શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1065


ਹੋ ਜਲ ਜੀਵਨ ਕਹ ਐਸੇ ਚਰਿਤ੍ਰ ਦਿਖਾਇ ਕੈ ॥੭॥
ho jal jeevan kah aaise charitr dikhaae kai |7|

આ રીતે જળ જીવોને ચરિત્ર બતાવીને (સ્ત્રીએ રત્નો મેળવ્યા) ॥7॥

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਕੋਟ ਦ੍ਵਾਰਿ ਕਰਿ ਮਤਸ ਦ੍ਰਿਗ ਬੰਧ੍ਰਯੋ ਅਪਨੋ ਗਾਉ ॥
kott dvaar kar matas drig bandhrayo apano gaau |

તેણે પોતાનું શહેર બનાવ્યું અને કિલ્લાના દરવાજા પર માછલીની આંખો બાંધી (એટલે કે બનાવેલી).

ਤਾ ਦਿਨ ਤੋ ਤਾ ਕੌ ਪਰਿਯੋ ਮਛਲੀ ਬੰਦਰ ਨਾਉ ॥੮॥
taa din to taa kau pariyo machhalee bandar naau |8|

તે દિવસથી તેને 'મચલી બંદર' નામ મળ્યું.8.

ਖੋਜਿ ਖੋਜਿ ਤਿਹ ਭੂੰਮਿ ਤੇ ਕਾਢੇ ਰਤਨ ਅਨੇਕ ॥
khoj khoj tih bhoonm te kaadte ratan anek |

તેણે પૃથ્વી પરથી અનેક રત્નો શોધીને કાઢ્યા.

ਰੰਕ ਸਭੈ ਰਾਜਾ ਭਏ ਰਹਿਯੋ ਨ ਦੁਰਬਲ ਏਕ ॥੯॥
rank sabhai raajaa bhe rahiyo na durabal ek |9|

બધા ગરીબ રાજા બની ગયા અને એક પણ નિર્બળ (ગરીબ) ન રહ્યો. 9.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਸਤਹਤਰਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੭੭॥੩੪੬੫॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade ik sau satahataravo charitr samaapatam sat subham sat |177|3465|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંવાદનો 177મો અધ્યાય સમાપ્ત થાય છે, બધું જ શુભ છે. 177.3465. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਏਕ ਸੁਮੇਰ ਦੇਵਿ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥
ek sumer dev bar naaree |

સુમેર દેવી નામની એક સુંદર સ્ત્રી હતી.

ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਪ੍ਰਭੁ ਆਪੁ ਸਵਾਰੀ ॥
at sundar prabh aap savaaree |

તે ખૂબ જ સુંદર હતી જાણે ભગવાને જ તેને માવજત કરી હોય.

ਜੋਤਿ ਮਤੀ ਦੁਹਿਤਾ ਤਿਹ ਸੋਹੈ ॥
jot matee duhitaa tih sohai |

તેમને જ્યોતિ મતિ નામની (એક) પુત્રી હતી

ਦੇਵ ਅਦੇਵਨ ਕੋ ਮਨੁ ਮੋਹੈ ॥੧॥
dev adevan ko man mohai |1|

દેવો અને દાનવોનું મન મોહંડી હતું. 1.

ਕੋਰਿ ਕੁਅਰਿ ਤਿਹ ਸਵਤਿ ਸੁਨਿਜੈ ॥
kor kuar tih savat sunijai |

તેને કોરી કુરી કહેતા આક્રંદ સાંભળી શકાય છે.

ਬੈਰ ਭਾਵ ਤਿਨ ਮਾਝ ਭਨਿਜੈ ॥
bair bhaav tin maajh bhanijai |

તેમની વચ્ચે ઘણી દુશ્મનાવટ હતી.

