શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1213


ਇਹ ਛਲ ਸੌ ਤਾ ਸੌ ਸਦਾ ਨਿਸੁ ਦਿਨ ਕਰਤ ਬਿਹਾਰ ॥
eih chhal sau taa sau sadaa nis din karat bihaar |

આ યુક્તિથી તે દિવસ-રાત તેની (રાજ કુમારી) સાથે રમતા હતા.

ਦਿਨ ਦੇਖਤ ਸਭ ਕੋ ਛਲੈ ਕੋਊ ਨ ਸਕੈ ਬਿਚਾਰ ॥੧੫॥
din dekhat sabh ko chhalai koaoo na sakai bichaar |15|

તે દિવસ દરમિયાન બધાની સામે ઝલકતો રહેતો હતો (પરંતુ આ રહસ્ય વિશે કોઈ વિચારી શકતું નથી). 15.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸੰਕਰ ਦੇਵ ਨ ਤਾਹਿ ਪਛਾਨੈ ॥
sankar dev na taeh pachhaanai |

(રાજા) સંકર દેવે તેને ઓળખ્યો નહિ

ਦੁਹਿਤਾ ਕੀ ਗਾਇਨ ਤਿਹ ਮਾਨੈ ॥
duhitaa kee gaaein tih maanai |

અને તેણીને પુત્રની ભેટ માની.

ਅਤਿ ਸ੍ਯਾਨਪ ਤੇ ਕੈਫਨ ਖਾਵੈ ॥
at sayaanap te kaifan khaavai |

તે દવાઓનો ઉપયોગ ખૂબ જ સમજદારીથી કરતો હતો

ਮਹਾ ਮੂੜ ਨਿਤਿ ਮੂੰਡ ਮੁੰਡਾਵੈ ॥੧੬॥
mahaa moorr nit moondd munddaavai |16|

અને મહાન મૂર્ખ (રાજા) રોજેરોજ છેતરાયો. 16.

ਕਹਾ ਭਯੋ ਜੋ ਚਤੁਰ ਕਹਾਇਸਿ ॥
kahaa bhayo jo chatur kahaaeis |

શું થયું (જો તે) હોંશિયાર કહેવાય.

ਭੂਲਿ ਭਾਗ ਭੌਦੂ ਨ ਚੜਾਇਸਿ ॥
bhool bhaag bhauadoo na charraaeis |

(તેણે) ભોંડુ ભૂલીને પણ ભાંગ પીધી નહિ.

ਅਮਲੀ ਭਲੋ ਖਤਾ ਜੁ ਨ ਖਾਵੈ ॥
amalee bhalo khataa ju na khaavai |

વ્યવહારુ વ્યક્તિ (તેના કરતાં) સારી છે જે ભૂલો (અથવા પાપો) કરતો નથી.

ਮੂੰਡ ਮੂੰਡ ਸੋਫਿਨ ਕੋ ਜਾਵੈ ॥੧੭॥
moondd moondd sofin ko jaavai |17|

અને ઠગ ઠગ સોફી લે છે. 17.

ਸੰਕਰ ਸੈਨ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਅਸ ਛਲਾ ॥
sankar sain nripeh as chhalaa |

આમ સંકર સેન રાજે છેતરાયા

ਕਹ ਕਿਯ ਚਰਿਤ ਸੰਕਰਾ ਕਲਾ ॥
kah kiy charit sankaraa kalaa |

(અને આ શૈલીની) શંકરા કલાની લાક્ષણિકતા.

ਤਿਹ ਗਾਇਨ ਕੀ ਦੁਹਿਤਾ ਗਨਿਯੋ ॥
tih gaaein kee duhitaa ganiyo |

(રાજા) તેણીને પુત્રની ભેટ તરીકે માનતા હતા.

