श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1213


ਇਹ ਛਲ ਸੌ ਤਾ ਸੌ ਸਦਾ ਨਿਸੁ ਦਿਨ ਕਰਤ ਬਿਹਾਰ ॥
इह छल सौ ता सौ सदा निसु दिन करत बिहार ॥

या युक्तीने तो तिच्याशी (राज कुमारी) रात्रंदिवस खेळत असे.

ਦਿਨ ਦੇਖਤ ਸਭ ਕੋ ਛਲੈ ਕੋਊ ਨ ਸਕੈ ਬਿਚਾਰ ॥੧੫॥
दिन देखत सभ को छलै कोऊ न सकै बिचार ॥१५॥

तो दिवसा सर्वांसमोर डोकावून जायचा (पण या गुपिताचा कोणी विचारही करू शकत नव्हता). १५.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਸੰਕਰ ਦੇਵ ਨ ਤਾਹਿ ਪਛਾਨੈ ॥
संकर देव न ताहि पछानै ॥

(राजा) शंकर देव यांनी त्याला ओळखले नाही

ਦੁਹਿਤਾ ਕੀ ਗਾਇਨ ਤਿਹ ਮਾਨੈ ॥
दुहिता की गाइन तिह मानै ॥

आणि तिला मुलाचे वरदान मानले.

ਅਤਿ ਸ੍ਯਾਨਪ ਤੇ ਕੈਫਨ ਖਾਵੈ ॥
अति स्यानप ते कैफन खावै ॥

तो अमली पदार्थांचा अतिशय हुशारीने वापर करत असे

ਮਹਾ ਮੂੜ ਨਿਤਿ ਮੂੰਡ ਮੁੰਡਾਵੈ ॥੧੬॥
महा मूड़ निति मूंड मुंडावै ॥१६॥

आणि महान मूर्ख (राजा) दररोज फसवणूक होते. 16.

ਕਹਾ ਭਯੋ ਜੋ ਚਤੁਰ ਕਹਾਇਸਿ ॥
कहा भयो जो चतुर कहाइसि ॥

काय झाले (जर त्याला) हुशार म्हणतात.

ਭੂਲਿ ਭਾਗ ਭੌਦੂ ਨ ਚੜਾਇਸਿ ॥
भूलि भाग भौदू न चड़ाइसि ॥

(तो) भोंदू विसरुनही भांग प्यायला नाही.

ਅਮਲੀ ਭਲੋ ਖਤਾ ਜੁ ਨ ਖਾਵੈ ॥
अमली भलो खता जु न खावै ॥

जो चुका (किंवा पाप) करत नाही तो व्यावहारिक माणूस (त्यापेक्षा) चांगला असतो.

ਮੂੰਡ ਮੂੰਡ ਸੋਫਿਨ ਕੋ ਜਾਵੈ ॥੧੭॥
मूंड मूंड सोफिन को जावै ॥१७॥

आणि ठग ठग सोफी घेतो. १७.

ਸੰਕਰ ਸੈਨ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਅਸ ਛਲਾ ॥
संकर सैन न्रिपहि अस छला ॥

अशा प्रकारे शंकर सण राजे फसले

ਕਹ ਕਿਯ ਚਰਿਤ ਸੰਕਰਾ ਕਲਾ ॥
कह किय चरित संकरा कला ॥

(आणि या शैलीतील) शंकर कला वैशिष्ट्यीकृत.

ਤਿਹ ਗਾਇਨ ਕੀ ਦੁਹਿਤਾ ਗਨਿਯੋ ॥
तिह गाइन की दुहिता गनियो ॥

(राजा) तिला पुत्राची देणगी समजत असे.

ਮੂਰਖ ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਨ ਜਨਿਯੋ ॥੧੮॥
मूरख भेद अभेद न जनियो ॥१८॥

(त्या) मूर्खाला (या प्रकरणाचे) रहस्य समजले नाही. १८.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਛਿਹਤਰਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੭੬॥੫੩੩੪॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ छिहतरि चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२७६॥५३३४॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानच्या त्रिचरित्रातील मंत्री भूप संबदाचे २७६ वे चरित्र येथे समाप्त होते, सर्व शुभ आहे. २७६.५३३४. चालते

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਸਹਿਰ ਮੁਰਾਦਾਬਾਦ ਮੁਗਲ ਕੀ ਚੰਚਲਾ ॥
सहिर मुरादाबाद मुगल की चंचला ॥

मुरादाबाद शहरात (अ) मुघल स्त्री होती

ਹੀਨ ਕਰੀ ਜਿਹ ਰੂਪ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਕੀ ਕਲਾ ॥
हीन करी जिह रूप चंद्रमा की कला ॥

ज्याने चंद्राची कला विद्रूप केली होती.

