श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1103


ਨ੍ਰਿਪ ਪ੍ਰਤਿ ਕਹਿਯੋ ਅਦੇਸੁ ਸੁ ਨਾਦ ਬਜਾਇ ਕੈ ॥
न्रिप प्रति कहियो अदेसु सु नाद बजाइ कै ॥

(त्याने) शिंग वाजवून राजाला 'आदेश' दिला.

ਰਾਨੀ ਦਈ ਜਿਵਾਇ ਸਰੂਪ ਅਨੇਕ ਧਰਿ ॥
रानी दई जिवाइ सरूप अनेक धरि ॥

(गोरखनाथ) अनेक रूपे धारण करून राणीला जिवंत केले.

ਹੋ ਸੁਨਹੋ ਭਰਥਰਿ ਰਾਵ ਲੇਹੁ ਗਹਿ ਏਕ ਕਰੁ ॥੧੫॥
हो सुनहो भरथरि राव लेहु गहि एक करु ॥१५॥

हे भरथरी राजा ! ऐका, (यापैकी) हाताने धरा. १५.

ਭਰਥਰਿ ਬਾਚ ॥
भरथरि बाच ॥

भरथरी म्हणाले:

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਕਾਹ ਗਹੌ ਕੌਨੇ ਤਜੌ ਚਿਤ ਮੈ ਕਰੈ ਬਿਬੇਕ ॥
काह गहौ कौने तजौ चित मै करै बिबेक ॥

कोणाला धरायचे आणि कोणाला सोडायचे, (मी) मनात विचार करत आहे.

ਸਭੈ ਪਿੰਗੁਲਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਰਾਨੀ ਭਈ ਅਨੇਕ ॥੧੬॥
सभै पिंगुला की प्रभा रानी भई अनेक ॥१६॥

पिंगुळाच्या सौंदर्यासारख्या अनेक राण्या झाल्या आहेत. 16.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਯੌ ਕਹਿ ਗੋਰਖ ਨਾਥ ਤਹਾ ਤੇ ਜਾਤ ਭਯੋ ॥
यौ कहि गोरख नाथ तहा ते जात भयो ॥

असे बोलून गोरखनाथ तेथून निघून गेले.

ਭਾਨ ਮਤੀ ਕੋ ਚਿਤ ਚੰਡਾਰ ਇਕ ਹਰ ਲਿਯੋ ॥
भान मती को चित चंडार इक हर लियो ॥

(येथे) भान मतीची चित्कार एका चांडाळाने घेतली.

ਤਾ ਦਿਨ ਤੇ ਰਾਜਾ ਕੌ ਦਿਯੋ ਭੁਲਾਇ ਕੈ ॥
ता दिन ते राजा कौ दियो भुलाइ कै ॥

त्या दिवसापासून (राणी) राजाला विसरली.

ਹੋ ਰਾਨੀ ਨੀਚ ਕੇ ਰੂਪ ਰਹੀ ਉਰਝਾਇ ਕੈ ॥੧੭॥
हो रानी नीच के रूप रही उरझाइ कै ॥१७॥

राणी (ती) नीच व्यक्ती म्हणून गोंधळून गेली. १७.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਦੂਤਮਤੀ ਦਾਸੀ ਹੁਤੀ ਤਬ ਹੀ ਲਈ ਬੁਲਾਇ ॥
दूतमती दासी हुती तब ही लई बुलाइ ॥

(त्याची) धूतमती नावाची दासी होती. एकाच वेळी (त्याला) कॉल केला.

ਪਠੈ ਦੇਤ ਭੀ ਨੀਚ ਸੌ ਪਰਮ ਪ੍ਰੀਤਿ ਉਪਜਾਇ ॥੧੮॥
पठै देत भी नीच सौ परम प्रीति उपजाइ ॥१८॥

त्या नीच माणसावर खूप प्रेम निर्माण करून त्याने त्याला (बोलवायला) पाठवले. १८.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਜਬ ਦੂਤੀ ਤਹ ਤੇ ਫਿਰਿ ਆਈ ॥
जब दूती तह ते फिरि आई ॥

तेथून जेव्हा दूत परत आला.