ਮੂਰਖ ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਨ ਜਨਿਯੋ ॥੧੮॥
moorakh bhed abhed na janiyo |18|

(તે) મૂર્ખ (આ બાબતનું) રહસ્ય સમજી શક્યો નહીં. 18.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਛਿਹਤਰਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੭੬॥੫੩੩੪॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau chhihatar charitr samaapatam sat subham sat |276|5334|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 276મા ચરિત્રનો અંત થાય છે, બધુ જ શુભ છે. 276.5334. ચાલે છે

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਸਹਿਰ ਮੁਰਾਦਾਬਾਦ ਮੁਗਲ ਕੀ ਚੰਚਲਾ ॥
sahir muraadaabaad mugal kee chanchalaa |

મુરાદાબાદ શહેરમાં (a) મુઘલ સ્ત્રી હતી

ਹੀਨ ਕਰੀ ਜਿਹ ਰੂਪ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਕੀ ਕਲਾ ॥
heen karee jih roop chandramaa kee kalaa |

જેમણે ચંદ્રની કળાને બદનામ કરી નાખી હતી.

ਰੂਪ ਮਤੀ ਤਾ ਕੇ ਸਮ ਸੋਈ ਜਾਨਿਯੈ ॥
roop matee taa ke sam soee jaaniyai |

તેને તેના જેવા સ્વરૂપ તરીકે વિચારો

ਹੋ ਤਿਹ ਸਮਾਨ ਤਿਹੁ ਲੋਕ ਨ ਔਰ ਪ੍ਰਮਾਨਿਯੈ ॥੧॥
ho tih samaan tihu lok na aauar pramaaniyai |1|

અને ત્રણ લોકોમાં તેમના જેવા બીજા કોઈને ન ગણો. 1.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਦੂਸਰਿ ਏਕ ਤਿਸੀ ਕੀ ਨਾਰੀ ॥
doosar ek tisee kee naaree |

તેની (મુગલ) બીજી પત્ની હતી.

ਤਿਹ ਸਮ ਹੋਤ ਨ ਤਾਹਿ ਪਿਯਾਰੀ ॥
tih sam hot na taeh piyaaree |

પરંતુ તેણી તેને પ્રિય ન હતી.

ਤਿਨ ਇਹ ਜਾਨਿ ਰੋਸ ਜਿਯ ਠਾਨੋ ॥
tin ih jaan ros jiy tthaano |

આ જાણ્યા પછી તેને મનમાં ગુસ્સો આવ્યો

ਔਰ ਪੁਰਖ ਸੰਗ ਕੀਯਾ ਯਰਾਨੋ ॥੨॥
aauar purakh sang keeyaa yaraano |2|

અને બીજા માણસ સાથે લોનની વ્યવસ્થા કરી. 2.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਜੈਸੇ ਵਾ ਤ੍ਰਿਯ ਕੀ ਹੁਤੀ ਸਵਤਿਨ ਕੀ ਅਨੁਹਾਰਿ ॥
jaise vaa triy kee hutee savatin kee anuhaar |

જેમ તે (સ્ત્રી) સૂતી હતી,

ਤੈਸੋ ਈ ਤਿਨ ਖੋਜਿ ਨਰ ਤਿਹ ਸੰਗ ਕੀਯਾ ਪ੍ਯਾਰ ॥੩॥
taiso ee tin khoj nar tih sang keeyaa payaar |3|

તેણીને તેના જેવા ચહેરાવાળો એક માણસ મળ્યો અને તેની સાથે પ્રેમ કરવા લાગ્યો. 3.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਤ੍ਰਿਯ ਇਕ ਦਿਨ ਤਿਹ ਧਾਮ ਬੁਲਾਇਸਿ ॥
triy ik din tih dhaam bulaaeis |

તે સ્ત્રીએ તેને (પુરુષ) ને (તેના) ઘરે આમંત્રણ આપ્યું

ਕਾਮ ਕੇਲ ਤਿਹ ਸੰਗ ਕਮਾਇਸਿ ॥
kaam kel tih sang kamaaeis |

અને તેની સાથે રમ્યા.

ਸਵਤਿਹ ਫਾਸਿ ਡਾਰਿ ਗਰ ਮਾਰਿਯੋ ॥
savatih faas ddaar gar maariyo |

સોનાકણના ગળામાં ફાંસો નાખીને હત્યા કરી

ਜਾਇ ਮੁਗਲ ਤਨ ਐਸ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥੪॥
jaae mugal tan aais uchaariyo |4|

અને મોગલ પાસે જઈને આમ કહ્યું. 4.

ਅਦਭੁਤ ਬਾਤ ਨਾਥ ਇਕ ਭਈ ॥
adabhut baat naath ik bhee |

હે પ્રભુ! એક વિચિત્ર ઘટના બની છે.

