श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1076


ਤੈ ਤ੍ਰਿਯ ਹਮ ਸੋ ਝੂਠ ਉਚਾਰੀ ॥
तै त्रिय हम सो झूठ उचारी ॥

हे स्त्री! तू माझ्याशी खोटे बोललास.

ਹਮ ਮੂੰਡੈਗੇ ਝਾਟਿ ਤਿਹਾਰੀ ॥੯॥
हम मूंडैगे झाटि तिहारी ॥९॥

मी तुझी दाढी करीन. ९.

ਤੇਜ ਅਸਤੁਰਾ ਏਕ ਮੰਗਾਯੋ ॥
तेज असतुरा एक मंगायो ॥

(राजाने) धारदार वस्तरा मागवला

ਨਿਜ ਕਰ ਗਹਿ ਕੈ ਰਾਵ ਚਲਾਯੋ ॥
निज कर गहि कै राव चलायो ॥

राजाने ते हातात घेतले.

ਤਾ ਕੀ ਮੂੰਡਿ ਝਾਟਿ ਸਭ ਡਾਰੀ ॥
ता की मूंडि झाटि सभ डारी ॥

त्याचे सर्व केस कापले.

ਦੈ ਕੈ ਹਸੀ ਚੰਚਲਾ ਤਾਰੀ ॥੧੦॥
दै कै हसी चंचला तारी ॥१०॥

बाई टाळ्या वाजवल्या आणि हसल्या. 10.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਪਾਨਿ ਭਰਾਯੋ ਰਾਵ ਤੇ ਨਿਜੁ ਕਰ ਝਾਟਿ ਮੁੰਡਾਇ ॥
पानि भरायो राव ते निजु कर झाटि मुंडाइ ॥

(प्रथम) राजाकडून पाणी आणले (मग) हातातून झांट मुंडन केले.

ਹੋਡ ਜੀਤ ਲੇਤੀ ਭਈ ਤਿਨ ਅਬਲਾਨ ਦਿਖਾਇ ॥੧੧॥
होड जीत लेती भई तिन अबलान दिखाइ ॥११॥

त्या महिलांना दाखवून त्याने अट घेतली. 11.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਨਬਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੯੦॥੩੬੦੦॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ नबवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१९०॥३६००॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानच्या त्रिचरित्राच्या मंत्री भूप संवादाच्या १९०व्या अध्यायाचा समारोप येथे आहे, सर्व शुभ आहे. 190.3600. चालते

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਏਕ ਲਹੌਰ ਛਤ੍ਰਿਜਾ ਰਹੈ ॥
एक लहौर छत्रिजा रहै ॥

लाहोरमध्ये एक सून राहत होती.

ਰਾਇ ਪ੍ਰਬੀਨ ਤਾਹਿ ਜਗ ਕਹੈ ॥
राइ प्रबीन ताहि जग कहै ॥

सगळे त्याला प्रवीण राय म्हणत.

ਅਪ੍ਰਮਾਨ ਤਿਹ ਪ੍ਰਭਾ ਬਿਰਾਜੈ ॥
अप्रमान तिह प्रभा बिराजै ॥

तिचे सौंदर्य अतुलनीय होते

ਦੇਵ ਜਨਨਿ ਕੋ ਲਖਿ ਮਨੁ ਲਾਜੈ ॥੧॥
देव जननि को लखि मनु लाजै ॥१॥

त्याला पाहून देवांच्या माताही लाजल्या. १.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਏਕ ਮੁਗਲ ਤਿਹ ਨ੍ਰਹਾਤ ਕੈ ਰੀਝ੍ਯੋ ਅੰਗ ਨਿਹਾਰਿ ॥
एक मुगल तिह न्रहात कै रीझ्यो अंग निहारि ॥

अंघोळ करताना तिचे शरीर पाहून एक मुघल मोहित झाला.

ਗਿਰਿਯੋ ਮੂਰਛਨਾ ਹ੍ਵੈ ਧਰਨਿ ਬਿਰਹਾ ਤਨ ਗਯੋ ਮਾਰਿ ॥੨॥
गिरियो मूरछना ह्वै धरनि बिरहा तन गयो मारि ॥२॥

बिरहोनच्या (बाणाच्या) आवाजाने (तो) बेहोश होऊन जमिनीवर पडला. 2.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਧਾਮ ਆਨ ਇਕ ਸਖੀ ਬੁਲਾਈ ॥
धाम आन इक सखी बुलाई ॥

त्याने घरी येऊन एका दासीला ('सखी') बोलावले.