ਯੌ ਪੂਛੌ ਰਾਨੀ ਤਿਹ ਜਾਈ ॥
यौ पूछौ रानी तिह जाई ॥

तेव्हा राणीने जाऊन त्याला विचारले,

ਕਹੁ ਅਲਿ ਮੀਤ ਕਬੈ ਹ੍ਯਾਂ ਐ ਹੈ ॥
कहु अलि मीत कबै ह्यां ऐ है ॥

हे सखी! दहा, (माझा) मित्र इथे कधी येईल

ਹਮਰੇ ਚਿਤ ਕੋ ਤਾਪ ਮਿਟੈ ਹੈ ॥੧੯॥
हमरे चित को ताप मिटै है ॥१९॥

आणि माझ्या मनातील उष्णता नाहीशी होईल. 19.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਕਹੁ ਨ ਸਹਚਰੀ ਸਾਚੁ ਸਜਨੁ ਕਬ ਆਇ ਹੈ ॥
कहु न सहचरी साचु सजनु कब आइ है ॥

हे सखी! खर सांग, सज्जन कधी येणार?

ਜੋਰ ਨੈਨ ਸੌ ਨੈਨ ਕਬੈ ਮੁਸਕਾਇ ਹੈ ॥
जोर नैन सौ नैन कबै मुसकाइ है ॥

(माझे) नैन नयनात मिसळल्यावर हसतील.

ਲਪਟਿ ਲਪਟਿ ਕਰਿ ਜਾਉ ਲਲਾ ਸੌ ਤੌਨ ਛਿਨ ॥
लपटि लपटि करि जाउ लला सौ तौन छिन ॥

त्यावेळी मी प्रीतमसोबत लिप लिप (के आनंदित हो) मध्ये जाईन.

ਹੋ ਕਹੋ ਸਖੀ ਮੁਹਿ ਮੀਤ ਕਬੈਹੈ ਕਵਨ ਦਿਨ ॥੨੦॥
हो कहो सखी मुहि मीत कबैहै कवन दिन ॥२०॥

हे सखी! दहा, माझा मित्र कधी येणार आणि कोणत्या दिवशी. 20.

ਬਾਰ ਬਾਰ ਗਜ ਮੁਤਿਯਨ ਗੁਹੌ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥
बार बार गज मुतियन गुहौ बनाइ कै ॥

(मी) माझ्या केसांमध्ये काळजीपूर्वक मोती (हत्तीच्या डोक्यावरून काल्पनिक मोती) विणतील.

ਅਪਨੇ ਲਲਾ ਕੋ ਛਿਨ ਮੈ ਲੇਉ ਰਿਝਾਇ ਕੈ ॥
अपने लला को छिन मै लेउ रिझाइ कै ॥

(मी) माझ्या प्रियकराला चिमटीत घेईन.

ਟੂਕ ਟੂਕ ਤਨ ਹੋਇ ਨ ਮੇਰੋ ਨੈਕ ਮਨ ॥
टूक टूक तन होइ न मेरो नैक मन ॥

माझे शरीर तुटले तरी मी माझे मत बदलणार नाही.

ਹੋ ਕਾਸੀ ਕਰਵਤ ਲਿਯੋ ਪ੍ਰਿਯਾ ਕੀ ਪ੍ਰੀਤ ਤਨ ॥੨੧॥
हो कासी करवत लियो प्रिया की प्रीत तन ॥२१॥

माझ्या प्रियकराच्या प्रेमाखातर मी काशीचे कालवत्र अंगावर धारण करीन. २१.

ਬਿਹਸਿ ਬਿਹਸਿ ਕਬ ਗਰੇ ਹਮਾਰੇ ਲਾਗਿ ਹੈ ॥
बिहसि बिहसि कब गरे हमारे लागि है ॥

सखी! तो कधी हसून माझ्या गळ्याला मिठी मारणार?

ਤਬ ਹੀ ਸਭ ਹੀ ਸੋਕ ਹਮਾਰੇ ਭਾਗਿ ਹੈ ॥
तब ही सभ ही सोक हमारे भागि है ॥

तरच माझे सर्व दु:ख दूर होतील.

ਚਟਕ ਚਟਕ ਦੈ ਬਾਤੈ ਮਟਕਿ ਬਤਾਇ ਹੈ ॥
चटक चटक दै बातै मटकि बताइ है ॥

(माझ्याबरोबर जेव्हा तो) बडबड करेल आणि बडबड करेल आणि बडबड करेल.

ਹੋ ਤਾ ਦਿਨ ਸਖੀ ਸਹਿਤ ਹਮ ਬਲਿ ਬਲਿ ਜਾਇ ਹੈ ॥੨੨॥
हो ता दिन सखी सहित हम बलि बलि जाइ है ॥२२॥

त्यादिवशी मी त्याच्याकडून बलिहारला जाईन. 22.

