શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1262


ਬਿਸ੍ਵਮਤੀ ਤਾ ਕੇ ਇਕ ਨਾਰੀ ॥
bisvamatee taa ke ik naaree |

તેની એક બિસ્વામતી પત્ની હતી,

ਜਾਤ ਨ ਜਿਹ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਉਚਾਰੀ ॥੧॥
jaat na jih kee prabhaa uchaaree |1|

જેની સુંદરતા વર્ણવી શકાતી નથી.1.

ਨਾਇਨੇਕ ਤਿਨ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਨਿਹਾਰੀ ॥
naaeinek tin nripat nihaaree |

તે રાજાએ એક મોતી જોયું.

ਰੂਪਮਾਨ ਗੁਨਮਾਨ ਬਿਚਾਰੀ ॥
roopamaan gunamaan bichaaree |

તેને ખૂબ જ પ્રતિષ્ઠિત અને સદાચારી માનવામાં આવે છે.

ਤਾ ਕਹ ਪਕਰਿ ਸਦਨ ਲੈ ਆਯੋ ॥
taa kah pakar sadan lai aayo |

તે તેને પકડીને મહેલમાં લઈ આવ્યો.

ਕਾਮ ਭੋਗ ਤਿਹ ਸਾਥ ਕਮਾਯੋ ॥੨॥
kaam bhog tih saath kamaayo |2|

તેની સાથે સેક્સ માણ્યું. 2.

ਤਾ ਕੋ ਲੈ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨ੍ਰਿਪ ਕਰੋ ॥
taa ko lai isatree nrip karo |

રાજાએ તેને પોતાની પત્ની બનાવી

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਤਿਹ ਸਾਥ ਬਿਹਰੋ ॥
bhaat bhaat tih saath biharo |

અને તેની સાથે અવાર-નવાર પ્રેમ કરતો હતો.

ਤਾ ਤ੍ਰਿਯ ਕੀ ਕੁਟੇਵ ਨਹਿ ਜਾਈ ॥
taa triy kee kuttev neh jaaee |

તે મહિલાનું 'કુવેટ' ('કુવત'- કુમારકોમ જવાની રુચિ) દૂર થઈ ન હતી.

ਅਵਰਨ ਸਾਥ ਰਮੈ ਲਪਟਾਈ ॥੩॥
avaran saath ramai lapattaaee |3|

અને તે અન્ય (પુરુષો) સાથે મસ્તી કરતી રહી. 3.

ਇਕ ਦਿਨ ਅਰਧ ਨਿਸਾ ਜਬ ਭਈ ॥
eik din aradh nisaa jab bhee |

એક દિવસ જ્યારે મધ્યરાત્રિ હતી,

ਜਾਰ ਧਾਮ ਨਾਇਨ ਵਹ ਗਈ ॥
jaar dhaam naaein vah gee |

તેથી તે નૈન યારના ઘરે ગયો.

ਚੌਕੀਦਾਰਨ ਗਹਿ ਤਾ ਕੌ ਲਿਯ ॥
chauakeedaaran geh taa kau liy |

રક્ષકોએ તેને પકડી લીધો

ਨਾਕ ਕਾਟਿ ਕਰ ਬਹੁਰਿ ਛਾਡਿ ਦਿਯ ॥੪॥
naak kaatt kar bahur chhaadd diy |4|

અને નાક કાપ્યા પછી તે ફરી ચાલ્યો ગયો. 4.

ਨਾਇਨਿ ਕਟੀ ਨਾਕ ਲੈ ਕੈ ਕਰ ॥
naaein kattee naak lai kai kar |

નૈન કપાયેલું નાક પકડે છે

ਫਿਰਿ ਆਈ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਭੀਤਰ ਘਰ ॥
fir aaee nrip ke bheetar ghar |

પછી તે રાજાના ઘરમાં પ્રવેશી.

ਤਬ ਨ੍ਰਿਪ ਰੋਮ ਮੂੰਡਬੇ ਕਾਜਾ ॥
tab nrip rom moonddabe kaajaa |

પછી રાજાએ પોતાના વાળ મુંડાવ્યા

ਮਾਗ੍ਯੋ ਤੁਰਤੁ ਉਸਤਰਾ ਰਾਜਾ ॥੫॥
maagayo turat usataraa raajaa |5|

તેની પાસે રેઝર માંગ્યું. 5.