ਤੁਮਰੀ ਨਾਰ ਪੁਰਖੁ ਹ੍ਵੈ ਗਈ ॥
tumaree naar purakh hvai gee |

તમારી સ્ત્રી પુરુષ બની ગઈ છે.

ਐਸੀ ਬਾਤ ਸੁਨੀ ਨਹਿ ਹੇਰੀ ॥
aaisee baat sunee neh heree |

તારી પત્નીને શું થયું છે,

ਜੋ ਗਤਿ ਭਈ ਨਾਰਿ ਕੀ ਤੇਰੀ ॥੫॥
jo gat bhee naar kee teree |5|

આવી વાત આંખે સાંભળી કે જોઈ નથી. 5.

ਸੁਨਿ ਏ ਬਚਨ ਚਕ੍ਰਿਤ ਜੜ ਭਯੋ ॥
sun e bachan chakrit jarr bhayo |

(તે) મૂર્ખ (મુગલ)ની વાત સાંભળીને આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયો

ਉਠਿ ਤਿਹ ਆਪੁ ਬਿਲੋਕਨ ਗਯੋ ॥
autth tih aap bilokan gayo |

અને તે ઊભો થયો અને તેને મળવા ગયો.

ਤਾ ਕੇ ਲਿੰਗ ਛੋਰਿ ਜੌ ਲਹਾ ॥
taa ke ling chhor jau lahaa |

જ્યારે તેનું લિંગ (બખ્તર) ખોલવામાં આવ્યું અને જોયું,

ਕਹਿਯੋ ਭਯੋ ਜੋ ਮੁਹਿ ਤ੍ਰਿਯ ਕਹਾ ॥੬॥
kahiyo bhayo jo muhi triy kahaa |6|

પછી તેણે કહેવાનું શરૂ કર્યું કે (મહિલાએ) જે કહ્યું તે સાચું નીકળ્યું. 6.

ਅਤਿ ਚਿੰਤਾਤੁਰ ਚਿਤ ਮਹਿ ਭਯੋ ॥
at chintaatur chit meh bhayo |

તે ચિત્તમાં ખૂબ ચિંતિત થઈ ગયો

ਬੂਡਿ ਸੋਕ ਸਾਗਰ ਮਹਿ ਗਯੋ ॥
boodd sok saagar meh gayo |

અને દુ:ખના સાગરમાં ડૂબી ગયો.

ਐ ਇਲਾਹ ਤੈਂ ਇਹ ਕਸ ਕੀਨਾ ॥
aai ilaah tain ih kas keenaa |

(કહેવું) હે અલ્લાહ! તમે શું કર્યું છે?

ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੌ ਮਾਨਸ ਕਰ ਦੀਨਾ ॥੭॥
eisatree kau maanas kar deenaa |7|

જેણે સ્ત્રીને પુરુષ બનાવી છે. 7.

ਯਹ ਮੋ ਕੋ ਥੀ ਅਧਿਕ ਪਿਯਾਰੀ ॥
yah mo ko thee adhik piyaaree |

તે મને ખૂબ વહાલું હતું.

ਅਬ ਇਹ ਦੈਵ ਪੁਰਖ ਕਰਿ ਡਾਰੀ ॥
ab ih daiv purakh kar ddaaree |

હે ભગવાન! (તમે) હવે તેને પુરુષ બનાવ્યો છે.

ਦੂਸਰ ਨਾਰਿ ਇਸੈ ਦੇ ਡਾਰੂੰ ॥
doosar naar isai de ddaaroon |

(મને લાગે છે કે) બીજી પત્ની તેને આપવી જોઈએ

ਭੇਦ ਨ ਦੂਸਰ ਪਾਸ ਉਚਾਰੂੰ ॥੮॥
bhed na doosar paas uchaaroon |8|

અને તેનું રહસ્ય કોઈની સાથે શેર કરશો નહીં.8.

ਨਿਸਚੈ ਬਾਤ ਇਹੈ ਠਹਰਈ ॥
nisachai baat ihai tthaharee |

તેણે આ વાતની ખાતરી કરી

ਪਹਿਲੀ ਨਾਰਿ ਤਿਸੈ ਲੈ ਦਈ ॥
pahilee naar tisai lai dee |

અને પ્રથમ મહિલાએ તેને આપ્યું.

