श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1281


ਭਛ ਭੋਜ ਪਕਵਾਨ ਪਕਾਯੋ ॥
भछ भोज पकवान पकायो ॥

आणि खाण्यासाठी अनेक पदार्थ आणि अन्न तयार केले.

ਮਦਰਾ ਅਧਿਕ ਤਹਾ ਲੈ ਧਰਾ ॥
मदरा अधिक तहा लै धरा ॥

तेथे ठेवण्यासाठी भरपूर दारू

ਸਾਤ ਬਾਰ ਜੁ ਚੁਆਇਨਿ ਕਰਾ ॥੧੦॥
सात बार जु चुआइनि करा ॥१०॥

जे सात वेळा (भट्टीतून) काढले होते. 10.

ਭਲੀ ਭਾਤਿ ਸਭ ਅੰਨ ਬਨਾਏ ॥
भली भाति सभ अंन बनाए ॥

त्याने जेवण चांगले तयार केले

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਬਿਖੁ ਸਾਥ ਮਿਲਾਏ ॥
भाति भाति बिखु साथ मिलाए ॥

आणि त्यांना अनेक प्रकारच्या शुभेच्छा जोडल्या.

ਗਰਧਭਾਨ ਬਹੁ ਦਈ ਅਫੀਮੈ ॥
गरधभान बहु दई अफीमै ॥

गाढवांना भरपूर अफू खायला दिली

ਬਾਧੇ ਆਨਿ ਅਸੁਰ ਕੀ ਸੀਮੈ ॥੧੧॥
बाधे आनि असुर की सीमै ॥११॥

आणि त्यांना राक्षसाच्या हद्दीत आणून बांधले. 11.

ਆਧੀ ਰਾਤਿ ਦੈਤ ਤਹ ਆਯੋ ॥
आधी राति दैत तह आयो ॥

मध्यरात्री राक्षस तेथे आला

ਗਰਧਭਾਨ ਮਹਿਖਾਨ ਚਬਾਯੋ ॥
गरधभान महिखान चबायो ॥

आणि गाढवांना चघळले.

ਭਛ ਭੋਜ ਬਹੁਤੇ ਤਬ ਖਾਏ ॥
भछ भोज बहुते तब खाए ॥

(त्याने) नंतर भरपूर अन्न खाल्ले

ਭਰਿ ਭਰਿ ਪ੍ਯਾਲੇ ਮਦਹਿ ਚੜਾਏ ॥੧੨॥
भरि भरि प्याले मदहि चड़ाए ॥१२॥

आणि द्राक्षारसाने भरलेले प्याले प्याले. 12.

ਮਦ ਕੀ ਪੀਏ ਬਿਸੁਧ ਹ੍ਵੈ ਰਹਾ ॥
मद की पीए बिसुध ह्वै रहा ॥

दारू प्यायल्यानंतर बेशुद्ध पडली

ਆਨਿ ਅਫੀਮ ਗਰੌ ਤਿਹ ਗਹਾ ॥
आनि अफीम गरौ तिह गहा ॥

आणि अफूने त्याला गप्प केले.

ਸੋਇ ਰਹਾ ਸੁਧਿ ਕਛੂ ਨ ਪਾਈ ॥
सोइ रहा सुधि कछू न पाई ॥

(तो) झोपी गेला आणि कोणालाही भान राहिले नाही.

ਨਾਰਿ ਪਛਾਨ ਘਾਤ ਕਹ ਧਾਈ ॥੧੩॥
नारि पछान घात कह धाई ॥१३॥

त्यामुळे योगायोगाने (ती) त्या महिलेला मारायला आली. 13.

ਅਠ ਹਜ਼ਾਰ ਮਨ ਸਿਕਾ ਲਯੋ ॥
अठ हज़ार मन सिका लयो ॥

आठ हजार मानस नाणे घेतले

ਤਾ ਪਰ ਅਵਟਿ ਢਾਰਿ ਕਰਿ ਦਯੋ ॥
ता पर अवटि ढारि करि दयो ॥

आणि दुमडून त्याच्यावर घाला.

