श्री दसाम ग्रंथ

पान - 654


ਕਿ ਦਿਖਿਓਤ ਰਾਜਾ ॥੨੨੮॥
कि दिखिओत राजा ॥२२८॥

तो दत्तला सर्व सिद्धींनी सजलेला, सर्वोच्च बुद्धीचा राजा वाटत होता.228.

ਕਿ ਆਲੋਕ ਕਰਮੰ ॥
कि आलोक करमं ॥

(तो) अविश्वसनीय कृत्यांचा,

ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਪਰਮੰ ॥
कि सरबत्र परमं ॥

सर्व धर्मांचे,

ਕਿ ਆਜਿਤ ਭੂਪੰ ॥
कि आजित भूपं ॥

एक अजिंक्य राजा आहे

ਕਿ ਰਤੇਸ ਰੂਪੰ ॥੨੨੯॥
कि रतेस रूपं ॥२२९॥

तो राजा अजिंक्य, प्रतिष्ठित, शोभिवंत आणि सर्व धर्मांचा आदर करणारा होता.२२९.

ਕਿ ਆਜਾਨ ਬਾਹ ॥
कि आजान बाह ॥

(त्याचे) गुडघ्यापर्यंत लांब हात आहेत,

ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਸਾਹ ॥
कि सरबत्र साह ॥

सर्वांचा राजा आहे,

ਕਿ ਧਰਮੰ ਸਰੂਪੰ ॥
कि धरमं सरूपं ॥

धर्माचे रूप आहे,

ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਭੂਪੰ ॥੨੩੦॥
कि सरबत्र भूपं ॥२३०॥

तो लांब-सशस्त्र राजा पुण्यवान होता आणि त्याच्या सर्व प्रजेची काळजी घेत होता.230.

ਕਿ ਸਾਹਾਨ ਸਾਹੰ ॥
कि साहान साहं ॥

(तो) राजांचा राजा आहे,

ਕਿ ਆਜਾਨੁ ਬਾਹੰ ॥
कि आजानु बाहं ॥

गुडघ्यापर्यंत लांब हात आहेत,

ਕਿ ਜੋਗੇਾਂਦ੍ਰ ਗਾਮੀ ॥
कि जोगेांद्र गामी ॥

शिवासाठी प्रवेशयोग्य ('जोगेंद्र'),

ਕਿ ਧਰਮੇਾਂਦ੍ਰ ਧਾਮੀ ॥੨੩੧॥
कि धरमेांद्र धामी ॥२३१॥

तो लांब शस्त्रधारी राजा एक महान सार्वभौम, महान योगी आणि धर्माचा सम्राट होता.231.

ਕਿ ਰੁਦ੍ਰਾਰਿ ਰੂਪੰ ॥
कि रुद्रारि रूपं ॥

कामदेव ('रुद्रारी') च्या रूपात कोण आहे,

ਕਿ ਭੂਪਾਨ ਭੂਪੰ ॥
कि भूपान भूपं ॥

तो राजांचा राजा रुद्राच्या आकृती सारखा होता

ਕਿ ਆਦਗ ਜੋਗੰ ॥
कि आदग जोगं ॥

जलाली लायक आहे,

ਕਿ ਤਿਆਗੰਤ ਸੋਗੰ ॥੨੩੨॥
कि तिआगंत सोगं ॥२३२॥

तो चिंतामुक्त होऊन योगामध्ये लीन राहिला.232.

ਮਧੁਭਾਰ ਛੰਦ ॥
मधुभार छंद ॥

मधुभार श्लोक

ਬਿਮੋਹਿਯੋਤ ਦੇਖੀ ॥
बिमोहियोत देखी ॥

(ज्याकडे जग) मोहित दिसते,

ਕਿ ਰਾਵਲ ਭੇਖੀ ॥
कि रावल भेखी ॥

योगाच्या वेषात आहे,

ਕਿ ਸੰਨ੍ਯਾਸ ਰਾਜਾ ॥
कि संन्यास राजा ॥

संन्यासाचा राजा आहे,

ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਸਾਜਾ ॥੨੩੩॥
कि सरबत्र साजा ॥२३३॥

रावलांच्या वेषात असलेला, संन्याशांचा राजा आणि सर्वांसाठी आदरणीय असलेला योगींचा राजा दत्त त्याला पाहून त्याच्यावर मोहित झाला.२३३.

ਕਿ ਸੰਭਾਲ ਦੇਖਾ ॥
कि संभाल देखा ॥

कोण पाहण्याची काळजी घेते

ਕਿ ਸੁਧ ਚੰਦ੍ਰ ਪੇਖਾ ॥
कि सुध चंद्र पेखा ॥

शुद्ध चंद्रासारखा दिसतो,

ਕਿ ਪਾਵਿਤ੍ਰ ਕਰਮੰ ॥
कि पावित्र करमं ॥

पुण्य कर्माचे आहे,

ਕਿ ਸੰਨਿਆਸ ਧਰਮੰ ॥੨੩੪॥
कि संनिआस धरमं ॥२३४॥

त्याने त्याला शुद्ध चंद्रासारखे पाहिले आणि त्याला असे आढळले की त्याची कृती निष्कलंक आणि योगानुसार होती.234.