ਬਾਤ ਸਭੈ ਤਿਹ ਤੀਰ ਜਤਾਈ ॥
बात सभै तिह तीर जताई ॥

आणि त्याला सगळं सांगितलं.

ਜੌ ਮੋ ਕੌ ਤੂ ਤਾਹਿ ਮਿਲਾਵੈ ॥
जौ मो कौ तू ताहि मिलावै ॥

तू मला भेटलास तर त्याच्याशी

ਅਪੁਨੇ ਮੁਖ ਮਾਗੈ ਸੋ ਪਾਵੈ ॥੩॥
अपुने मुख मागै सो पावै ॥३॥

तर तुम्ही मागितलेले (बक्षीस) मिळवा. 3.

ਤਬ ਸੋ ਸਖੀ ਧਾਮ ਤਿਹ ਗਈ ॥
तब सो सखी धाम तिह गई ॥

मग ती दासी त्याच्या घरी गेली

ਐਸੋ ਬਚਨ ਬਖਾਨਤ ਭਈ ॥
ऐसो बचन बखानत भई ॥

आणि असं बोलू लागलो.

ਮਾਤਾ ਤੋਰਿ ਬੁਲਾਵਤ ਤੋ ਕੌ ॥
माता तोरि बुलावत तो कौ ॥

तुझी आई तुला बोलावते.

ਤਾ ਤੇ ਪਠੈ ਦਯੋ ਹ੍ਯਾਂ ਮੋ ਕੌ ॥੪॥
ता ते पठै दयो ह्यां मो कौ ॥४॥

त्यामुळेच मला इथे पाठवले आहे. 4.

ਯੌ ਜਬ ਬਚਨ ਤਾਹਿ ਤਿਹ ਕਹਿਯੋ ॥
यौ जब बचन ताहि तिह कहियो ॥

जेव्हा तो तिला असे म्हणाला,

ਮਿਲਬ ਸੁਤਾ ਮਾਤਾ ਸੌ ਚਹਿਯੋ ॥
मिलब सुता माता सौ चहियो ॥

त्यामुळे मुलीलाही आईला भेटायचे होते.

ਡੋਰੀ ਬਿਖੈ ਤਾਹਿ ਬੈਠਾਰਿਯੋ ॥
डोरी बिखै ताहि बैठारियो ॥

सुखपालमध्ये बसवले

ਦਰ ਪਰਦਨ ਦ੍ਰਿੜ ਐਚਿ ਸਵਾਰਿਯੋ ॥੫॥
दर परदन द्रिड़ ऐचि सवारियो ॥५॥

आणि दाराचे पडदे घट्ट बांधले. ५.

ਤਾ ਕੌ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਕਛੂ ਨਹਿ ਆਵੈ ॥
ता कौ द्रिसटि कछू नहि आवै ॥

त्याला काहीच दिसत नव्हते.

ਕੁਟਨੀ ਚਹੈ ਜਹਾ ਲੈ ਜਾਵੈ ॥
कुटनी चहै जहा लै जावै ॥

फेकुतानी त्याला पाहिजे तिथे नेऊ शकतो.

ਮਾਤ ਨਾਮ ਲੈ ਤਾਹਿ ਸਿਧਾਈ ॥
मात नाम लै ताहि सिधाई ॥

आईचे नाव घेऊन तिला घेतले

ਲੈ ਕੈ ਧਾਮ ਮੁਗਲ ਕੇ ਆਈ ॥੬॥
लै कै धाम मुगल के आई ॥६॥

आणि ते घेऊन मुघलांच्या घरी आले. 6.

ਪਰਦਾ ਤਹੀ ਉਘਾਰਾ ਜਾਈ ॥
परदा तही उघारा जाई ॥

तिथे जाऊन पडदा उचलला

ਤਾਸ ਬੇਗ ਜਹ ਸੇਜ ਸੁਹਾਈ ॥
तास बेग जह सेज सुहाई ॥

जेथे तास बेग ऋषीकडे झुकत होता.

