શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 853


ਤਾ ਦਿਨ ਤੇ ਤਿਹ ਨਾਰਿ ਸੌ ਰਮ੍ਯੋ ਨ ਰੁਚਿ ਉਪਜਾਇ ॥੩੮॥
taa din te tih naar sau ramayo na ruch upajaae |38|

અને તે દિવસથી તેણે ક્યારેય તેની સાથે પ્રેમ કર્યો નથી.(38)

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਨ੍ਰਿਪ ਨਾਰਿ ਕਹ ਭਜਤ ਹੁਤੋ ਸੁਖੁ ਪਾਇ ॥
bhaat bhaat nrip naar kah bhajat huto sukh paae |

તેણે તેની સાથે આનંદ માણવા માટે ઘણી વાર વિચાર્યું,

ਬਾਤ ਆਇ ਚਿਤਿ ਜਾਇ ਜਬ ਘਰੀ ਨ ਭੋਗਾ ਜਾਇ ॥੩੯॥
baat aae chit jaae jab gharee na bhogaa jaae |39|

પરંતુ તેના મગજમાં સમાન એપિસોડ સાથે તે જાતીય રીતે આનંદ કરી શક્યો નહીં.(39)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਇਹ ਰਾਨੀ ਜੀਯ ਭੀਤਰ ਜਾਨੈ ॥
eih raanee jeey bheetar jaanai |

રાની આ વાત પોતાના મનમાં સમજી ગઈ.

ਲਜਤ ਨ੍ਰਿਪਤ ਸੌ ਕਛੁ ਨ ਬਖਾਨੈ ॥
lajat nripat sau kachh na bakhaanai |

રાણીને મનમાં ખૂબ શરમ હતી પણ સ્વમાન જાળવવા માટે

ਬਾਤਨ ਸੌ ਤਾ ਕਹ ਬਿਰਮਾਵੈ ॥
baatan sau taa kah biramaavai |

તેની જાહેરાત માટે વાતો ચાલુ રહી

ਕਰਿ ਕਰਿ ਅਧਿਕ ਕਟਾਛ ਦਿਖਾਵੈ ॥੪੦॥
kar kar adhik kattaachh dikhaavai |40|

રાજાને ક્યારેય રહસ્ય જાહેર કર્યું નથી.(40)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਸਭ ਕਛੁ ਟੂਟੇ ਜੁਰਤ ਹੈ ਜਾਨਿ ਲੇਹੁ ਮਨ ਮਿਤ ॥
sabh kachh ttootte jurat hai jaan lehu man mit |

સાંભળો મારા મિત્ર, બધા વિરામ સુધારી શકાય છે,

ਏ ਦ੍ਵੈ ਟੂਟੇ ਨ ਜੁਰਹਿ ਏਕੁ ਸੀਸ ਅਰੁ ਚਿਤ ॥੪੧॥
e dvai ttootte na jureh ek sees ar chit |41|

પરંતુ તૂટેલા મન અને વિચારનું સમાધાન થઈ શકતું નથી.(41)

ਚਾਕਰ ਕੀ ਅਰੁ ਨਾਰਿ ਕੀ ਏਕੈ ਬਡੀ ਸਜਾਇ ॥
chaakar kee ar naar kee ekai baddee sajaae |

નોકર અથવા પત્નીને અનુરૂપ એકમાત્ર મૂર્ત સજા,

ਜਿਯ ਤੇ ਕਬਹ ਨ ਮਾਰਿਯਹਿ ਮਨ ਤੇ ਮਿਲਹਿ ਭੁਲਾਇ ॥੪੨॥
jiy te kabah na maariyeh man te mileh bhulaae |42|

તેમને મારવા માટે નથી પરંતુ તેમને માફ કરવા માટે છે.( 42)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੋ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੇਤੀਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੩॥੬੬੦॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitro mantree bhoop sanbaade teteesavo charitr samaapatam sat subham sat |33|660|afajoon|