ਰੂਪ ਮਤੀ ਤਾ ਕੇ ਸਮ ਸੋਈ ਜਾਨਿਯੈ ॥
रूप मती ता के सम सोई जानियै ॥

त्याला असे रूप समजा

ਹੋ ਤਿਹ ਸਮਾਨ ਤਿਹੁ ਲੋਕ ਨ ਔਰ ਪ੍ਰਮਾਨਿਯੈ ॥੧॥
हो तिह समान तिहु लोक न और प्रमानियै ॥१॥

आणि तिन्ही लोकांमध्ये त्याच्यासारखा दुसरा कोणाचाही विचार करू नका. १.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਦੂਸਰਿ ਏਕ ਤਿਸੀ ਕੀ ਨਾਰੀ ॥
दूसरि एक तिसी की नारी ॥

त्याला (मुघल) दुसरी पत्नी होती.

ਤਿਹ ਸਮ ਹੋਤ ਨ ਤਾਹਿ ਪਿਯਾਰੀ ॥
तिह सम होत न ताहि पियारी ॥

पण ती त्याला प्रिय नव्हती.

ਤਿਨ ਇਹ ਜਾਨਿ ਰੋਸ ਜਿਯ ਠਾਨੋ ॥
तिन इह जानि रोस जिय ठानो ॥

हे कळल्यावर त्याच्या मनात राग आला

ਔਰ ਪੁਰਖ ਸੰਗ ਕੀਯਾ ਯਰਾਨੋ ॥੨॥
और पुरख संग कीया यरानो ॥२॥

आणि दुसऱ्या माणसासोबत कर्जाची व्यवस्था केली. 2.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਜੈਸੇ ਵਾ ਤ੍ਰਿਯ ਕੀ ਹੁਤੀ ਸਵਤਿਨ ਕੀ ਅਨੁਹਾਰਿ ॥
जैसे वा त्रिय की हुती सवतिन की अनुहारि ॥

जशी ती (स्त्री) झोपायची,

ਤੈਸੋ ਈ ਤਿਨ ਖੋਜਿ ਨਰ ਤਿਹ ਸੰਗ ਕੀਯਾ ਪ੍ਯਾਰ ॥੩॥
तैसो ई तिन खोजि नर तिह संग कीया प्यार ॥३॥

तिला तिच्यासारखा चेहरा असलेला एक माणूस सापडला आणि तिने त्याच्यावर प्रेम करायला सुरुवात केली. 3.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਤ੍ਰਿਯ ਇਕ ਦਿਨ ਤਿਹ ਧਾਮ ਬੁਲਾਇਸਿ ॥
त्रिय इक दिन तिह धाम बुलाइसि ॥

त्या स्त्रीने त्याला (पुरुषाला) (तिच्या) घरी बोलावले

ਕਾਮ ਕੇਲ ਤਿਹ ਸੰਗ ਕਮਾਇਸਿ ॥
काम केल तिह संग कमाइसि ॥

आणि त्याच्याशी खेळलो.

ਸਵਤਿਹ ਫਾਸਿ ਡਾਰਿ ਗਰ ਮਾਰਿਯੋ ॥
सवतिह फासि डारि गर मारियो ॥

सोनकनच्या गळ्यात फास लावून खून केला

ਜਾਇ ਮੁਗਲ ਤਨ ਐਸ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥੪॥
जाइ मुगल तन ऐस उचारियो ॥४॥

आणि मुघलाकडे जाऊन असे सांगितले. 4.

ਅਦਭੁਤ ਬਾਤ ਨਾਥ ਇਕ ਭਈ ॥
अदभुत बात नाथ इक भई ॥

हे परमेश्वरा! एक विचित्र गोष्ट घडली आहे.

