श्री दसाम ग्रंथ

पान - 345


ਹਿਤ ਸੋ ਬ੍ਰਿਜ ਭੂਮਿ ਬਿਖੈ ਸਭ ਹੀ ਰਸ ਖੇਲ ਕਰੈ ਕਰ ਡਾਰ ਗਰੈ ॥
हित सो ब्रिज भूमि बिखै सभ ही रस खेल करै कर डार गरै ॥

आपण सर्वांनी प्रेमाने हात जोडून ब्रजभूमीत रास खेळ खेळू या.

ਤੁਮ ਕੋ ਜੋਊ ਸੋਕ ਬਢਿਯੋ ਬਿਛੁਰੇ ਹਮ ਸੋ ਮਿਲਿ ਕੈ ਅਬ ਸੋਕ ਹਰੈ ॥੫੧੩॥
तुम को जोऊ सोक बढियो बिछुरे हम सो मिलि कै अब सोक हरै ॥५१३॥

ते सगळे एकमेकांच्या गळ्यात हात घालून खेळत आहेत आणि कृष्ण म्हणत आहेत, माझ्या अनुपस्थितीत तुम्ही जे दु:ख अनुभवले, ते दु:ख आता आपण एकरूप होऊन दूर करूया.513.

ਐਹੋ ਤ੍ਰੀਯਾ ਕਹਿ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਸਭੈ ਤੁਮ ਰਾਸ ਕੋ ਖੇਲ ਕਰੋ ॥
ऐहो त्रीया कहि स्री जदुबीर सभै तुम रास को खेल करो ॥

श्रीकृष्ण म्हणाले, हे कन्या! तुम्ही सर्व रास खेळता.

ਗਹਿ ਕੈ ਕਰ ਸੋ ਕਰੁ ਮੰਡਲ ਕੈ ਨ ਕਛੂ ਮਨ ਭੀਤਰ ਲਾਜ ਧਰੋ ॥
गहि कै कर सो करु मंडल कै न कछू मन भीतर लाज धरो ॥

ती स्त्री म्हणाली, हे यादवांचे वीर! जेव्हा तुम्ही रसिकांच्या खेळात गढून जाता, तेव्हा या संमेलनात इतरांचा हात हातात धरण्यात तुम्हाला जराही संकोच वाटत नाही.

ਹਮਹੂੰ ਤੁਮਰੇ ਸੰਗ ਰਾਸ ਕਰੈ ਨਚਿ ਹੈ ਨਚਿਯੋ ਨਹ ਨੈਕੁ ਡਰੋ ॥
हमहूं तुमरे संग रास करै नचि है नचियो नह नैकु डरो ॥

आम्ही सुद्धा तुमच्यासोबत निर्भयपणे खेळतो आणि नाचतो

ਸਭ ਹੀ ਮਨ ਬੀਚ ਅਸੋਕ ਕਰੋ ਅਤਿ ਹੀ ਮਨ ਸੋਕਨ ਕੋ ਸੁ ਹਰੋ ॥੫੧੪॥
सभ ही मन बीच असोक करो अति ही मन सोकन को सु हरो ॥५१४॥

कृपया आमचे दुःख दूर करा आणि आमचे मन दुःखरहित करा.���514.

ਤਿਨ ਸੋ ਭਗਵਾਨ ਕਹੀ ਫਿਰ ਯੋ ਸਜਨੀ ਹਮਰੀ ਬਿਨਤੀ ਸੁਨਿ ਲੀਜੈ ॥
तिन सो भगवान कही फिर यो सजनी हमरी बिनती सुनि लीजै ॥

तेव्हा श्रीकृष्णांनी त्यांना असे संबोधित केले, हे सज्जनांनो! माझी (एक) विनंती ऐका.

