श्री दसाम ग्रंथ

पान - 480


ਧੀਰ ਤਬੈ ਲਖਿ ਹੋ ਤੁਮ ਕੋ ਜਬ ਭੀਰ ਪਰੈ ਇਕ ਤੀਰ ਚਲੈਹੋਂ ॥
धीर तबै लखि हो तुम को जब भीर परै इक तीर चलैहों ॥

जेव्हा तू संकटात पडशील आणि एक बाणही सोडू शकणार नाहीस तेव्हा मी तुझ्या सहनशक्तीची परीक्षा घेईन

ਮੂਰਛ ਹ੍ਵੈ ਅਬ ਹੀ ਛਿਤ ਮੈ ਗਿਰਹੋਂ ਨਹਿ ਸ੍ਯੰਦਨ ਮੈ ਠਹਰੈਹੋਂ ॥
मूरछ ह्वै अब ही छित मै गिरहों नहि स्यंदन मै ठहरैहों ॥

“तुम्ही आताच बेशुद्ध होऊन जमिनीवर पडाल आणि तुमच्या रथात स्थिर राहू शकणार नाही

ਏਕਹ ਬਾਨ ਲਗੇ ਹਮਰੋ ਨਭ ਮੰਡਲ ਪੈ ਅਬ ਹੀ ਉਡ ਜੈਹੋਂ ॥੧੮੨੯॥
एकह बान लगे हमरो नभ मंडल पै अब ही उड जैहों ॥१८२९॥

माझ्या एका बाणाच्या जोरावर तू आकाशात उडून जाशील.” १८२९.

ਇਉ ਜਬ ਬੈਨ ਕਹੇ ਬ੍ਰਿਜਭੂਖਨ ਤਉ ਮਨ ਮੈ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋਪ ਬਢਾਯੋ ॥
इउ जब बैन कहे ब्रिजभूखन तउ मन मै न्रिप कोप बढायो ॥

तेव्हा श्रीकृष्ण बोलले तेव्हा राजा संतापला.

ਸਾਰਥੀ ਆਪਨ ਕੋ ਕਹਿ ਕੈ ਰਥ ਤਉ ਜਦੁਰਾਇ ਕੀ ਓਰ ਧਵਾਯੋ ॥
सारथी आपन को कहि कै रथ तउ जदुराइ की ओर धवायो ॥

कृष्णाने हे सांगताच राजाला राग आला आणि त्याने आपला रथ कृष्णाकडे वळवला

ਚਾਪ ਚਢਾਇ ਮਹਾ ਰਿਸ ਖਾਇ ਕੈ ਲੋਹਤਿ ਬਾਨ ਸੁ ਖੈਚ ਚਲਾਯੋ ॥
चाप चढाइ महा रिस खाइ कै लोहति बान सु खैच चलायो ॥

धनुष्य तयार करून आणि अतिशय रागाने त्याने लाल बाण घट्ट मारला.

ਸ੍ਰੀ ਗਰੁੜਾਸਨਿ ਜਾਨ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਮਨੋ ਦੁਰਬੇ ਕਹੁ ਤਛਕ ਧਾਯੋ ॥੧੮੩੦॥
स्री गरुड़ासनि जान कै स्याम मनो दुरबे कहु तछक धायो ॥१८३०॥

धनुष्य ओढून त्याने असा बाण सोडला जणू सर्प तक्षक गरुडाला बांधायला येत आहे.१८३०.

ਆਵਤ ਤਾ ਸਰ ਕੋ ਲਖਿ ਕੈ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਆਪਨੇ ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰੇ ॥
आवत ता सर को लखि कै ब्रिज नाइक आपने ससत्र संभारे ॥

तो बाण येत असल्याचे पाहून श्रीकृष्णाने आपले कवच हाती घेतले

ਕਾਨ ਪ੍ਰਮਾਨ ਲਉ ਖੈਚ ਕਮਾਨ ਚਲਾਇ ਦਏ ਜਿਨ ਕੇ ਪਰ ਕਾਰੇ ॥
कान प्रमान लउ खैच कमान चलाइ दए जिन के पर कारे ॥

तो बाण येताना पाहून कृष्णाने आपली शस्त्रे धरली आणि धनुष्य कानापर्यंत खेचून बाण सोडले.

ਭੂਪ ਸੰਭਾਰ ਕੈ ਢਾਲ ਲਈ ਤਿਹ ਮਧ ਲਗੇ ਨਹਿ ਜਾਤ ਨਿਕਾਰੇ ॥
भूप संभार कै ढाल लई तिह मध लगे नहि जात निकारे ॥

राजाने ढाल धरली, बाणांनी मारले, जे प्रयत्न करूनही बाहेर काढता आले नाही,

ਮਾਨਹੁ ਸੂਰਜ ਕੇ ਗ੍ਰਸਬੇ ਕਹੁ ਰਾਹੁ ਕੇ ਬਾਹਨ ਪੰਖ ਪਸਾਰੇ ॥੧੮੩੧॥
मानहु सूरज के ग्रसबे कहु राहु के बाहन पंख पसारे ॥१८३१॥

सूर्याला गिळण्यासाठी राहूच्या पुढे जाणाऱ्या वाहनाने पंख पसरल्यासारखे वाटत होते.१८३१.