ਸੋ ਰਾਨੀ ਕੋਊ ਘਾਤ ਨ ਪਾਵੈ ॥
so raanee koaoo ghaat na paavai |

એ રાણીને કોઈ હિસ્સો મળતો નહોતો

ਜਿਹ ਛਲ ਸੋ ਤਿਹ ਸ੍ਵਰਗ ਪਠਾਵੈ ॥੨॥
jih chhal so tih svarag patthaavai |2|

જેની મદદથી તે તેને સ્વર્ગમાં મોકલી શકે છે. 2.

ਦੁਹਿਤਾ ਬੋਲਿ ਨਿਕਟ ਤਿਹ ਲਈ ॥
duhitaa bol nikatt tih lee |

તેણે દીકરીને બોલાવી.

ਸਿਛਾ ਇਹੈ ਸਿਖਾਵਤ ਭਈ ॥
sichhaa ihai sikhaavat bhee |

તેણે આ પાઠ ભણાવ્યો

ਜਰਿਯਾ ਖੇਲਿ ਕੂਕ ਜਬ ਦੀਜੌ ॥
jariyaa khel kook jab deejau |

કે જ્યારે તમે ડાકની દેવી ('જરિયા') ની રમત રમો છો ત્યારે તમે ચીસો પાડો છો

ਨਾਮ ਸਵਤਿ ਹਮਰੀ ਕੌ ਲੀਜੌ ॥੩॥
naam savat hamaree kau leejau |3|

તો મારી ઊંઘનું નામ લે. 3.

ਬੋਲਿ ਸਵਾਰੀ ਸੁਤਾ ਖਿਲਾਈ ॥
bol savaaree sutaa khilaaee |

સવારે દીકરીને બોલાવી તેનું મનોરંજન કર્યું

ਕੋਰਿ ਕੁਅਰਿ ਪਰ ਕੂਕ ਦਿਰਾਈ ॥
kor kuar par kook diraaee |

અને કોરી કુરીને લાત આપી.

ਰਾਨੀ ਅਧਿਕ ਕੋਪ ਤਬ ਭਈ ॥
raanee adhik kop tab bhee |

ત્યારે રાણી ખૂબ ગુસ્સે થઈ ગઈ

ਚੜਿ ਝੰਪਾਨ ਮਾਰਨ ਤਿਨ ਗਈ ॥੪॥
charr jhanpaan maaran tin gee |4|

અને પાલખી ('ઝાંપન') માં બેસીને તેને મારવા ગયો. 4.

ਸਵਤਿਨ ਖਬਰਿ ਐਸ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥
savatin khabar aais sun paaee |

જ્યારે એનેસ્થેસિયા મળી આવે છે

ਚੜਿ ਰਾਨੀ ਹਮਰੇ ਪਰ ਆਈ ॥
charr raanee hamare par aaee |

કે રાણી મારા ઉપર ચઢી ગઈ છે.

ਨਿਜੁ ਕਰ ਗ੍ਰਿਹਨ ਆਗਿ ਲੈ ਦੀਨੀ ॥
nij kar grihan aag lai deenee |

તેણે પોતાના હાથથી ઘરમાં આગ લગાડી

ਜਰਿ ਬਰਿ ਬਾਟ ਸ੍ਵਰਗ ਕੀ ਲੀਨੀ ॥੫॥
jar bar baatt svarag kee leenee |5|

અને બળીને સ્વર્ગનો રસ્તો પકડ્યો. 5.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਇਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਇਨ ਰਾਨਿਯਹਿ ਸਵਤਨਿ ਦਈ ਸੰਘਾਰਿ ॥
eih charitr in raaniyeh savatan dee sanghaar |

આ પાત્ર ભજવીને આ રાણીએ સોનકનને મારી નાખ્યો.

ਰਾਜ ਪਾਟ ਅਪਨੋ ਕਿਯੋ ਦੁਸਟ ਅਰਿਸਟ ਨਿਵਾਰਿ ॥੬॥
raaj paatt apano kiyo dusatt arisatt nivaar |6|

તેણે રાજ્યને પોતાના તરીકે લીધું અને અનિષ્ટ અને વિઘ્નને દૂર કર્યા. 6.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਅਠਤਰਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੭੮॥੩੪੭੧॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade ik sau atthataravo charitr samaapatam sat subham sat |178|3471|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંવાદનો 178મો અધ્યાય સમાપ્ત થાય છે, જે તમામ શુભ છે.178.3471. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸਾਹ ਬਧੂ ਪਛਿਮ ਇਕ ਰਹੈ ॥
saah badhoo pachhim ik rahai |

એક શાહની પત્ની પશ્ચિમમાં રહેતી હતી.

