શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1188


ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਲਾਗ ਕੁਅਰਿ ਕੇ ਬਿਰਹ ਤਨ ਬਰਿ ਹੌ ਦਿਨ ਅਰੁ ਰੈਨਿ ॥
laag kuar ke birah tan bar hau din ar rain |

રાજ કુમારીના વિયોગમાં હું રાતદિવસ મારા શરીરને બાળી રહી છું.

ਕਹਾ ਭਯੋ ਇਹ ਜੌ ਪਰੀ ਨੈਕ ਨ ਲਗਿ ਹੈ ਨੈਨ ॥੫੮॥
kahaa bhayo ih jau paree naik na lag hai nain |58|

આ તો શું શાહ પુરી, હું તો તેની નજીક પણ નથી. 58.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਕਹਾ ਪਰੀ ਇਕ ਮੋਰ ਕਹਾ ਕਰੁ ॥
kahaa paree ik mor kahaa kar |

(રાજ કુમારને) પરીએ કહ્યું કે મારી એક વાત સ્વીકારો.

ਰਾਜ ਕੁਅਰ ਤੈ ਰਾਜ ਪਰੀ ਬਰੁ ॥
raaj kuar tai raaj paree bar |

હે રાજકુમાર! તમે શાહ પરી સાથે લગ્ન કરો.

ਰਾਜ ਕੁਅਰਿ ਕਹੁ ਬਰਿ ਕਸ ਕਰਿ ਹੈ ॥
raaj kuar kahu bar kas kar hai |

રાજ કુમારી સાથે લગ્ન કર્યા પછી (તમે) શું કરશો?

ਪਦਮਿਨਿ ਛਾਡਿ ਹਸਤਿਨੀ ਬਰਿ ਹੈ ॥੫੯॥
padamin chhaadd hasatinee bar hai |59|

પદ્મણી છોડીને હસ્તની પૂજા કરો. 59.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਜਾ ਸੌ ਮੇਰੋ ਹਿਤ ਲਗਾ ਵਹੈ ਹਮਾਰੀ ਨਾਰਿ ॥
jaa sau mero hit lagaa vahai hamaaree naar |

હું જેની સાથે પ્રેમમાં પડ્યો છું તે મારી પત્ની છે.

ਸੁਰੀ ਆਸੁਰੀ ਪਦਮਿਨੀ ਪਰੀ ਨ ਬਰੌ ਹਜਾਰ ॥੬੦॥
suree aasuree padaminee paree na barau hajaar |60|

(હું) સૂરી, અસુરી, પદમણિ, પરિ, (ભલે) હજારો હોય તેનો ઉપયોગ નહીં કરે. 60.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਪਰੀ ਜਤਨ ਕਰਿ ਕਰਿ ਬਹੁ ਹਾਰੀ ॥
paree jatan kar kar bahu haaree |

(જ્યારે) શાહ પરી અથાગ પ્રયત્નો કરીને હારી ગઈ,

ਏਕ ਬਾਤ ਤਬ ਔਰ ਬਿਚਾਰੀ ॥
ek baat tab aauar bichaaree |

તેથી તેણે બીજી વાત વિચારી.

ਜੌ ਇਹ ਕਹਤ ਵਹੈ ਹੌ ਕਰੌ ॥
jau ih kahat vahai hau karau |

તે જે કહે છે, (હું) તે જ કરીશ

ਬਹੁਰੋ ਛਲਿ ਯਾਹੀ ਕਹ ਬਰੌ ॥੬੧॥
bahuro chhal yaahee kah barau |61|

અને પછી હું ફિલ્મ બનાવીને આ કરીશ. 61.

ਪ੍ਰਥਮ ਪਰੀ ਜੋ ਤਹਾ ਪਠਾਈ ॥
pratham paree jo tahaa patthaaee |

ત્યાં મોકલનાર પ્રથમ પરી,

ਵਹੈ ਆਪਨੇ ਤੀਰ ਬੁਲਾਈ ॥
vahai aapane teer bulaaee |

તેણે તેણીને પોતાની પાસે બોલાવી.

ਤਾਹਿ ਕਹਾ ਜੁ ਕਹਾ ਮੁਰ ਕਰਿ ਹੈ ॥
taeh kahaa ju kahaa mur kar hai |

તેણીને કહ્યું કે શું તે હું કહું તેમ કરશે,

ਤਬ ਤਵ ਦੈਵ ਧਾਮ ਧਨ ਭਰਿ ਹੈ ॥੬੨॥
tab tav daiv dhaam dhan bhar hai |62|

પછી હું તમારા ઘરને સંપત્તિથી ભરીશ. 62.

