શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 720


ਸਾਗ ਸਮਰ ਕਰ ਸੈਹਥੀ ਸਸਤ੍ਰ ਸਸਨ ਕੁੰਭੇਸ ॥
saag samar kar saihathee sasatr sasan kunbhes |

લાન્સ અને યુદ્ધના શક્તિશાળી સ્વરૂપને પ્રગટ કરતી સૈહાથી, જે શસ્ત્રોમાં પણ શ્રેષ્ઠ છે,

ਸਬਲ ਸੁ ਭਟਹਾ ਹਾਥ ਲੈ ਜੀਤੇ ਸਮਰ ਸੁਰੇਸ ॥੫੩॥
sabal su bhattahaa haath lai jeete samar sures |53|

તેનો ઉપયોગ શકિતશાળી યોદ્ધાઓ ઇન્દ્ર દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો, તેને યુદ્ધ જીતવા માટે પોતાના હાથમાં લીધો હતો.53.

ਛਤ੍ਰਧਰ ਮ੍ਰਿਗਹਾ ਬਿਜੈ ਕਰਿ ਭਟਹਾ ਜਾ ਕੋ ਨਾਮ ॥
chhatradhar mrigahaa bijai kar bhattahaa jaa ko naam |

છત્તરધારા, મૃગવિજય, કાર વગેરે તેના નામ છે તેને ભાલા અને નેજા, બરાછી, સૈહાથી, શકટ વગેરે પણ કહેવામાં આવે છે.

ਸਕਲ ਸਿਧ ਦਾਤ੍ਰੀ ਸਭਨ ਅਮਿਤ ਸਿਧ ਕੋ ਧਾਮ ॥੫੪॥
sakal sidh daatree sabhan amit sidh ko dhaam |54|

તે તમામ શક્તિઓની દાતા છે અને અનંત શક્તિઓનો ખજાનો પણ છે.54.

ਲਛਮਨ ਅਉਰ ਘਟੋਤਕਚ ਏ ਪਦ ਪ੍ਰਿਥਮ ਉਚਾਰਿ ॥
lachhaman aaur ghattotakach e pad pritham uchaar |

શરૂઆતમાં લક્ષ્મણ અને ઘટોત્કશનું ઉચ્ચારણ કરવું અને પછી “અર” બોલવું,

ਪੁਨਿ ਅਰਿ ਭਾਖੋ ਸਕਤਿ ਕੇ ਨਿਕਸਹਿ ਨਾਮ ਅਪਾਰ ॥੫੫॥
pun ar bhaakho sakat ke nikaseh naam apaar |55|

શકત (કૃપાણ) ના ઘણા નામો વિકસિત થયા છે.55.

ਗੜੀਆ ਭਸੁਡੀ ਭੈਰਵੀ ਭਾਲਾ ਨੇਜਾ ਭਾਖੁ ॥
garreea bhasuddee bhairavee bhaalaa nejaa bhaakh |

તેણી તે છે જે રોપાવે છે અને ડરાવે છે

ਬਰਛੀ ਸੈਥੀ ਸਕਤਿ ਸਭ ਜਾਨ ਹ੍ਰਿਦੈ ਮੈ ਰਾਖੁ ॥੫੬॥
barachhee saithee sakat sabh jaan hridai mai raakh |56|

મનમાં યુદ્ધના સંદર્ભમાં ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા યોગ્ય નામ છે.56.

ਬਿਸਨੁ ਨਾਮ ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਉਚਰਿ ਪੁਨਿ ਪਦ ਸਸਤ੍ਰ ਉਚਾਰਿ ॥
bisan naam prithamai uchar pun pad sasatr uchaar |

શરૂઆતમાં “વિષ્ણુ” શબ્દ ઉચ્ચારવો અને પછી “શાસ્ત્ર” બોલવો,

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਕੇ ਸਭੈ ਨਿਕਸਤ ਜਾਹਿ ਅਪਾਰ ॥੫੭॥
naam sudarasan ke sabhai nikasat jaeh apaar |57|

સુદર્શનના અનેક નામો રચાતા રહે છે.57.

