શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 974


ਬ੍ਰਹਸਪਤਿ ਕੌ ਬੋਲਿਯੋ ਤਬੈ ਸਭਹਿਨ ਕਿਯੋ ਬਿਚਾਰ ॥
brahasapat kau boliyo tabai sabhahin kiyo bichaar |

તેઓ બધા ભેગા થયા અને બ્રહ્માસ્પતિ સર્વોચ્ચ, ભગવાન કહેવાયા.

ਖੋਜਿ ਥਕੇ ਪਾਯੋ ਨਹੀ ਕਹ ਗਯੋ ਅਦਿਤ ਕੁਮਾਰ ॥੩॥
khoj thake paayo nahee kah gayo adit kumaar |3|

અને તેને કહ્યું કે તેમાંથી કોઈ ઈન્દ્રને શોધી શક્યું નથી.(3)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਕੈਧੌ ਜੂਝਿ ਖੇਤ ਮੈ ਮਰਿਯੋ ॥
kaidhau joojh khet mai mariyo |

કાં તો તે યુદ્ધમાં લડતા મરી ગયો,

ਕੈਧੌ ਤ੍ਰਸਤ ਦਰੀ ਮਹਿ ਦੁਰਿਯੋ ॥
kaidhau trasat daree meh duriyo |

'ક્યાં તો તે યુદ્ધમાં માર્યો ગયો છે અથવા, ડરીને, છુપાઈ ગયો છે.

ਭਜਿਯੋ ਜੁਧ ਤੇ ਅਧਿਕ ਲਜਾਯੋ ॥
bhajiyo judh te adhik lajaayo |

અથવા યુદ્ધમાંથી ભાગવામાં ખૂબ શરમ આવે છે,

ਅਤਿਥ ਗਯੋ ਹ੍ਵੈ ਧਾਮ ਨ ਆਯੋ ॥੪॥
atith gayo hvai dhaam na aayo |4|

'કાં તો, પોતાની જાત પર શરમ અનુભવીને, તે લડાઈમાંથી ભાગી ગયો છે અથવા તપસ્વી બનીને ગુફામાં ગયો છે.' (4)

ਸੁਕ੍ਰਾਚਾਰਜ ਬਾਚ ॥
sukraachaaraj baach |

શુક્રાચારજ વાત

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਸੁਕ੍ਰਾਚਾਰਜ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ਕੀਜੈ ਯਹੈ ਬਿਚਾਰ ॥
sukraachaaraj yau kahiyo keejai yahai bichaar |

શુક્રાચારજે સૂચવ્યું, 'હવે આપણે ચિંતન કરવું જોઈએ,

ਰਾਜ ਜੁਜਾਤਹਿ ਦੀਜਿਯੈ ਯਹੈ ਮੰਤ੍ਰ ਕੋ ਸਾਰ ॥੫॥
raaj jujaateh deejiyai yahai mantr ko saar |5|

'અને જુજાતિને આધિપત્ય સોંપી દો.'(5)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਤ੍ਰਿਦਸ ਇਕਤ੍ਰ ਸਕਲ ਹ੍ਵੈ ਗਏ ॥
tridas ikatr sakal hvai ge |

બધા દેવો ('ત્રિદાસ') ભેગા થયા

ਇੰਦ੍ਰਤੁ ਦੇਤ ਜੁਜਤਹਿ ਭਏ ॥
eindrat det jujateh bhe |

પછી બધા દેવતાઓએ ભેગા થઈને ઈન્દ્રનું આધિપત્ય જુજાતિને સોંપી દીધું.

ਜਬ ਤਿਨ ਰਾਜ ਇੰਦ੍ਰ ਮੋ ਪਾਯੋ ॥
jab tin raaj indr mo paayo |

જ્યારે તેને ઈન્દ્રનું રાજ્ય મળ્યું

ਰੂਪ ਨਿਹਾਰ ਸਚੀ ਲਲਚਾਯੋ ॥੬॥
roop nihaar sachee lalachaayo |6|

ઇન્દ્રનું શાસન પ્રાપ્ત કર્યા પછી, જ્યારે તેણે સાચી (ઇન્દ્રની પત્ની) ની સુંદરતા જોઈ, ત્યારે તે મોહમાં પડી ગયો.(6)