રાજા અને મંત્રીના શુભ ચરિત્ર સંવાદનું ત્રીસું દ્રષ્ટાંત, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ થયું. (33)(660)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਸੁਨਹੁ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਇਕ ਕਥਾ ਉਚਰਿਹੌ ॥
sunahu nripat ik kathaa ucharihau |

ઓ રાજન! સાંભળો, ચાલો હું તમને એક વાર્તા કહું

ਤੁਮਰੇ ਚਿਤ ਕੋ ਭਰਮੁ ਨਿਵਰਿਹੌ ॥
tumare chit ko bharam nivarihau |

સાંભળો, મારા સાર્વભૌમ, હું હવે એક વાર્તા કહીશ, જે તમારા હૃદયને શાંત કરશે.

ਤ੍ਰਿਯ ਚਰਿਤ੍ਰ ਇਕ ਤੁਮੈ ਸੁਨੈਹੋ ॥
triy charitr ik tumai sunaiho |

સાંભળો, મારા સાર્વભૌમ, હું હવે એક વાર્તા કહીશ, જે તમારા હૃદયને શાંત કરશે.

ਤਾ ਤੇ ਤੁਮ ਕਹ ਅਧਿਕ ਰਿਝੈਹੌ ॥੧॥
taa te tum kah adhik rijhaihau |1|

હું તમને સ્ત્રી-ચિતારનું વર્ણન કરીશ, જે તમને ખુશ કરી શકે છે.(1)

ਸਹਰ ਸਿਰੰਦ ਬਿਖੈ ਇਕ ਜੋਗੀ ॥
sahar sirand bikhai ik jogee |

સરહિંદ શહેરમાં એક જોગી (રહેતો) હતો.

ਕਾਮ ਕੇਲ ਭੀਤਰ ਅਤਿ ਭੋਗੀ ॥
kaam kel bheetar at bhogee |

સરહંદ શહેરમાં એક સંન્યાસી રહેતો હતો, જે વાસ્તવમાં સેક્સનો સ્વાદ લેતો હતો.

ਏਕ ਗ੍ਰਿਹਸਤੀ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਆਵੈ ॥
ek grihasatee ke grih aavai |

સરહંદ શહેરમાં એક સંન્યાસી રહેતો હતો, જે વાસ્તવમાં સેક્સનો સ્વાદ લેતો હતો.

ਤਾ ਕੀ ਤ੍ਰਿਯ ਸੋ ਭੋਗ ਕਮਾਵੈ ॥੨॥
taa kee triy so bhog kamaavai |2|

તે એક જ ઘરે આવતો અને મહિલા સાથે સેક્સ માણતો હતો.(2)

ਸੁਰਗ ਨਾਥ ਜੋਗੀ ਕਾ ਨਾਮਾ ॥
surag naath jogee kaa naamaa |

(તે) જોગીનું નામ સુરગનાથ હતું.

ਸ੍ਰੀ ਛਬਿ ਮਾਨ ਮਤੀ ਵਹ ਨਾਮਾ ॥
sree chhab maan matee vah naamaa |

તેનું નામ જોગી સુરગ નાથ હતું અને મહિલાનું નામ છબ માન માટી હતું.

ਵਾ ਸੌ ਨਿਸੁ ਦਿਨ ਭੋਗ ਕਮਾਵੈ ॥
vaa sau nis din bhog kamaavai |

તેનું નામ જોગી સુરગ નાથ હતું અને મહિલાનું નામ છબ માન માટી હતું.

ਤਾ ਕੋ ਨਾਹ ਨਾਹਿ ਕਛੁ ਪਾਵੈ ॥੩॥
taa ko naah naeh kachh paavai |3|

તેઓ દિવસભર સેક્સ માણતા હતા, પરંતુ તેમના પતિને હકીકતની ખબર ન હતી.(3)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਇਕ ਦਿਨ ਜੋਗੀ ਘਰ ਹੁਤੋ ਗ੍ਰਿਹਸਤੀ ਪਹੂੰਚ੍ਯਾ ਆਇ ॥
eik din jogee ghar huto grihasatee pahoonchayaa aae |

એક દિવસ સંન્યાસી હજુ ઘરમાં જ હતી ત્યારે તેનો ગૃહસ્થ પાછો આવ્યો.