ਤਬ ਤਿਨ ਵਹੈ ਉਸਤਰਾ ਦੀਯੋ ॥
tab tin vahai usataraa deeyo |

પછી તેણે તે રેઝર આપ્યો,

ਜਾ ਪਰ ਬਾਢਿ ਨ ਕਬਹੂੰ ਕੀਯੋ ॥
jaa par baadt na kabahoon keeyo |

જેની સાથે પહેલા ક્યારેય વાળ કપાયા નહોતા.

ਨਿਰਖਿ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਤਿਹ ਅਧਿਕ ਰਿਸਾਯੋ ॥
nirakh nripat tih adhik risaayo |

તેને જોઈને રાજા ખૂબ ગુસ્સે થયો

ਗਹਿ ਤਾ ਤ੍ਰਿਯ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾਯੋ ॥੬॥
geh taa triy kee or chalaayo |6|

અને તેને પકડીને તે મહિલા પર ફેંકી દીધો. 6.

ਤਬ ਤ੍ਰਿਯ ਹਾਇ ਹਾਇ ਕਹਿ ਉਠੀ ॥
tab triy haae haae keh utthee |

પછી તે મહિલાએ 'હાય હાય' કહેવાનું શરૂ કર્યું,

ਕਾਟਿ ਨਾਕ ਰਾਜਾ ਜੂ ਸੁਟੀ ॥
kaatt naak raajaa joo suttee |

હે રાજા! (તમે મારું) નાક તોડી નાખ્યું છે.

ਤਬ ਰਾਜਾ ਹੇਰਨ ਤਿਹ ਧਾਯੋ ॥
tab raajaa heran tih dhaayo |

પછી રાજા તેને મળવા ગયો

ਸ੍ਰੋਨ ਪੁਲਤ ਲਖਿ ਮੁਖ ਬਿਸਮਾਯੋ ॥੭॥
sron pulat lakh mukh bisamaayo |7|

અને લોહીથી ઢંકાયેલો ચહેરો જોઈને તે આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયો.7.

ਹਾਹਾ ਪਦ ਤਬ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਉਚਾਰਾ ॥
haahaa pad tab nripat uchaaraa |

પછી રાજાએ 'હાય હાય' શબ્દો ઉચ્ચાર્યા.

ਮੈ ਨਹਿ ਐਸੇ ਭੇਦ ਬਿਚਾਰਾ ॥
mai neh aaise bhed bichaaraa |

(અને કહ્યું) કે મેં તેના વિશે વિચાર્યું ન હતું.

ਨਿਰਖਹੁ ਤਾ ਤ੍ਰਿਯ ਕੀ ਚਤੁਰਈ ॥
nirakhahu taa triy kee chaturee |

પેલી સ્ત્રીની ચાલાકી જુઓ

ਰਾਜਾ ਮੂੰਡ ਬੁਰਾਈ ਦਈ ॥੮॥
raajaa moondd buraaee dee |8|

તે (બધી) દુષ્ટતા રાજાના માથા પર મૂકવામાં આવી હતી. 8.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕੌ ਤਿਨ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕਿਯਾ ਨ ਹ੍ਰਿਦੈ ਬਿਚਾਰ ॥
bhed abhed kau tin nripat kiyaa na hridai bichaar |

એ રાજાએ મનમાં વિયોગનો વિચાર કર્યો નહિ.

ਤਾਹਿ ਬੁਰਾਈ ਸਿਰ ਦਈ ਨਾਕ ਕਟਾਈ ਨਾਰਿ ॥੯॥
taeh buraaee sir dee naak kattaaee naar |9|

(તે) સ્ત્રીનું નાક (અન્ય જગ્યાએ) કાપવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તેના (રાજાના) માથા પર દુષ્ટતા મૂકવામાં આવી હતી. 9.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਤੇਰਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੧੩॥੫੯੫੮॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade teen sau terah charitr samaapatam sat subham sat |313|5958|afajoon|

શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 313મા ચરિત્રનું અહીં સમાપન છે, બધા જ શુભ છે.313.5958. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਦਛਿਨ ਸੈਨ ਸੁ ਦਛਿਨ ਨ੍ਰਿਪ ਇਕ ॥
dachhin sain su dachhin nrip ik |

દચ્છન (દિશા)માં દચ્છિન સેન નામનો રાજા હતો.

ਸਾਸਤ੍ਰ ਸਿਮ੍ਰਿਤ ਜਾਨਤ ਥੋ ਨਿਕ ॥
saasatr simrit jaanat tho nik |

તેઓ ઘણી શાસ્ત્ર સ્મૃતિઓ જાણતા હતા.

