શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 143


ਸੁਨੇ ਬਿਪ ਬੋਲੰ ਉਠਿਯੋ ਆਪ ਰਾਜੰ ॥
sune bip bolan utthiyo aap raajan |

બ્રાહ્મણની આ વાત સાંભળીને રાજા ઊભા થઈ ગયા.

ਤਜਿਯੋ ਸਰਪ ਮੇਧੰ ਪਿਤਾ ਬੈਰ ਕਾਜੰ ॥
tajiyo sarap medhan pitaa bair kaajan |

પિતાના મૃત્યુ માટે તેણે સર્પ-ત્યાગ અને શત્રુતાનો ત્યાગ કર્યો.

ਬੁਲ੍ਯੋ ਬ੍ਯਾਸ ਪਾਸੰ ਕਰਿਯੋ ਮੰਤ੍ਰ ਚਾਰੰ ॥
bulayo bayaas paasan kariyo mantr chaaran |

તેણે વ્યાસને પોતાની પાસે બોલાવીને મસલત શરૂ કરી.

ਮਹਾ ਬੇਦ ਬਿਆਕਰਣ ਬਿਦਿਆ ਬਿਚਾਰੰ ॥੧੧॥੧੭੯॥
mahaa bed biaakaran bidiaa bichaaran |11|179|

વ્યાસ વેદના મહાન વિદ્વાન અને વ્યાકરણના શીખનારા હતા.11.179.

ਸੁਨੀ ਪੁਤ੍ਰਕਾ ਦੁਇ ਗ੍ਰਿਹੰ ਕਾਸਿ ਰਾਜੰ ॥
sunee putrakaa due grihan kaas raajan |

રાજાએ સાંભળ્યું હતું કે કાશીના રાજાને બે પુત્રી છે

ਮਹਾ ਸੁੰਦਰੀ ਰੂਪ ਸੋਭਾ ਸਮਾਜੰ ॥
mahaa sundaree roop sobhaa samaajan |

જેઓ સમાજના સૌથી સુંદર અને વૈભવ હતા.

ਜਿਣਿਉ ਜਾਇ ਤਾ ਕੋ ਹਣੋ ਦੁਸਟ ਪੁਸਟੰ ॥
jiniau jaae taa ko hano dusatt pusattan |

તે શક્તિશાળી જુલમીને માર્યા પછી તેમને જીતવા માટે ત્યાં જવા માંગતો હતો.

ਕਰਿਯੋ ਧਿਆਨ ਤਾਨੇ ਲਦੇ ਭਾਰ ਉਸਟੰ ॥੧੨॥੧੮੦॥
kariyo dhiaan taane lade bhaar usattan |12|180|

ત્યારપછી તે ભરેલા ઊંટ સાથે (તે શહેર માટે) રવાના થયો.12.180.

ਚਲੀ ਸੈਨ ਸੂਕਰ ਪਰਾਚੀ ਦਿਸਾਨੰ ॥
chalee sain sookar paraachee disaanan |

સૈન્ય ઝડપી પવનની જેમ પૂર્વ તરફ આગળ વધ્યું.

ਚੜੇ ਬੀਰ ਧੀਰੰ ਹਠੇ ਸਸਤ੍ਰ ਪਾਨੰ ॥
charre beer dheeran hatthe sasatr paanan |

ઘણા નાયકો સાથે, નિશ્ચય અને શસ્ત્રધારકો સાથે,

ਦੁਰਿਯੋ ਜਾਇ ਦੁਰਗ ਸੁ ਬਾਰਾਣਸੀਸੰ ॥
duriyo jaae durag su baaraanaseesan |

કાશીના રાજાએ પોતાની જાતને તેના ગઢમાં છુપાવી દીધી,

ਘੇਰ੍ਯੋ ਜਾਇ ਫਉਜੰ ਭਜਿਓ ਏਕ ਈਸੰ ॥੧੩॥੧੮੧॥
gherayo jaae faujan bhajio ek eesan |13|181|

જેને જનમેજની સેના દ્વારા ઘેરી લેવામાં આવી હતી તેણે માત્ર શિવનું ધ્યાન કર્યું હતું.13.181.

