श्री दसाम ग्रंथ

पान - 177


ਚਲਿਯੋ ਰੋਸ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਲੀਨੇ ਕੁਠਾਰੰ ॥੩੧॥
चलियो रोस स्री राम लीने कुठारं ॥३१॥

परशुराम नावाचा ब्राह्मण अत्यंत क्लेशात होता, ज्याने आपली कुऱ्हाड धरून अत्यंत क्रोधाने हालचाल केली.31.

ਸੁਨ੍ਯੋ ਸਰਬ ਭੂਪੰ ਹਠੀ ਰਾਮ ਆਏ ॥
सुन्यो सरब भूपं हठी राम आए ॥

हथिला परशुरामाकडे आल्याचे सर्व (छत्र) राजांनी ऐकले.

ਸਭੰ ਜੁਧੁ ਕੋ ਸਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰੰ ਬਨਾਏ ॥
सभं जुधु को ससत्र असत्रं बनाए ॥

क्षत्रियांचा वध करण्याचे व्रत घेऊन सर्व राजांनी ऐकले की, अखंड परशुरामाचे आगमन झाले आहे, तेव्हा सर्वांनी आपली सर्व शस्त्रे घेऊन युद्धाची तयारी केली.

ਚੜੇ ਚਉਪ ਕੈ ਕੈ ਕੀਏ ਜੁਧ ਐਸੇ ॥
चड़े चउप कै कै कीए जुध ऐसे ॥

(ते) मोठ्या उत्साहाने निघून गेले

ਮਨੋ ਰਾਮ ਸੋ ਰਾਵਣੰ ਲੰਕ ਜੈਸੇ ॥੩੨॥
मनो राम सो रावणं लंक जैसे ॥३२॥

प्रचंड संतापाने ते सर्व श्रीलंकेत राणा-रावणासारखे युद्ध करायला आले.32.

ਲਗੇ ਸਸਤ੍ਰੰ ਅਸਤ੍ਰੰ ਲਖੇ ਰਾਮ ਅੰਗੰ ॥
लगे ससत्रं असत्रं लखे राम अंगं ॥

जेव्हा परशुरामाने शस्त्रे आणि चिलखत (त्याच्या) अंगांना जोडलेले पाहिले

ਗਹੇ ਬਾਣ ਪਾਣੰ ਕੀਏ ਸਤ੍ਰ ਭੰਗੰ ॥
गहे बाण पाणं कीए सत्र भंगं ॥

जेव्हा परशुरामाने पाहिले की आपल्यावर शस्त्रास्त्रांनी हल्ला होत आहे, तेव्हा त्याने बाण हातात घेतले आणि शत्रूंना मारले.

ਭੁਜਾ ਹੀਣ ਏਕੰ ਸਿਰੰ ਹੀਣ ਕੇਤੇ ॥
भुजा हीण एकं सिरं हीण केते ॥

त्याने पंख नसलेले गरुड आणि डोके नसलेले गरुड केले.

ਸਬੈ ਮਾਰ ਡਾਰੇ ਗਏ ਬੀਰ ਜੇਤੇ ॥੩੩॥
सबै मार डारे गए बीर जेते ॥३३॥

अनेक योद्धे नि:शस्त्र झाले तर अनेक शिरहीन झाले. जे जे योद्धे परशुरामाच्या समोर गेले, त्या सर्वांचा त्याने वध केला.३३.

ਕਰੀ ਛਤ੍ਰਹੀਣ ਛਿਤੰ ਕੀਸ ਬਾਰੰ ॥
करी छत्रहीण छितं कीस बारं ॥

(परशुरामाने) एकदा पृथ्वी छत्ररहित केली होती.

ਹਣੇ ਐਸ ਹੀ ਭੂਪ ਸਰਬੰ ਸੁਧਾਰੰ ॥
हणे ऐस ही भूप सरबं सुधारं ॥

त्याने एकवीस वेळा पृथ्वी क्षत्रियांविरहित केली आणि अशा प्रकारे त्याने सर्व राजे आणि त्यांचे तळ नष्ट केले.

ਕਥਾ ਸਰਬ ਜਉ ਛੋਰ ਤੇ ਲੈ ਸੁਨਾਉ ॥
कथा सरब जउ छोर ते लै सुनाउ ॥

जर मी सुरुवातीपासून संपूर्ण कथा सांगितली तर,

ਹ੍ਰਿਦੈ ਗ੍ਰੰਥ ਕੇ ਬਾਢਬੇ ਤੇ ਡਰਾਉ ॥੩੪॥
ह्रिदै ग्रंथ के बाढबे ते डराउ ॥३४॥

आणि जर मी संपूर्ण कथा एका टोकापासून दुसऱ्या टोकापर्यंत वर्णन केली तर मला भीती वाटते की ते पुस्तक खूप मोठे होईल.34.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपाई

ਕਰਿ ਜਗ ਮੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਅਖਾਰਾ ॥
करि जग मो इह भाति अखारा ॥

जगात अशा प्रकारची अराजकता निर्माण करणे

ਨਵਮ ਵਤਾਰ ਬਿਸਨ ਇਮ ਧਾਰਾ ॥
नवम वतार बिसन इम धारा ॥

अशाप्रकारे विष्णू नवव्यांदा प्रगट झाले ते अद्भुत नाटक साकारण्यासाठी.

