શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1424


ਜ਼ਿਮੀ ਲਾਲ ਸ਼ੁਦ ਚੂੰ ਗੁਲੇ ਲਾਲਹ ਰੰਗ ॥੧੬੨॥
zimee laal shud choon gule laalah rang |162|

અને પૃથ્વી ચારે બાજુ લાલ-ફૂલોના રંગમાં ફેરવાઈ ગઈ.(162)

ਹਹਾਹੂ ਦਰਾਮਦ ਚੁਪਹ ਨੰਦ ਰੂੰ ॥
hahaahoo daraamad chupah nand roon |

જ્યારે લોહી ચૂસતા ખંજર બહાર નીકળી ગયા,

ਦਿਹਾ ਦਿਹ ਸ਼ੁਦਹ ਖ਼ੰਜਰੇ ਖ਼ਾਰ ਖੂੰ ॥੧੬੩॥
dihaa dih shudah khanjare khaar khoon |163|

યુદ્ધના ક્ષેત્રોમાંથી ચીસો વહેતી હતી.(163)

ਬ ਰਖ਼ਸ਼ ਅੰਦਰ ਆਮਦ ਯਕੇ ਤਾਬ ਰੰਗ ॥
b rakhash andar aamad yake taab rang |

જ્યારે ઘોડા પર સવાર બે અડગ યોદ્ધાઓ લડાઈમાં પ્રવેશ્યા,

ਬ ਰਖ਼ਸ਼ ਅੰਦਰ ਆਮਦ ਦੁ ਚਾਲਾਕ ਜੰਗ ॥੧੬੪॥
b rakhash andar aamad du chaalaak jang |164|

ચારે બાજુ રોશની હતી.(164)

ਬ ਸ਼ੋਰਸ਼ ਦਰਾਮਦ ਸਰਾਫ਼ੀਲ ਸੂਰ ॥
b shorash daraamad saraafeel soor |

જે રીતે સ્રાફિલ એન્જલ દેખાય છે અને તે ચારે બાજુ ઉલ્લાસભર્યો બની જાય છે,

ਬ ਰਖ਼ਸ਼ ਅੰਦਰ ਆਮਦ ਤਨੇ ਖ਼ਾਸ ਹੂਰ ॥੧੬੫॥
b rakhash andar aamad tane khaas hoor |165|

(તે જ રીતે) દુશ્મન મૂંઝવણમાં હતો અને વિક્ષેપિત થયો હતો. (165)

ਬ ਸ਼ੋਰਸ਼ ਦਰਾਮਦ ਜ਼ਿ ਤਨ ਦਰ ਖ਼ਰੋਸ਼ ॥
b shorash daraamad zi tan dar kharosh |

જ્યારે ચારેબાજુ હોબાળો મચી ગયો હતો,

ਬ ਬਾਜੂਇ ਮਰਦਾ ਬਰਾਵੁਰਦ ਜੋਸ਼ ॥੧੬੬॥
b baajooe maradaa baraavurad josh |166|

સૈનિકોના હાથ ગુસ્સામાં ઝબક્યા.(166)

ਯਕੇ ਫ਼ਰਸ਼ ਆਰਾਸਤ ਸੁਰਖ਼ ਅਤਲਸੇ ॥
yake farash aaraasat surakh atalase |

ચમકતી જમીન ફરી વળી અને જાણે લાલ રંગે રંગાયેલી દેખાતી હતી,

ਬੁ ਖ਼ਾਨਦ ਚੁ ਮਕਤਬ ਜ਼ੁਬਾ ਪਹਿਲੂਏ ॥੧੬੭॥
bu khaanad chu makatab zubaa pahilooe |167|

શાળાનો ફ્લોર જેમાં બાળકો ટોચ પર બેસીને વાંચે છે.(167)

