શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1031


ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥
bhujang chhand |

ભુજંગ શ્લોક:

ਲਏ ਬੀਰ ਧੀਰੇ ਮਹਾ ਕੋਪਿ ਢੂਕੇ ॥
le beer dheere mahaa kop dtooke |

ધીરજવાન યોદ્ધાઓ ભારે ક્રોધ સાથે (યુદ્ધમાં) અડગ ઊભા રહ્યા

ਚਹੂੰ ਓਰ ਗਾਜੇ ਹਠੀ ਇੰਦ੍ਰ ਜੂ ਕੇ ॥
chahoon or gaaje hatthee indr joo ke |

અને ઈન્દ્રના હઠીલા યોદ્ધાઓ ગર્જના કરી.

ਉਤੇ ਦੈਤ ਬਾਕੇ ਇਤੈ ਦੇਵ ਰੂਰੇ ॥
aute dait baake itai dev roore |

દૈત્યો હતા અને સુંદર દેવતાઓ હતા.

ਹਟੇ ਨ ਹਠੀਲੇ ਮਹਾ ਰੋਸ ਪੂਰੇ ॥੫॥
hatte na hattheele mahaa ros poore |5|

ક્રોધથી ભરપૂર, (તેઓ) જીદથી આગળ વધ્યા નહીં. 5.

ਦੁਹੂੰ ਓਰ ਬਾਜੰਤ੍ਰ ਆਨੇਕ ਬਾਜੇ ॥
duhoon or baajantr aanek baaje |

બંને તરફથી ઘણી ઘંટડીઓ વાગી રહી હતી

ਬਧੇ ਬੀਰ ਬਾਨੇ ਦੁਹੂੰ ਓਰ ਗਾਜੇ ॥
badhe beer baane duhoon or gaaje |

અને બંને બાજુના યોદ્ધાઓ, કપડાથી શણગારેલા, ગર્જના કરી.

ਮਚਿਯੋ ਜੁਧ ਗਾੜੋ ਪਰੀ ਮਾਰ ਭਾਰੀ ॥
machiyo judh gaarro paree maar bhaaree |

ભીષણ યુદ્ધ થયું અને ભારે જાનહાનિ થઈ.

ਬਹੈ ਤੀਰ ਤਰਵਾਰਿ ਕਾਤੀ ਕਟਾਰੀ ॥੬॥
bahai teer taravaar kaatee kattaaree |6|

તીર, તલવાર અને ભાલા ગયા. 6.

ਮਹਾ ਕੋਪ ਕੈ ਕੈ ਬਲੀ ਦੈਤ ਧਾਏ ॥
mahaa kop kai kai balee dait dhaae |

પ્રચંડ ક્રોધથી બળવાન દૈત્ય નીચે પડી ગયા.

ਹਠਿਨ ਕੋਪ ਕੈ ਸਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰੈ ਚਲਾਏ ॥
hatthin kop kai sasatr asatrai chalaae |

હઠીલા યોદ્ધાઓએ ગુસ્સે થઈને શસ્ત્રો અને શસ્ત્રો ફેંકી દીધા.

ਬਧੇ ਕੌਚ ਕਾਤੀ ਜਬੈ ਜੰਭ ਗਜਿਯੋ ॥
badhe kauach kaatee jabai janbh gajiyo |

જ્યારે બખ્તર પહેરીને છરી લઈને જંભાસુર ગજ્યા

ਤਬੈ ਛਾਡਿ ਕੈ ਖੇਤ ਦੇਵੇਸ ਭਜਿਯੋ ॥੭॥
tabai chhaadd kai khet deves bhajiyo |7|

પછી ઇન્દ્ર ('દેવ') યુદ્ધભૂમિ છોડીને ભાગી ગયો.7.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਭਾਜਤ ਇੰਦ੍ਰ ਜਾਤ ਭਯੋ ਤਹਾ ॥
bhaajat indr jaat bhayo tahaa |

ઈન્દ્ર ભાગીને ત્યાં ગયો

ਲਏ ਲਛਮੀ ਹਰਿ ਥਿਰ ਜਹਾ ॥
le lachhamee har thir jahaa |

જ્યાં વિષ્ણુ લક્ષ્મી સાથે બેઠા હતા.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਹ੍ਵੈ ਦੁਖਿਤ ਪੁਕਾਰੇ ॥
bhaat bhaat hvai dukhit pukaare |

વ્યથિત બૂમ પાડી (અને કહ્યું)

ਤੁਮਰੇ ਜਿਯਤ ਨਾਥ ਹਮ ਹਾਰੇ ॥੮॥
tumare jiyat naath ham haare |8|

હે નાથ! તમે જીવતા છો ત્યાં સુધી અમારો પરાજય થયો છે. 8.