ਕਾਮਵਤੀ ਤਾ ਕੌ ਜਗ ਕਹੈ ॥
kaamavatee taa kau jag kahai |

જગતવાલે તેણીને કામવતી કહેતા.

ਤਾ ਕੌ ਪਤਿ ਪਰਦੇਸ ਸਿਧਾਰੋ ॥
taa kau pat parades sidhaaro |

તેનો પતિ વિદેશ ગયો હતો.

ਬਰਖ ਬੀਤ ਗੇ ਗ੍ਰਿਹ ਨ ਸੰਭਾਰੋ ॥੧॥
barakh beet ge grih na sanbhaaro |1|

(ઘણા) વર્ષો વીતી ગયા, પણ (તે) ઘરે ન આવ્યો. 1.

ਸੁਧਿ ਪਤਿ ਕੀ ਅਬਲਾ ਤਜਿ ਦੀਨੀ ॥
sudh pat kee abalaa taj deenee |

તે મહિલાએ તેના પતિના સમાચાર છોડી દીધા

ਸਾਮਾਨਨਿ ਕੀ ਤਿਨ ਗਤਿ ਲੀਨੀ ॥
saamaanan kee tin gat leenee |

અને વેશ્યાઓ ('સામનાની')ની યુક્તિ લીધી.

ਊਚ ਨੀਚ ਨਹਿ ਠੌਰ ਬਿਚਾਰੈ ॥
aooch neech neh tthauar bichaarai |

તેઓ સ્થળને ધ્યાનમાં લીધા વિના ઊંચા અને નીચા છે

ਜੋ ਚਾਹੈ ਤਿਹ ਸਾਥ ਬਿਹਾਰੈ ॥੨॥
jo chaahai tih saath bihaarai |2|

તેણી જેની સાથે ઇચ્છે છે તેની સાથે રહે છે. 2.

ਤਬ ਲੌ ਨਾਥ ਤਵਨ ਕੋ ਆਯੋ ॥
tab lau naath tavan ko aayo |

એટલામાં તેનો પતિ આવી ગયો.

ਏਕ ਦੂਤਿਯਹਿ ਬੋਲਿ ਪਠਾਯੋ ॥
ek dootiyeh bol patthaayo |

તેણે એક સંદેશવાહકને બોલાવ્યો.

ਕੋਊ ਮਿਲਾਇ ਮੋਹਿ ਤ੍ਰਿਯ ਦੀਜੈ ॥
koaoo milaae mohi triy deejai |

(તેને કહ્યું) કોઈ મને પત્ની આપો

ਜੋ ਚਾਹੈ ਚਿਤ ਮੈ ਸੋਊ ਲੀਜੈ ॥੩॥
jo chaahai chit mai soaoo leejai |3|

અને ચિત્તમાં જે જોઈતું હતું તે લીધું. 3.

ਵਾ ਕੀ ਨਾਰਿ ਦੂਤਿਯਹਿ ਭਾਈ ॥
vaa kee naar dootiyeh bhaaee |

તેની પત્ની દુતીને તે ગમ્યું.

ਆਨਿ ਸਾਹੁ ਕੋ ਤੁਰਤ ਮਿਲਾਈ ॥
aan saahu ko turat milaaee |

તેના લગ્ન તુરાત શાહ સાથે થયા.

ਸਾਹੁ ਜਬੈ ਤਿਨ ਬਾਲ ਪਛਾਨਿਯੋ ॥
saahu jabai tin baal pachhaaniyo |

જ્યારે તે મહિલા શાહને ઓળખી ગઈ હતી