श्री दसाम ग्रंथ

पान - 651


ਤਹਾ ਏਕ ਚੇਰਕਾ ਨਿਹਾਰੀ ॥
तहा एक चेरका निहारी ॥

(पण दत्त) तेथे एक दासी दिसली

ਚੰਦਨ ਘਸਤ ਮਨੋ ਮਤਵਾਰੀ ॥੧੯੫॥
चंदन घसत मनो मतवारी ॥१९५॥

तेथे दत्त ऋषींना एक दासी दिसली, जी मद्यधुंद अवस्थेत चंदन चोळत होती.195.

ਚੰਦਨ ਘਸਤ ਨਾਰਿ ਸੁਭ ਧਰਮਾ ॥
चंदन घसत नारि सुभ धरमा ॥

(ती) चांगली वागणूक असलेली स्त्री

ਏਕ ਚਿਤ ਹ੍ਵੈ ਆਪਨ ਘਰ ਮਾ ॥
एक चित ह्वै आपन घर मा ॥

ती उत्तम आचरणाची बाई आपल्या घरी एकट्याने चंदन दळत होती

ਏਕ ਚਿਤ ਨਹੀ ਚਿਤ ਚਲਾਵੈ ॥
एक चित नही चित चलावै ॥

तिने लक्ष केंद्रित केले आणि चिट विचलित होऊ दिले नाही

ਪ੍ਰਿਤਮਾ ਚਿਤ੍ਰ ਬਿਲੋਕਿ ਲਜਾਵੈ ॥੧੯੬॥
प्रितमा चित्र बिलोकि लजावै ॥१९६॥

तिने आपले मन एकाग्र केले होते आणि तिचे पोर्ट्रेट देखील लाजत होते.196.

ਦਤ ਲਏ ਸੰਨ੍ਯਾਸਨ ਸੰਗਾ ॥
दत लए संन्यासन संगा ॥

दत्ताने त्याच्याकडून संन्यासी घेतले.

ਜਾਤ ਭਯੋ ਤਹ ਭੇਟਤ ਅੰਗਾ ॥
जात भयो तह भेटत अंगा ॥

अंगाला स्पर्श करून तो पार पडला.

ਸੀਸ ਉਚਾਇ ਨ ਤਾਸ ਨਿਹਾਰਾ ॥
सीस उचाइ न तास निहारा ॥

(पण) त्याने वर पाहिले नाही

ਰਾਵ ਰੰਕ ਕੋ ਜਾਤ ਬਿਚਾਰਾ ॥੧੯੭॥
राव रंक को जात बिचारा ॥१९७॥

तिला भेटण्यासाठी दत्त संन्याशांसह त्या मार्गाने गेले, परंतु तिने डोके वर करून कोणी राजा किंवा कोणी गरीब जात आहे की नाही हे पाहिले नाही.197.

ਤਾ ਕੋ ਦਤ ਬਿਲੋਕਿ ਪ੍ਰਭਾਵਾ ॥
ता को दत बिलोकि प्रभावा ॥

त्याला पाहून दत्त प्रभावित झाले

ਅਸਟਮ ਗੁਰੂ ਤਾਹਿ ਠਹਰਾਵਾ ॥
असटम गुरू ताहि ठहरावा ॥

आणि त्यांना आठवे गुरु म्हणून स्वीकारले.

ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਇਹ ਚੇਰਕਾ ਸਭਾਗੀ ॥
धंनि धंनि इह चेरका सभागी ॥

धन्य ही धन्य दासी,

ਜਾ ਕੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਨਾਥ ਸੰਗਿ ਲਾਗੀ ॥੧੯੮॥
जा की प्रीति नाथ संगि लागी ॥१९८॥

तिचा प्रभाव पाहून दत्ताने तिला आठवे गुरु म्हणून स्वीकारले आणि म्हणाले, “धन्य आहे ही दासी, जी त्या परमेश्वराच्या प्रेमात लीन आहे.” १९८.

ਐਸ ਪ੍ਰੀਤਿ ਹਰਿ ਹੇਤ ਲਗਇਯੈ ॥
ऐस प्रीति हरि हेत लगइयै ॥

देवावर असेच प्रेम करूया,

ਤਬ ਹੀ ਨਾਥ ਨਿਰੰਜਨ ਪਇਯੈ ॥
तब ही नाथ निरंजन पइयै ॥

जेव्हा त्या परमेश्वराशी असे प्रेम पाळले जाते, तेव्हा त्याचा साक्षात्कार होतो

ਬਿਨੁ ਚਿਤਿ ਦੀਨ ਹਾਥਿ ਨਹੀ ਆਵੈ ॥
बिनु चिति दीन हाथि नही आवै ॥

(प्रेमात) संमतीशिवाय (परमेश्वर) येत नाही.

