श्री दसाम ग्रंथ

पान - 593


ਬ੍ਰਿੜਰਿੜ ਬਾਜੀ ॥
ब्रिड़रिड़ बाजी ॥

आणि घोडे

ਗ੍ਰਿੜਰਿੜ ਗਾਜੀ ॥੪੧੭॥
ग्रिड़रिड़ गाजी ॥४१७॥

घोडे आणि घोडेस्वार रणांगणात बेशुद्ध पडलेले आहेत.417.

ਗ੍ਰਿੜਰਿੜ ਗਜਣੰ ॥
ग्रिड़रिड़ गजणं ॥

गाझी (योद्धा)

ਭ੍ਰਿੜਰਿੜ ਭਜਣੰ ॥
भ्रिड़रिड़ भजणं ॥

ते पळून गेले आहेत.

ਰ੍ਰਿੜਰਿੜ ਰਾਜਾ ॥
र्रिड़रिड़ राजा ॥

(त्यांना पाहून) राजाही

ਲ੍ਰਿੜਰਿੜ ਲਾਜਾ ॥੪੧੮॥
ल्रिड़रिड़ लाजा ॥४१८॥

हत्ती पळत आहेत आणि अशाप्रकारे पराभवाच्या नामुष्कीमुळे राजांना लाज वाटू लागली आहे.418.

ਖ੍ਰਿੜਰਿੜ ਖਾਡੇ ॥
ख्रिड़रिड़ खाडे ॥

खांडे हसतात (हसतात)

ਬ੍ਰਿੜਿਰਿੜ ਬਾਡੇ ॥
ब्रिड़िरिड़ बाडे ॥

आणि विभागतो (योद्धा).

ਅਰਿੜਰਿੜ ਅੰਗੰ ॥
अरिड़रिड़ अंगं ॥

(त्यांचे) हातपाय ताठ झाले आहेत (म्हणजे त्यांचे शरीर ताठ झाले आहे).

ਜ੍ਰਿੜਰਿੜ ਜੰਗੰ ॥੪੧੯॥
ज्रिड़रिड़ जंगं ॥४१९॥

मोठे खंजीर युद्धाच्या मैदानात हातपायांवर वार करत आहेत.419.

ਪਾਧੜੀ ਛੰਦ ॥
पाधड़ी छंद ॥

पाढारी श्लोक

ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੈਨ ਜੁਝੀ ਅਪਾਰ ॥
इह भाति सैन जुझी अपार ॥

अशाप्रकारे अफाट सैन्य लढत आहे.

ਰਣਿ ਰੋਹ ਕ੍ਰੋਹ ਧਾਏ ਲੁਝਾਰ ॥
रणि रोह क्रोह धाए लुझार ॥

फायटर वॉरियर्स रागाने लढाईत धावतात.

ਤਜੰਤ ਬਾਣ ਗਜੰਤ ਬੀਰ ॥
तजंत बाण गजंत बीर ॥

योद्धे निर्विकारपणे बाण सोडतात.

ਉਠੰਤ ਨਾਦ ਭਜੰਤ ਭੀਰ ॥੪੨੦॥
उठंत नाद भजंत भीर ॥४२०॥

अशा प्रकारे, असंख्य सैन्य लढले आणि योद्धे, क्रोधाने, बाण सोडत आणि गडगडाट करत पुढे सरसावले, भयानक आवाज ऐकून डरपोक पळून गेले.420.

ਧਾਏ ਸਬਾਹ ਜੋਧਾ ਸਕੋਪ ॥
धाए सबाह जोधा सकोप ॥

चांगली डील बाहुली असलेले योद्धे रागाने चार्ज करतात.

ਕਢਤ ਕ੍ਰਿਪਾਣ ਬਾਹੰਤ ਧੋਪ ॥
कढत क्रिपाण बाहंत धोप ॥

किरपाण काढल्या जातात आणि किरचा ('धोपा') पेटवला जातो.