ਜਗਪਤਿ ਸੂਲ ਕੋਪ ਤਬ ਆਯੋ ॥
jagapat sool kop tab aayo |

ત્યારે (ઇન્દ્રનું) દુ:ખ સાંભળીને વિષ્ણુ ખૂબ ગુસ્સે થયા.

ਲਛਿਮੀ ਕੁਅਰਿ ਲੈ ਸੰਗ ਸਿਧਾਯੋ ॥
lachhimee kuar lai sang sidhaayo |

અને લક્ષ્મી કુંવારી ને સાથે લઈને ચાલી ગઈ.

ਬਾਧਿ ਸਨਧਿ ਬਿਰਾਜਿਯੋ ਤਹਾ ॥
baadh sanadh biraajiyo tahaa |

તે સશસ્ત્ર ત્યાં ગયો

ਗਾਜਤ ਬੀਰ ਜੰਭ ਬਹੁ ਜਹਾ ॥੯॥
gaajat beer janbh bahu jahaa |9|

જ્યાં જંભાસુર સુરમા ખૂબ ગર્જતો હતો. 9.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਬੀਸ ਬਾਨ ਬਿਸੁਨਾਥ ਚਲਾਏ ਕੋਪ ਕਰਿ ॥
bees baan bisunaath chalaae kop kar |

વિષ્ણુએ ક્રોધિત થઈને વીસ બાણ માર્યા.

ਲਗੇ ਜੰਭ ਕੇ ਦੇਹ ਗਏ ਉਹਿ ਘਾਨਿ ਕਰਿ ॥
lage janbh ke deh ge uhi ghaan kar |

(તેણે) જંભાસુરના શરીરમાં ઘૂસીને તેને ઘાયલ કર્યો.

ਭਏ ਸ੍ਰੋਨ ਬਿਸਿਖੋਤਮ ਅਧਿਕ ਬਿਰਾਜਹੀ ॥
bhe sron bisikhotam adhik biraajahee |

લોહીથી રંગાયેલા મહાન તીરો મહાન વૈભવ દર્શાવે છે,

ਹੋ ਜਿਨ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਬਿਲੋਕਿ ਤਛਜਾ ਲਾਜਹੀ ॥੧੦॥
ho jin kee prabhaa bilok tachhajaa laajahee |10|

તચ્છક નાગ ('તચ્છજા')નો પુત્ર પણ તેમની દીપ્તિ જોઈને ચાલ્યો ગયો. 10.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਲਛਿਮ ਕੁਮਾਰਿ ਐਸੋ ਕਹਿਯੋ ਸੁਨਹੁ ਬਿਸਨ ਜੂ ਬੈਨ ॥
lachhim kumaar aaiso kahiyo sunahu bisan joo bain |

ત્યારે લક્ષ્મીકુમારીએ આ રીતે કહ્યું, હે વિષ્ણુ ભગવાન! (મારી વાત સાંભળો.

ਯਾ ਕੌ ਹੌਹੂੰ ਜੀਤਿ ਕੈ ਪਠਊ ਜਮ ਕੈ ਐਨ ॥੧੧॥
yaa kau hauahoon jeet kai ptthaoo jam kai aain |11|

હું આને યમ લોકોને મોકલી રહ્યો છું. 11.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਬਿਸਨ ਠਾਢਿ ਕੈ ਲਛਮਿ ਕੁਅਰਿ ਕਰ ਧਨੁਖ ਲਿਯ ॥
bisan tthaadt kai lachham kuar kar dhanukh liy |

લક્ષ્મીએ વિષ્ણુને રોક્યા અને હાથમાં ધનુષ્ય લીધું

ਚਿਤ੍ਰ ਬਚਿਤ੍ਰ ਅਯੋਧਨ ਤਾ ਸੋ ਐਸ ਕਿਯ ॥
chitr bachitr ayodhan taa so aais kiy |

અને તેની સાથે આ રીતે લડ્યા.