ਬਹਿਯਾ ਆਨਿ ਮੁਗਲ ਤਬ ਗਹੀ ॥
बहिया आनि मुगल तब गही ॥

मग मुघल आला आणि त्याने (त्याचा) हात धरला.

ਚਿਤ ਮੈ ਚਕ੍ਰਿਤ ਚੰਚਲਾ ਰਹੀ ॥੭॥
चित मै चक्रित चंचला रही ॥७॥

(ती) स्त्रीच्या मनात आश्चर्यचकित झाले. ७.

ਮੇਰੇ ਧਰਮ ਲੋਪ ਅਬ ਭਯੋ ॥
मेरे धरम लोप अब भयो ॥

(मी विचार करू लागलो की) तुर्कने माझ्या शरीराला त्याच्या शरीराने स्पर्श केला आहे.

ਤੁਰਕ ਅੰਗ ਸੌ ਅੰਗ ਭਿਟਯੋ ॥
तुरक अंग सौ अंग भिटयो ॥

(म्हणून) आता माझा धर्म भ्रष्ट झाला आहे.

ਤਾ ਤੇ ਕਛੂ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਨਾਊ ॥
ता ते कछू चरित्र बनाऊ ॥

असे केल्याने कोणतेही पात्र खेळ नाहीत

ਜਾ ਤੇ ਛੂਟਿ ਮੁਗਲ ਤੇ ਜਾਊ ॥੮॥
जा ते छूटि मुगल ते जाऊ ॥८॥

ज्याने मी (मुघलांच्या छळातून) मुक्त होईन. 8.

ਅਬ ਆਇਸੁ ਤੁਮਰੋ ਜੌ ਪਾਊ ॥
अब आइसु तुमरो जौ पाऊ ॥

(मोगलांना उद्देशून म्हणू लागला) आता तुझी परवानगी असेल तर

ਸਭ ਸੁੰਦਰ ਸਿੰਗਾਰ ਬਨਾਊ ॥
सभ सुंदर सिंगार बनाऊ ॥

म्हणून मी सर्व प्रकारच्या सुंदर सजावट घालतो.

ਬਹੁਰਿ ਆਇ ਤੁਮ ਸਾਥ ਬਿਹਾਰੋ ॥
बहुरि आइ तुम साथ बिहारो ॥

मग या आणि तुमच्याबरोबर आनंद घ्या

ਤੁਮਰੋ ਚਿਤ ਕੋ ਸੋਕ ਨਿਵਾਰੋ ॥੯॥
तुमरो चित को सोक निवारो ॥९॥

आणि मनातील वेदना दूर करा. ९.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਹਾਰ ਸਿੰਗਾਰ ਬਨਾਇ ਕੈ ਕੇਲ ਕਰੌ ਤਵ ਸੰਗ ॥
हार सिंगार बनाइ कै केल करौ तव संग ॥

मी हार सजवून तुला खिळेन.

ਬਹੁਰਿ ਤਿਹਾਰੇ ਗ੍ਰਿਹ ਬਸੌ ਹ੍ਵੈ ਤੁਮ ਤ੍ਰਿਯ ਅਰਧੰਗ ॥੧੦॥
बहुरि तिहारे ग्रिह बसौ ह्वै तुम त्रिय अरधंग ॥१०॥

मग मी तुझा अर्धांगणी म्हणून तुझ्या घरात स्थायिक होईन. 10.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਯੌ ਕਹਿ ਬਚਨ ਤਹਾ ਤੇ ਗਈ ॥
यौ कहि बचन तहा ते गई ॥

असे बोलून (ती) तिथून निघून गेली

ਗ੍ਰਿਹ ਕੌ ਆਗਿ ਲਗਾਵਤ ਭਈ ॥
ग्रिह कौ आगि लगावत भई ॥

आणि घराला (बाहेरून) आग लावली.

ਕੁਟਨੀ ਸਹਿਤ ਮੁਗਲ ਕੌ ਜਾਰਿਯੋ ॥
कुटनी सहित मुगल कौ जारियो ॥

(अशा प्रकारे) मूत्राशयासह मोगल जाळून टाकले.

