ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 શ્રી દસમ ગ્રંથ
પાન - 635
ਦਸ ਅਸਟ ਸਾਸਤ੍ਰ ਪ੍ਰਮਾਨ ॥
das asatt saasatr pramaan |તેઓ અઢાર શાસ્ત્રોના અધિકૃત વિદ્વાન છે.
ਕਲਿ ਜੁਗਿਯ ਲਾਗ ਨਿਹਾਰਿ ॥
kal jugiy laag nihaar |કલિયુગ વિશે વિચારીને
ਭਏ ਕਾਲਿਦਾਸ ਅਬਿਚਾਰ ॥੧॥
bhe kaalidaas abichaar |1|આ બ્રહ્મા, વેદોના મહાસાગર, જે અઢાર પુરાણો અને શાસ્ત્રોના અધિકૃત જાણકાર હતા, તેમણે લોહયુગમાં કાલિદાસ નામના અવતારમાં સમગ્ર વિશ્વને સ્કેન કરવાનું શરૂ કર્યું.
ਲਖਿ ਰੀਝ ਬਿਕ੍ਰਮਜੀਤ ॥
lakh reejh bikramajeet |(તેને જોઈને) બિક્રમજિત ખુશ થઈ જતા
ਅਤਿ ਗਰਬਵੰਤ ਅਜੀਤ ॥
at garabavant ajeet |જે (આપ) ખૂબ જ ઘમંડી અને અજેય હતા.
ਅਤਿ ਗਿਆਨ ਮਾਨ ਗੁਨੈਨ ॥
at giaan maan gunain |(તે) ગહન જ્ઞાન ધરાવનાર, સદ્ગુણોનું નિવાસસ્થાન,
ਸੁਭ ਕ੍ਰਾਤਿ ਸੁੰਦਰ ਨੈਨ ॥੨॥
subh kraat sundar nain |2|રાજા વિક્રમાદિત્ય, જે પોતે પ્રતાપી, અજેય, વિદ્વાન, શુભ તેજ અને મોહક આંખોવાળા ગુણોથી ભરેલા હતા, કાલિદાસને જોઈને પ્રસન્ન થયા.2.
ਰਘੁ ਕਾਬਿ ਕੀਨ ਸੁਧਾਰਿ ॥
ragh kaab keen sudhaar |(તેમણે) એક કવિતા (નામનું) 'રઘુબન' ખૂબ સુંદર રીતે રચ્યું.
ਕਰਿ ਕਾਲਿਦਾਸ ਵਤਾਰ ॥
kar kaalidaas vataar |તેમના અભિવ્યક્તિ પછી, કાલિદાસે તેમની કવિતા 'રઘુવંશ' શિસ્ત સ્વરૂપે રચી.
ਕਹ ਲੌ ਬਖਾਨੋ ਤਉਨ ॥
kah lau bakhaano taun |હું ક્યાં સુધી તેમની પ્રશંસા કરી શકું?
ਜੋ ਕਾਬਿ ਕੀਨੋ ਜਉਨ ॥੩॥
jo kaab keeno jaun |3|તેમણે રચેલી કવિતાઓની સંખ્યા મારે કેટલી હદે વર્ણવવી જોઈએ?3.
ਧਰਿ ਸਪਤ ਬ੍ਰਹਮ ਵਤਾਰ ॥
dhar sapat braham vataar |(આમ) બ્રહ્માએ સાત અવતાર ધારણ કર્યા,
ਤਬ ਭਇਓ ਤਾਸੁ ਉਧਾਰ ॥
tab bheio taas udhaar |પછી તેણે જઈને તેની લોન લીધી.
ਤਬ ਧਰਾ ਬ੍ਰਹਮ ਸਰੂਪ ॥
tab dharaa braham saroop |પછી (તેણે) બ્રહ્માનું સ્વરૂપ ધારણ કર્યું
ਮੁਖਚਾਰ ਰੂਪ ਅਨੂਪ ॥੪॥
mukhachaar roop anoop |4|તેઓ બ્રહ્માના સાતમા અવતાર હતા અને જ્યારે તેમનો ઉદ્ધાર થયો ત્યારે તેમણે ચારમુખી બ્રહ્માનું સ્વરૂપ ધારણ કર્યું એટલે કે બ્રહ્મામાં વિલીન થઈ ગયા.4.
ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਸਪਤਮੋ ਅਵਤਾਰ ਬ੍ਰਹਮਾ ਕਾਲਿਦਾਸ ਸਮਾਪਤਮ ॥੭॥
eit sree bachitr naattak granthe sapatamo avataar brahamaa kaalidaas samaapatam |7|બચિત્તર નાટકમાં બ્રહ્માના સાતમા અવતાર કાલિદાસના વર્ણનનો અંત.7.
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ik oankaar satigur prasaad |પ્રભુ એક છે અને તે સાચા ગુરુની કૃપાથી મેળવી શકાય છે.
ਸ੍ਰੀ ਭਗਉਤੀ ਜੀ ਸਹਾਇ ॥
sree bhgautee jee sahaae |પ્રભુ એક છે અને સાચા ગુરુની કૃપાથી તેનો સાક્ષાત્કાર થઈ શકે છે.
ਅਥ ਰੁਦ੍ਰ ਅਵਤਾਰ ਕਥਨੰ ॥
ath rudr avataar kathanan |હવે રુદ્ર અવતારનું વર્ણન શરૂ થાય છે
ਤੋਮਰ ਛੰਦ ॥
tomar chhand |TOMAR STANZA
ਅਬ ਕਹੋ ਤਉਨ ਸੁਧਾਰਿ ॥
ab kaho taun sudhaar |હવે તેને સુધારીને હા કહો
ਜੇ ਧਰੇ ਰੁਦ੍ਰ ਅਵਤਾਰ ॥
je dhare rudr avataar |હવે હું રુદ્ર દ્વારા ધારણ કરાયેલા તે અવતારોનું શિસ્તબદ્ધ સ્વરૂપમાં વર્ણન કરું છું
ਅਤਿ ਜੋਗ ਸਾਧਨ ਕੀਨ ॥
at jog saadhan keen |તેણે એક મહાન કામ કર્યું,
ਤਬ ਗਰਬ ਕੇ ਰਸਿ ਭੀਨ ॥੧॥
tab garab ke ras bheen |1|ભારે તપસ્યા કરતા રુદ્ર અહંકારી બની ગયો.1.
ਸਰਿ ਆਪ ਜਾਨ ਨ ਅਉਰ ॥
sar aap jaan na aaur |તે તેના સમકક્ષ બીજા કોઈને ઓળખતો ન હતો
ਸਬ ਦੇਸ ਮੋ ਸਬ ਠੌਰ ॥
sab des mo sab tthauar |તે દરેક જગ્યાએ અને દેશોમાં કોઈને પણ પોતાના સમાન માનતો ન હતો, ત્યારે મહાકાલ (મહાન મૃત્યુ)એ તેને આ રીતે કહ્યું.
ਤਬ ਕੋਪਿ ਕੈ ਇਮ ਕਾਲ ॥
tab kop kai im kaal |પછી કાલ (માણસ) ગુસ્સે થયો અને ઉતાવળમાં (રુદ્ર પાસે) ગયો.
ਇਮ ਭਾਖਿ ਬੈਣ ਉਤਾਲ ॥੨॥
eim bhaakh bain utaal |2|તે આ રીતે બોલ્યો. 2.
ਜੇ ਗਰਬ ਲੋਕ ਕਰੰਤ ॥
je garab lok karant |જે લોકો ઘમંડી છે ('ગ્રબ'),
ਤੇ ਜਾਨ ਕੂਪ ਪਰੰਤ ॥
te jaan koop parant |“જેઓ અભિમાની બને છે, તેઓ જાણીજોઈને કૂવામાં પડવાની ક્રિયા કરે છે
ਮੁਰ ਨਾਮ ਗਰਬ ਪ੍ਰਹਾਰ ॥
mur naam garab prahaar |મારું નામ ગર્ભ પ્રહરક છે
ਸੁਨ ਲੇਹੁ ਰੁਦ੍ਰ ਬਿਚਾਰ ॥੩॥
sun lehu rudr bichaar |3|ઓ રુદ્ર! મારું નામ પણ અહંકારનો નાશ કરનાર છે તે ધ્યાનથી સાંભળો.3.