ਅਬ ਬਰਨੋ ਦਸਮੋ ਅਵਤਾਰਾ ॥
अब बरनो दसमो अवतारा ॥

आता (मी) दहाव्या अवताराचे वर्णन करा

ਸੰਤ ਜਨਾ ਕਾ ਪ੍ਰਾਨ ਅਧਾਰਾ ॥੩੫॥
संत जना का प्रान अधारा ॥३५॥

आता मी दहाव्या अवताराचे वर्णन करतो, जो संतांच्या जीवन-श्वासाचा आधार आहे.35.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕੇ ਨਵਮੋ ਅਵਤਾਰ ਪਰਸਰਾਮ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੯॥
इति स्री बचित्र नाटके नवमो अवतार परसराम समापतम सतु सुभम सतु ॥९॥

बचित्तर नाटकातील परशुरामाच्या नवव्या अवताराच्या वर्णनाचा शेवट.9.

ਅਥ ਬ੍ਰਹਮਾ ਅਵਤਾਰ ਕਥਨੰ ॥
अथ ब्रहमा अवतार कथनं ॥

आता ब्रह्म अवताराचे वर्णन सुरू होते:

ਸ੍ਰੀ ਭਗਉਤੀ ਜੀ ਸਹਾਇ ॥
स्री भगउती जी सहाइ ॥

श्री भगौती जी (आद्य भगवान) सहाय्यक होऊ द्या.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपाई

ਅਬ ਉਚਰੋ ਮੈ ਕਥਾ ਚਿਰਾਨੀ ॥
अब उचरो मै कथा चिरानी ॥

आता मी (एक) जुनी गोष्ट मांडतो

ਜਿਮ ਉਪਜ੍ਯੋ ਬ੍ਰਹਮਾ ਸੁਰ ਗਿਆਨੀ ॥
जिम उपज्यो ब्रहमा सुर गिआनी ॥

आता मी त्या प्राचीन कथेचे वर्णन करतो की ज्ञानी ब्रह्म ब्रॉन कसे होते.

ਚਤੁਰਾਨਨ ਅਘ ਓਘਨ ਹਰਤਾ ॥
चतुरानन अघ ओघन हरता ॥

(जे आहे) चतुर्मुखी, पाप-मृग

ਉਪਜ੍ਯੋ ਸਕਲ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਕੋ ਕਰਤਾ ॥੧॥
उपज्यो सकल स्रिसटि को करता ॥१॥

चतुर्मुखी ब्रह्मदेव पापांचा नाश करणारे आणि सर्व विश्वाचा निर्माता म्हणून जन्मले.1.

ਜਬ ਜਬ ਬੇਦ ਨਾਸ ਹੋਇ ਜਾਹੀ ॥
जब जब बेद नास होइ जाही ॥

जेव्हा वेद नष्ट होतात,

ਤਬ ਤਬ ਪੁਨਿ ਬ੍ਰਹਮਾ ਪ੍ਰਗਟਾਹੀ ॥
तब तब पुनि ब्रहमा प्रगटाही ॥

जेव्हा जेव्हा वेदांचे ज्ञान नष्ट होते तेव्हा ब्रह्म प्रकट होते.

ਤਾ ਤੇ ਬਿਸਨ ਬ੍ਰਹਮ ਬਪੁ ਧਰਾ ॥
ता ते बिसन ब्रहम बपु धरा ॥

त्यामुळे विष्णू ब्रह्माचे रूप धारण करतो

ਚਤੁਰਾਨਨ ਕਰ ਜਗਤ ਉਚਰਾ ॥੨॥
चतुरानन कर जगत उचरा ॥२॥

या हेतूने विष्णूने ब्रह्मस्वरूप प्रकट केले आणि ते जगात चतुरानन (चतुर्मुखी) म्हणून ओळखले गेले.2.