ਤੁਮਰੀ ਨਾਰ ਪੁਰਖੁ ਹ੍ਵੈ ਗਈ ॥
तुमरी नार पुरखु ह्वै गई ॥

तुमची स्त्री पुरुष झाली आहे.

ਐਸੀ ਬਾਤ ਸੁਨੀ ਨਹਿ ਹੇਰੀ ॥
ऐसी बात सुनी नहि हेरी ॥

काय झालंय तुझ्या बायकोला,

ਜੋ ਗਤਿ ਭਈ ਨਾਰਿ ਕੀ ਤੇਰੀ ॥੫॥
जो गति भई नारि की तेरी ॥५॥

अशी गोष्ट डोळ्यांनी ऐकली किंवा पाहिली नाही. ५.

ਸੁਨਿ ਏ ਬਚਨ ਚਕ੍ਰਿਤ ਜੜ ਭਯੋ ॥
सुनि ए बचन चक्रित जड़ भयो ॥

(त्याला) मूर्ख (मुघल) बोलणे ऐकून आश्चर्य वाटले

ਉਠਿ ਤਿਹ ਆਪੁ ਬਿਲੋਕਨ ਗਯੋ ॥
उठि तिह आपु बिलोकन गयो ॥

आणि तो उठून त्याला भेटायला गेला.

ਤਾ ਕੇ ਲਿੰਗ ਛੋਰਿ ਜੌ ਲਹਾ ॥
ता के लिंग छोरि जौ लहा ॥

त्याचे लिंग उघडून पाहिले असता,

ਕਹਿਯੋ ਭਯੋ ਜੋ ਮੁਹਿ ਤ੍ਰਿਯ ਕਹਾ ॥੬॥
कहियो भयो जो मुहि त्रिय कहा ॥६॥

मग तो म्हणू लागला की (बाई) जे बोलले ते खरे ठरले. 6.

ਅਤਿ ਚਿੰਤਾਤੁਰ ਚਿਤ ਮਹਿ ਭਯੋ ॥
अति चिंतातुर चित महि भयो ॥

चितेत तो फार व्याकुळ झाला

ਬੂਡਿ ਸੋਕ ਸਾਗਰ ਮਹਿ ਗਯੋ ॥
बूडि सोक सागर महि गयो ॥

आणि दु:खाच्या सागरात बुडालो.

ਐ ਇਲਾਹ ਤੈਂ ਇਹ ਕਸ ਕੀਨਾ ॥
ऐ इलाह तैं इह कस कीना ॥

(म्हणे) हे अल्लाह! आपण काय केले आहे?

ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੌ ਮਾਨਸ ਕਰ ਦੀਨਾ ॥੭॥
इसत्री कौ मानस कर दीना ॥७॥

ज्याने स्त्रीला पुरुष बनवले आहे. ७.

ਯਹ ਮੋ ਕੋ ਥੀ ਅਧਿਕ ਪਿਯਾਰੀ ॥
यह मो को थी अधिक पियारी ॥

ते मला खूप प्रिय होते.

ਅਬ ਇਹ ਦੈਵ ਪੁਰਖ ਕਰਿ ਡਾਰੀ ॥
अब इह दैव पुरख करि डारी ॥

अरे देवा! (तुम्ही) आता ते पुरुष केले आहे.

ਦੂਸਰ ਨਾਰਿ ਇਸੈ ਦੇ ਡਾਰੂੰ ॥
दूसर नारि इसै दे डारूं ॥

(मला वाटते की) दुसरी पत्नी त्याला द्यावी

ਭੇਦ ਨ ਦੂਸਰ ਪਾਸ ਉਚਾਰੂੰ ॥੮॥
भेद न दूसर पास उचारूं ॥८॥

आणि त्याचे रहस्य कोणाशीही सांगू नका.8.

ਨਿਸਚੈ ਬਾਤ ਇਹੈ ਠਹਰਈ ॥
निसचै बात इहै ठहरई ॥

याची त्यांनी खात्री करून घेतली

ਪਹਿਲੀ ਨਾਰਿ ਤਿਸੈ ਲੈ ਦਈ ॥
पहिली नारि तिसै लै दई ॥

आणि पहिल्या महिलेने ते त्याला दिले.