ਲੁਝੰਤ ਸੂਰ ਜੁਝੰਤ ਅਪਾਰ ॥
लुझंत सूर जुझंत अपार ॥

महान योद्धे लढत आहेत.

ਜਣ ਸੇਤਬੰਧ ਦਿਖੀਅਤ ਪਹਾਰ ॥੪੨੧॥
जण सेतबंध दिखीअत पहार ॥४२१॥

योद्धे, रागाच्या भरात, त्यांच्या तुकड्यांसह पुढे निघाले आणि त्यांच्या तलवारी घेऊन, त्यांनी वार करण्यासाठी बीन केले, प्रेतांचे ढीग धरण बांधण्यासाठी समुद्रावर पडलेल्या डोंगरासारखे दिसत होते.421.

ਕਟੰਤ ਅੰਗ ਭਭਕੰਤ ਘਾਵ ॥
कटंत अंग भभकंत घाव ॥

हातपाय कापले जात आहेत, जखमांमधून रक्त वाहत आहे.

ਸਿਝੰਤ ਸੂਰ ਜੁਝੰਤ ਚਾਵ ॥
सिझंत सूर जुझंत चाव ॥

योद्धे निर्णायकपणे लढतात (युद्ध) आणि चाऊशी झुंजतात.

ਨਿਰਖੰਤ ਸਿਧ ਚਾਰਣ ਅਨੰਤ ॥
निरखंत सिध चारण अनंत ॥

(वीरांची लढाई) सज्जनांना दिसते

ਉਚਰੰਤ ਕ੍ਰਿਤ ਜੋਧਨ ਬਿਅੰਤ ॥੪੨੨॥
उचरंत क्रित जोधन बिअंत ॥४२२॥

हातपाय चिरले जात आहेत, जखमा आमच्या ओंजळीत आहेत आणि योद्धे आवेशाने लढत आहेत, निपुण, वाद्यवृंद आणि बालगीत-गायक इत्यादि लढाईकडे बघत आहेत आणि वीरांचे गुणगानही गात आहेत.422.

ਨਾਚੰਤ ਆਪ ਈਸਰ ਕਰਾਲ ॥
नाचंत आप ईसर कराल ॥

शिव स्वतः भयंकर नाचत आहे.

ਬਾਜੰਤ ਡਉਰੁ ਭੈਕਰਿ ਬਿਸਾਲ ॥
बाजंत डउरु भैकरि बिसाल ॥

खूप भीतीदायक वाटतं.

ਪੋਅੰਤ ਮਾਲ ਕਾਲੀ ਕਪਾਲ ॥
पोअंत माल काली कपाल ॥

काली (वीर) पोरांना हार घालत आहे

ਚਲ ਚਿਤ ਚਖ ਛਾਡੰਤ ਜ੍ਵਾਲ ॥੪੨੩॥
चल चित चख छाडंत ज्वाल ॥४२३॥

शिव, त्याचे भयानक रूप धारण करून, नाचत आहे आणि त्याचे भयावह ताबोर वाजवले जात आहेत, देवी काली कवटीच्या जपमाळांना तार करत आहे आणि रक्त पीत अग्निज्वाला सोडत आहे.423.

ਰਸਾਵਲ ਛੰਦ ॥
रसावल छंद ॥

रसाळ श्लोक

ਬਜੇ ਘੋਰ ਬਾਜੇ ॥
बजे घोर बाजे ॥

भयानक संगीतकार घंटा वाजवतात

ਧੁਣੰ ਮੇਘ ਲਾਜੇ ॥
धुणं मेघ लाजे ॥

(ज्याच्या) प्रतिध्वनी (श्रवणाने) बदलणारे लज्जित होतात.

ਖਹੇ ਖੇਤ ਖਤ੍ਰੀ ॥
खहे खेत खत्री ॥

छत्री लोक युद्धात असतात (एकमेकांशी).

