿਹਾਰੈ ॥
sadaa su ban ke beech bihaarai |

હંમેશા જંગલમાં રહીને તે ઘણા હરણોને મારી નાખતો હતો.

ਦੁਹੂ ਹਾਥ ਸੌ ਤੀਰ ਚਲਾਵੈ ॥
duhoo haath sau teer chalaavai |

તે બંને હાથ વડે તીર મારતો હતો.

ਤਾ ਤੇ ਕਹਾ ਜਾਨ ਪਸੁ ਪਾਵੈ ॥੪॥
taa te kahaa jaan pas paavai |4|

બંને હાથ વડે તીર ફેંકીને તે કોઈ પણ પ્રાણીને છટકી જવા દેતો ન હતો.(4)

ਏਕ ਦਿਵਸ ਨ੍ਰਿਪ ਅਖਿਟ ਸਿਧਾਯੋ ॥
ek divas nrip akhitt sidhaayo |

એક દિવસ રાજા શિકાર કરવા ગયો

ਕਾਰੋ ਹਰਿਨ ਹੇਰਿ ਲਲਚਾਯੋ ॥
kaaro harin her lalachaayo |

એક દિવસ જ્યારે તે શિકારની પળોજણમાં હતો, ત્યારે તે કાળા હરણને શોધીને બેફામ બની ગયો.

ਸੀਂਗਨ ਤੇ ਜੀਯਤ ਗਹਿ ਲੈਹੌ ॥
seengan te jeeyat geh laihau |

(તેને પકડવા માંગતો હતો) શિંગડાથી જીવતો હતો

ਯਾ ਕੌ ਘਾਇ ਨ ਲਾਗਨ ਦੈਹੌ ॥੫॥
yaa kau ghaae na laagan daihau |5|

તેણે વિચાર્યું કે, તે તેને જીવતો પકડી લેશે અને તેના શરીર પર કોઈ ઈજા નહીં પહોંચાડશે.(5)

ਹੇਰਿ ਹਰਿਨ ਕਹ ਤੁਰੈ ਧਵਾਯੋ ॥
her harin kah turai dhavaayo |

હરણને જોઈને (તેણે) ઘોડાનો પીછો કર્યો

ਪਾਛੋ ਚਲਿਯੋ ਤਵਨ ਕੋ ਆਯੋ ॥
paachho chaliyo tavan ko aayo |

તેને જોઈને તેણે પોતાનો ઘોડો દોડાવ્યો અને તેનો પીછો કર્યો.

ਜਬ ਪਰਦੇਸ ਗਯੋ ਚਲਿ ਸੋਈ ॥
jab parades gayo chal soee |

જ્યારે તે (હરણ) પરદેસ (બિન-પ્રદેશ) પહોંચ્યા,

ਚਾਕਰ ਤਹਾ ਨ ਪਹੂੰਚ੍ਯੋ ਕੋਈ ॥੬॥
chaakar tahaa na pahoonchayo koee |6|

જ્યારે તે બીજા પ્રદેશમાં પ્રવેશ્યો ત્યારે તેની સાથે કોઈ નોકર બાકી રહ્યો ન હતો.(6)

ਰਾਜ ਪ੍ਰਭਾ ਇਕ ਰਾਜ ਦੁਲਾਰੀ ॥
raaj prabhaa ik raaj dulaaree |

(ત્યાં) રાજ પ્રભા નામની રાજકુમારી હતી

ਰਾਜਾ ਕੋ ਪ੍ਰਾਨਨ ਤੇ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥
raajaa ko praanan te payaaree |

રાજ પ્રભા નામની એક રાજકુમારી હતી, જે રાજાને પોતાના આત્માથી પણ વધુ પ્રેમ કરતી હતી.