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਜੜ ਕਛੂ ਨ ਪਾਯੋ ॥
भेद अभेद जड़ कछू न पायो ॥

त्या मूर्खाला फरक कळला नाही.

ਇਹ ਛਲ ਅਪਨੋ ਮੂੰਡ ਮੁੰਡਾਯੋ ॥੯॥
इह छल अपनो मूंड मुंडायो ॥९॥

या युक्तीने त्याने स्वतःची फसवणूक केली. ९.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਪੁਰਖ ਭਈ ਨਿਜੁ ਨਾਰਿ ਲਹਿ ਤਾਹਿ ਦਈ ਨਿਜੁ ਨਾਰਿ ॥
पुरख भई निजु नारि लहि ताहि दई निजु नारि ॥

पत्नीला पुरुषात रुपांतर झालेले पाहून त्यानेही तिला आपली (दुसरी) पत्नी दिली.

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕੀ ਬਾਤ ਕੌ ਸਕਾ ਨ ਮੂੜ ਬਿਚਾਰਿ ॥੧੦॥
भेद अभेद की बात कौ सका न मूड़ बिचारि ॥१०॥

त्या मुर्खाला वियोगाची बाब समजू शकली नाही. 10.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖ ਭਈ ਠਹਿਰਾਈ ॥
इसत्री पुरख भई ठहिराई ॥

स्त्रीला पुरुष मानले जायचे

ਇਸਤ੍ਰੀ ਤਾ ਕਹ ਦਈ ਬਨਾਈ ॥
इसत्री ता कह दई बनाई ॥

आणि (त्याच्या दुसऱ्या) पत्नीने त्याला शोभले.

ਦੁਤਿਯ ਨ ਪੁਰਖਹਿ ਭੇਦ ਜਤਾਯੋ ॥
दुतिय न पुरखहि भेद जतायो ॥

त्याबद्दल इतर कोणालाही सांगू नका.

ਇਹ ਛਲ ਅਪਨੋ ਮੂੰਡ ਮੁੰਡਾਯੋ ॥੧੧॥
इह छल अपनो मूंड मुंडायो ॥११॥

या युक्तीने मुंडन केले. 11.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਸਤਹਤਰਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੭੭॥੫੩੪੫॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ सतहतरि चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२७७॥५३४५॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानातील त्रिचरित्रातील मंत्री भूप संबदाच्या २७७ व्या चरित्राचा शेवट येथे सर्व शुभ आहे. २७७.५३४५. चालते

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਸਹਰ ਜਹਾਨਾਬਾਦ ਬਸਤ ਜਹ ॥
सहर जहानाबाद बसत जह ॥

जेहानाबाद शहर जिथे राहायचे.

ਸਾਹਿਜਹਾ ਜੂ ਰਾਜ ਕਰਤ ਤਹ ॥
साहिजहा जू राज करत तह ॥

तेथे शहाजहान राज्य करत होता.

ਦੁਹਿਤ ਰਾਇ ਰੌਸਨਾ ਤਾ ਕੇ ॥
दुहित राइ रौसना ता के ॥

त्यांच्या मुलीचे नाव रोशना राय होते.

ਔਰ ਨਾਰਿ ਸਮ ਰੂਪ ਨ ਵਾ ਕੇ ॥੧॥
और नारि सम रूप न वा के ॥१॥

तिच्यासारखी दुसरी स्त्री नव्हती. १.

ਸਾਹਿਜਹਾ ਜਬ ਹੀ ਮਰਿ ਗਏ ॥
साहिजहा जब ही मरि गए ॥

शहाजहान मरण पावला तेव्हा आणि

ਔਰੰਗ ਸਾਹ ਪਾਤਿਸਾਹ ਭਏ ॥
औरंग साह पातिसाह भए ॥

औरंगजेब बादशहा झाला.

ਸੈਫਦੀਨ ਸੰਗ ਯਾ ਕੋ ਪ੍ਯਾਰਾ ॥
सैफदीन संग या को प्यारा ॥

ती सैफदिन (पीर) च्या प्रेमात पडली.

ਪੀਰ ਅਪਨ ਕਰਿ ਤਾਹਿ ਬਿਚਾਰਾ ॥੨॥
पीर अपन करि ताहि बिचारा ॥२॥

पण त्याने आपला पीर केल्यावर (लोकांना) सांगितले. 2.