ਯਾਹਿ ਕੁਅਰ ਮੁਹਿ ਦੇਹੁ ਮਿਲਾਈ ॥
yaeh kuar muhi dehu milaaee |

આ કુંવારી મારી પાસે લાવો.

ਹੌ ਯਾ ਪਰ ਜਿਯ ਤੇ ਉਰਝਾਈ ॥
hau yaa par jiy te urajhaaee |

(કારણ કે હું) તેની સાથે ઊંડો મોહ પામું છું.

ਕਹਾ ਹਮਾਰਾ ਕਰੈ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥
kahaa hamaaraa karai payaaree |

ઓ ડિયર! (જો તમે) હું કહું તેમ કરો,

ਤੂ ਸਾਹਿਬ ਮੈ ਦਾਸ ਤਿਹਾਰੀ ॥੬੩॥
too saahib mai daas tihaaree |63|

તેથી હું તમારો ગુલામ બનીશ અને તમે મારા માલિક બનશો. 63.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਸੁਨਤ ਬਚਨ ਇਹ ਪਰੀ ਫੂਲਿ ਮਨ ਮੈ ਗਈ ॥
sunat bachan ih paree fool man mai gee |

આ સાંભળીને પરી આનંદથી ભરાઈ ગઈ.

ਸੁਘਰ ਕੁਅਰ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾਤ ਤਬ ਹੀ ਭਈ ॥
sughar kuar ke paas jaat tab hee bhee |

(અને તે) તરત જ કુંવર પાસે ગઈ.

ਪਰ ਪਾਇਨ ਕਰ ਜੋਰ ਕਹਾ ਮੁਸਕਾਇ ਕੈ ॥
par paaein kar jor kahaa musakaae kai |

તેના પગે પડીને હાથ જોડીને હસીને કહ્યું,

ਹੌ ਕਰੌ ਬਿਨਤਿ ਜੌ ਕਹੌ ਕਛੂ ਸਕੁਚਾਇ ਕੈ ॥੬੪॥
hau karau binat jau kahau kachhoo sakuchaae kai |64|

જો તમે કહો, તો (હું) કંઈક માટે ભીખ માંગીશ. 64.

ਪ੍ਰਥਮ ਪਰੀ ਸੌ ਕੁਅਰ ਤੁਮੈਸ ਉਚਾਰਿਯਹੁ ॥
pratham paree sau kuar tumais uchaariyahu |

હે રાજકુમાર! પહેલા તમે શાહ પરી સાથે આવી રીતે વાત કરો

ਗਹਿ ਬਹਿਯਾ ਸਿਹਜਾ ਪਰ ਤਿਹ ਬੈਠਾਰਿਯਹੁ ॥
geh bahiyaa sihajaa par tih baitthaariyahu |

અને તેને હાથથી પકડો અને તેને સેજ પર બેસો.

ਰਮਿਯੋ ਚਹੈ ਤੁਮ ਸੌ ਤਬ ਤੁਮ ਯੌ ਭਾਖਿਯਹੁ ॥
ramiyo chahai tum sau tab tum yau bhaakhiyahu |

(જ્યારે) તે તમારી સાથે પ્રેમ કરવા માંગે છે ત્યારે તેને આ રીતે કહો

ਹੋ ਘਰੀ ਚਾਰਿ ਪਾਚਕ ਲਗਿ ਦ੍ਰਿੜ ਚਿਤ ਰਾਖਿਯਹੁ ॥੬੫॥
ho gharee chaar paachak lag drirr chit raakhiyahu |65|

અને ચાર-પાંચ કલાક મનને સ્થિર રાખવું. 65.

ਪ੍ਰਥਮ ਬ੍ਯਾਹ ਤਾ ਸੌ ਜੌ ਮੋਰ ਕਰਾਇਹੋ ॥
pratham bayaah taa sau jau mor karaaeiho |

જો તમે મારી સાથે લગ્ન કરવા માંગો છો તો જ તમને મળી શકશે

ਬਰਿਯੋ ਚਹਹੁ ਜੌ ਮੋਹਿ ਤੁ ਤਬ ਹੀ ਪਾਇਹੋ ॥
bariyo chahahu jau mohi tu tab hee paaeiho |

જો તે (રાજ કુમારી) પહેલા મારી સાથે લગ્ન કરશે.

ਤਾਹਿ ਬਰੇ ਬਿਨ ਮੈ ਨ ਤੋਹਿ ਕ੍ਯੋਹੂੰ ਬਰੋ ॥
taeh bare bin mai na tohi kayohoon baro |

તેની સાથે લગ્ન કર્યા વિના હું તારી સાથે બિલકુલ લગ્ન નહીં કરું.