ਧੌਲਰ ਊਚ ਤਵਨ ਕੌ ਰਾਜੈ ॥
dhaualar aooch tavan kau raajai |

તેમનો ઉંચો મહેલ સુંદર હતો

ਮਨੋ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਕੋਲ ਬਿਰਾਜੈ ॥੭॥
mano chandramaa kol biraajai |7|

તેણીનો સાર્વભૌમ મહેલ ચંદ્રની ઊંચાઈઓને સર કરશે.(7)

ਤਪਤੀ ਨਦੀ ਤੀਰ ਤਿਹ ਬਹੈ ॥
tapatee nadee teer tih bahai |

તેની નજીક તાપ્તી નદી વહેતી હતી.

ਸੂਰਜ ਸੁਤਾ ਤਾਹਿ ਜਗ ਕਹੈ ॥
sooraj sutaa taeh jag kahai |

નજીકમાં જ એક વહેતી નદી વહેતી હતી જેનું નામ જમુના હતું.

ਪੰਛੀ ਤਹਾ ਚੁਗਤ ਅਤਿ ਸੋਹੈ ॥
panchhee tahaa chugat at sohai |

ત્યાં પક્ષીઓ ચૂંટતી વખતે ખૂબ જ સુંદર હતા.

ਹੇਰਨਿਹਾਰਨ ਕੋ ਮਨੁ ਮੋਹੈ ॥੮॥
heranihaaran ko man mohai |8|

ત્યાં આસપાસ, પક્ષીઓ બીજ ઉપાડતા, હંમેશા મોહક દેખાતા હતા.(8)

ਸੁੰਦਰ ਤਾਹਿ ਝਰੋਖੇ ਜਹਾ ॥
sundar taeh jharokhe jahaa |

જ્યાં સુંદર બારીઓ હતી (મહેલની),

ਕਾਢ੍ਯੋ ਆਨਿ ਰਾਇ ਮ੍ਰਿਗ ਤਹਾ ॥
kaadtayo aan raae mrig tahaa |

સુંદર બારીઓ ધરાવતા મહેલમાં, હરણ રાજાને ત્યાં લઈ આવ્યો.

ਤੁਰੈ ਧਵਾਇ ਸ੍ਰਮਿਤ ਤਿਹ ਕੀਨੋ ॥
turai dhavaae sramit tih keeno |

રાજાએ તેને ઘોડો ભગાડીને થાક્યો

ਸ੍ਰਿੰਗਨ ਤੇ ਸ੍ਰਿੰਗੀ ਗਹਿ ਲੀਨੋ ॥੯॥
sringan te sringee geh leeno |9|

રાજાએ હરણને થાકી દીધું હતું અને તેને શિંગડાથી પકડીને પકડી લીધું હતું.(9)

ਯਹ ਕੌਤਕ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤਾ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
yah kauatak nrip sutaa nihaariyo |

કૌતક રાજ કુમારીએ આ જોયું

ਯਹੈ ਆਪਨੇ ਹ੍ਰਿਦੈ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
yahai aapane hridai bichaariyo |

રાજ કુમારીએ આ દ્રશ્ય જોયું અને મનમાં વિચાર્યું.

ਮੈ ਅਬ ਹੀ ਇਹ ਨ੍ਰਿਪ ਕੌ ਬਰੌ ॥
mai ab hee ih nrip kau barau |

હું હવે આ રાજા સાથે લગ્ન કરીશ,

ਨਾਤਰ ਮਾਰਿ ਕਟਾਰੀ ਮਰੌ ॥੧੦॥
naatar maar kattaaree marau |10|

'હું ફક્ત આ રાજા સાથે જ લગ્ન કરીશ, નહીં તો હું મારી જાતને ખંજરથી ખતમ કરીશ.(10)

ਐਸੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਰਾਇ ਸੌ ਜੋਰੀ ॥
aaisee preet raae sau joree |

તેણે રાજા સાથે એવો પ્રેમ કેળવ્યો

ਕਾਹੂ ਪਾਸ ਜਾਤ ਨਹਿ ਤੋਰੀ ॥
kaahoo paas jaat neh toree |

તેણીએ એવો પ્રેમ વરસાવ્યો જે વિખેરાઈ ન શકે.