ਬ ਮਰਦਮ ਚੁਨਾ ਕੁਸ਼ਤ ਸ਼ੁਦ ਕਾਰਜ਼ਾਰ ॥
b maradam chunaa kushat shud kaarazaar |

આટલી મોટી સંખ્યામાં માર્યા ગયા,

ਜ਼ੁਬਾ ਦਰ ਗੁਜ਼ਾਰਮ ਨਿਯਾਯਦ ਸ਼ੁਮਾਰ ॥੧੬੮॥
zubaa dar guzaaram niyaayad shumaar |168|

કે તેઓની ગણતરી કરી શકાઈ નથી.(168)

ਗੁਰੇਜ਼ਾ ਸ਼ਵਦ ਸ਼ਾਹਿ ਮਾਯੰਦਰਾ ॥
gurezaa shavad shaeh maayandaraa |

મયન્દ્રનો રાજા ભાગી ગયો,

ਬ ਕੁਸ਼ਤੰਦ ਲਸ਼ਕਰ ਗਿਰਾ ਤਾ ਗਿਰਾ ॥੧੬੯॥
b kushatand lashakar giraa taa giraa |169|

કારણ કે તેની મોટાભાગની સેનાનો નાશ કરવામાં આવ્યો હતો.(169)

ਕਿ ਪੁਸ਼ਤਸ਼ ਬਿਅਫ਼ਤਾਦ ਦੁਖ਼ਤਰ ਵਜ਼ੀਰ ॥
ki pushatash biafataad dukhatar vazeer |

મંત્રીની પુત્રીએ તેનો પીછો કર્યો,

ਬਿ ਬਸਤੰਦ ਓ ਰਾ ਕਿ ਕਰਦੰਦ ਅਸੀਰ ॥੧੭੦॥
bi basatand o raa ki karadand aseer |170|

તેને પકડ્યો, બાંધ્યો અને બંદી બનાવ્યો.(170)

ਬ ਨਿਜ਼ਦੇ ਬਿਯਾਵੁਰਦ ਜੋ ਸ਼ਾਹ ਖ਼ੇਸ਼ ॥
b nizade biyaavurad jo shaah khesh |

તેણી રાજા (મયેન્દ્ર) ને શાસક પાસે લાવી,

ਬਿ ਗੁਫ਼ਤਹ ਕਿ ਏ ਸ਼ਾਹ ਸ਼ਾਹਾਨ ਵੇਸ਼ ॥੧੭੧॥
bi gufatah ki e shaah shaahaan vesh |171|

અને કહ્યું, 'ઓહ, તમે રાજાઓના રાજા, (171)

ਬਿਗੋਯਦ ਕਿ ਈਂ ਸ਼ਾਹ ਮਾਯੰਦਰਾ ॥
bigoyad ki een shaah maayandaraa |

'તે મયેન્દ્રનો રાજા છે,

ਬਿ ਬਸਤਹ ਬਿਯਾਵੁਰਦ ਨਿਜ਼ਦੇ ਸ਼ੁਮਾ ॥੧੭੨॥
bi basatah biyaavurad nizade shumaa |172|

'જેને હું તમારી પાસે બાંધી લાવી છું.(172)

ਅਗ਼ਰ ਤੋ ਬਿਗੋਈ ਬ ਜ਼ਾ ਈਂ ਬੁਰਮ ॥
agar to bigoee b zaa een buram |

'જો તમે આદેશ આપો, તો હું તેને મારી નાખીશ.