ਕਹਿਯੋ ਤਾਹਿ ਸੁਨਿ ਸਚੀ ਪਿਆਰੀ ॥
kahiyo taeh sun sachee piaaree |

(જુજાતીએ) તેણીને કહ્યું, હે પ્રિય શચી! સાંભળો

ਅਬ ਹੋਵਹੁ ਤੁਮ ਤ੍ਰਿਯਾ ਹਮਾਰੀ ॥
ab hovahu tum triyaa hamaaree |

કહેવામાં આવે, 'સાંભળો, મારા પ્રિય સચી, હવે તમે, તેના બદલે, મારી પત્ની બનો.

ਖੋਜਤ ਇੰਦ੍ਰ ਹਾਥ ਨਹਿ ਐਹੈ ॥
khojat indr haath neh aaihai |

શોધવાથી પણ (હવે) ઈન્દ્ર હાથમાં નહીં આવે

ਤਾ ਕਹ ਖੋਜਿ ਕਹੂੰ ਕਾ ਕੈਹੈ ॥੭॥
taa kah khoj kahoon kaa kaihai |7|

'શોધવાથી તે નહીં મળે, તો પછી શા માટે સમય બગાડો.'(7)

ਰੋਇ ਸਚੀ ਯੌ ਬਚਨ ਉਚਾਰੋ ॥
roe sachee yau bachan uchaaro |

સચીએ રડતાં રડતાં કહ્યું

ਗਯੋ ਏਸ ਪਰਦੇਸ ਹਮਾਰੋ ॥
gayo es parades hamaaro |

રડતા રડતા સાચીએ કહ્યું, 'મારા ધણી વિદેશ ગયા છે.

ਜੇ ਹਮਰੇ ਸਤ ਕੌ ਤੂੰ ਟਰਿ ਹੈਂ ॥
je hamare sat kau toon ttar hain |

જો તું મારા સાત ઓગાળીશ

ਮਹਾ ਨਰਕ ਕੇ ਭੀਤਰ ਪਰਿ ਹੈਂ ॥੮॥
mahaa narak ke bheetar par hain |8|

'જો તમે મારી સત્યતાનું ઉલ્લંઘન કરશો, તો તે એક મહાન પાપ સમાન હશે.'(8)

ਯਹ ਪਾਪੀ ਤਜਿ ਹੈ ਮੁਹਿ ਨਾਹੀ ॥
yah paapee taj hai muhi naahee |

(તેણે વિચાર્યું કે) મારા મનમાં

ਬਹੁ ਚਿੰਤਾ ਹਮਰੋ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥
bahu chintaa hamaro man maahee |

(તેણીએ વિચાર્યું) 'આ પાપી હવે મને એકલો નહીં છોડે એ ખૂબ જ દુઃખદ છે.

ਤਾ ਤੇ ਕਛੂ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਿਚਰਿਯੈ ॥
taa te kachhoo charitr bichariyai |

તેથી મારે એક પાત્રને ધ્યાનમાં લેવું જોઈએ

ਯਾ ਕੌ ਦੂਰਿ ਰਾਜ ਤੇ ਕਰਿਯੈ ॥੯॥
yaa kau door raaj te kariyai |9|

'કોઈ યુક્તિ રમવી જોઈએ જેથી તેને શાસન કરવાથી દૂર રાખવામાં આવે.'(9)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਏਕ ਪ੍ਰਤਗ੍ਰਯਾ ਮੈ ਕਰੀ ਜੌ ਤੁਮ ਕਰੌ ਬਨਾਇ ॥
ek pratagrayaa mai karee jau tum karau banaae |

(તેણે તેને કહ્યું) 'મેં એક પ્રતિજ્ઞા લીધી છે, જો તમે તેને પૂર્ણ કરી શકો,

ਤੌ ਹਮ ਕੌ ਬ੍ਰਯਾਹੋ ਅਬੈ ਲੈ ਘਰ ਜਾਹੁ ਸੁਹਾਇ ॥੧੦॥
tau ham kau brayaaho abai lai ghar jaahu suhaae |10|