ਮੁਰ ਪਦ ਪ੍ਰਿਥਮ ਉਚਾਰਿ ਕੈ ਮਰਦਨ ਬਹੁਰਿ ਕਹੋ ॥
mur pad pritham uchaar kai maradan bahur kaho |

પહેલા મુર (એક વિશાળ) શબ્દનો ઉચ્ચાર કરો અને પછી 'મર્દન' શબ્દ બોલો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਚਿਤ ਮੈ ਚਤੁਰ ਲਹੋ ॥੫੮॥
naam sudarasan chakr ke chit mai chatur laho |58|

સૌપ્રથમ “મુર” શબ્દ બોલવાથી અને પછી “મર્દન” શબ્દ ઉચ્ચારવાથી જ્ઞાની લોકો સુદર્શન ચક્રનું નામ સમજે છે.58.

ਮਧੁ ਕੋ ਨਾਮ ਉਚਾਰਿ ਕੈ ਹਾ ਪਦ ਬਹੁਰਿ ਉਚਾਰਿ ॥
madh ko naam uchaar kai haa pad bahur uchaar |

(પ્રથમ) 'મધુ' (એક રાક્ષસ) ના નામનો ઉચ્ચાર કરો અને પછી 'હા' શબ્દનો ઉચ્ચાર કરો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਲੀਜੈ ਸੁਕਬਿ ਸੁਧਾਰਿ ॥੫੯॥
naam sudarasan chakr ke leejai sukab sudhaar |59|

શરૂઆતમાં “મધુ” બોલવું અને પછી “હા” બોલવું કવિઓ સુદર્શન ચક્રના નામો બરાબર બોલે છે.59.

ਨਰਕਾਸੁਰ ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਉਚਰਿ ਪੁਨਿ ਰਿਪੁ ਸਬਦ ਬਖਾਨ ॥
narakaasur prithamai uchar pun rip sabad bakhaan |

નરકાસુર (એક વિશાળ) (શબ્દ) પહેલા, પછી 'રિપુ' શબ્દ બોલો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੋ ਚਤੁਰ ਚਿਤ ਮੈ ਜਾਨ ॥੬੦॥
naam sudarasan chakr ko chatur chit mai jaan |60|

પ્રથમ નરકાસુર શબ્દ ઉચ્ચારવામાં આવે છે અને પછી રિપુ શબ્દનો ઉચ્ચાર થાય છે, હે જ્ઞાનીઓ ! સુદ્રાશન ચક્રના નામો સમજાય છે.60.

ਦੈਤ ਬਕਤ੍ਰ ਕੋ ਨਾਮ ਕਹਿ ਸੂਦਨ ਬਹੁਰਿ ਉਚਾਰ ॥
dait bakatr ko naam keh soodan bahur uchaar |

દૈત બક્ત્રા' (એક વિશાળ) નું નામ કહો અને પછી 'સુદાન' (હત્યારા) શબ્દનો ઉચ્ચાર કરો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੋ ਜਾਨ ਚਿਤ ਨਿਰਧਾਰ ॥੬੧॥
naam sudarasan chakr ko jaan chit niradhaar |61|

એહ રાક્ષસ બકાર્ત્રનું નામ ઉચ્ચારવું અને પછી “શુદાન” શબ્દ બોલતાં, સુદર્શન ચક્રનાં નામ બોલાય છે.61.

ਪ੍ਰਿਥਮ ਚੰਦੇਰੀ ਨਾਥ ਕੋ ਲੀਜੈ ਨਾਮ ਬਨਾਇ ॥
pritham chanderee naath ko leejai naam banaae |

પહેલા 'ચંદેરીનાથ' (શિસુપાલ)નું નામ લો.