ਚਾਰ ਬੇਦ ਇਮਿ ਭੇਦ ਬਤਾਵੈ ॥੧੯੯॥
चार बेद इमि भेद बतावै ॥१९९॥

मनात नम्रता आणल्याशिवाय तो साध्य होत नाही आणि हे चारही वेद सांगतात.199.

ਇਤਿ ਚੇਰਕਾ ਅਸਟਮੋ ਗੁਰੂ ਸਮਾਪਤੰ ॥੮॥
इति चेरका असटमो गुरू समापतं ॥८॥

दासी-सेविका आठवा गुरु म्हणून दत्तक घेण्याच्या वर्णनाचा शेवट.

ਅਥ ਬਨਜਾਰਾ ਨਵਮੋ ਗੁਰੂ ਕਥਨੰ ॥
अथ बनजारा नवमो गुरू कथनं ॥

आता नववे गुरु म्हणून व्यापारी दत्तक घेण्याचे वर्णन सुरू होते.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपाई

ਆਗੇ ਚਲਾ ਜੋਗ ਜਟ ਧਾਰੀ ॥
आगे चला जोग जट धारी ॥

(मुनी) ज्याने योग आणि जात धारण केले ते पुढे गेले.

ਲਏ ਸੰਗਿ ਚੇਲਕਾ ਅਪਾਰੀ ॥
लए संगि चेलका अपारी ॥

मग आपल्या शिष्यांना सोबत घेऊन, दत्त, योगी, मॅट केलेले कुलूप, पुढे सरकले.

ਦੇਖਤ ਬਨਖੰਡ ਨਗਰ ਪਹਾਰਾ ॥
देखत बनखंड नगर पहारा ॥

(तो) भग्नावशेष, नगरे आणि पर्वत पाहत चालला होता.

ਆਵਤ ਲਖਾ ਏਕ ਬਨਜਾਰਾ ॥੨੦੦॥
आवत लखा एक बनजारा ॥२००॥

जंगले, शहरे आणि डोंगर पार करून ते पुढे गेले, तिथे त्यांना एक व्यापारी येताना दिसला.200.

ਧਨ ਕਰ ਭਰੇ ਸਬੈ ਭੰਡਾਰਾ ॥
धन कर भरे सबै भंडारा ॥

संपत्तीने ज्याचे सर्व भांडार भरले होते.

ਚਲਾ ਸੰਗ ਲੈ ਟਾਡ ਅਪਾਰਾ ॥
चला संग लै टाड अपारा ॥

(तो) अनेक बैलांचा कळप घेऊन गेला.

ਅਮਿਤ ਗਾਵ ਲਵੰਗਨ ਕੇ ਭਰੇ ॥
अमित गाव लवंगन के भरे ॥

न संपणारी पोती ('गाव') लवंगांनी भरलेली होती.

ਬਿਧਨਾ ਤੇ ਨਹੀ ਜਾਤ ਬਿਚਰੇ ॥੨੦੧॥
बिधना ते नही जात बिचरे ॥२०१॥

त्याची तिजोरी पैशांनी भरलेली होती आणि तो मोठ्या प्रमाणावर माल घेऊन फिरत होता, त्याच्याकडे लवंगांनी भरलेल्या पुष्कळ पिशव्या होत्या आणि कोणीही त्यांची गणना करू शकत नव्हते.201.

ਰਾਤਿ ਦਿਵਸ ਤਿਨ ਦ੍ਰਬ ਕੀ ਆਸਾ ॥
राति दिवस तिन द्रब की आसा ॥

(त्याला) रात्रंदिवस पैसा हवा होता.

ਬੇਚਨ ਚਲਾ ਛਾਡਿ ਘਰ ਵਾਸਾ ॥
बेचन चला छाडि घर वासा ॥

त्याला रात्रंदिवस अधिक संपत्तीची इच्छा होती आणि त्याने आपले सामान विकण्यासाठी घर सोडले होते

ਔਰ ਆਸ ਦੂਸਰ ਨਹੀ ਕੋਈ ॥
और आस दूसर नही कोई ॥

(त्याला) दुसरी आशा नव्हती.

ਏਕੈ ਆਸ ਬਨਜ ਕੀ ਹੋਈ ॥੨੦੨॥
एकै आस बनज की होई ॥२०२॥

त्याच्या व्यापाराशिवाय त्याला दुसरी इच्छा नव्हती.202.