ਕਿ ਸੰਨਿਆਸ ਭੇਖੀ ॥
कि संनिआस भेखी ॥

जो संन्यास शोधत आहे,

ਕਿ ਆਧਰਮ ਦ੍ਵੈਖੀ ॥
कि आधरम द्वैखी ॥

अधर्म द्वैतवादी आहे,

ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਗਾਮੀ ॥
कि सरबत्र गामी ॥

सर्व ठिकाणे (ज्यापर्यंत) पोहोचतात,

ਕਿ ਧਰਮੇਸ ਧਾਮੀ ॥੨੩੫॥
कि धरमेस धामी ॥२३५॥

तो संन्यासी राजा दुष्टतेचा नाश करणारा होता, तो आपल्या राज्यात सर्वत्र फिरला आणि धर्माचे निवासस्थान होता.235.

ਕਿ ਆਛਿਜ ਜੋਗੰ ॥
कि आछिज जोगं ॥

जो अतुलनीय बलवान आहे,

ਕਿ ਆਗੰਮ ਲੋਗੰ ॥
कि आगंम लोगं ॥

लोकांच्या आवाक्याबाहेर आहे.

ਕਿ ਲੰਗੋਟ ਬੰਧੰ ॥
कि लंगोट बंधं ॥

कंबर बांधणार आहे,

ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਮੰਧੰ ॥੨੩੬॥
कि सरबत्र मंधं ॥२३६॥

त्याचा योग अविनाशी होता आणि कंबरेचे वस्त्र परिधान करून तो आपल्या राज्यात सर्वत्र फिरला.236.

ਕਿ ਆਛਿਜ ਕਰਮਾ ॥
कि आछिज करमा ॥

जो अखंड कर्माचा आहे,

ਕਿ ਆਲੋਕ ਧਰਮਾ ॥
कि आलोक धरमा ॥

त्याची कृती आणि कर्तव्ये उल्लेखनीय होती आणि क्षय होऊ शकत नाही

ਕਿ ਆਦੇਸ ਕਰਤਾ ॥
कि आदेस करता ॥

ऑर्डर करणे आहे,

ਕਿ ਸੰਨ੍ਯਾਸ ਸਰਤਾ ॥੨੩੭॥
कि संन्यास सरता ॥२३७॥

तो सर्वांचा सेनापती होता आणि संन्यासाच्या प्रवाहासारखा होता.237.

ਕਿ ਅਗਿਆਨ ਹੰਤਾ ॥
कि अगिआन हंता ॥

अज्ञानाचा नाश करणारा कोण आहे,

ਕਿ ਪਾਰੰਗ ਗੰਤਾ ॥
कि पारंग गंता ॥

(जगाच्या) पलीकडे जाणणारा आहे,

ਕਿ ਆਧਰਮ ਹੰਤਾ ॥
कि आधरम हंता ॥

तो अधर्माचा नाश करणारा आहे

ਕਿ ਸੰਨ੍ਯਾਸ ਭਕਤਾ ॥੨੩੮॥
कि संन्यास भकता ॥२३८॥

तो अज्ञानाचा नाश करणारा, शास्त्रात निपुण, अधर्माचा नाश करणारा आणि संन्याशांचा भक्त होता.238.

ਕਿ ਖੰਕਾਲ ਦਾਸੰ ॥
कि खंकाल दासं ॥

जो खंकाळ (भैरो) चा सेवक आहे.

ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਭਾਸੰ ॥
कि सरबत्र भासं ॥

एकंदरीत भासडा (दिसतो),

ਕਿ ਸੰਨ੍ਯਾਸ ਰਾਜੰ ॥
कि संन्यास राजं ॥

संन्यासाचा राजा आहे,

ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਸਾਜੰ ॥੨੩੯॥
कि सरबत्र साजं ॥२३९॥

तो परमेश्वराचा सेवक होता, तो त्याच्या प्रजेला सर्वत्र जाणवत होता, तो संन्यासी राजा होता आणि तो सर्व विद्यांनी शोभला होता.239.