ਤਾ ਸੌ ਕਹਾ ਬਨਾਇ ਤ੍ਰਿਯ ਏਕ ਚਰਿਤ ਸਮਝਾਇ ॥੪॥
taa sau kahaa banaae triy ek charit samajhaae |4|

પછી તેની પત્નીએ અધમ રમત રમીને તેને (પતિને) આ રીતે ગેરમાર્ગે દોર્યો, (4)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਕਾਢੇ ਖੜਗ ਹਾਥ ਤੁਮ ਧੈਯਹੁ ॥
kaadte kharrag haath tum dhaiyahu |

(તેણે નોકરને બોલાવ્યો અને કહ્યું, હે નોકર!) તારી તલવાર હાથમાં લઈને ભાગી જા

ਦੌਰਤ ਨਿਕਟ ਸੁ ਯਾ ਕੇ ਜੈਯਹੁ ॥
dauarat nikatt su yaa ke jaiyahu |

(તેણે તપસ્વીને પૂછ્યું,) 'હાથમાં નગ્ન તલવાર લઈને તું દોડતો ઘરમાં આવો,

ਤਾਹਿ ਸੁਨਾਇ ਬਚਨ ਇਮ ਭਾਖ੍ਯੋ ॥
taeh sunaae bachan im bhaakhayo |

(તેણે તપસ્વીને પૂછ્યું,) 'હાથમાં નગ્ન તલવાર લઈને તું દોડતો ઘરમાં આવો,

ਮੋਰੋ ਚੋਰ ਚੋਰਿ ਇਨ ਰਾਖ੍ਯੋ ॥੫॥
moro chor chor in raakhayo |5|

અને પડકાર આપો કે તેણે તમારા ચોરને છુપાવ્યો હતો. (5)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਭ੍ਰਿਤਜੁ ਤੁਹਾਰੋ ਨਾਥ ਇਹ ਤਾ ਕਹੁ ਜਾਹੁ ਦੁਰਾਇ ॥
bhritaj tuhaaro naath ih taa kahu jaahu duraae |

'તેને બચાવવા માટે હું તેને લાવવાના ઇરાદાથી ક્યાંક છુપાવીશ

ਤਾ ਕੌ ਬਹੁਰਿ ਨਿਕਾਰਿ ਹੌ ਕਛੁ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਨਾਇ ॥੬॥
taa kau bahur nikaar hau kachh charitr banaae |6|

તેને કેટલાક ચિતાર સાથે બહાર કાઢો.'(6)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਕਹਿ ਐਸੇ ਆਇਸਹਿ ਪਠਾਯੋ ॥
keh aaise aaeiseh patthaayo |

આમ પરવાનગી સાથે (નોકરને) મોકલ્યો

ਆਪ ਤਵਨ ਸੋ ਭੋਗ ਕਮਾਯੋ ॥
aap tavan so bhog kamaayo |

યોજના મુજબ તેણીએ અભિનય કર્યો (પતિને છુપાવ્યો) અને પોતે, તેણીએ (સંન્યાસી સાથે) પ્રેમ કર્યો.

ਆਵਤ ਪਤਿਹਿ ਦੁਰਾਯੋ ਤਾ ਕੋ ॥
aavat patihi duraayo taa ko |

યોજના મુજબ તેણીએ અભિનય કર્યો (પતિને છુપાવ્યો) અને પોતે, તેણીએ (સંન્યાસી સાથે) પ્રેમ કર્યો.

