શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 831


ਨੈਕ ਨੇਹ ਨਹਿ ਕੀਜਿਯੈ ਤਊ ਤਰਨਿ ਕੇ ਸੰਗ ॥੨੭॥
naik neh neh keejiyai taoo taran ke sang |27|

જુસ્સાદાર, તેણે કોઈ યુવતી દ્વારા દર્શાવવામાં આવેલા પ્રેમમાં ફસાઈ ન જવું જોઈએ.(27)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਸਪਤਦਸਮੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੭॥੩੪੨॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade sapatadasamo charitr samaapatam sat subham sat |17|342|afajoon|

શુભ ચરિત્રની સત્તરમી ઉપમા, રાજા અને મંત્રીની વાતચીત, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ. (17)(342)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਕਥਾ ਸਤ੍ਰਵੀ ਰਾਮ ਕਬਿ ਉਚਰੀ ਹਿਤ ਚਿਤ ਲਾਇ ॥
kathaa satravee raam kab ucharee hit chit laae |

સ્નેહ સાથે કવિ રામે ચિતાર સત્તર ની કલ્પના કરી અને,

ਬਹੁਰਿ ਕਥਾ ਬੰਧਨ ਨਿਮਿਤ ਮਨ ਮੈ ਕਹਿਯੋ ਉਪਾਇ ॥੧॥
bahur kathaa bandhan nimit man mai kahiyo upaae |1|

પછી, વાર્તા પૂર્ણ કરવાનો નિર્ધાર કર્યો.(1)

ਧਾਮ ਨਿਕਟ ਤਾ ਕੇ ਹੁਤੀ ਹੋੜ ਬਦੀ ਜਿਹ ਨਾਰਿ ॥
dhaam nikatt taa ke hutee horr badee jih naar |

અન્ય મહિલા, જેની સાથે તેણે શરત લગાવી હતી તે તેના ઘરની નજીક રહેતી હતી.

ਤਿਨਹੂੰ ਕਰਿਯੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਇਕ ਸੋ ਤੁਮ ਸੁਨਹੁ ਸੁਧਾਰਿ ॥੨॥
tinahoon kariyo charitr ik so tum sunahu sudhaar |2|

હવે તેની વાર્તા સુધારણા સાથે સાંભળો.(2)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਸ੍ਰੀ ਛਲਛਿਦ੍ਰ ਕੁਅਰਿ ਤਿਹ ਨਾਮਾ ॥
sree chhalachhidr kuar tih naamaa |

તેનું નામ છલછિદર (ભ્રામક) કુમારી હતું

ਦੂਜੇ ਰਹਤ ਮੁਗਲ ਕੀ ਬਾਮਾ ॥
dooje rahat mugal kee baamaa |

અને તે અન્ય મુગલની સ્ત્રી સાથે રહેતો હતો.

ਤਿਨ ਜੁ ਕਿਯਾ ਸੁ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸੁਨਾਊ ॥
tin ju kiyaa su charitr sunaaoo |

તેણીએ શું કપટ કર્યું,

ਤਾ ਤੇ ਤੁਮਰੌ ਹ੍ਰਿਦੈ ਰਿਝਾਊ ॥੩॥
taa te tumarau hridai rijhaaoo |3|

હવે હું તમને આનંદ આપવા માટે તે તમને યાદ કરું છું.(3)

ਅੜਿਲ ॥
arril |

એરિલ

ਏਕ ਦਿਵਸ ਤਿਨ ਮਿਹਦੀ ਲਈ ਮੰਗਾਇ ਕੈ ॥
ek divas tin mihadee lee mangaae kai |

એક દિવસ તેણે મેંદી-પાવડર ભેગો કર્યો અને તેને બતાવ્યો

ਲੀਪਿ ਆਪਨੇ ਹਾਥ ਪਤਿਹਿ ਦਿਖਰਾਇ ਕੈ ॥
leep aapane haath patihi dikharaae kai |

પતિ, કામુક મહેંદી-પેસ્ટથી તેના હાથને રંગવા માટે તેને મૂકો.