ਜਬ ਹੀ ਬਿਸਨ ਬ੍ਰਹਮ ਬਪੁ ਧਰਾ ॥
जब ही बिसन ब्रहम बपु धरा ॥

विष्णूने ब्रह्माचे रूप धारण करताच,

ਤਬ ਸਬ ਬੇਦ ਪ੍ਰਚੁਰ ਜਗਿ ਕਰਾ ॥
तब सब बेद प्रचुर जगि करा ॥

जेव्हा विष्णू ब्रह्माच्या रूपात प्रकट झाले तेव्हा त्यांनी वेदांच्या सिद्धांतांचा जगात प्रचार केला.

ਸਾਸਤ੍ਰ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤ ਸਕਲ ਬਨਾਏ ॥
सासत्र सिंम्रित सकल बनाए ॥

सर्व शास्त्रे आणि स्मृती निर्माण केल्या

ਜੀਵ ਜਗਤ ਕੇ ਪੰਥਿ ਲਗਾਏ ॥੩॥
जीव जगत के पंथि लगाए ॥३॥

त्यांनी शास्त्रे, स्मृती रचल्या आणि जगाच्या जीवांना जीवन-शिस्त दिली.

ਜੇ ਜੇ ਹੁਤੇ ਅਘਨ ਕੇ ਕਰਤਾ ॥
जे जे हुते अघन के करता ॥

जे कोणत्याही पापासाठी दोषी होते,

ਤੇ ਤੇ ਭਏ ਪਾਪ ਤੇ ਹਰਤਾ ॥
ते ते भए पाप ते हरता ॥

ज्ञान मिळाल्यावर जे लोक पापकर्म करायला तिथे होते. वेदांपासून ते पाप दूर करणारे ठरले.

ਪਾਪ ਕਰਮੁ ਕਹ ਪ੍ਰਗਟਿ ਦਿਖਾਏ ॥
पाप करमु कह प्रगटि दिखाए ॥

(कारण ब्रह्मदेवाने) पाप-कर्म प्रकट स्वरूपात सांगितले

ਧਰਮ ਕਰਮ ਸਬ ਜੀਵ ਚਲਾਏ ॥੪॥
धरम करम सब जीव चलाए ॥४॥

पापी कृत्ये समजावून सांगितली गेली आणि सर्व प्राणी धर्माच्या कर्मांमध्ये लीन झाले (धार्मिकता).4.

ਇਹ ਬਿਧਿ ਭਯੋ ਬ੍ਰਹਮ ਅਵਤਾਰਾ ॥
इह बिधि भयो ब्रहम अवतारा ॥

अशा प्रकारे ब्रह्मदेवाचा अवतार झाला

ਸਬ ਪਾਪਨ ਕੋ ਮੇਟਨਹਾਰਾ ॥
सब पापन को मेटनहारा ॥

अशा प्रकारे, ब्रह्म अवतार प्रकट झाला, जो सर्व पापे दूर करणारा आहे.

ਪ੍ਰਜਾ ਲੋਕੁ ਸਬ ਪੰਥ ਚਲਾਏ ॥
प्रजा लोकु सब पंथ चलाए ॥

प्रजामधील सर्व लोकांना धर्माच्या मार्गावर मार्गदर्शन केले

ਪਾਪ ਕਰਮ ਤੇ ਸਬੈ ਹਟਾਏ ॥੫॥
पाप करम ते सबै हटाए ॥५॥

सर्व प्रजा धर्माच्या मार्गाने जाऊ लागली आणि पापी कृत्यांचा त्याग केला.5.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

डोहरा

ਇਹ ਬਿਧਿ ਪ੍ਰਜਾ ਪਵਿਤ੍ਰ ਕਰ ਧਰਿਯੋ ਬ੍ਰਹਮ ਅਵਤਾਰ ॥
इह बिधि प्रजा पवित्र कर धरियो ब्रहम अवतार ॥

अशा प्रकारे प्रजेच्या शुद्धीसाठी ब्रह्म अवतार प्रकट झाला

ਧਰਮ ਕਰਮ ਲਾਗੇ ਸਬੈ ਪਾਪ ਕਰਮ ਕਹ ਡਾਰਿ ॥੬॥
धरम करम लागे सबै पाप करम कह डारि ॥६॥

आणि सर्व प्राणी पापी कर्म सोडून सत्कर्म करू लागले.6.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपाई

ਦਸਮ ਅਵਤਾਰ ਬਿਸਨ ਕੋ ਬ੍ਰਹਮਾ ॥
दसम अवतार बिसन को ब्रहमा ॥

विष्णूचा दहावा अवतार ब्रह्मा आहे

ਧਰਿਯੋ ਜਗਤਿ ਭੀਤਰਿ ਸੁਭ ਕਰਮਾ ॥
धरियो जगति भीतरि सुभ करमा ॥

विष्णूचा दहावा अवतार ब्रह्मा आहे, ज्याने जगात धार्मिक कृती स्थापित केल्या.