ਕੀਅ ਗਰਬ ਕੋ ਮੁਖ ਚਾਰ ॥
keea garab ko mukh chaar |બ્રહ્માને ગર્વ હતો
ਕਛੁ ਚਿਤ ਮੋ ਅਬਿਚਾਰਿ ॥
kachh chit mo abichaar |અને ચિતમાં અયોગ્ય અભિપ્રાય રચ્યો હતો.
ਜਬ ਧਰੇ ਤਿਨ ਤਨ ਸਾਤ ॥
jab dhare tin tan saat |જ્યારે તેણે સાત સ્વરૂપ ધારણ કર્યા,
ਤਬ ਬਨੀ ਤਾ ਕੀ ਬਾਤ ॥੪॥
tab banee taa kee baat |4|“બ્રહ્મા પણ તેમના મનમાં અહંકારી બની ગયા હતા અને ત્યાં દુષ્ટ વિચારો ઉત્પન્ન થયા હતા, પરંતુ જ્યારે તેમણે સાત વખત જન્મ લીધો, ત્યારે તેમનો ઉદ્ધાર થયો.4.
ਤਿਮ ਜਨਮੁ ਧਰੁ ਤੈ ਜਾਇ ॥
tim janam dhar tai jaae |હે મુનિરાજ! ધ્યાનથી સાંભળો
ਚਿਤ ਦੇ ਸੁਨੋ ਮੁਨਿ ਰਾਇ ॥
chit de suno mun raae |“હે ઋષિઓના રાજા! હું જે કહું તે સાંભળો અને તે જ રીતે તમે પૃથ્વી પર જઈને જન્મ લઈ શકો છો
ਨਹੀ ਐਸ ਹੋਇ ਉਧਾਰ ॥
nahee aais hoe udhaar |આ સિવાય કોઈ ઉધાર (કોઈપણ રીતે) નહીં,
ਸੁਨ ਲੇਹੁ ਰੁਦ੍ਰ ਬਿਚਾਰ ॥੫॥
sun lehu rudr bichaar |5|નહિ તો હે રુદ્ર ! તમને અન્ય કોઈપણ રીતે રિડીમ કરવામાં આવશે નહીં.”5.
ਸੁਨਿ ਸ੍ਰਵਨ ਏ ਸਿਵ ਬੈਨ ॥
sun sravan e siv bain |શિવે આ શબ્દો પોતાના કાનથી સાંભળ્યા
ਹਠ ਛਾਡਿ ਸੁੰਦਰ ਨੈਨ ॥
hatth chhaadd sundar nain |અને (તે) સુંદર નૈનાઓ સાથે નિશ્ચિંત છે.
ਤਿਹ ਜਾਨਿ ਗਰਬ ਪ੍ਰਹਾਰ ॥
tih jaan garab prahaar |તેમને (કાલપુરુખ) એક મહાન યોદ્ધા તરીકે જાણીને
ਛਿਤਿ ਲੀਨ ਆਨਿ ਵਤਾਰ ॥੬॥
chhit leen aan vataar |6|આ સાંભળીને, શિવ, ભગવાનને અહંકારનો નાશ કરનાર માનીને, તેમની દ્રઢતા છોડીને, પૃથ્વી પર અવતર્યા.6.
ਪਾਧਰੀ ਛੰਦ ॥
paadharee chhand |પાધારી સ્તવ
ਜਿਮ ਕਥੇ ਸਰਬ ਰਾਜਾਨ ਰਾਜ ॥
jim kathe sarab raajaan raaj |જેમ (પાછળ) બધા રાજાઓની સ્થિતિનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે,
ਤਿਮ ਕਹੇ ਰਿਖਿਨ ਸਬ ਹੀ ਸਮਾਜ ॥
tim kahe rikhin sab hee samaaj |આમ હું (હવે) બધા ઋષિઓનો સમાજ (મુનિઓનો) કહું છું.