ਹੋ ਨਾਤਰ ਮਾਰਿ ਕਟਾਰੀ ਉਰ ਅਬ ਹੀ ਮਰੋ ॥੬੬॥
ho naatar maar kattaaree ur ab hee maro |66|

નહીં તો છાતીમાં ઘા મારીને મરી જઈશ. 66.

ਇਹ ਬਿਧਿ ਭੇਦ ਕੁਅਰ ਦੈ ਤਾ ਕੇ ਢਿਗ ਗਈ ॥
eih bidh bhed kuar dai taa ke dtig gee |

(તે પરી) આ રીતે રાજકુમારને રહસ્ય સમજાવીને શાહ પરી ગયા.

ਜਿਹ ਤਿਹ ਸਹਚਰਿ ਜਾਨਿ ਪਠੈ ਇਹ ਪੈ ਦਈ ॥
jih tih sahachar jaan patthai ih pai dee |

જેમણે તેમને વિદ્વાન ગણીને તેમની પાસે મોકલ્યા હતા.

ਮੈ ਕਰਿ ਜਤਨ ਅਨੇਕ ਕੁਅਰਹਿ ਰਿਝਾਇਯੋ ॥
mai kar jatan anek kuareh rijhaaeiyo |

(તેણે શાહ પુરીને કહ્યું) મેં ઘણા પ્રયત્નો કરીને રાજકુમારને ખુશ કર્યા છે

ਹੋ ਤੁਮ ਸੋ ਕਰਨ ਕਲੋਲ ਕਬੂਲ ਕਰਾਇਯੋ ॥੬੭॥
ho tum so karan kalol kabool karaaeiyo |67|

અને હું તમારી સાથે સંભોગ કરવા માટે સંમત છું. 67.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸਾਹ ਪਰੀ ਕਹ ਲੈ ਤਹ ਆਈ ॥
saah paree kah lai tah aaee |

(તે પરી) શાહ પરી સાથે ત્યાં પહોંચી ગયો

ਜਹਾ ਕੁਅਰ ਕੀ ਸੇਜ ਸੁਹਾਈ ॥
jahaa kuar kee sej suhaaee |

જ્યાં રાજકુમાર ઋષિનો શણગાર કરવામાં આવ્યો હતો.

ਤਹਾ ਕਪੂਰ ਅਰਗਜਾ ਮਹਿਕੈ ॥
tahaa kapoor aragajaa mahikai |

કપૂર અને અગરબત્તીની સુગંધ આવતી હતી

ਬਾਧੀ ਧੁਜਾ ਧਾਮ ਪਰ ਲਹਿਕੈ ॥੬੮॥
baadhee dhujaa dhaam par lahikai |68|

અને ઘર પર બાંધેલો ધ્વજ લહેરાવતો હતો. 68.

ਇਹ ਬਿਧਿ ਦੀਨਾ ਕੁਅਰ ਮਿਲਾਈ ॥
eih bidh deenaa kuar milaaee |

આ રીતે રાજકુમાર (શાહ પરી સાથે) જોડાયો.

ਬੈਠੇ ਦੋਊ ਸੇਜ ਪਰ ਜਾਈ ॥
baitthe doaoo sej par jaaee |

અને બંને સોફા પર બેઠા.

ਤਹ ਤੇ ਜਬੈ ਸਖੀ ਤਰਿ ਗਈ ॥
tah te jabai sakhee tar gee |

ત્યાંથી તરત જ સખી (પરી) નીકળી ગઈ

ਕਾਮ ਕਰਾ ਤਾ ਕੇ ਤਨ ਭਈ ॥੬੯॥
kaam karaa taa ke tan bhee |69|

પછી શાહ પરીના શરીરમાં વાસનાની કળા જાગી. 69.

ਕਾਮ ਪਰੀ ਕਹ ਜਬੈ ਸੰਤਾਯੋ ॥
kaam paree kah jabai santaayo |

જ્યારે વાસનાએ શાહ પરીને સતાવી હતી

ਹਾਥ ਕੁਅਰ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾਯੋ ॥
haath kuar kee or chalaayo |

તેથી તેણે રાજ કુમાર તરફ હાથ લંબાવ્યો.

ਬਿਹਸਿ ਕੁਅਰ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੀ ॥
bihas kuar ih bhaat uchaaree |

રાજ કુમાર હસ્યા અને બોલ્યા,

ਕਹੋਂ ਬਾਤ ਤੁਹਿ ਸੁਨਹੁ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥੭੦॥
kahon baat tuhi sunahu payaaree |70|

ઓ ડિયર! હું તને એક વાત કહું છું, સાંભળ. 70.

ਪ੍ਰਥਮ ਮੋਹਿ ਤੁਮ ਤਾਹਿ ਮਿਲਾਵਹੁ ॥
pratham mohi tum taeh milaavahu |

પહેલા તમે મને તેની (રાજ કુમારી) સાથે પરિચય કરાવો.