ਪੁਨਿ ਰਿਪੁ ਸਬਦ ਉਚਾਰੀਐ ਚਕ੍ਰ ਨਾਮ ਹੁਇ ਜਾਇ ॥੬੨॥
pun rip sabad uchaareeai chakr naam hue jaae |62|

શરૂઆતમાં ચંદ્રીનાથ શિશુપાલનું નામકરણ અને પછી “રિપુ” શબ્દ બોલવાથી સુદર્શન ચક્રના નામો બને છે.62.

ਨਰਕਾਸੁਰ ਕੋ ਨਾਮ ਕਹਿ ਮਰਦਨ ਬਹੁਰਿ ਉਚਾਰ ॥
narakaasur ko naam keh maradan bahur uchaar |

નરકસુર' (એક વિશાળ) નું નામ બોલો અને પછી 'મર્દન' (મસલાનવાલા) (શબ્દ) નો ઉચ્ચાર કરો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੋ ਲੀਜਹੁ ਸੁਕਬਿ ਸੁ ਧਾਰ ॥੬੩॥
naam sudarasan chakr ko leejahu sukab su dhaar |63|

સૌપ્રથમ “નરકાસુર”નો ઉચ્ચાર કરવો અને પછી “અનુજ” અને આયુધ શબ્દો બોલવાથી સુદર્શન ચક્રના ઘણા નામો વિકસિત થતા રહે છે.63.

ਕਿਸਨ ਬਿਸਨ ਕਹਿ ਜਿਸਨੁ ਅਨੁਜ ਆਯੁਧ ਬਹੁਰਿ ਉਚਾਰ ॥
kisan bisan keh jisan anuj aayudh bahur uchaar |

(પ્રથમ) કૃષ્ણ, વિષ્ણુ અને વામન (જિષ્ણુ અનુજ)ના નામનો જાપ કરો અને પછી આયુધ (શસ્ત્ર)

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਨਿਕਸਤ ਚਲਹਿ ਅਪਾਰ ॥੬੪॥
naam sudarasan chakr ke nikasat chaleh apaar |64|

"કૃષ્ણ, વિષ્ણુ" શબ્દ ઉચ્ચારવાથી અને પછી "અનુજ" અને આયુધ શબ્દો બોલવાથી, સુદર્શન ચક્રના ઘણા નામો વિકસિત થતા રહે છે.64.

ਬਜ੍ਰ ਅਨੁਜ ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਉਚਰ ਫਿਰਿ ਪਦ ਸਸਤ੍ਰ ਬਖਾਨ ॥
bajr anuj prithamai uchar fir pad sasatr bakhaan |

પહેલા 'બાજરા અનુજ' (ઈન્દ્રના નાના ભાઈ, વામન) નો જાપ કરો અને પછી 'શાસ્ત્ર' શબ્દનો પાઠ કરો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਚਤੁਰ ਚਿਤ ਮੈ ਜਾਨ ॥੬੫॥
naam sudarasan chakr ke chatur chit mai jaan |65|

શરૂઆતમાં “વજ્ર અને અનુજ” શબ્દો બોલવાથી અને પછી “શાસ્ત્ર” શબ્દ ઉમેરવાથી સુદર્શન ચક્રના નામ ઓળખાય છે.65.

ਪ੍ਰਿਥਮ ਬਿਰਹ ਪਦ ਉਚਰਿ ਕੈ ਪੁਨਿ ਕਹੁ ਸਸਤ੍ਰ ਬਿਸੇਖ ॥
pritham birah pad uchar kai pun kahu sasatr bisekh |

પહેલા 'બિરહા' શ્લોકનો પાઠ કરો (કૃષ્ણે મોરની પૂંછડીનો મુગટ પહેર્યો હતો), પછી વિશિષ્ટ શસ્ત્ર (શબ્દ) બોલો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਨਿਕਸਤ ਚਲੈ ਅਸੇਖ ॥੬੬॥
naam sudarasan chakr ke nikasat chalai asekh |66|

શરૂઆતમાં “વિરહ” શબ્દ ઉચ્ચારવાથી અને પછી સુદર્શન ચક્રના અનેક નામો બોલવાથી રચના થતી રહે છે.66.

ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਵਹੈ ਉਚਾਰੀਐ ਰਿਧ ਸਿਧ ਕੋ ਧਾਮ ॥
prithamai vahai uchaareeai ridh sidh ko dhaam |

પહેલા તેમના (વિષ્ણુ) નામનો જાપ કરો જે રિદ્ધિની પુત્રીના ઘરના છે.

ਪੁਨਿ ਪਦ ਸਸਤ੍ਰ ਬਖਾਨੀਐ ਜਾਨੁ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਨਾਮ ॥੬੭॥
pun pad sasatr bakhaaneeai jaan chakr ke naam |67|

સૌપ્રથમ ઈશ્વરનું નામ ઉચ્ચારવાથી, સર્વ શક્તિઓનો ખજાનો અને પછી "શાસ્ત્ર" શબ્દ ઉમેરવાથી ચક્રના નામો રચાતા રહે છે.67.

ਗਿਰਧਰ ਪ੍ਰਿਥਮ ਉਚਾਰਿ ਪਦ ਆਯੁਧ ਬਹੁਰਿ ਉਚਾਰਿ ॥
giradhar pritham uchaar pad aayudh bahur uchaar |

પહેલા 'ગિરધર' (ગવર્ધન પર્વતનો વાહક, કૃષ્ણ) શબ્દનો જાપ કરો અને પછી 'આયુધ' (શસ્ત્ર) શબ્દનો જાપ કરો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਨਿਕਸਤ ਚਲੈ ਅਪਾਰ ॥੬੮॥
naam sudarasan chakr ke nikasat chalai apaar |68|

શરૂઆતમાં “ગિરધર” શબ્દ ઉચ્ચારવાથી અને પછી “આયુધ” શબ્દ બોલવાથી સુદર્શન ચક્રના અનેક નામો વિકસિત થતા રહે છે.68.

ਕਾਲੀ ਨਥੀਆ ਪ੍ਰਿਥਮ ਕਹਿ ਸਸਤ੍ਰ ਸਬਦ ਕਹੁ ਅੰਤਿ ॥
kaalee natheea pritham keh sasatr sabad kahu ant |

પહેલા 'કાલી નાથિયા' (કૃષ્ણ, કાળા નાગનો વધ કરનાર) શબ્દ બોલો અને છેલ્લે 'શાસ્ત્ર' શબ્દ બોલો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਨਿਕਸਤ ਜਾਹਿ ਅਨੰਤ ॥੬੯॥
naam sudarasan chakr ke nikasat jaeh anant |69|

શરૂઆતમાં “કાલિનાથ” શબ્દ બોલવાથી અને અંતે “શાસ્ત્ર” શબ્દ ઉમેરવાથી સુદર્શન ચક્રના અસંખ્ય નામો રચાતા રહે છે.69.

ਕੰਸ ਕੇਸਿਹਾ ਪ੍ਰਥਮ ਕਹਿ ਫਿਰਿ ਕਹਿ ਸਸਤ੍ਰ ਬਿਚਾਰਿ ॥
kans kesihaa pratham keh fir keh sasatr bichaar |

પહેલા કંસ કેસિહા (કંસ અને કેસી, કૃષ્ણનો વધ કરનાર) કહો અને પછી 'શાસ્ત્ર' (શબ્દ) બોલો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਲੀਜਹੁ ਸੁਕਬਿ ਸੁ ਧਾਰ ॥੭੦॥
naam sudarasan chakr ke leejahu sukab su dhaar |70|

સૌપ્રથમ કંસ-કેશીના હત્યારા એટલે કે કૃષ્ણનું નામ ઉચ્ચારીને અને પછી શસ્ત્રોના નામો પર વિચાર કરીને, કવિઓ સુદર્શન ચક્રના નામ ઉચ્ચારે છે.70.