ਬਾਲ ਆਪਨੋ ਧਰਮ ਉਬਾਰਿਯੋ ॥੧੧॥
बाल आपनो धरम उबारियो ॥११॥

स्त्रीने आपला धर्म वाचवला. 11.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਇਕਯਾਨਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੯੧॥੩੬੧੧॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ इकयानवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१९१॥३६११॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानच्या त्रिचरित्रातील मंत्री भूप संवादाचा १९१वा अध्याय येथे संपतो, सर्व शुभ आहे. 191.3611. चालते

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਤੇਜ ਸਿੰਘ ਰਾਜਾ ਬਡੋ ਅਪ੍ਰਮਾਨ ਜਿਹ ਰੂਪ ॥
तेज सिंघ राजा बडो अप्रमान जिह रूप ॥

तेजसिंग नावाचा एक महान राजा होता जो अतिशय देखणा होता.

ਗਾਨ ਕਲਾ ਤਾ ਕੀ ਸਖੀ ਰਤਿ ਕੇ ਰਹੈ ਸਰੂਪ ॥੧॥
गान कला ता की सखी रति के रहै सरूप ॥१॥

त्याची गण कला नावाची दासी होती जी रती (कामदेवची पत्नी) सारखी सुंदर होती.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਰਾਜਾ ਕੋ ਤਾ ਸੌ ਹਿਤ ਭਾਰੋ ॥
राजा को ता सौ हित भारो ॥

राजाला तिची खूप आवड होती

ਦਾਸੀ ਤੇ ਰਾਨੀ ਕਰਿ ਡਾਰੋ ॥
दासी ते रानी करि डारो ॥

(ज्याद्वारे तिला) गुलामातून राणी बनवले गेले.

ਜੈਸੇ ਕਰੈ ਰਸਾਇਨ ਕੋਈ ॥
जैसे करै रसाइन कोई ॥

कोणत्याही रसायनाप्रमाणे

ਤਾਬੈ ਸੌ ਸੋਨਾ ਸੋ ਹੋਈ ॥੨॥
ताबै सौ सोना सो होई ॥२॥

तांब्याचे सोन्यात रूपांतर करते. 2.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਰੈਨਿ ਦਿਨਾ ਤਿਹ ਧਾਮ ਰਾਵ ਜੂ ਆਵਈ ॥
रैनि दिना तिह धाम राव जू आवई ॥

रात्रंदिवस राजा त्याच्या घरी आला

ਕਾਮ ਕੇਲ ਨਿਸ ਦਿਨ ਤਿਸ ਸੰਗ ਕਮਾਵਈ ॥
काम केल निस दिन तिस संग कमावई ॥

आणि रात्रंदिवस त्याच्यासोबत खेळायचे.

ਦਾਸ ਏਕ ਪਰ ਸੋ ਦਾਸੀ ਅਟਕਤਿ ਭਈ ॥
दास एक पर सो दासी अटकति भई ॥

ती दासी गुलामाशी अडकली

ਹੋ ਪਤਿ ਕੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਬਿਸਾਰਿ ਤਬੈ ਚਿਤ ਤੇ ਦਈ ॥੩॥
हो पति की प्रीति बिसारि तबै चित ते दई ॥३॥

आणि नवऱ्याचे (राजाचे) प्रेम मग विसरले. 3.

ਤਿਲ ਚੁਗਨਾ ਪਰ ਗਾਨ ਕਲਾ ਅਟਕਤ ਭਈ ॥
तिल चुगना पर गान कला अटकत भई ॥

तिल चुगाना (नाम दास सुतु) गाण्याने मंत्रमुग्ध झाले.

ਨ੍ਰਿਪ ਕੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਬਿਸਾਰਿ ਤੁਰਤ ਚਿਤ ਤੇ ਦਈ ॥
न्रिप की प्रीति बिसारि तुरत चित ते दई ॥

(तो) राजाच्या प्रेमाचा लगेच विसर पडला.

ਜੋ ਦਾਸੀ ਸੌ ਪ੍ਰੇਮ ਪੁਰਖੁ ਕੋਊ ਠਾਨਈ ॥
जो दासी सौ प्रेम पुरखु कोऊ ठानई ॥

दासीच्या प्रेमात पडणारा माणूस,