ਜਿਹ ਜਿਹ ਪ੍ਰਕਾਰ ਤਿਹ ਕਰਮ ਕੀਨ ॥
jih jih prakaar tih karam keen |તેઓએ જે પ્રકારના કાર્યો કર્યા છે
ਜਿਹ ਭਾਤਿ ਜੇਮਿ ਦਿਜ ਬਰਨ ਲੀਨ ॥੭॥
jih bhaat jem dij baran leen |7|જે રીતે તમામ રાજાઓનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે, તે જ રીતે, બધા ઋષિઓએ કરેલા કાર્યોનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે કે કેવી રીતે રુદ્ર દ્વિજની જાતિઓમાં (બે વાર જન્મ્યા) 7.
ਜੇ ਜੇ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕਿਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ ॥
je je charitr kine prakaas |જે પાત્રો જાહેર થયા છે,
ਤੇ ਤੇ ਚਰਿਤ੍ਰ ਭਾਖੋ ਸੁ ਬਾਸ ॥
te te charitr bhaakho su baas |તેઓ જે પણ કાર્યો પ્રકાશમાં લાવ્યા છે, હું તેને અહીં જણાવું છું
ਰਿਖਿ ਪੁਤ੍ਰ ਏਸ ਭਏ ਰੁਦ੍ਰ ਦੇਵ ॥
rikh putr es bhe rudr dev |આમ રુદ્રદેવ ઋષિના પુત્રના રૂપમાં પ્રગટ થયા
ਮੋਨੀ ਮਹਾਨ ਮਾਨੀ ਅਭੇਵ ॥੮॥
monee mahaan maanee abhev |8|આ રીતે, રુદ્ર ઋષિઓના પુત્રો બન્યા, જેમણે મૌન ધારણ કર્યું અને માન્યતા પ્રાપ્ત કરી.8.
ਪੁਨਿ ਭਏ ਅਤ੍ਰਿ ਰਿਖਿ ਮੁਨਿ ਮਹਾਨ ॥
pun bhe atr rikh mun mahaan |પછી મહાન ઋષિ અત્રિ ઋષિ બન્યા
ਦਸ ਚਾਰ ਚਾਰ ਬਿਦਿਆ ਨਿਧਾਨ ॥
das chaar chaar bidiaa nidhaan |પછી તેણે પોતાને ઋષિ અત્રલ તરીકે અવતાર લીધો, જેઓ અઢાર વિજ્ઞાનના ભંડાર છે
ਲਿਨੇ ਸੁ ਜੋਗ ਤਜਿ ਰਾਜ ਆਨਿ ॥
line su jog taj raaj aan |(તેણે) રાજ્ય છોડીને યોગ અપનાવ્યો
ਸੇਵਿਆ ਰੁਦ੍ਰ ਸੰਪਤਿ ਨਿਧਾਨ ॥੯॥
seviaa rudr sanpat nidhaan |9|તેણે બીજું બધું છોડીને યોગને પોતાની જીવન પદ્ધતિ તરીકે અપનાવ્યો અને રુદ્રની સેવા કરી, જે બધી સંપત્તિનો ભંડાર છે.9.
ਕਿਨੋ ਸੁ ਯੋਗ ਬਹੁ ਦਿਨ ਪ੍ਰਮਾਨ ॥
kino su yog bahu din pramaan |(તેણે) ઘણા દિવસો સુધી યોગ સાધના કરી.
ਰੀਝਿਓ ਰੁਦ੍ਰ ਤਾ ਪਰ ਨਿਦਾਨ ॥
reejhio rudr taa par nidaan |અંતે રુદ્ર તેના પર રાજી થયો.