ਸਦਨ ਸੁ ਦਛਿਨ ਦੇ ਤਿਹ ਦਾਰਾ ॥
sadan su dachhin de tih daaraa |

તે (રાજા) ઘરમાં ડાછીન (દેઈ) નામની સ્ત્રી હતી.

ਜਨੁ ਸਸਿ ਚੜਿਯੋ ਗਗਨ ਮੰਝਾਰਾ ॥੧॥
jan sas charriyo gagan manjhaaraa |1|

(એવું લાગતું હતું) જાણે આકાશમાં ચંદ્ર ઉગ્યો હોય. 1.

ਅਪ੍ਰਮਾਨ ਰਾਨੀ ਕੀ ਥੀ ਛਬਿ ॥
apramaan raanee kee thee chhab |

રાણી પાસે અનંત સુંદરતા હતી,

ਨਿਰਖਿ ਪ੍ਰਭਾ ਜਿਹ ਰਹਤ ਭਾਨ ਦਬਿ ॥
nirakh prabhaa jih rahat bhaan dab |

જેનું તેજ જોઈને સૂર્ય વશ થઈ જતો.

ਰਾਜਾ ਅਧਿਕ ਆਸਕਤ ਤਾ ਪਰਿ ॥
raajaa adhik aasakat taa par |

રાજાને તેના પર ખૂબ પ્રેમ હતો

ਜਿਹ ਬਿਧਿ ਅਲਿ ਪੰਖੁਰੀ ਕਮਲ ਕਰਿ ॥੨॥
jih bidh al pankhuree kamal kar |2|

જેમ કે કમળની પાંખડી પર ભૂરા રંગ હોય છે. 2.

ਤਹਾ ਸਾਹ ਕੀ ਹੁਤੀ ਦੁਲਾਰੀ ॥
tahaa saah kee hutee dulaaree |

શાહની એક દીકરી હતી.

ਤਿਨ ਰਾਜਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਨਿਹਾਰੀ ॥
tin raajaa kee prabhaa nihaaree |

તેણે (એક દિવસ) રાજાની સુંદરતા જોઈ.

ਸ੍ਰੀ ਸੁ ਕੁਮਾਰ ਦੇਇ ਤਿਹ ਨਾਮਾ ॥
sree su kumaar dee tih naamaa |

તેનું નામ સુકુમાર દેઈ હતું.

ਜਿਹ ਸੀ ਭਈ ਨ ਮਹਿ ਮਹਿ ਬਾਮਾ ॥੩॥
jih see bhee na meh meh baamaa |3|

પૃથ્વી પર તેના જેવી કોઈ સ્ત્રી નહોતી. 3.

ਚਿਤ ਮਹਿ ਸਾਹ ਸੁਤਾ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ॥
chit meh saah sutaa yau kahiyo |

શાહની દીકરીએ મનમાં કહ્યું

ਜਬ ਤਿਹ ਹੇਰਿ ਅਟਕ ਮਨ ਰਹਿਯੋ ॥
jab tih her attak man rahiyo |

કે જ્યારે કોઈ તેને જોઈ લે છે, ત્યારે મન (તેનામાં) અટવાઈ જાય છે.

ਕੌਨ ਜਤਨ ਜਾ ਤੇ ਨ੍ਰਿਪ ਪਾਊ ॥
kauan jatan jaa te nrip paaoo |

હું કયા પ્રયત્નથી રાજાને પામું?

ਚਿਤ ਤੇ ਤ੍ਰਿਯ ਪਹਿਲੀ ਬਿਸਰਾਊ ॥੪॥
chit te triy pahilee bisaraaoo |4|

અને (તેના) મનમાંથી પ્રથમ સ્ત્રીને ભૂલી જાઓ. 4.

ਬਸਤ੍ਰਤਿ ਉਤਮ ਸਕਲ ਉਤਾਰੇ ॥
basatrat utam sakal utaare |

તેણે તમામ શ્રેષ્ઠ બખ્તર ઉતારી દીધું

ਮੇਖਲਾਦਿ ਤਨ ਮੋ ਪਟ ਧਾਰੇ ॥
mekhalaad tan mo patt dhaare |

અને મેખલા વગેરે કપડા શરીર પર પહેર્યા હતા.

ਤਾ ਕੇ ਧੂਮ ਦ੍ਵਾਰ ਪਰ ਡਾਰਿਯੋ ॥
taa ke dhoom dvaar par ddaariyo |

તેના (રાજા) દરવાજે ધૂપ કર્યો.

ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖ ਨ ਕਿਨੂੰ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥੫॥
eisatree purakh na kinoo bichaariyo |5|

કોઈ પુરુષ કે સ્ત્રીને ધ્યાનમાં લેવામાં નહીં આવે (તે).5.

ਕੇਤਿਕ ਦਿਵਸ ਬੀਤ ਜਬ ਗਏ ॥
ketik divas beet jab ge |

થોડા દિવસો વીતી ગયા ત્યારે,

ਲਖਨ ਨਗਰ ਨਿਕਸਤ ਪ੍ਰਭ ਭਏ ॥
lakhan nagar nikasat prabh bhe |

તેથી રાજા શહેર જોવા માટે નીકળ્યા.

ਭਾਖਾ ਸੁਨਨ ਸਭਨ ਕੀ ਕਾਜਾ ॥
bhaakhaa sunan sabhan kee kaajaa |

દરેકની વાત સાંભળવી

ਅਤਿਥ ਭੇਸ ਧਰਿ ਨਿਕਸਿਯੋ ਰਾਜਾ ॥੬॥
atith bhes dhar nikasiyo raajaa |6|

રાજા સંતની ભિખારી સાથે બહાર આવ્યો. 6.

ਤਿਨ ਤ੍ਰਿਯ ਭੇਸ ਅਤਿਥ ਕੋ ਧਰਿ ਕੈ ॥
tin triy bhes atith ko dhar kai |

તે સ્ત્રીએ પણ સંતનું રૂપ ધારણ કર્યું

ਬਚਨ ਉਚਾਰਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਨਿਹਰਿ ਕੈ ॥
bachan uchaariyo nripeh nihar kai |

રાજાને જોઈને શબ્દો બોલ્યા.

ਕਹ ਭਯੋ ਰਾਜਾ ਮੂਰਖ ਮਤਿ ਕੌ ॥
kah bhayo raajaa moorakh mat kau |

મૂર્ખ રાજાનું શું થયું

ਭਲੀ ਬੁਰੀ ਜਾਨਤ ਨਹਿ ਗਤਿ ਕੌ ॥੭॥
bhalee buree jaanat neh gat kau |7|

જે સારા-ખરાબની પરિસ્થિતિને સમજી શકતો નથી.7.

ਦੁਰਾਚਾਰ ਰਾਨੀ ਜੁ ਕਮਾਵੈ ॥
duraachaar raanee ju kamaavai |

રાણી જે બહુ તોફાન કરે છે,

ਤਾ ਕੇ ਧਾਮ ਨਿਤ੍ਯ ਨ੍ਰਿਪ ਜਾਵੈ ॥
taa ke dhaam nitay nrip jaavai |

રાજા દરરોજ તેના ઘરે જાય છે.

ਜੜ ਇਹ ਲਖਤ ਮੋਰਿ ਹਿਤਕਾਰਨਿ ॥
jarr ih lakhat mor hitakaaran |

મૂર્ખ (રાજા) સમજે છે (તે) મને રસ છે.

ਸੋ ਨਿਤ ਸੋਤ ਸੰਗ ਲੈ ਯਾਰਨਿ ॥੮॥
so nit sot sang lai yaaran |8|

પરંતુ તે દરરોજ તેના મિત્રો સાથે સુવે છે. 8.

ਨ੍ਰਿਪ ਯਹ ਧੁਨਿ ਸ੍ਰਵਨਨ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥
nrip yah dhun sravanan sun paaee |

(જ્યારે) રાજાએ તેના કાનથી આ સાંભળ્યું

ਪੂਛਤ ਭਯੋ ਤਿਸੀ ਕਹ ਜਾਈ ॥
poochhat bhayo tisee kah jaaee |

તો જઈને તેને પૂછ.

ਅਥਿਤ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਹ੍ਯਾਂ ਦੋ ਕ੍ਯਾ ਕਰੈ ॥
athit nripat hayaan do kayaa karai |

હે સંત! રાજાએ અહીં શું કરવું જોઈએ?

ਜੋ ਤੁਮ ਕਹਹੁ ਸੋ ਬਿਧਿ ਪਰਹਰੈ ॥੯॥
jo tum kahahu so bidh paraharai |9|

તમે જે કહો છો, (તે) કઈ પદ્ધતિથી દૂર કરવું જોઈએ. 9.

ਇਹ ਨ੍ਰਿਪ ਜੋਗ ਨ ਐਸੀ ਨਾਰੀ ॥
eih nrip jog na aaisee naaree |

(મુનિએ જવાબ આપ્યો) આ રાજા જોગ એવી સ્ત્રી નથી.