ਬਕੀ ਬਕਾਸੁਰ ਸਬਦ ਕਹਿ ਫੁਨਿ ਬਚ ਸਤ੍ਰੁ ਉਚਾਰ ॥
bakee bakaasur sabad keh fun bach satru uchaar |

બકી' (એક વિશાળ) અને 'બકાસુર' (એક વિશાળ) (પ્રથમ) શબ્દ બોલો અને પછી 'શત્રુ' (શત્રુ) શબ્દનો ઉચ્ચાર કરો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਨਿਕਸਤ ਚਲੈ ਅਪਾਰ ॥੭੧॥
naam sudarasan chakr ke nikasat chalai apaar |71|

વિશ્વને “બકાસુર અને બકી” કહીને અને પછી “શત્રુ” શબ્દ ઉચ્ચારવાથી સુદર્શન ચક્રના નામો રચાતા રહે છે.71.

ਅਘ ਨਾਸਨ ਅਘਹਾ ਉਚਰਿ ਪੁਨਿ ਬਚ ਸਸਤ੍ਰ ਬਖਾਨ ॥
agh naasan aghahaa uchar pun bach sasatr bakhaan |

(પ્રથમ) 'અઘ નાસન' (અઘ રાક્ષસનો નાશ કરનાર) અને 'અઘ હા' (શબ્દ)નો પાઠ કરો અને પછી 'શાસ્ત્ર' શ્લોકનો પાઠ કરો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਸਭੈ ਚਤੁਰ ਚਿਤਿ ਜਾਨ ॥੭੨॥
naam sudarasan chakr ke sabhai chatur chit jaan |72|

પાપોનો નાશ કરનાર ભગવાનનું નામ ઉચ્ચારવું અને પછી શસ્ત્રોનું વર્ણન કરતાં જ્ઞાની લોકો સુદર્શન ચક્રના નામ જાણે છે.72.

ਸ੍ਰੀ ਉਪੇਾਂਦ੍ਰ ਕੇ ਨਾਮ ਕਹਿ ਫੁਨਿ ਪਦ ਸਸਤ੍ਰ ਬਖਾਨ ॥
sree upeaandr ke naam keh fun pad sasatr bakhaan |

(પ્રથમ) 'શ્રી ઉપેન્દ્ર' (વામન અવતાર)નું નામ બોલો અને પછી 'શાસ્ત્ર' શબ્દનો પાઠ કરો.

ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਸਬੈ ਸਮਝ ਸੁਰ ਗਿਆਨ ॥੭੩॥
naam sudarasan chakr ke sabai samajh sur giaan |73|

“ઉપેન્દ્ર” ના વિવિધ નામો બોલવાથી અને પછી એહ શબ્દ “શાસ્તર” ઉમેરીને, વિદ્વાન લોકો સુદર્શન ચક્રના તમામ નામો સમજે છે.73.

ਕਬਿਯੋ ਬਾਚ ਦੋਹਰਾ ॥
kabiyo baach doharaa |

કવિનું વક્તવ્ય : દોહરા

ਸਬੈ ਸੁਭਟ ਅਉ ਸਭ ਸੁਕਬਿ ਯੌ ਸਮਝੋ ਮਨ ਮਾਹਿ ॥
sabai subhatt aau sabh sukab yau samajho man maeh |

હે બધા નાયકો અને બધા મહાન કવિઓ! મનમાં આવું વિચારો

ਬਿਸਨੁ ਚਕ੍ਰ ਕੇ ਨਾਮ ਮੈ ਭੇਦ ਕਉਨਹੂੰ ਨਾਹਿ ॥੭੪॥
bisan chakr ke naam mai bhed kaunahoon naeh |74|

બધા યોદ્ધાઓ અને કવિઓએ આ હકીકતને સારી રીતે સમજવી જોઈએ કે વિષ્ણુ અને તેમના ચક્રના નામોમાં સહેજ પણ તફાવત નથી.74.