ਭਸਮੀ ਭੂਤ ਦੈਤ ਵਹੁ ਕਿਯੋ ॥
भसमी भूत दैत वहु कियो ॥

तो राक्षस जळून राख झाला

ਬਿਰਹਵਤੀ ਪੁਰ ਕੌ ਸੁਖ ਦਿਯੋ ॥੧੪॥
बिरहवती पुर कौ सुख दियो ॥१४॥

आणि बिरहवती नावाच्या नगरीला सुख दिले. 14.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਇਹ ਛਲ ਅਬਲਾ ਅਸੁਰ ਹਨਿ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਬਰਿਯੋ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥
इह छल अबला असुर हनि न्रिपहि बरियो सुख पाइ ॥

या युक्तीने स्त्रीने (वेश्या) राक्षसाचा वध केला आणि राजाशी विवाह करून सुख मिळवले.

ਸਕਲ ਪ੍ਰਜਾ ਸੁਖ ਸੌ ਬਸੀ ਹ੍ਰਿਦੈ ਹਰਖ ਉਪਜਾਇ ॥੧੫॥
सकल प्रजा सुख सौ बसी ह्रिदै हरख उपजाइ ॥१५॥

सर्व लोक मनाने आनंदी होऊन आनंदाने राहू लागले. १५.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਤੀਸ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੩੦॥੬੧੯੩॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे तीन सौ तीस चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥३३०॥६१९३॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानच्या त्रिचरित्रातील मंत्री भूप संबदाचे ३३० वे चरित्र येथे समाप्त होते, सर्व शुभ आहे.३३०.६१९३. चालते

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਵਲੰਦੇਜ ਕੋ ਏਕ ਨ੍ਰਿਪਾਲਾ ॥
वलंदेज को एक न्रिपाला ॥

वलंदेज (देशाचा) राजा होता.

ਵਲੰਦੇਜ ਦੇਈ ਘਰ ਬਾਲਾ ॥
वलंदेज देई घर बाला ॥

त्यांच्या घरी वलंदेज देई नावाची एक स्त्री होती.

ਤਾ ਪੁਰ ਕੁਪ੍ਰਯੋ ਫਿਰੰਗ ਰਾਇ ਮਨ ॥
ता पुर कुप्रयो फिरंग राइ मन ॥

फिरंग राय त्याच्यावर रागावला.

ਸੈਨ ਚੜਾ ਲੈ ਕਰਿ ਸੰਗ ਅਨਗਨ ॥੧॥
सैन चड़ा लै करि संग अनगन ॥१॥

त्याने असंख्य सैन्य घेऊन चढाई केली. १.

ਨਾਮੁ ਫਿਰੰਗੀ ਰਾਇ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਤਿਹ ॥
नामु फिरंगी राइ न्रिपति तिह ॥

त्या राजाचे नाव होते फिरंगी राय

ਅੰਗਰੇਜਨ ਪਰ ਚੜਤ ਕਰੀ ਜਿਹ ॥
अंगरेजन पर चड़त करी जिह ॥

ज्यांनी इंग्रजांवर हल्ला केला.

ਅਨਗਨ ਲਏ ਚਮੂੰ ਚਤੁਰੰਗਾ ॥
अनगन लए चमूं चतुरंगा ॥

त्याने अगणित चतुरंगानी आपल्या सैन्यासह घेतले.

ਜਨੁ ਕਰਿ ਉਮਡਿ ਚਲਿਯੋ ਜਲ ਗੰਗਾ ॥੨॥
जनु करि उमडि चलियो जल गंगा ॥२॥

(असे दिसत होते) जणू गंगेचे पाणी ओसंडून वाहत आहे. 2.

ਵਲੰਦੇਜ ਦੇਈ ਕੇ ਨਾਥਹਿ ॥
वलंदेज देई के नाथहि ॥

वलंदेज देईचा नवरा

ਪ੍ਰਾਨ ਤਜੇ ਡਰ ਹੀ ਕੇ ਸਾਥਹਿ ॥
प्रान तजे डर ही के साथहि ॥

भीतीपोटी त्याने आपला जीव सोडला.

ਰਾਨੀ ਭੇਦ ਨ ਕਾਹੂ ਦਯੋ ॥
रानी भेद न काहू दयो ॥

राणीने हे गुपित कोणाला सांगितले नाही

ਤ੍ਰਾਸ ਤ੍ਰਸਤ ਰਾਜਾ ਮਰਿ ਗਯੋ ॥੩॥
त्रास त्रसत राजा मरि गयो ॥३॥

की राजा भितीने मेला आहे. 3.