ਭੂਪਤਿ ਪਾਨਿ ਕਮਾਨ ਲਈ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਕਉ ਲਖਿ ਬਾਨ ਚਲਾਏ ॥
भूपति पानि कमान लई ब्रिज नाइक कउ लखि बान चलाए ॥

(भगवान कृष्णाला बाण सोडताना पाहून) राजाने हातात धनुष्य घेतले आणि भगवान श्रीकृष्णांनी बाण सोडले.

ਇਉ ਛੁਟਕੇ ਕਰ ਕੇ ਬਰ ਤੇ ਉਪਮਾ ਤਿਹ ਕੀ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਏ ॥
इउ छुटके कर के बर ते उपमा तिह की कबि स्याम सुनाए ॥

राजाने धनुष्यबाण हातात घेतले आणि कृष्णाला आपले लक्ष्य बनवून बाण सोडले.

ਮੇਘ ਕੀ ਬੂੰਦਨ ਜਿਉ ਬਰਖੇ ਸਰ ਸ੍ਰੀ ਬਿਜ ਨਾਥ ਕੇ ਊਪਰਿ ਆਏ ॥
मेघ की बूंदन जिउ बरखे सर स्री बिज नाथ के ऊपरि आए ॥

राजाने अशा प्रकारे बाण सोडले आणि ढगांमधून पावसाच्या थेंबाप्रमाणे कृष्णावर वर्षाव करण्यात आला.

ਮਾਨਹੁ ਸੂਰ ਨਹੀ ਸਰ ਸੋ ਤਿਹ ਭਛਨ ਕੋ ਸਲਭਾ ਮਿਲਿ ਧਾਏ ॥੧੮੩੨॥
मानहु सूर नही सर सो तिह भछन को सलभा मिलि धाए ॥१८३२॥

असे दिसून आले की योद्धांच्या क्रोधाची आग खाण्यासाठी बाण पतंगासारखे धावत आहेत.1832.

ਜੋ ਸਰ ਭੂਪ ਚਲਾਵਤ ਹੈ ਤਿਨ ਕੋ ਬ੍ਰਿਜਨਾਇਕ ਕਾਟਿ ਉਤਾਰੇ ॥
जो सर भूप चलावत है तिन को ब्रिजनाइक काटि उतारे ॥

राजाने सोडलेले सर्व बाण कृष्णाने रोखले होते

ਫੋਕਨ ਤੇ ਫਲ ਤੇ ਮਧਿ ਤੇ ਪਲ ਮੈ ਕਰਿ ਖੰਡਨ ਖੰਡ ਕੈ ਡਾਰੇ ॥
फोकन ते फल ते मधि ते पल मै करि खंडन खंड कै डारे ॥

आणि तो बाणांचे ब्लेड आणि मधले भाग एका क्षणात तुकडे करत आहे

ਐਸੀਯ ਭਾਤਿ ਪਰੇ ਛਿਤ ਮੈ ਮਨੋ ਬੀਜ ਕੋ ਈਖ ਕਿਸਾਨ ਨਿਕਾਰੇ ॥
ऐसीय भाति परे छित मै मनो बीज को ईख किसान निकारे ॥

पेरणीसाठी शेतकऱ्याने कापलेल्या उसाचे भाग असे दिसते

ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਬਾਨ ਸਿਚਾਨ ਸਮਾਨ ਮਨੋ ਅਰਿ ਬਾਨ ਬਿਹੰਗ ਸੰਘਾਰੇ ॥੧੮੩੩॥
स्याम के बान सिचान समान मनो अरि बान बिहंग संघारे ॥१८३३॥

कृष्णाचे बाण बाजासारखे आहेत जे पक्ष्यांप्रमाणे शत्रूंचा नाश करतात.1833.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

डोहरा

ਏਕ ਓਰ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿ ਲਰੇ ਜਰਾਸੰਧਿ ਕੇ ਸੰਗਿ ॥
एक ओर स्री हरि लरे जरासंधि के संगि ॥

एका बाजूला श्रीकृष्ण जरासंधाशी लढत आहेत

ਦੁਤੀ ਓਰਿ ਬਲਿ ਹਲ ਗਹੇ ਹਨੀ ਸੈਨ ਚਤੁਰੰਗ ॥੧੮੩੪॥
दुती ओरि बलि हल गहे हनी सैन चतुरंग ॥१८३४॥

एका बाजूला कृष्ण जरासंधशी लढत आहे आणि दुसऱ्या बाजूला पराक्रमी बलराम हातात नांगर घेऊन सैन्याचा नाश करत आहे.१८३४.

ਸਵੈਯਾ ॥
सवैया ॥

स्वय्या

ਬਲਿ ਪਾਨਿ ਲਏ ਸੁ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਸੰਘਾਰਤ ਬਾਜ ਕਰੀ ਰਥ ਪੈਦਲ ਆਯੋ ॥
बलि पानि लए सु क्रिपान संघारत बाज करी रथ पैदल आयो ॥

बलरामांनी तलवार हातात घेऊन घोडे, हत्ती आणि पायी चालणारे सैनिक मारले आणि रथांचे तुकडे केले.