ਛਾਹ ਧੂਪ ਕੋ ਤ੍ਰਾਸ ਨ ਮਾਨੈ ॥
छाह धूप को त्रास न मानै ॥

(त्याला) सूर्याच्या सावलीची भीती वाटत नव्हती

ਰਾਤਿ ਅਉ ਦਿਵਸ ਗਵਨ ਈ ਠਾਨੈ ॥
राति अउ दिवस गवन ई ठानै ॥

त्याला सूर्यप्रकाश आणि सावलीची भीती नव्हती आणि तो नेहमी रात्रंदिवस पुढे जाण्याचा विचार करत होता

ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਕੀ ਅਉਰ ਨ ਬਾਤਾ ॥
पाप पुंन की अउर न बाता ॥

(त्याला) पाप आणि पुण्य यासारखे दुसरे कोणतेही प्रकरण माहित नव्हते

ਏਕੈ ਰਸ ਮਾਤ੍ਰਾ ਕੇ ਰਾਤਾ ॥੨੦੩॥
एकै रस मात्रा के राता ॥२०३॥

त्याला सद्गुण आणि दुर्गुणांची चिंता नव्हती आणि तो फक्त व्यापाराच्या चवीमध्ये गढून गेला होता.203.

ਤਾ ਕਹ ਦੇਖਿ ਦਤ ਹਰਿ ਭਗਤੂ ॥
ता कह देखि दत हरि भगतू ॥

त्याला पाहून हरीचा भक्त दत्त (विचार)

ਜਾ ਕਰ ਰੂਪ ਜਗਤਿ ਜਗ ਮਗਤੂ ॥
जा कर रूप जगति जग मगतू ॥

हरीचे रूप जगामध्ये उजळले आहे,

ਐਸ ਭਾਤਿ ਜੋ ਸਾਹਿਬ ਧਿਆਈਐ ॥
ऐस भाति जो साहिब धिआईऐ ॥

जर आपण अशा प्रकारे हरीची उपासना केली तर (उत्साहाने)

ਤਬ ਹੀ ਪੁਰਖ ਪੁਰਾਤਨ ਪਾਈਐ ॥੨੦੪॥
तब ही पुरख पुरातन पाईऐ ॥२०४॥

त्यांना पाहताच दत्त या भगवंताच्या भक्ताने, ज्याची व्यक्ती जगभर पूज्य होती, त्यांच्या मनात विचार आला की अशा प्रकारे परमेश्वराचे स्मरण करावे, तरच त्या परमपुरुषाचा म्हणजेच परमेश्वराचा साक्षात्कार होऊ शकेल.204.

ਇਤਿ ਬਨਜਾਰਾ ਨਉਮੋ ਗੁਰੂ ਸਮਾਪਤੰ ॥੯॥
इति बनजारा नउमो गुरू समापतं ॥९॥

त्यांनी ट्रेडरला नववे गुरु म्हणून दत्तक घेतल्याच्या वर्णनाचा शेवट.

ਅਥ ਕਾਛਨ ਦਸਮੋ ਗੁਰੂ ਕਥਨੰ ॥
अथ काछन दसमो गुरू कथनं ॥

आता दहाव्या गुरु म्हणून लेडी-मालीचे दत्तक वर्णन सुरू होते.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपाई

ਚਲਾ ਮੁਨੀ ਤਜਿ ਪਰਹਰਿ ਆਸਾ ॥
चला मुनी तजि परहरि आसा ॥

(तेथून) आशा सोडून मुनी दत्त निघून गेले.

ਮਹਾ ਮੋਨਿ ਅਰੁ ਮਹਾ ਉਦਾਸਾ ॥
महा मोनि अरु महा उदासा ॥

सर्व इच्छांचा त्याग करून आणि शांतता पाळणारे ऋषी उदासीन अवस्थेत पुढे गेले

ਪਰਮ ਤਤ ਬੇਤਾ ਬਡਭਾਗੀ ॥
परम तत बेता बडभागी ॥

(तो) परमात्म्याचा भाग्यवान जाणणारा आहे.

ਮਹਾ ਮੋਨ ਹਰਿ ਕੋ ਅਨੁਰਾਗੀ ॥੨੦੫॥
महा मोन हरि को अनुरागी ॥२०५॥

ते तत्वाचे उत्तम जाणकार, मौन पाळणारे आणि परमेश्वराचे प्रेमी होते.205.