ਆਪ ਬਚਨ ਭਾਖ੍ਯੋ ਇਮਿ ਵਾ ਕੋ ॥੭॥
aap bachan bhaakhayo im vaa ko |7|

જ્યારે તેનો પતિ છુપાઈને બહાર આવ્યો, ત્યારે તેણે તપસ્વીને સંતાડીને તેને કહ્યું, (7)

ਸੁਨੋ ਨਾਥ ਇਕ ਕਥਾ ਉਚਰੋ ॥
suno naath ik kathaa ucharo |

જ્યારે તેનો પતિ છુપાઈને બહાર આવ્યો, ત્યારે તેણે તપસ્વીને સંતાડીને તેને કહ્યું, (7)

ਤੁਮ ਤੇ ਅਧਿਕ ਚਿਤ ਮੈ ਡਰੋ ॥
tum te adhik chit mai ddaro |

'ઓહ, મારા પ્રેમ, ભયંકર રીતે, હું તમને એક વાર્તા કહેવા માંગુ છું.

ਕੋਪ ਏਕ ਜੋਗੀ ਕਹ ਜਾਗ੍ਯੋ ॥
kop ek jogee kah jaagayo |

એક જોગી ખૂબ ગુસ્સે થયો

ਨਿਜੁ ਚੇਲਾ ਕਹ ਮਾਰਨ ਲਾਗ੍ਯੋ ॥੮॥
nij chelaa kah maaran laagayo |8|

'ગુસ્સામાં ઉડતો એક તપસ્વી તેના શિષ્યને મારવા લાગ્યો, (8)

ਮੈ ਜੁਗਿਯਾ ਕਹ ਦਯੋ ਹਟਾਈ ॥
mai jugiyaa kah dayo hattaaee |

મેં જોગીને દૂર કર્યો,

ਵਾ ਚੇਲਾ ਕਹ ਲਯੋ ਛਪਾਈ ॥
vaa chelaa kah layo chhapaaee |

'મેં તપસ્વીને તેને બચાવવા સમજાવ્યો અને શિષ્યને સંતાડી દીધો.

ਚਲਹੁ ਨਾਥ ਉਠਿ ਤੁਮੈ ਦਿਖਾਊ ॥
chalahu naath utth tumai dikhaaoo |

હે પ્રભુ! ચાલો હું તમને બતાવું

ਤਾ ਤੇ ਤੁਮਰੋ ਹ੍ਰਿਦੈ ਸਿਰਾਊ ॥੯॥
taa te tumaro hridai siraaoo |9|

'હવે, આવો અને હું તમને બતાવીશ કે તમારી શંકા દૂર કરો.(9)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਭਲਾ ਕਿਯਾ ਤੈ ਰਾਖ੍ਯਾ ਸੁਖਿਤ ਕਿਯਾ ਮੁਰ ਚੀਤਿ ॥
bhalaa kiyaa tai raakhayaa sukhit kiyaa mur cheet |

'તમે ખૂબ જ સમજદારીથી કામ કર્યું છે અને મારું હૃદય રાજી કર્યું છે.' (તેણે કહ્યું).

ਸਰਨਾਗਤ ਦੀਜਤ ਨਹੀ ਇਹੈ ਬਡਨ ਕੀ ਰੀਤਿ ॥੧੦॥
saranaagat deejat nahee ihai baddan kee reet |10|

'જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ રક્ષણ મેળવવા આવે છે, ત્યારે પરોપકારી લોકો ક્યારેય મૃત્યુ પામવા દેતા નથી,' (તેણીએ ઉમેર્યું).(10)

ਸੁਨਤ ਮਨੋਹਰ ਬਾਤ ਜੜ ਰੀਝਿ ਗਯੋ ਮਨ ਮਾਹਿ ॥
sunat manohar baat jarr reejh gayo man maeh |

આવી વાતો સાંભળીને તે ખૂબ જ આનંદિત થયો,

ਅਧਿਕ ਪ੍ਰੀਤਿ ਤਾ ਸੋ ਕਰੀ ਭੇਦ ਪਛਾਨਾ ਨਾਹਿ ॥੧੧॥
adhik preet taa so karee bhed pachhaanaa naeh |11|

અને વાસ્તવિકતાને સમજ્યા વિના, પત્નીને વધુ પ્રેમ કરો.(11)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੋ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਚੌਤੀਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੪॥੬੭੧॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitro mantree bhoop sanbaade chauateesavo charitr samaapatam sat subham sat |34|671|afajoon|

રાજા અને મંત્રીની શુભ ચિતરસની વાતચીતની ચોત્રીસમી ઉપમા, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ.(34)(671)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਨਰ ਚਰਿਤ੍ਰ ਨ੍ਰਿਪ ਨਿਕਟਿ ਉਚਾਰੋ ॥
nar charitr nrip nikatt uchaaro |

(હું) કહું કે તમારી પાસે પુરુષ પાત્ર છે.