ਨੈਨ ਸੈਨ ਦੈ ਤਾਹਿ ਬਲਾਯੋ ॥
nain sain dai taeh balaayo |

આંખ મીંચીને રાજાને બોલાવ્યો

ਮੈਨ ਭੋਗ ਤਹਿ ਸਾਥ ਕਮਾਯੋ ॥੧੧॥
main bhog teh saath kamaayo |11|

તેણીના મોહક દેખાવ દ્વારા, તેણીએ રાજાને આમંત્રણ આપ્યું અને તેની સાથે પ્રેમ કર્યો.(11)

ਐਸੀ ਫਬਤ ਦੁਹੂੰਨ ਕੀ ਜੋਰੀ ॥
aaisee fabat duhoon kee joree |

(તેમની) જોડી આમ ફેબી,

ਜਨੁਕ ਕ੍ਰਿਸਨ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਕਿਸੋਰੀ ॥
januk krisan brikhabhaan kisoree |

આ દંપતી એટલુ સુશોભિત હતું કે તેઓ કૃષ્ણ અને રાધાના પ્રતિક સમાન લાગતા હતા.

ਦੁਹੂੰ ਹਾਥ ਤਿਹ ਕੁਚਨ ਮਰੋਰੈ ॥
duhoon haath tih kuchan marorai |

(તે) તેના બંને હાથ વડે મુઠ્ઠી વળી રહ્યો હતો

ਜਨੁ ਖੋਯੋ ਨਿਧਨੀ ਧਨੁ ਟੋਰੈ ॥੧੨॥
jan khoyo nidhanee dhan ttorai |12|

તેઓ એક ગરીબ માણસની જેમ તેમના હાથને સન્માનિત કરે છે જેણે તેમની છેલ્લી સંપત્તિની શોધમાં હાથ ખસેડવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.(12)

ਬਾਰ ਬਾਰ ਤਿਹ ਗਰੇ ਲਗਾਵੈ ॥
baar baar tih gare lagaavai |

(રાજા) તેને વારંવાર ભેટી પડતો

ਜਨੁ ਕੰਦ੍ਰਪ ਕੋ ਦ੍ਰਪੁ ਮਿਟਾਵੈ ॥
jan kandrap ko drap mittaavai |

કામદેવના અભિમાનને બરબાદ કરવાનો પ્રયાસ કરતો હોય તેમ તેણે તેને વારંવાર ગળે લગાડ્યો.

ਭੋਗਤ ਤਾਹਿ ਜੰਘ ਲੈ ਕਾਧੇ ॥
bhogat taeh jangh lai kaadhe |

(તેના) પગ ખભા પર રાખીને તે (આ રીતે પીડાતો હતો)

ਜਨੁ ਦ੍ਵੈ ਮੈਨ ਤਰਕਸਨ ਬਾਧੇ ॥੧੩॥
jan dvai main tarakasan baadhe |13|

તેના પગને ખભા પર રાખીને પ્રેમ કરવો, તે ધનુષ્યમાં તીર લગાવતા કામદેવ જેવો દેખાતો હતો.(13)

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਸੌ ਚੁੰਬਨ ਕੀਨੇ ॥
bhaat bhaat sau chunban keene |

ખૂબ ચુંબન કર્યું

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਆਸਨ ਤ੍ਰਿਯ ਦੀਨੇ ॥
bhaat bhaat aasan triy deene |

તેણે તેણીને ઘણી રીતે ચુંબન કર્યું અને તેણીને અનેક પ્રકારની મુદ્રાઓ આપી.

ਗਹਿ ਗਹਿ ਤਾ ਸੋ ਗਰੇ ਲਗਾਈ ॥
geh geh taa so gare lagaaee |

પકડો અને તેને આલિંગન આપો