ਯਾਰਿ ਦੂਸਰੇ ਸੰਗ ਯੋ ਕਹਿਯੋ ਸੁਧਾਰਿ ਕੈ ॥
yaar doosare sang yo kahiyo sudhaar kai |

તેણીએ, નમ્રતાથી, તેણીના બીજા (છોકરા) મિત્રને કહ્યું હતું કે તેણી આવશે

ਹੋ ਐਹੋ ਤੁਮਰੇ ਤੀਰ ਤਿਹਾਰੇ ਪਯਾਰਿ ਕੈ ॥੪॥
ho aaiho tumare teer tihaare payaar kai |4|

પ્રેમ કરવા માટે પણ.(4)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਪਿਯ ਪ੍ਯਾਰੋ ਆਯੋ ਜਬ ਜਾਨ੍ਯੋ ॥
piy payaaro aayo jab jaanayo |

તેનો (છોકરો) મિત્ર આવ્યો હોવાનું સમજીને તેણે તેને (પતિને) પૂછ્યું.

ਯਾਰ ਦੂਸਰੇ ਸੰਗ ਬਖਾਨ੍ਯੋ ॥
yaar doosare sang bakhaanayo |

મિત્ર, 'મારે પેશાબ કરવા જવું હતું.

ਮੈ ਅਬ ਹੀ ਲਘੁ ਕੇ ਹਿਤ ਜੈਹੋ ॥
mai ab hee lagh ke hit jaiho |

'જ્યારે હું પાછો આવું ત્યારે તમે મને મારી કમર-પટ્ટી બાંધવામાં મદદ કરશો (કારણ કે મારા

ਆਨਿ ਨਾਰ ਤਵ ਪਾਸ ਬਧੈਹੋ ॥੫॥
aan naar tav paas badhaiho |5|

હાથ મહેંદી-પેસ્ટથી મઢેલા છે.(5)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਨਾਰ ਖੁਲਾਯੋ ਜਾਰ ਤੇ ਗਈ ਜਾਰ ਕੇ ਪਾਸਿ ॥
naar khulaayo jaar te gee jaar ke paas |

તેણીએ તેના પહેલા મિત્ર દ્વારા કમરબંધ બંધ કરાવ્યો અને બીજા પાસે ગયો.

ਜਾਇ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੇ ਸੰਗ ਰਮੀ ਰੰਚਕ ਕਿਯਾ ਨ ਤ੍ਰਾਸ ॥੬॥
jaae nripat ke sang ramee ranchak kiyaa na traas |6|

અને ડર્યા વિના તે શાહી પ્રેમ સાથે પ્રેમ કરવામાં વ્યસ્ત રહે છે.(6)

ਅੜਿਲ ॥
arril |

એરિલ

ਮੁਹਰ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਇ ਟਕਾ ਕੋ ਲੇਵਈ ॥
muhar paraapat hoe ttakaa ko levee |

જ્યારે સોનાના સિક્કાની પરોપકાર ઉપલબ્ધ હોય, ત્યારે બેઝ મેટલના સિક્કા કોણ સ્વીકારશે?

ਬਿਨੁ ਦੀਨੇ ਧਨ ਸਰੈ ਤ ਕੋ ਧਨ ਦੇਵਈ ॥
bin deene dhan sarai ta ko dhan devee |

જો કોઈ ઐશ્વર્યનો ત્યાગ કરે તો ધનની પાછળ કેમ જાય?

ਧਨੀ ਤ੍ਯਾਗਿ ਨਿਰਧਨ ਕੇ ਕੋ ਗ੍ਰਿਹ ਜਾਵਈ ॥
dhanee tayaag niradhan ke ko grih jaavee |

શ્રીમંતને છોડીને ગરીબના ઘરે કોને જવું ગમશે?

ਹੋ ਰਾਵ ਤ੍ਯਾਗਿ ਕਰਿ ਰੰਕ ਕਵਨ ਚਿਤ ਲ੍ਯਾਵਈ ॥੭॥
ho raav tayaag kar rank kavan chit layaavee |7|

રાજાને બાજુ પર રાખીને ગરીબોને કોણ યાદ કરશે?(7)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਨੇਹ ਠਾਨਿ ਰਤਿ ਮਾਨਿ ਕਰਿ ਰਾਜਾ ਦਿਯਾ ਉਠਾਇ ॥
neh tthaan rat maan kar raajaa diyaa utthaae |

ખૂબ જ સંતોષ સાથે પ્રેમ કર્યા પછી, તેણીએ રાજકુમારને વિદાય આપ્યો.