ਆਨੰਦ ਬੀਚ ਕਰੋ ਮਨ ਕੇ ਜਿਹ ਤੇ ਹਮਰੇ ਤਨ ਕੋ ਮਨ ਜੀਜੈ ॥
आनंद बीच करो मन के जिह ते हमरे तन को मन जीजै ॥

तेव्हा भगवान श्रीकृष्ण त्या स्त्रियांना म्हणाले, हे प्रियजनांनो! माझी विनंती ऐका आणि मनाने आनंदी राहा, जेणेकरुन तुम्ही माझ्या शरीराशी संलग्न राहाल

ਮਿਤਵਾ ਜਿਹ ਤੇ ਹਿਤ ਮਾਨਤ ਹੈ ਤਬ ਹੀ ਉਠ ਕੈ ਸੋਊ ਕਾਰਜ ਕੀਜੈ ॥
मितवा जिह ते हित मानत है तब ही उठ कै सोऊ कारज कीजै ॥

���हे मित्रांनो! जे तुमच्या मनाला आवडेल आणि तुमच्या कल्याणासाठी असेल तेच तुम्ही करू शकता

ਦੈ ਰਸ ਕੋ ਸਿਰਪਾਵ ਤਿਸੈ ਮਨ ਕੋ ਸਭ ਸੋਕ ਬਿਦਾ ਕਰਿ ਦੀਜੈ ॥੫੧੫॥
दै रस को सिरपाव तिसै मन को सभ सोक बिदा करि दीजै ॥५१५॥

मस्तकापासून पायापर्यंत रम्य आनंदात बुडून तुमचे सर्व दुःख दूर करा.���515.

ਹਸਿ ਕੈ ਭਗਵਾਨ ਕਹੀ ਫਿਰਿ ਯੌ ਰਸ ਕੀ ਬਤੀਯਾ ਹਮ ਤੇ ਸੁਨ ਲਈਯੈ ॥
हसि कै भगवान कही फिरि यौ रस की बतीया हम ते सुन लईयै ॥

श्रीकृष्ण हसले आणि मग असे म्हणाले: माझ्याकडून (प्रेम) रसाचे शब्द ऐका.

ਜਾ ਕੈ ਲੀਏ ਮਿਤਵਾ ਹਿਤ ਮਾਨਤ ਸੋ ਸੁਨ ਕੈ ਉਠਿ ਕਾਰਜ ਕਈਯੈ ॥
जा कै लीए मितवा हित मानत सो सुन कै उठि कारज कईयै ॥

भगवान श्रीकृष्ण पुन्हा हसतमुखाने म्हणाले, ‘माझे सुखाविषयीचे बोलणे ऐका आणि मित्रांनो! तुम्हाला जे आवडते ते करा

ਗੋਪਿਨ ਸਾਥ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਿ ਕੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਿਯੋ ਮੁਸਲੀਧਰ ਭਈਯੈ ॥
गोपिन साथ क्रिपा करि कै कबि स्याम कहियो मुसलीधर भईयै ॥

कवी श्याम म्हणतात, श्रीकृष्ण ('मुसलीधर भैय्या') गोपींशी (हे) बोलले.

ਜਾ ਸੰਗ ਹੇਤ ਮਹਾ ਕਰੀਯੈ ਬਿਨੁ ਦਾਮਨ ਤਾ ਹੀ ਕੇ ਹਾਥਿ ਬਿਕਈਯੈ ॥੫੧੬॥
जा संग हेत महा करीयै बिनु दामन ता ही के हाथि बिकईयै ॥५१६॥

कृष्ण पुन्हा गोपींना आणि त्याचा भाऊ बलरामांना म्हणाला, "ज्याच्यावर प्रेम पडेल, तो कोणत्याही स्वार्थी हेतूशिवाय त्याला पूर्णपणे शरण जातो.

ਕਾਨਰ ਕੀ ਸੁਨ ਕੈ ਬਤੀਆ ਮਨ ਮੈ ਤਿਨ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਧੀਰ ਗਹਿਯੋ ਹੈ ॥
कानर की सुन कै बतीआ मन मै तिन ग्वारिन धीर गहियो है ॥

श्रीकृष्णाचे म्हणणे ऐकून त्या गोपींनी आपल्या अंतःकरणात संयम धारण केला.