ਬਰੁ ਮਾਗ ਪੁਤ੍ਰ ਜੋ ਰੁਚੈ ਤੋਹਿ ॥
bar maag putr jo ruchai tohi |(રુદ્રે કહ્યું) હે પુત્ર! તમને ગમે તે
ਬਰੁ ਦਾਨੁ ਤਉਨ ਮੈ ਦੇਉ ਤੋਹਿ ॥੧੦॥
bar daan taun mai deo tohi |10|તેણે લાંબા સમય સુધી તપસ્યા કરી, જેના પર રુદ્ર પ્રસન્ન થયા અને બોલ્યા, "તમે જે પણ વરદાન માગો છો, તે હું તમને આપીશ."
ਕਰਿ ਜੋਰਿ ਅਤ੍ਰਿ ਤਬ ਭਯੋ ਠਾਢ ॥
kar jor atr tab bhayo tthaadt |પછી અત્રિ મુનિ હાથ જોડીને ઊભા થયા.
ਉਠਿ ਭਾਗ ਆਨ ਅਨੁਰਾਗ ਬਾਢ ॥
autth bhaag aan anuraag baadt |પછી ઋષિ અત્રિ હાથ જોડીને ઊભા થયા અને તેમના મનમાં રુદ્ર પ્રત્યેનો પ્રેમ વધુ વધી ગયો
ਗਦ ਗਦ ਸੁ ਬੈਣ ਭਭਕੰਤ ਨੈਣ ॥
gad gad su bain bhabhakant nain |શબ્દો અસ્પષ્ટ બની ગયા અને નૈનામાંથી પાણી વહેવા લાગ્યું.
ਰੋਮਾਨ ਹਰਖ ਉਚਰੇ ਸੁ ਬੈਣ ॥੧੧॥
romaan harakh uchare su bain |11|તે ખૂબ જ ખુશ થઈ ગયો અને તેની આંખોમાંથી આંસુ વહી ગયા અને તેના વાળમાં આનંદના ચિહ્નો જોવા મળ્યા, જ્યારે તેણે કહ્યું 11
ਜੋ ਦੇਤ ਰੁਦ੍ਰ ਬਰੁ ਰੀਝ ਮੋਹਿ ॥
jo det rudr bar reejh mohi |ઓ રુદ્ર! જો તમે મને શાપ આપો,
ਗ੍ਰਿਹ ਹੋਇ ਪੁਤ੍ਰ ਸਮ ਤੁਲਿ ਤੋਹਿ ॥
grih hoe putr sam tul tohi |“ઓ રુદ્ર! જો તમે મને વરદાન આપવા માંગો છો, તો મને તમારા જેવો પુત્ર આપો
ਕਹਿ ਕੈ ਤਥਾਸਤੁ ਭਏ ਅੰਤ੍ਰ ਧਿਆਨ ॥
keh kai tathaasat bhe antr dhiaan |('રુદ્ર') 'તથાસ્તુ' (એવું હોય) કહ્યું અને લીન થઈ ગયા.
ਗ੍ਰਿਹ ਗਯੋ ਅਤ੍ਰਿ ਮੁਨਿ ਮਨਿ ਮਹਾਨ ॥੧੨॥
grih gayo atr mun man mahaan |12|” રુદ્ર “તે રહેવા દો” કહીને અદ્રશ્ય થઈ ગયો અને ઋષિ પોતાના ઘરે પાછા આવ્યા.12.
ਗ੍ਰਿਹਿ ਬਰੀ ਆਨਿ ਅਨਸੂਆ ਨਾਰਿ ॥
grihi baree aan anasooaa naar |ઘરે આવીને (તેણે) એક સ્ત્રી (નામવાળી) અનસુઆ સાથે લગ્ન કર્યા.
ਜਨੁ ਪਠਿਓ ਤਤੁ ਨਿਜ ਸਿਵ ਨਿਕਾਰਿ ॥
jan patthio tat nij siv nikaar |(એવું લાગે છે) જાણે શિવે પોતાનું મૂળ તત્વ કાઢીને (અન્સુઆના રૂપમાં) મોકલ્યું હોય.