ਮਚਿਯੋ ਜੁਧ ਸੁਧੰ ਬਹੇ ਸਸਤ੍ਰ ਘਾਤੰ ॥
machiyo judh sudhan bahe sasatr ghaatan |

યુદ્ધ પૂરજોશમાં શરૂ થયું, શસ્ત્રો વડે ઘણી હત્યાઓ થઈ

ਗਿਰੇ ਅਧੁ ਵਧੰ ਸਨਧੰ ਬਿਪਾਤੰ ॥
gire adh vadhan sanadhan bipaatan |

અને હીરો, બીટ્સમાં કાપીને, મેદાનમાં પડ્યા.

ਗਿਰੇ ਹੀਰ ਚੀਰੰ ਸੁ ਬੀਰੰ ਰਜਾਣੰ ॥
gire heer cheeran su beeran rajaanan |

યોદ્ધાઓએ રક્તસ્રાવનો અનુભવ કર્યો અને તેઓ લોહીથી ભરેલા કપડાં સાથે પડ્યા.

ਕਟੈ ਅਧੁ ਅਧੰ ਛੁਟੇ ਰੁਦ੍ਰ ਧ੍ਯਾਨੰ ॥੧੪॥੧੮੨॥
kattai adh adhan chhutte rudr dhayaanan |14|182|

તેઓને અર્ધભાગમાં કાપી નાખવામાં આવ્યા હતા શ્વનું ચિંતન વિક્ષેપિત થયું હતું.14.182.

ਗਿਰੇ ਖੇਤ੍ਰ ਖਤ੍ਰਾਣ ਖਤ੍ਰੀ ਖਤ੍ਰਾਣੰ ॥
gire khetr khatraan khatree khatraanan |

પ્રતિષ્ઠાના ઘણા ક્ષત્રિયો યુદ્ધના મેદાનમાં પડ્યા.

ਬਜੀ ਭੇਰ ਭੁੰਕਾਰ ਦ੍ਰੁਕਿਆ ਨਿਸਾਣੰ ॥
bajee bher bhunkaar drukiaa nisaanan |

કેટલડ્રમ્સ અને ટ્રમ્પેટનો ભયાનક અવાજ ગુંજી ઉઠ્યો.

ਕਰੇ ਪੈਜਵਾਰੰ ਪ੍ਰਚਾਰੈ ਸੁ ਬੀਰੰ ॥
kare paijavaaran prachaarai su beeran |

પરાક્રમી યોદ્ધાઓ બૂમો પાડતા હતા અને પ્રતિજ્ઞાઓ લેતા હતા અને મારામારી પણ કરતા હતા.

ਫਿਰੇ ਰੁੰਡ ਮੁੰਡੰ ਤਣੰ ਤਛ ਤੀਰੰ ॥੧੫॥੧੮੩॥
fire rundd munddan tanan tachh teeran |15|183|

થડ અને માથું અને તીરોથી વીંધેલા શરીરો ફરતા હતા.15.183.

ਬਿਭੇ ਦੰਤ ਵਰਮੰ ਪ੍ਰਛੇਦੈ ਤਨਾਨੰ ॥
bibhe dant varaman prachhedai tanaanan |

શાફ્ટ સ્ટીલ-બખ્તરમાં ઘૂસી રહ્યા હતા

ਕਰੇ ਮਰਦਨੰ ਅਰਦਨੰ ਮਰਦਮਾਨੰ ॥
kare maradanan aradanan maradamaanan |

અને વીર યોદ્ધાઓ બીજાના અભિમાનનો નાશ કરી રહ્યા હતા.

ਕਟੇ ਚਰਮ ਬਰਮੰ ਛੁਟੇ ਚਉਰ ਚਾਰੰ ॥
katte charam baraman chhutte chaur chaaran |

મૃતદેહો અને બખ્તર કાપવામાં આવી રહ્યા હતા અને ફ્લાયવિક્સને કચડી નાખવામાં આવી રહ્યા હતા

ਗਿਰੇ ਬੀਰ ਧੀਰੰ ਛੁਟੇ ਸਸਤ੍ਰ ਧਾਰੰ ॥੧੬॥੧੮੪॥
gire beer dheeran chhutte sasatr dhaaran |16|184|

અને શસ્ત્રોના ધડાકા સાથે હિંમતવાન યોદ્ધાઓ પડી રહ્યા હતા.16.184.