ਕਹਿਯੋ ਨਾਥ ਸੁਨੁ ਬਚਨ ਹਮਾਰੋ ॥
kahiyo naath sun bachan hamaaro |

આ રીતે ચરિત્રોનું વર્ણન કરતાં, રાજાને બીજી વાર્તા સાંભળવા વિનંતી કરવામાં આવી:

ਦਛਿਨ ਦੇਸ ਰਾਇ ਇਕ ਰਹੈ ॥
dachhin des raae ik rahai |

આ રીતે ચરિત્રોનું વર્ણન કરતાં, રાજાને બીજી વાર્તા સાંભળવા વિનંતી કરવામાં આવી:

ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਜਾ ਕੋ ਜਗ ਕਹੈ ॥੧॥
at sundar jaa ko jag kahai |1|

દક્ષિણના એક દેશમાં, એક રાજા રહેતો હતો, જે ખૂબ સુંદર હતો.(1)

ਅੜਿਲ ॥
arril |

એરિલ

ਤਾ ਕੋ ਰੂਪ ਅਨੂਪ ਲਹਨ ਤ੍ਰਿਯ ਆਵਹੀ ॥
taa ko roop anoop lahan triy aavahee |

તેના દેખાવને માણવા સ્ત્રી આવતી હતી,

ਨਿਰਖਿ ਪ੍ਰਭਾ ਬਲਿ ਜਾਹਿ ਸਭੈ ਸੁਖ ਪਾਵਹੀ ॥
nirakh prabhaa bal jaeh sabhai sukh paavahee |

તેમની સુંદરતા જોઈને તેઓ આશીર્વાદ પામ્યા.

ਪਿਯ ਪਿਯ ਤਾ ਕਹ ਬੈਨ ਸਦਾ ਮੁਖ ਭਾਖਹੀ ॥
piy piy taa kah bain sadaa mukh bhaakhahee |

તેઓ હંમેશા તેના માટે ઝંખતા હતા,

ਹੋ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰੀਤਿ ਰਾਜਾ ਸੋ ਨਿਤਿਪ੍ਰਤਿ ਰਾਖਹੀ ॥੨॥
ho adhik preet raajaa so nitiprat raakhahee |2|

અને તેઓ હંમેશા તેને સઘન પ્રેમ કરતા હતા.(2)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਦ੍ਵੈ ਇਸਤ੍ਰੀ ਤਾ ਕੇ ਰਹੈ ਅਮਿਤ ਰੂਪ ਕੀ ਖਾਨਿ ॥
dvai isatree taa ke rahai amit roop kee khaan |

તેની સાથે બે સ્ત્રીઓ રહેતી હતી,

ਏਕ ਸੰਗ ਰਾਜਾ ਰਮੈ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰੀਤਿ ਜੀਯ ਜਾਨਿ ॥੩॥
ek sang raajaa ramai adhik preet jeey jaan |3|

અને રાજા એક સાથે ગાઢ પ્રેમ કરતા હતા.(3)

ਏਕ ਦਿਵਸ ਦੋਊ ਤ੍ਰਿਯਾ ਨ੍ਰਿਪ ਬਰ ਲਈ ਬੁਲਾਇ ॥
ek divas doaoo triyaa nrip bar lee bulaae |

એકવાર રાજાએ બંનેને બોલાવ્યા,

ਆਖਿ ਮੀਚਨ ਖੇਲਤ ਭਯੋ ਅਧਿਕ ਨੇਹ ਉਪਜਾਇ ॥੪॥
aakh meechan khelat bhayo adhik neh upajaae |4|

અને સંતાકૂકડીના નાટકમાં મશગૂલ.(4)