ਜੌ ਐਸੇ ਝਰਿ ਮਿਲੈ ਸਜਨ ਸਖਿ ਆਇ ਕੈ ॥
जौ ऐसे झरि मिलै सजन सखि आइ कै ॥

हे सखी! (जेव्हा मला) अशा प्रकारे साजनला भेटण्यासाठी टॅप करावे लागेल

ਮੋ ਮਨ ਕੌ ਲੈ ਤਬ ਹੀ ਜਾਇ ਚੁਰਾਇ ਕੈ ॥
मो मन कौ लै तब ही जाइ चुराइ कै ॥

तो माझे हृदय चोरून घेईल.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਰਤਿ ਕਰੌ ਨ ਛੋਰੋ ਏਕ ਛਿਨ ॥
भाति भाति रति करौ न छोरो एक छिन ॥

(मी) त्याच्याशी सर्व प्रकारे खेळेल आणि एक चाट देखील सोडणार नाही.

ਹੋ ਬੀਤੈ ਮਾਸ ਪਚਾਸਨ ਜਾਨੌ ਏਕ ਦਿਨ ॥੨੩॥
हो बीतै मास पचासन जानौ एक दिन ॥२३॥

पन्नास महिन्यांनंतर, मी एक दिवस गेला म्हणून मानेन. 23.

ਮਚਕਿ ਮਚਕਿ ਕਬ ਕਹਿ ਹੈ ਬਚਨ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥
मचकि मचकि कब कहि है बचन बनाइ कै ॥

(तो मला सांगेल) जेव्हा तो शब्द पाठ करेल

ਲਚਕਿ ਲਚਕਿ ਉਰ ਸਾਥ ਚਿਮਟਿ ਹੈ ਆਇ ਕੈ ॥
लचकि लचकि उर साथ चिमटि है आइ कै ॥

आणि लवचिक येईल आणि माझे हृदय चिमटावेल.

ਲਪਟਿ ਲਪਟਿ ਮੈ ਜਾਉ ਪ੍ਰਿਯ ਕੈ ਅੰਗ ਤਨ ॥
लपटि लपटि मै जाउ प्रिय कै अंग तन ॥

मी पण माझ्या प्रियकराच्या शरीराला चिकटून राहीन.

ਹੋ ਮੇਲ ਮੇਲ ਕਰਿ ਰਾਖੋ ਭੀਤਰ ਤਾਹਿ ਮਨ ॥੨੪॥
हो मेल मेल करि राखो भीतर ताहि मन ॥२४॥

(मी माझे) मन त्याच्यामध्ये एकरूप ठेवीन. २४.

ਸਵੈਯਾ ॥
सवैया ॥

स्वत:

ਖੰਜਨ ਹੂੰ ਨ ਬਦ੍ਯੋ ਕਛੁ ਕੈ ਕਰਿ ਕੰਜੁ ਕੁਰੰਗ ਕਹਾ ਕਰਿ ਡਾਰੇ ॥
खंजन हूं न बद्यो कछु कै करि कंजु कुरंग कहा करि डारे ॥

(आता मी) कोमल पक्षी, कमळ आणि हरण यांनाही कुठूनही काहीही समजत नाही.

ਚਾਰੁ ਚਕੋਰ ਨ ਆਨੇ ਹ੍ਰਿਦੈ ਪਰ ਝੁੰਡ ਝਖੀਨਹੁ ਕੋ ਝਝਕਾਰੇ ॥
चारु चकोर न आने ह्रिदै पर झुंड झखीनहु को झझकारे ॥

(आता) मी सुंदर चकोर मनावर आणत नाही आणि माशांच्या कळपानेही दटावले (म्हणजे माल स्वीकारला नाही).

ਮੈਨ ਰਹਿਯੋ ਮੁਰਛਾਇ ਪ੍ਰਭਾ ਲਖਿ ਸਾਰਸ ਭੇ ਸਭ ਦਾਸ ਬਿਚਾਰੇ ॥
मैन रहियो मुरछाइ प्रभा लखि सारस भे सभ दास बिचारे ॥

(त्याचा) प्रकाश पाहून कामदेव मूर्च्छित झाले आहेत आणि सर्व सारस गुलाम झाले आहेत.

ਅੰਤਕ ਸੋਚਨ ਧੀਰਜ ਮੋਚਨ ਲਾਲਚੀ ਲੋਚਨ ਲਾਲ ਤਿਹਾਰੇ ॥੨੫॥
अंतक सोचन धीरज मोचन लालची लोचन लाल तिहारे ॥२५॥

हे लाल! तुमचे लोभी डोळे चिंता नष्ट करणारे आणि संयमाचा नाश करणारे आहेत. २५.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਸੁਨਤ ਸਹਚਰੀ ਬਚਨ ਤਹਾ ਤੇ ਤਹ ਗਈ ॥
सुनत सहचरी बचन तहा ते तह गई ॥

सखी ते शब्द ऐकून तिथून त्या ठिकाणी गेली.