ਬਹੁਰਿ ਭੋਗ ਮੁਰਿ ਸੰਗ ਕਮਾਵਹੁ ॥
bahur bhog mur sang kamaavahu |

પછી મને રીઝવ.

ਪਹਿਲੇ ਬਰੋ ਵਹੈ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥
pahile baro vahai bar naaree |

પ્રથમ હું તે સુંદર સ્ત્રીનો ઉપયોગ કરીશ.

ਵਹ ਇਸਤ੍ਰੀ ਤੈ ਯਾਰ ਹਮਾਰੀ ॥੭੧॥
vah isatree tai yaar hamaaree |71|

તે મારી પત્ની હશે અને તું મારી મિત્ર બનીશ. 71.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਕਰਿ ਹਾਰੀ ਬਹੁ ਜਤਨ ਨ ਤਿਹ ਰਤਿ ਵਹਿ ਦਈ ॥
kar haaree bahu jatan na tih rat veh dee |

(શાહ પરી) અથાગ પ્રયત્નો કર્યા પછી પરાજય પામ્યો, પરંતુ તેણે તેણીને રતિ-દાન ન આપ્યું.

ਜੁ ਕਛੁ ਬਖਾਨੀ ਕੁਅਰ ਵਹੈ ਮਾਨਤ ਭਈ ॥
ju kachh bakhaanee kuar vahai maanat bhee |

રાજ કુમારે જે કહ્યું તે સ્વીકાર્યું.

ਪਛਨ ਪਰ ਬੈਠਾਇ ਤਾਹਿ ਲੈਗੀ ਤਹਾ ॥
pachhan par baitthaae taeh laigee tahaa |

(શાહ પરી) તેને ત્યાં પાંખો પર લઈ ગયા

ਹੋ ਪਿਯ ਪਿਯ ਰਟਤ ਬਿਹੰਗ ਜ੍ਯੋਂ ਕੁਅਰਿ ਪਰੀ ਜਹਾ ॥੭੨॥
ho piy piy rattat bihang jayon kuar paree jahaa |72|

જ્યાં રાજ કુમારી પંખીની જેમ 'પિયા પિયા' પડી રહી હતી.72.

ਚਿਤ੍ਰ ਜਵਨ ਕੋ ਹੇਰਿ ਮੁਹਬਤਿ ਲਗਤ ਭੀ ॥
chitr javan ko her muhabat lagat bhee |

જેની (રાજ કુમાર) ઇમેજ તે (રાજ કુમારી)ના પ્રેમમાં પડ્યો હતો,

ਤਾ ਕੋ ਦਰਸ ਪ੍ਰਤਛਿ ਜਬੈ ਪਾਵਤ ਭਈ ॥
taa ko daras pratachh jabai paavat bhee |

જ્યારે તેને પ્રત્યક્ષ દ્રષ્ટિ મળી,

ਕੁਅਰਿ ਚਹਤ ਜੋ ਹੁਤੀ ਬਿਧਾਤੈ ਸੋ ਕਰੀ ॥
kuar chahat jo hutee bidhaatai so karee |

તેથી, વિધાતાએ રાજ કુમારીની ઈચ્છા મુજબ કર્યું.

ਹੋ ਬਨ ਬਸੰਤ ਕੀ ਭਾਤਿ ਸੁ ਝਰਿ ਝਰਿ ਭੀ ਹਰੀ ॥੭੩॥
ho ban basant kee bhaat su jhar jhar bhee haree |73|

તે બનની જેમ પડી (પાનખરમાં) અને વસંતમાં લીલી (ફરી) બની. 73.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਜਬ ਦਰਸਨ ਤ੍ਰਿਯ ਕਾ ਪਿਯ ਕਰਾ ॥
jab darasan triy kaa piy karaa |

જ્યારે રાજ કુમારીએ તેના પ્રેમીને જોયો

ਖਾਨ ਪਾਨ ਆਗੇ ਲੈ ਧਰਾ ॥
khaan paan aage lai dharaa |

તેથી ખોરાક અને પીણાંને આગળ લઈ જાઓ.

ਬਿਬਿਧ ਬਿਧਨ ਕੇ ਅਮਲ ਮੰਗਾਏ ॥
bibidh bidhan ke amal mangaae |

તેણે અનેક પ્રકારની આમલ (દવાઓ) મંગાવી.

ਬੈਠਿ ਕੁਅਰਿ ਕੇ ਤੀਰ ਚੜਾਏ ॥੭੪॥
baitth kuar ke teer charraae |74|

અને (રાજ કુમાર) રાજ કુમારીની બાજુમાં બેસીને ઉપર ગયા. 74.