'તો, તમે લગ્ન કરીને મને ઘરે લઈ જઈ શકો છો.'(10)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਸ੍ਵਾਰੀ ਆਪੁ ਪਾਲਕੀ ਕੀਜੈ ॥
svaaree aap paalakee keejai |

તમે પોતે પાલખીમાં સવાર થાવ

ਰਿਖਿਯਨ ਕੌ ਤਾ ਕੇ ਤਰ ਦੀਜੈ ॥
rikhiyan kau taa ke tar deejai |

'તમે, જાતે, પાલખીમાં ચઢો, અને ઋષિમુનિઓને વાહક તરીકે કામ કરવા અને તેને ઉપાડવાનું કહો.

ਅਧਿਕ ਧਵਾਵਤ ਤਿਨ ਹ੍ਯਾਂ ਐਯੈ ॥
adhik dhavaavat tin hayaan aaiyai |

મહાન ડ્રાઇવ સાથે તેમને અહીં લાવો

ਤਬ ਮੁਹਿ ਹਾਥ ਆਜੁ ਹੀ ਪੈਯੈ ॥੧੧॥
tab muhi haath aaj hee paiyai |11|

'દોડતો દોડતો અહીં પહોંચો અને મારો હાથ પકડીને લગ્ન કરો.'(11)

ਤਬੈ ਪਾਲਕੀ ਤਾਹਿ ਮੰਗਾਯੋ ॥
tabai paalakee taeh mangaayo |

તેણે તરત જ પાલખી મંગાવી

ਮੁਨਿਯਨ ਕੋ ਤਾ ਕੇ ਤਰ ਲਾਯੋ ॥
muniyan ko taa ke tar laayo |

તરત જ તેણે એક પાલખી ગોઠવી અને ઋષિઓને તેને લઈ જવા કહ્યું.

ਜ੍ਯੋ ਹ੍ਵੈ ਸ੍ਰਮਤ ਅਸਿਤ ਮਨ ਧਰਹੀ ॥
jayo hvai sramat asit man dharahee |

જેમ જેમ વ્યક્તિ થાકી જાય તેમ મનમાં ધીમો પડી જવાની ભાવના (ધરડે).

ਤ੍ਰਯੋ ਤ੍ਰਯੋ ਕਠਿਨ ਕੋਰਰੇ ਪਰਹੀ ॥੧੨॥
trayo trayo katthin korare parahee |12|

જ્યારે ઋષિઓ થાકી ગયા, ત્યારે તેમણે તેમને ચાબુક વડે માર્યું.(12)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਏਕ ਉਦਾਲਕ ਰਿਖਿ ਹੁਤੋ ਦਿਯੋ ਸ੍ਰਾਪ ਰਿਸਿ ਠਾਨਿ ॥
ek udaalak rikh huto diyo sraap ris tthaan |

ઉધલિક નામના ઋષિએ તેને શ્રાપ આપ્યો,

ਤਬ ਤੇ ਗਿਰਿਯੋ ਇੰਦ੍ਰਤੁ ਤੇ ਪਰਿਯੋ ਪ੍ਰਿਥੀ ਪਰ ਆਨ ॥੧੩॥
tab te giriyo indrat te pariyo prithee par aan |13|

જેના દ્વારા તેને ઈન્દ્રના અધિકારમાંથી હટાવીને પૃથ્વી પર ફેંકવામાં આવ્યો.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਇਸੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਤੌਨ ਕੋ ਟਾਰਿਯੋ ॥
eisee charitr tauan ko ttaariyo |

આમ ચારિત્ર્ય (સચી) કરીને તેણે જુજાતિને ગળામાંથી ઉતારી લીધો.

ਬਹੁਰਿ ਇੰਦ੍ਰ ਕੋ ਜਾਇ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
bahur indr ko jaae nihaariyo |

આવી યુક્તિ દ્વારા તેણીએ પરિસ્થિતિને ટાળી અને પછી રાઉન્ડમાં જઈને ઈન્દ્રને શોધી કાઢ્યો.

ਤਹ ਤੇ ਆਨਿ ਰਾਜੁ ਤਿਹ ਦਯੋ ॥
tah te aan raaj tih dayo |

તેને રાજ્ય આપવામાં આવ્યું હતું