ਜਿਣ੍ਰਯੋ ਕਾਸਕੀਸੰ ਹਣ੍ਯੋ ਸਰਬ ਸੈਨੰ ॥
jinrayo kaasakeesan hanayo sarab sainan |

કાશીના રાજાનો વિજય થયો અને તેની તમામ સેનાનો નાશ થયો.

ਬਰੀ ਪੁਤ੍ਰਕਾ ਤਾਹ ਕੰਪ੍ਯੋ ਤ੍ਰਿਨੈਨੰ ॥
baree putrakaa taah kanpayo trinainan |

તેમની બંને પુત્રીઓ જનમેજા દ્વારા પરણવામાં આવી હતી, જેને જોઈને ત્રણ આંખવાળા દેવતા શિવ ધ્રૂજી ઉઠ્યા હતા.

ਭਇਓ ਮੇਲ ਗੇਲੰ ਮਿਲੇ ਰਾਜ ਰਾਜੰ ॥
bheio mel gelan mile raaj raajan |

બંને રાજાઓ મૈત્રીપૂર્ણ બન્યા પછી જીતેલું રાજ્ય પાછું આપવામાં આવ્યું,

ਭਈ ਮਿਤ੍ਰ ਚਾਰੰ ਸਰੇ ਸਰਬ ਕਾਜੰ ॥੧੭॥੧੮੫॥
bhee mitr chaaran sare sarab kaajan |17|185|

બંને રાજાઓ વચ્ચે મિત્રતા વિકસી અને તેમના તમામ કાર્યો યોગ્ય રીતે પતાવટ કરવામાં આવ્યા.17.185.

ਮਿਲੀ ਰਾਜ ਦਾਜੰ ਸੁ ਦਾਸੀ ਅਨੂਪੰ ॥
milee raaj daajan su daasee anoopan |

રાજા જન્મેજાને તેના દહેજમાં એક અનોખી દાસી-દાસી મળી,

ਮਹਾ ਬਿਦ੍ਯਵੰਤੀ ਅਪਾਰੰ ਸਰੂਪੰ ॥
mahaa bidayavantee apaaran saroopan |

જે ખૂબ જ વિદ્વાન અને પરમ સુંદર હતી.

ਮਿਲੇ ਹੀਰ ਚੀਰੰ ਕਿਤੇ ਸਿਆਉ ਕਰਨੰ ॥
mile heer cheeran kite siaau karanan |

તેને હીરા, વસ્ત્રો અને કાળા કાનના ઘોડા પણ મળ્યા

ਮਿਲੇ ਮਤ ਦੰਤੀ ਕਿਤੇ ਸੇਤ ਬਰਨੰ ॥੧੮॥੧੮੬॥
mile mat dantee kite set baranan |18|186|

તેને દાંડીવાળા ઘણા સફેદ રંગના હાથી પણ મળ્યા.18.186.

ਕਰ੍ਯੋ ਬ੍ਯਾਹ ਰਾਜਾ ਭਇਓ ਸੁ ਪ੍ਰਸੰਨੰ ॥
karayo bayaah raajaa bheio su prasanan |

તેના લગ્ન પર રાજા ખૂબ ખુશ થઈ ગયો.

ਭਲੀ ਭਾਤ ਪੋਖੇ ਦਿਜੰ ਸਰਬ ਅੰਨੰ ॥
bhalee bhaat pokhe dijan sarab anan |

તમામ બ્રાહ્મણો તમામ પ્રકારની મકાઈના અનુદાનથી સંતુષ્ટ થયા.

ਕਰੇ ਭਾਤਿ ਭਾਤੰ ਮਹਾ ਗਜ ਦਾਨੰ ॥
kare bhaat bhaatan mahaa gaj daanan |

રાજાએ વિવિધ હાથી દાનમાં આપ્યા.

ਭਏ ਦੋਇ ਪੁਤ੍ਰੰ ਮਹਾ ਰੂਪ ਮਾਨੰ ॥੧੯॥੧੮੭॥
bhe doe putran mahaa roop maanan |19|187|

તેમની બંને પત્નીઓથી બે ખૂબ જ સુંદર પુત્રોનો જન્મ થયો.19.187.

ਲਖੀ ਰੂਪਵੰਤੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦਾਸੀ ॥
lakhee roopavantee mahaaraaj daasee |

(એક દિવસ) રાજાએ જીતેલી દાસી-નોકરને જોઈ.

ਮਨੋ ਚੀਰ ਕੈ ਚਾਰ ਚੰਦ੍ਰਾ ਨਿਕਾਸੀ ॥
mano cheer kai chaar chandraa nikaasee |

તેને એવું લાગ્યું કે જાણે ચંદ્રમાંથી ચાંદની બહાર નીકળી ગઈ છે.

ਲਹੈ ਚੰਚਲਾ ਚਾਰ ਬਿਦਿਆ ਲਤਾ ਸੀ ॥
lahai chanchalaa chaar bidiaa lataa see |

તે તેણીને સુંદર વીજળી અને વિદ્યાની લતા સમાન માનતો હતો

ਕਿਧੌ ਕੰਜਕੀ ਮਾਝ ਸੋਭਾ ਪ੍ਰਕਾਸੀ ॥੨੦॥੧੮੮॥
kidhau kanjakee maajh sobhaa prakaasee |20|188|

અથવા કમળનો આંતરિક મહિમા પ્રગટ થયો છે.20.188.

ਕਿਧੌ ਫੂਲ ਮਾਲਾ ਲਖੈ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਸੀ ॥
kidhau fool maalaa lakhai chandramaa see |

એવું લાગતું હતું કે જાણે તે ફૂલોની માળા હોય કે ચંદ્ર જ હોય

ਕਿਧੌ ਪਦਮਨੀ ਮੈ ਬਨੀ ਮਾਲਤੀ ਸੀ ॥
kidhau padamanee mai banee maalatee see |

તે માલતીનું ફૂલ હોય કે પદ્મિની હોય,

ਕਿਧੌ ਪੁਹਪ ਧੰਨਿਆ ਫੁਲੀ ਰਾਇਬੇਲੰ ॥
kidhau puhap dhaniaa fulee raaeibelan |

અથવા તે રતિ (પ્રેમના દેવની પત્ની) હોઈ શકે છે અથવા તે ફૂલોની શાનદાર લતા હોઈ શકે છે.

ਤਜੈ ਅੰਗ ਤੇ ਬਾਸੁ ਚੰਪਾ ਫੁਲੇਲੰ ॥੨੧॥੧੮੯॥
tajai ang te baas chanpaa fulelan |21|189|

તેના અંગોમાંથી ચંપા (મિશેલિયા ચંપાકા) ના ફૂલોની સુગંધ આવી રહી હતી.21.189.

ਕਿਧੌ ਦੇਵ ਕੰਨਿਆ ਪ੍ਰਿਥੀ ਲੋਕ ਡੋਲੈ ॥
kidhau dev kaniaa prithee lok ddolai |

એવું લાગતું હતું કે જાણે કોઈ સ્વર્ગીય કન્યા પૃથ્વી પર ફરતી હોય,

ਕਿਧੌ ਜਛਨੀ ਕਿਨ੍ਰਨੀ ਸਿਉ ਕਲੋਲੈ ॥
kidhau jachhanee kinranee siau kalolai |

અથવા કોઈ યક્ષ અથવા કિન્નર સ્ત્રી તેની મસ્તીમાં વ્યસ્ત હતી,

ਕਿਧੌ ਰੁਦ੍ਰ ਬੀਜੰ ਫਿਰੈ ਮਧਿ ਬਾਲੰ ॥
kidhau rudr beejan firai madh baalan |

અથવા ભગવાન શિવનું વીર્ય યુવાન કન્યાના રૂપમાં ભટકી ગયું હતું,

ਕਿਧੌ ਪਤ੍ਰ ਪਾਨੰ ਨਚੈ ਕਉਲ ਨਾਲੰ ॥੨੨॥੧੯੦॥
kidhau patr paanan nachai kaul naalan |22|190|

અથવા પાણીના ટીપા કમળના પાન પર નાચતા હતા.22.190.