ਮ੍ਰਿਤਕ ਨਾਥ ਤਿਹ ਸਮੈ ਨਿਹਾਰਾ ॥
म्रितक नाथ तिह समै निहारा ॥

(तिने) मग तिचा मृत नवरा पाहिला

ਔਰ ਸੰਗ ਬਹੁ ਸੈਨ ਬਿਚਾਰਾ ॥
और संग बहु सैन बिचारा ॥

आणि लष्कराशी चर्चा केली.

ਇਹੈ ਘਾਤ ਜਿਯ ਮਾਹਿ ਬਿਚਾਰੀ ॥
इहै घात जिय माहि बिचारी ॥

ही दृष्टी त्यांनी आपल्या मनात निर्माण केली

ਕਾਸਟ ਪੁਤ੍ਰਿਕਾ ਲਛ ਸਵਾਰੀ ॥੪॥
कासट पुत्रिका लछ सवारी ॥४॥

आणि लाकडाच्या एक लाख मूर्ती बनवल्या. 4.

ਲਛ ਹੀ ਹਾਥ ਬੰਦੂਕ ਸਵਾਰੀ ॥
लछ ही हाथ बंदूक सवारी ॥

(त्यांच्या) हातात लाखो तोफा ठेवल्या

ਦਾਰੂ ਗੋਲਿਨ ਭਰੀ ਸੁਧਾਰੀ ॥
दारू गोलिन भरी सुधारी ॥

जे दारू आणि गोळ्यांनी भरलेले होते.

ਡਿਵਢਾ ਚੁਨਤ ਭਈ ਤੁਪਖਾਨਾ ॥
डिवढा चुनत भई तुपखाना ॥

दवडी वर तोफखाना

ਤੀਰ ਬੰਦੂਕ ਕਮਾਨ ਅਰੁ ਬਾਨਾ ॥੫॥
तीर बंदूक कमान अरु बाना ॥५॥

आणि बाण, तोफा, धनुष्य आणि बाण इ.

ਜਬ ਅਰਿ ਸੈਨ ਨਿਕਟ ਤਿਹ ਆਈ ॥
जब अरि सैन निकट तिह आई ॥

जेव्हा शत्रूचे सैन्य जवळ आले

ਸਭਹਿਨ ਗਈ ਪਲੀਤਾ ਲਾਈ ॥
सभहिन गई पलीता लाई ॥

म्हणून त्याने सर्व कचरा पेटवला.

ਬੀਸ ਹਜਾਰ ਤੁਪਕ ਇਕ ਬਾਰ ॥
बीस हजार तुपक इक बार ॥

एकाच वेळी वीस हजार तोफा डागल्या.

ਛੁਟਗੀ ਕਛੁ ਨ ਰਹੀ ਸੰਭਾਰਾ ॥੬॥
छुटगी कछु न रही संभारा ॥६॥

(कोणाची) काळजी उरली नव्हती. 6.

ਜਿਮਿ ਮਖੀਰ ਕੀ ਉਡਤ ਸੁ ਮਾਖੀ ॥
जिमि मखीर की उडत सु माखी ॥

जशी मधमाश्या मधाच्या पोळ्यातून उडतात,

ਤਿਮਿ ਹੀ ਚਲੀ ਬੰਦੂਕੈ ਬਾਖੀ ॥
तिमि ही चली बंदूकै बाखी ॥

त्याचप्रमाणे बाकीच्या बंदुकाही निघून गेल्या.

ਜਾ ਕੇ ਲਗੇ ਅੰਗ ਮੌ ਬਾਨਾ ॥
जा के लगे अंग मौ बाना ॥

ज्यांचे शरीर बाणांनी भोसकले आहे,

ਤਤਛਿਨ ਤਿਨ ਭਟ ਤਜੇ ਪਰਾਨਾ ॥੭॥
ततछिन तिन भट तजे पराना ॥७॥

त्यामुळे त्या वीरांचा तात्काळ मृत्यू झाला.7.

ਤਰਫਰਾਹਿ ਗੌਰਿਨ ਕੇ ਮਾਰੇ ॥
तरफराहि गौरिन के मारे ॥

गोळ्यांचा त्रास त्याला होऊ लागला.

ਪਛੁ ਸੁਤ ਓਰਨ ਜਨੁਕ ਬਿਦਾਰੇ ॥
पछु सुत ओरन जनुक बिदारे ॥

(असे वाटत होते) की गारपिटीमुळे पक्ष्यांची बाळे मेली आहेत.