ਵਗ਼ਰ ਤੋ ਬਿਗੋਈ ਬਜ਼ਿੰਦਾ ਦਿਹਮ ॥੧੭੩॥
vagar to bigoee bazindaa diham |173|

'અથવા હું તેને તાળા અને ચાવી હેઠળ કેદ કરીશ.' (173)

ਬਜ਼ਿੰਦਾ ਸਪੁਰਦੰਦ ਓ ਰਾ ਅਜ਼ੀਮ ॥
bazindaa sapuradand o raa azeem |

તેને મોટી જેલમાં મોકલવામાં આવ્યો,

ਸਿਤਾਨਦ ਅਜ਼ੋ ਤਾਜ ਸ਼ਾਹੀ ਕਲੀਮ ॥੧੭੪॥
sitaanad azo taaj shaahee kaleem |174|

અને તેના શાસનની સત્તાની છત્ર છીનવી લેવામાં આવી હતી.(174)

ਸ਼ਹਿਨਸ਼ਾਹਗੀ ਯਾਫ਼ਤ ਹੁਕਮੋ ਰਜ਼ਾਕ ॥
shahinashaahagee yaafat hukamo razaak |

પ્રદાતાની કૃપાથી, તેણીએ રાજાશાહી પ્રાપ્ત કરી,

ਕਸੇ ਦੁਸ਼ਮਨਾ ਰਾ ਕੁਨਦ ਚਾਕ ਚਾਕ ॥੧੭੫॥
kase dushamanaa raa kunad chaak chaak |175|

બીજા ઘણા સાર્વભૌમને તોડી નાખ્યા પછી.(175)

ਚੁਨਾ ਕਰਦ ਸ਼ੁਦ ਕਸਦ ਮਿਹਨਤ ਕਸੇ ॥
chunaa karad shud kasad mihanat kase |

જે કોઈ આટલા ઉત્સાહથી કાર્યો કરે છે,

ਕਿ ਰਹਮਤ ਬਬਖ਼ਸ਼ੀਦ ਜੋ ਰਹਮਤੇ ॥੧੭੬॥
ki rahamat babakhasheed jo rahamate |176|

તેમને તેમના ઉપકારથી આપવામાં આવે છે. (176)

ਕਿ ਓ ਸ਼ਾਹ ਬਾਨੂ ਸ਼ੁਦੋ ਮੁਲਕ ਸ਼ਾਹ ॥
ki o shaah baanoo shudo mulak shaah |

રાજકુમારી શાસકની પત્ની બની,

ਕਿ ਸ਼ਾਹੀ ਹਮੀ ਯਾਫ਼ਤ ਹੁਕਮੇ ਇਲਾਹ ॥੧੭੭॥
ki shaahee hamee yaafat hukame ilaah |177|

જેમ તેણીએ ઈશ્વરીય કરુણા સાથે રાજ્ય પ્રાપ્ત કર્યું.(177)

ਬਿਦਿਹ ਸਾਕੀਯਾ ਸਾਗ਼ਰੇ ਸਬਜ਼ ਆਬ ॥
bidih saakeeyaa saagare sabaz aab |

(કવિ કહે છે) 'ઓહ, સાકી, મને લીલા પ્રવાહીથી ભરેલો કપ આપો.

ਕਿ ਬੇਰੂੰ ਬਿਅਫ਼ਤਾਦ ਪਰਦਹ ਨਕਾਬ ॥੧੭੮॥
ki beroon biafataad paradah nakaab |178|

'જેથી હું ગુપ્ત છુપાવી શકું.(178)

ਬਿਦਿਹ ਸਾਕੀਯਾ ਸਬਜ਼ ਰੰਗੇ ਫ਼ਿਰੰਗ ॥
bidih saakeeyaa sabaz range firang |

'ઓહ સાકી! મને યુરોપનો લીલોતરી વાઇન આપો,

ਕਿ ਵਕਤੇ ਬ ਕਾਰ ਅਸਤ ਅਜ਼ ਰੋਜ਼ ਜੰਗ ॥੧੭੯॥੧੦॥
ki vakate b kaar asat az roz jang |179|10|

'જેની મને યુદ્ધના દિવસે જરૂર પડી શકે છે.(179)(10)

ੴ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫ਼ਤਹ ॥
ik oankaar vaahiguroo jee kee fatah |

પ્રભુ એક છે અને વિજય સાચા ગુરુનો છે.