ਕਿ ਪਾਰੰਗ ਗੰਤਾ ॥
कि पारंग गंता ॥

(जग) पलीकडे कोण जाणतो,

ਕਿ ਆਧਰਮ ਹੰਤਾ ॥
कि आधरम हंता ॥

अधर्माचा नाश करणारा,

ਕਿ ਸੰਨਿਆਸ ਭਕਤਾ ॥
कि संनिआस भकता ॥

तो संन्याशांचा भक्त आहे

ਕਿ ਸਾਜੋਜ ਮੁਕਤਾ ॥੨੪੦॥
कि साजोज मुकता ॥२४०॥

तो अधर्माचा नाश करणारा, संन्यास मार्गाचा भक्त, जीवनमुक्त (जगताना मुक्ती) करणारा आणि सर्व विद्यांमध्ये कुशल होता.240.

ਕਿ ਆਸਕਤ ਕਰਮੰ ॥
कि आसकत करमं ॥

जो कर्मांमध्ये लीन असतो,

ਕਿ ਅਬਿਯਕਤ ਧਰਮੰ ॥
कि अबियकत धरमं ॥

तो सत्कर्मात गढून गेला होता, अनासक्त योगी होता

ਕਿ ਅਤੇਵ ਜੋਗੀ ॥
कि अतेव जोगी ॥

उच्च पदाचा योगी,

ਕਿ ਅੰਗੰ ਅਰੋਗੀ ॥੨੪੧॥
कि अंगं अरोगी ॥२४१॥

तो योगविरहित अव्यक्त धर्मासारखा होता, त्याचे अंग निरोगी होते.241.

ਕਿ ਸੁਧੰ ਸੁਰੋਸੰ ॥
कि सुधं सुरोसं ॥

जो शुद्ध रागाचा आहे,

ਨ ਨੈਕੁ ਅੰਗ ਰੋਸੰ ॥
न नैकु अंग रोसं ॥

तो कधीच रागात नव्हता, अगदी किंचितही

ਨ ਕੁਕਰਮ ਕਰਤਾ ॥
न कुकरम करता ॥

नॉन-क्रिमिलेअर

ਕਿ ਧਰਮੰ ਸੁ ਸਰਤਾ ॥੨੪੨॥
कि धरमं सु सरता ॥२४२॥

त्याला कोणत्याही दुर्गुणाचा स्पर्श झाला नाही आणि तो कधीही धर्माच्या नदीसारखा वाहत गेला.242.

ਕਿ ਜੋਗਾਧਿਕਾਰੀ ॥
कि जोगाधिकारी ॥

योग अधिकारी कोण आहे,

ਕਿ ਸੰਨ੍ਯਾਸ ਧਾਰੀ ॥
कि संन्यास धारी ॥

त्यांनी संन्यास ग्रहण केला आणि योगाचा सर्वोच्च अधिकारी होता

ਕਿ ਬ੍ਰਹਮੰ ਸੁ ਭਗਤਾ ॥
कि ब्रहमं सु भगता ॥

जगाचा निर्माता

ਕਿ ਆਰੰਭ ਜਗਤਾ ॥੨੪੩॥
कि आरंभ जगता ॥२४३॥

तो ब्रह्माचा भक्त होता, जगाचा जन्मकर्ता होता.243.

ਕਿ ਜਾਟਾਨ ਜੂਟੰ ॥
कि जाटान जूटं ॥

वेणींचा बंडल कोण आहे,

ਕਿ ਨਿਧਿਆਨ ਛੂਟੰ ॥
कि निधिआन छूटं ॥

मॅट केलेले कुलूप घातलेल्या त्या राजाने सर्व साहित्याचे भांडार सोडून दिले होते

ਕਿ ਅਬਿਯਕਤ ਅੰਗੰ ॥
कि अबियकत अंगं ॥

शरीरहीन

ਕਿ ਕੈ ਪਾਨ ਭੰਗੰ ॥੨੪੪॥
कि कै पान भंगं ॥२४४॥

आणि त्याने कंबरेला कापड घातले.24.

ਕਿ ਸੰਨ੍ਯਾਸ ਕਰਮੀ ॥
कि संन्यास करमी ॥

जो संन्यास कर्म करतो,

ਕਿ ਰਾਵਲ ਧਰਮੀ ॥
कि रावल धरमी ॥

त्यांनी संन्याशाची कृती करून रावल धर्म स्वीकारला

ਕਿ ਤ੍ਰਿਕਾਲ ਕੁਸਲੀ ॥
कि त्रिकाल कुसली ॥

तिन्ही वेळा आनंदी निवासी

ਕਿ ਕਾਮਾਦਿ ਦੁਸਲੀ ॥੨੪੫॥
कि कामादि दुसली ॥२४५॥

तो सदैव आनंदात राहिला आणि वासना इत्यादींचा नाश करणारा होता.245.

ਕਿ ਡਾਮਾਰ ਬਾਜੈ ॥
कि डामार बाजै ॥

ज्याच्या ढोल-ताशासह

ਕਿ ਸਬ ਪਾਪ ਭਾਜੈ ॥
कि सब पाप भाजै ॥

टॅबर्स वाजवले जात होते, जे ऐकून सर्व पापे पळून गेली होती