ਲਗੀ ਮਿਹਦੀਆ ਕਰ ਰਹੀ ਨਾਰ ਬਧਾਯੋ ਆਇ ॥੮॥
lagee mihadeea kar rahee naar badhaayo aae |8|

તેણી આવી, હાથ હજુ પણ મેંદીની પેસ્ટમાં જડેલા હતા, અને પ્રથમ પ્રેમીને કમર પર બાંધવા કહ્યું.(8)

ਬੈਨ ਸੁਨਤ ਮੂਰਖ ਉਠਿਯੋ ਭੇਦ ਨ ਸਕ੍ਯੋ ਪਛਾਨਿ ॥
bain sunat moorakh utthiyo bhed na sakayo pachhaan |

તેણીની વાત સાંભળીને, મૂર્ખ પ્રેમી રહસ્ય સમજ્યા વિના આગળ આવ્યો.

ਬਾਧ੍ਰਯੋ ਬੰਦ ਇਜਾਰ ਕੌ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰੀਤਿ ਮਨ ਮਾਨਿ ॥੯॥
baadhrayo band ijaar kau adhik preet man maan |9|

તે, હજુ પણ તેના હૃદયમાં તેના માટે પ્રેમ સાથે, તે ઊભો થયો અને કમરબંધ બાંધ્યો.(9)

ਪ੍ਰੀਤਿ ਕੈਸਿਯੈ ਤਨ ਬਢੈ ਕਸਟ ਕੈਸਹੂ ਹੋਇ ॥
preet kaisiyai tan badtai kasatt kaisahoo hoe |

તમે ગમે તેટલા પ્રેમમાં હોવ, અને તમે પ્રેમ-બીમારીમાં હોવ,

ਤਊ ਤਰੁਨਿ ਸੌ ਦੋਸਤੀ ਭੂਲਿ ਨ ਕਰਿਯਹੁ ਕੋਇ ॥੧੦॥
taoo tarun sau dosatee bhool na kariyahu koe |10|

તમારે કોઈ યુવતી સાથે પ્રેમ ન કરવો જોઈએ.(10)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਅਸਟਦਸਮੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੮॥੩੫੨॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade asattadasamo charitr samaapatam sat subham sat |18|352|afajoon|

રાજા અને મંત્રીના શુભ ચરિત્ર વાર્તાલાપની અઢારમી ઉપમા, -53 આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ.(18)(352)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਬੰਦਸਾਲ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤਹਿ ਪਠਾਯੋ ॥
bandasaal nrip suteh patthaayo |

રાજાએ તેના પુત્રને જેલમાં મોકલી દીધો હતો

ਪ੍ਰਾਤ ਸਮੈ ਪੁਨਿ ਨਿਕਟਿ ਬੁਲਾਯੋ ॥
praat samai pun nikatt bulaayo |

અને સવારે તેને પાછો બોલાવ્યો.

ਬਹੁਰੌ ਮੰਤ੍ਰੀ ਕਥਾ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
bahurau mantree kathaa uchaariyo |

પછી મંત્રીએ એક દૃષ્ટાંત સંભળાવ્યું

ਚਿਤ੍ਰ ਸਿੰਘ ਕੋ ਭਰਮੁ ਨਿਵਾਰਿਯੋ ॥੧॥
chitr singh ko bharam nivaariyo |1|

અને ચિત્રસિંહની આશંકા દૂર કરી.(1)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਸਾਹਜਹਾਨਾਬਾਦ ਮੈ ਏਕ ਮੁਗਲ ਕੀ ਬਾਲ ॥
saahajahaanaabaad mai ek mugal kee baal |

હવે, મારા રાજા, શું વશીકરણ દર્શાવવામાં આવ્યું હતું તે સાંભળો

ਤਾ ਸੋ ਕਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਇਕ ਸੋ ਤੁਮ ਸੁਨਹੁ ਨ੍ਰਿਪਾਲ ॥੨॥
taa so kiyaa charitr ik so tum sunahu nripaal |2|

શાહજહાંબાદમાં રહેતા મુઘલની પત્ની દ્વારા.(2)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਤਾ ਕੋ ਨਾਮ ਨਾਦਰਾ ਬਾਨੋ ॥
taa ko naam naadaraa baano |

તેનું નામ નાદિરા બાનો હતું