ਤਜੇ ਤਾਣਿ ਪਤ੍ਰੀ ॥੪੨੪॥
तजे ताणि पत्री ॥४२४॥

भयंकर युद्ध-ढोल वाजले, जे ऐकून मेघाला लाज वाटली, क्षत्रिय रणांगणात लढले आणि धनुष्य ओढून बाण सोडले.424.

ਗਿਰੈ ਅੰਗ ਭੰਗੰ ॥
गिरै अंग भंगं ॥

(योद्ध्यांची) अंगे तुटत आहेत.

ਨਚੇ ਜੰਗ ਰੰਗੰ ॥
नचे जंग रंगं ॥

ते युद्धाच्या रंगात नाचत आहेत.

ਖੁਲੇ ਖਗ ਖੂਨੀ ॥
खुले खग खूनी ॥

मियानोमधून रक्त पिणाऱ्या तलवारी निघाल्या आहेत

ਚੜੇ ਚਉਪ ਦੂਨੀ ॥੪੨੫॥
चड़े चउप दूनी ॥४२५॥

तुटलेल्या हातपायांसह योद्धे नाचत असताना पडले, लढाईत गढून गेले, सैनिकांनी दुहेरी आवेशाने आपले खंजीर बाहेर काढले.425.

ਭਯੋ ਘੋਰ ਜੁਧੰ ॥
भयो घोर जुधं ॥

भयंकर युद्ध झाले आहे.

ਇਤੀ ਕਾਹਿ ਸੁਧੰ ॥
इती काहि सुधं ॥

(ते) कुणाला फारशी बातमी नाही.

ਜਿਣਿਓ ਕਾਲ ਰੂਪੰ ॥
जिणिओ काल रूपं ॥

ज्या राजांनी (योद्धे) काल सारखे जिंकले,

ਭਜੇ ਸਰਬ ਭੂਪੰ ॥੪੨੬॥
भजे सरब भूपं ॥४२६॥

असे भयंकर युद्ध झाले, की एकही योद्धा शुद्धीवर राहिला नाही, यमाचे रूप असलेल्या कल्किचा विजय झाला आणि सर्व राजे पळून गेले.426.

ਸਬੈ ਸੈਣ ਭਾਜਾ ॥
सबै सैण भाजा ॥

संपूर्ण सैन्य पळत आहे.

ਫਿਰ੍ਯੋ ਆਪ ਰਾਜਾ ॥
फिर्यो आप राजा ॥

(हे पाहून) संभळचा राजा परत आला.

ਠਟ੍ਰਯੋ ਆਣਿ ਜੁਧੰ ॥
ठट्रयो आणि जुधं ॥

युद्ध सुरू केले

ਭਇਓ ਨਾਦ ਉਧੰ ॥੪੨੭॥
भइओ नाद उधं ॥४२७॥

जेव्हा सर्व राजे पळून गेले, तेव्हा (संभळचा) राजा स्वतः फिरला आणि समोर आला आणि भयंकर आवाज काढत त्याने लढाई सुरू केली.427.

ਤਜੇ ਬਾਣ ਐਸੇ ॥
तजे बाण ऐसे ॥

(योद्धे) असे बाण मारतात

ਬਣੰ ਪਤ੍ਰ ਜੈਸੇ ॥
बणं पत्र जैसे ॥

जसे (वाऱ्याने) अंबाड्यातील अक्षरे उडतात;

ਜਲੰ ਮੇਘ ਧਾਰਾ ॥
जलं मेघ धारा ॥

किंवा पर्यायातून पाण्याचे थेंब पडतात;

ਨਭੰ ਜਾਣੁ ਤਾਰਾ ॥੪੨੮॥
नभं जाणु तारा ॥४२८॥

तो बाण सोडत होता जणू जंगलात पाने उडत आहेत किंवा आकाशातून तारे पडत आहेत.428.