ਅਮਿਤ ਰੂਪ ਦਿਖਰਾਇ ਮੋਹਿ ਅਰਿ ਕੌ ਲਿਯੋ ॥
amit roop dikharaae mohi ar kau liyo |

તેણે પોતાનું અમીત સ્વરૂપ બતાવીને દુશ્મનને મોહી લીધો

ਹੋ ਬਹੁ ਘਾਇਨ ਕੇ ਸੰਗ ਤਾਹਿ ਘਾਯਲ ਕਿਯੋ ॥੧੨॥
ho bahu ghaaein ke sang taeh ghaayal kiyo |12|

અને તેને અનેક ઘા માર્યા હતા. 12.

ਮਿਸਹੀ ਕਹਿਯੋ ਨ ਹਨੁ ਰੇ ਹਰਿ ਇਹ ਮਾਰ ਹੈ ॥
misahee kahiyo na han re har ih maar hai |

બહાના સાથે કહ્યું, ઓહ! તેને મારશો નહીં, વિષ્ણુ તેને મારી નાખશે.

ਬਹੁਤ ਜੁਧ ਕਰਿ ਯਾ ਸੌ ਬਹੁਰਿ ਸੰਘਾਰਿ ਹੈ ॥
bahut judh kar yaa sau bahur sanghaar hai |

તેની સાથે લડશે અને ફરીથી મારી નાખશે.

ਜਬ ਪਾਛੇ ਕੀ ਓਰ ਸੁ ਸਤ੍ਰੁ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
jab paachhe kee or su satru nihaariyo |

જ્યારે દુશ્મન પાછળની તરફ વળ્યો,

ਹੋ ਦਯੋ ਸੁਦਰਸਨ ਛਾਡ ਮੂੰਡਿ ਕਟ ਡਾਰਿਯੋ ॥੧੩॥
ho dayo sudarasan chhaadd moondd katt ddaariyo |13|

તેથી (વિષ્ણુએ) સુદર્શન ચક્ર છોડાવીને માથું કાપી નાખ્યું. 13.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਲਛਮਿ ਕੁਅਰਿ ਜਬ ਜੰਭ ਸੋ ਐਸੋ ਕਿਯੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ॥
lachham kuar jab janbh so aaiso kiyo charitr |

જ્યારે લક્ષ્મીએ જંભાસુર સાથે આ પ્રકારનું પાત્ર કર્યું હતું.

ਮਾਰਿ ਸੁਦਰਸਨ ਸੋ ਲਯੋ ਸੁਖਿਤ ਕੀਏ ਹਰਿ ਮਿਤ੍ਰ ॥੧੪॥
maar sudarasan so layo sukhit kee har mitr |14|

(પછી) વિષ્ણુએ (તેના) મિત્ર (ઈન્દ્ર)ને સુદર્શન ચક્રથી પ્રસન્ન કર્યા. 14.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਬਾਵਨੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੫੨॥੩੦੨੬॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade ik sau baavano charitr samaapatam sat subham sat |152|3026|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 152મા અધ્યાયનો અંત છે, બધું જ શુભ છે. 152.3026. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਨਾਜ ਮਤੀ ਅਬਲਾ ਜਗ ਕਹੈ ॥
naaj matee abalaa jag kahai |

નજ મતિ નામની એક સ્ત્રી હતી

ਅਟਕੀ ਏਕ ਨ੍ਰਿਪਤ ਪਰ ਰਹੈ ॥
attakee ek nripat par rahai |

જે એક રાજા સાથે જોડાયેલો હતો.

ਬਾਹੂ ਸਿੰਘ ਜਿਹ ਜਗਤ ਬਖਾਨੈ ॥
baahoo singh jih jagat bakhaanai |

તેમને જગત બહુ સિંહ કહેવામાં આવતા હતા.

ਚੌਦਹ ਲੋਕ ਆਨਿ ਕੌ ਮਾਨੇ ॥੧॥
chauadah lok aan kau maane |1|

ચૌદ લોકો તેમના પ્રભુત્વમાં માનતા હતા. 1.