ਦੋਖ ਜਿਤੋ ਮਨ ਭੀਤਰ ਥੋ ਰਸ ਪਾਵਕ ਮੋ ਤ੍ਰਿਣ ਤੁਲਿ ਦਹਿਯੋ ਹੈ ॥
दोख जितो मन भीतर थो रस पावक मो त्रिण तुलि दहियो है ॥

कृष्णाचे शब्द ऐकून गोपींना धीर आला आणि त्यांच्या मनातील दु:खाच्या पेंढ्या रम्य सुखाच्या अग्नीने जळून नष्ट झाल्या.

ਰਾਸ ਕਰਿਯੋ ਸਭ ਹੀ ਮਿਲਿ ਕੈ ਜਸੁਧਾ ਸੁਤ ਕੋ ਤਿਨ ਮਾਨਿ ਕਹਿਯੋ ਹੈ ॥
रास करियो सभ ही मिलि कै जसुधा सुत को तिन मानि कहियो है ॥

जसोधाचा मुलगा (श्रीकृष्ण) याच्या सांगण्यावरून या सर्वांनी मिळून रस केला आहे.

ਰੀਝ ਰਹੀ ਪ੍ਰਿਥਮੀ ਪ੍ਰਿਥਮੀ ਗਨ ਅਉ ਨਭ ਮੰਡਲ ਰੀਝ ਰਹਿਯੋ ਹੈ ॥੫੧੭॥
रीझ रही प्रिथमी प्रिथमी गन अउ नभ मंडल रीझ रहियो है ॥५१७॥

यशोदा सर्वांना म्हणाली, "

ਗਾਵਤ ਏਕ ਬਜਾਵਤ ਤਾਲ ਸਭੈ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਰਿ ਮਹਾ ਹਿਤ ਸੋ ॥
गावत एक बजावत ताल सभै ब्रिज नारि महा हित सो ॥

ब्रजच्या सर्व स्त्रिया मोठ्या प्रेमाने गातात आणि टाळ्या वाजवतात.

ਭਗਵਾਨ ਕੋ ਮਾਨਿ ਕਹਿਯੋ ਤਬ ਹੀ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਅਤਿ ਹੀ ਚਿਤ ਸੋ ॥
भगवान को मानि कहियो तब ही कबि स्याम कहै अति ही चित सो ॥

ब्रजातील सर्व स्त्रिया वाद्यांवर गात आणि वाजवत आहेत आणि त्यांच्या मनात कृष्णाचा अभिमान आहे

ਇਨ ਸੀਖ ਲਈ ਗਤਿ ਗਾਮਨ ਤੇ ਸੁਰ ਭਾਮਨ ਤੇ ਕਿ ਕਿਧੋ ਕਿਤ ਸੋ ॥
इन सीख लई गति गामन ते सुर भामन ते कि किधो कित सो ॥

त्यांची चाल पाहिल्यास असे वाटते की त्यांनी ते हत्ती आणि देवतांच्या बायकांकडून शिकले आहे.

ਅਬ ਮੋਹਿ ਇਹੈ ਸਮਝਿਯੋ ਸੁ ਪਰੈ ਜਿਹ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸਿਖੇ ਇਨ ਹੂੰ ਤਿਤ ਸੋ ॥੫੧੮॥
अब मोहि इहै समझियो सु परै जिह कान्रह सिखे इन हूं तित सो ॥५१८॥

कवी म्हणतो, की त्यांना हे सर्व कृष्णाकडून शिकायला मिळाले असे वाटते.518.

ਮੋਰ ਕੋ ਪੰਖ ਬਿਰਾਜਤ ਸੀਸ ਸੁ ਰਾਜਤ ਕੁੰਡਲ ਕਾਨਨ ਦੋਊ ॥
मोर को पंख बिराजत सीस सु राजत कुंडल कानन दोऊ ॥

त्याच्या डोक्यावर मोरपंख आणि कानात वलय छान दिसते

ਲਾਲ ਕੀ ਮਾਲ ਸੁ ਛਾਜਤ ਕੰਠਹਿ ਤਾ ਉਪਮਾ ਸਮ ਹੈ ਨਹਿ ਕੋਊ ॥
लाल की माल सु छाजत कंठहि ता उपमा सम है नहि कोऊ ॥

त्याच्या गळ्यात रत्नांची जपमाळ आहे, ज्याची तुलना कशाशीही होऊ शकत नाही