ਤੁ ਈਂ ਦਸਤਗੀਰ ਅਸਤ ਦਰ ਮਾਦਗਾ ॥
tu een dasatageer asat dar maadagaa |

તમે અમારા માર્ગદર્શક છો,

ਤੁ ਈਂ ਕਾਰ ਸਾਜ਼ ਅਸਤ ਬੇਚਾਰਗਾ ॥੧॥
tu een kaar saaz asat bechaaragaa |1|

અને તમે આડેધડ લોકોના પુનર્જીવિત છો. (1)

ਸ਼ਹਿਨਸ਼ਾਹਿ ਬਖਸ਼ਿੰਦਏ ਬੇ ਨਿਆਜ਼ ॥
shahinashaeh bakhashinde be niaaz |

તમે બિન-આકાંક્ષીઓને પણ રાજ્ય આપો છો,

ਜ਼ਿਮੀਨੋ ਜ਼ਮਾ ਰਾ ਤੁਈਂ ਕਾਰਸਾਜ਼ ॥੨॥
zimeeno zamaa raa tueen kaarasaaz |2|

સ્વર્ગ અને પૃથ્વી, બધા તમારી આજ્ઞા હેઠળ કાર્ય કરે છે.(2)

ਹਿਕਾਯਤ ਸ਼ੁਨੀਦੇਮ ਸ਼ਾਹੇ ਕਲਿਜੰਰ ॥
hikaayat shuneedem shaahe kalijanr |

અહીં હવે કલંધરના રાજાની વાર્તા છે,

ਕੁਨਾ ਨੀਦ ਯਕ ਦਰ ਚੁ ਅਜ਼ ਕੋਹ ਮੰਜਰ ॥੩॥
kunaa need yak dar chu az koh manjar |3|

જેણે એક સ્મારક પ્રવેશદ્વાર બનાવ્યો હતો.(3)

ਯਕੇ ਪਿਸਰ ਓ ਬੂਦ ਹੁਸਨੁਲ ਜਮਾਲ ॥
yake pisar o bood husanul jamaal |

તેમને એક પુત્ર હતો જે સુંદરતામાં શ્રેષ્ઠ હતો,

ਕਿ ਲਾਯਕ ਜਹਾ ਬੂਦ ਅਜ਼ ਮੁਲਕ ਮਾਲ ॥੪॥
ki laayak jahaa bood az mulak maal |4|

અને જેની બુદ્ધિ તેને તેના દેશોની બાબતોનું સંચાલન કરવા માટે લાયક બનાવે છે.(4)

ਯਕੇ ਸ਼ਾਹਿ ਓ ਜਾਵ ਦੁਖ਼ਤਰ ਅਜ਼ੋ ॥
yake shaeh o jaav dukhatar azo |

તે જ જગ્યાએ, એક ઉદ્યોગપતિની પુત્રી હતી,

ਕਿ ਦੀਗਰ ਨ ਜ਼ਨ ਬੂਦ ਸਮਨ ਬਰ ਕਜ਼ੋ ॥੫॥
ki deegar na zan bood saman bar kazo |5|

તે જાસ્મિનના પાંદડા જેવી નાજુક હતી.(5)

ਵਜ਼ਾ ਦੁਖ਼ਤਰੇ ਸ਼ਾਹ ਆਂ ਪਿਸਰ ਸ਼ਾਹ ॥
vazaa dukhatare shaah aan pisar shaah |

તે પુત્રી રાજાના પુત્રના પ્રેમમાં પડી,

ਸ਼ੁਦ ਆਸ਼ੁਫ਼ਤਹ ਬਰ ਵੈ ਚੁ ਬਰ ਸ਼ਮਸ਼ ਮਾਹ ॥੬॥
shud aashufatah bar vai chu bar shamash maah |6|

જેટલો ચંદ્ર સૂર્ય માટે પડે છે.(6)