ਰਥੀ ਸੁ ਨਾਗਪਤੀ ਅਰੁ ਬਾਜਾ ॥
रथी सु नागपती अरु बाजा ॥

सारथी, हत्ती आणि घोडे यांचे मालक

ਜਮ ਪੁਰ ਗਏ ਸਹਿਤ ਨਿਜੁ ਰਾਜਾ ॥੮॥
जम पुर गए सहित निजु राजा ॥८॥

तो आपल्या राजासोबत जामपुरीला गेला.8.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਇਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਤਨ ਚੰਚਲਾ ਕੂਟੋ ਕਟਕ ਹਜਾਰ ॥
इह चरित्र तन चंचला कूटो कटक हजार ॥

या पात्राने महिलेने हजारो सैनिकांना मारहाण केली

ਅਰਿ ਮਾਰੇ ਰਾਜਾ ਸਹਿਤ ਗਏ ਗ੍ਰਿਹਨ ਕੌ ਹਾਰਿ ॥੯॥
अरि मारे राजा सहित गए ग्रिहन कौ हारि ॥९॥

आणि राजासह शत्रूंना ठार मारले आणि जे (बचे) ते पराभूत होऊन घरी परतले. ९.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਇਕਤੀਸ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੩੧॥੬੨੦੨॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे तीन सौ इकतीस चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥३३१॥६२०२॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानातील त्रिचरित्रातील मंत्री भूप संबदाच्या ३३१ व्या चरित्राचा समारोप येथे आहे, सर्व शुभ आहे.३३१.६२०२. चालते

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਸਹਿਰ ਭੇਹਰੇ ਏਕ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਬਰ ॥
सहिर भेहरे एक न्रिपति बर ॥

भेहेरे हा नगराचा चांगला राजा होता.

ਕਾਮ ਸੈਨ ਤਿਹ ਨਾਮ ਕਹਤ ਨਰ ॥
काम सैन तिह नाम कहत नर ॥

लोक त्यांना काम सेन म्हणायचे.

ਕਾਮਾਵਤੀ ਤਵਨ ਕੀ ਨਾਰੀ ॥
कामावती तवन की नारी ॥

त्यांची पत्नी कामवती होती

ਰੂਪਵਾਨ ਦੁਤਿਵਾਨ ਉਜਿਯਾਰੀ ॥੧॥
रूपवान दुतिवान उजियारी ॥१॥

जो अतिशय देखणा, सुंदर आणि तेजस्वी होता. १.

ਤਾ ਕੇ ਬਹੁਤ ਰਹੈ ਗ੍ਰਿਹ ਬਾਜਿਨ ॥
ता के बहुत रहै ग्रिह बाजिन ॥

त्याच्या घरात बरेच घोडे होते.

ਜਯੋ ਕਰਤ ਤਾਜੀ ਅਰੁ ਤਾਜਿਨ ॥
जयो करत ताजी अरु ताजिन ॥

जो घोडे आणि घोडी निर्माण करत असे.

ਤਹ ਭਵ ਏਕ ਬਛੇਰਾ ਲਯੋ ॥
तह भव एक बछेरा लयो ॥

तेथे मुलगा झाला.

ਭੂਤ ਭਵਿਖ੍ਯ ਨ ਵੈਸੇ ਭਯੋ ॥੨॥
भूत भविख्य न वैसे भयो ॥२॥

(कोणताही सुंदर पाखर नाही) त्याच्यासारखा भुतमध्ये जन्माला आला नाही आणि भविष्यातही होणार नाही. 2.

ਤਹ ਇਕ ਹੋਤ ਸਾਹ ਬਡਭਾਗੀ ॥
तह इक होत साह बडभागी ॥

आनंदी शहा असायचा.

ਰੂਪ ਕੁਅਰ ਨਾਮਾ ਅਨੁਰਾਗੀ ॥
रूप कुअर नामा अनुरागी ॥

त्या मित्राचे नाव रूप कुमार (क्वियर) होते.

ਪ੍ਰੀਤਿ ਕਲਾ ਤਿਹ ਸੁਤਾ ਭਨਿਜੈ ॥
प्रीति कला तिह सुता भनिजै ॥

त्यांच्या मुलीचे नाव प्रीत काला होते.