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਜੜ ਕਛੂ ਨ ਪਾਯੋ ॥
bhed abhed jarr kachhoo na paayo |

એ મૂર્ખને ભેદ સમજાયો નહિ.

ਇਹ ਛਲ ਅਪਨੋ ਮੂੰਡ ਮੁੰਡਾਯੋ ॥੯॥
eih chhal apano moondd munddaayo |9|

તેણે આ યુક્તિથી પોતાને છેતર્યા. 9.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਪੁਰਖ ਭਈ ਨਿਜੁ ਨਾਰਿ ਲਹਿ ਤਾਹਿ ਦਈ ਨਿਜੁ ਨਾਰਿ ॥
purakh bhee nij naar leh taeh dee nij naar |

પત્નીને પુરૂષ બની ગયેલી જોઈને તેણે તેને પોતાની (બીજી) પત્ની પણ આપી.

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕੀ ਬਾਤ ਕੌ ਸਕਾ ਨ ਮੂੜ ਬਿਚਾਰਿ ॥੧੦॥
bhed abhed kee baat kau sakaa na moorr bichaar |10|

એ મૂર્ખ છૂટા પડવાની વાત સમજી શક્યો નહીં. 10.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖ ਭਈ ਠਹਿਰਾਈ ॥
eisatree purakh bhee tthahiraaee |

સ્ત્રીને પુરુષ માનવામાં આવતી હતી

ਇਸਤ੍ਰੀ ਤਾ ਕਹ ਦਈ ਬਨਾਈ ॥
eisatree taa kah dee banaaee |

અને (તેની બીજી) પત્નીએ તેને શણગાર્યો.

ਦੁਤਿਯ ਨ ਪੁਰਖਹਿ ਭੇਦ ਜਤਾਯੋ ॥
dutiy na purakheh bhed jataayo |

તેના વિશે બીજા કોઈને કહો નહીં.

ਇਹ ਛਲ ਅਪਨੋ ਮੂੰਡ ਮੁੰਡਾਯੋ ॥੧੧॥
eih chhal apano moondd munddaayo |11|

આ યુક્તિથી માથું મુંડાવ્યું. 11.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਸਤਹਤਰਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੭੭॥੫੩੪੫॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau satahatar charitr samaapatam sat subham sat |277|5345|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 277મા ચરિત્રનો અંત, સર્વ શુભ છે. 277.5345. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸਹਰ ਜਹਾਨਾਬਾਦ ਬਸਤ ਜਹ ॥
sahar jahaanaabaad basat jah |

જ્યાં જહાનાબાદ શહેર રહેતું હતું,

ਸਾਹਿਜਹਾ ਜੂ ਰਾਜ ਕਰਤ ਤਹ ॥
saahijahaa joo raaj karat tah |

શાહજહાં ત્યાં રાજ કરતો હતો.

ਦੁਹਿਤ ਰਾਇ ਰੌਸਨਾ ਤਾ ਕੇ ॥
duhit raae rauasanaa taa ke |

તેમની પુત્રીનું નામ રોશના રાય હતું.

ਔਰ ਨਾਰਿ ਸਮ ਰੂਪ ਨ ਵਾ ਕੇ ॥੧॥
aauar naar sam roop na vaa ke |1|

તેના જેવી બીજી કોઈ સ્ત્રી નહોતી. 1.

ਸਾਹਿਜਹਾ ਜਬ ਹੀ ਮਰਿ ਗਏ ॥
saahijahaa jab hee mar ge |

જ્યારે શાહજહાં મૃત્યુ પામ્યા અને

ਔਰੰਗ ਸਾਹ ਪਾਤਿਸਾਹ ਭਏ ॥
aauarang saah paatisaah bhe |

ઔરંગઝેબ બાદશાહ બન્યો.

ਸੈਫਦੀਨ ਸੰਗ ਯਾ ਕੋ ਪ੍ਯਾਰਾ ॥
saifadeen sang yaa ko payaaraa |

તે સૈફદીન (પીર)ના પ્રેમમાં પડી હતી.

ਪੀਰ ਅਪਨ ਕਰਿ ਤਾਹਿ ਬਿਚਾਰਾ ॥੨॥
peer apan kar taeh bichaaraa |2|

પણ તેણે પોતાના પીર કર્યા પછી (લોકોને) કહ્યું. 2.