श्री दसाम ग्रंथ

पान - 252


ਕਛੰ ਕਛੇ ॥੪੯੬॥
कछं कछे ॥४९६॥

बाण राक्षसांमध्ये घुसत आहेत आणि योद्धे चिरडले जात आहेत.496.

ਘੁਮੇ ਬ੍ਰਣੰ ॥
घुमे ब्रणं ॥

घायल घुमेरी खातात

ਭ੍ਰਮੇ ਰਣੰ ॥
भ्रमे रणं ॥

जखमी योद्धे रणांगणात भटकत आहेत आणि रडत आहेत

ਲਜੰ ਫਸੇ ॥
लजं फसे ॥

लॉज मारले जातात

ਕਟੰ ਕਸੇ ॥੪੯੭॥
कटं कसे ॥४९७॥

त्यांना अडकवण्यात, कमरबंद करण्यात लाज वाटते.497.

ਧੁਕੇ ਧਕੰ ॥
धुके धकं ॥

ढकलले आणि ढकलले.

ਟੁਕੇ ਟਕੰ ॥
टुके टकं ॥

tacks सह जडलेले आहेत.

ਛੁਟੇ ਸਰੰ ॥
छुटे सरं ॥

बाण चालतात

ਰੁਕੇ ਦਿਸੰ ॥੪੯੮॥
रुके दिसं ॥४९८॥

हृदयाची धडधड सुरूच आहे, बाण अधूनमधून सोडले जात आहेत आणि दिशांना अडथळा येत आहे.498.

ਛਪੈ ਛੰਦ ॥
छपै छंद ॥

छपाई श्लोक

ਇਕ ਇਕ ਆਰੁਹੇ ਇਕ ਇਕਨ ਕਹ ਤਕੈ ॥
इक इक आरुहे इक इकन कह तकै ॥

एकमेकावर बाजी मारणारे योद्धे एकेक करून येत आहेत आणि एकमेकांकडे बघत आहेत

ਇਕ ਇਕ ਲੈ ਚਲੈ ਇਕ ਕਹ ਇਕ ਉਚਕੈ ॥
इक इक लै चलै इक कह इक उचकै ॥

ते प्रत्येकाच्या बरोबरीने फिरत आहेत आणि प्रत्येकाला चकित करत आहेत

ਇਕ ਇਕ ਸਰ ਬਰਖ ਇਕ ਧਨ ਕਰਖ ਰੋਸ ਭਰ ॥
इक इक सर बरख इक धन करख रोस भर ॥

एकीकडे ते बाण सोडत आहेत आणि दुसरीकडे रागाने धनुष्य ओढत आहेत

ਇਕ ਇਕ ਤਰਫੰਤ ਇਕ ਭਵ ਸਿੰਧ ਗਏ ਤਰਿ ॥
इक इक तरफंत इक भव सिंध गए तरि ॥

एकीकडे लढवय्ये लिहित आहेत, तर दुसरीकडे मृत लोक महासागर पार करत आहेत.

ਰਣਿ ਇਕ ਇਕ ਸਾਵੰਤ ਭਿੜੈਂ ਇਕ ਇਕ ਹੁਐ ਬਿਝੜੇ ॥
रणि इक इक सावंत भिड़ैं इक इक हुऐ बिझड़े ॥

एकमेकावर श्रेष्ठ असलेले योद्धे लढले आणि मरण पावले

ਨਰ ਇਕ ਅਨਿਕ ਸਸਤ੍ਰਣ ਭਿੜੇ ਇਕ ਇਕ ਅਵਝੜ ਝੜੇ ॥੪੯੯॥
नर इक अनिक ससत्रण भिड़े इक इक अवझड़ झड़े ॥४९९॥

सर्व योद्धे सारखेच आहेत, पण शस्त्रे पुष्कळ आहेत आणि ही शस्त्रे सैनिकांवर पावसाप्रमाणे प्रहार करतात.499.

ਇਕ ਜੂਝ ਭਟ ਗਿਰੈਂ ਇਕ ਬਬਕੰਤ ਮਧ ਰਣ ॥
इक जूझ भट गिरैं इक बबकंत मध रण ॥

एकीकडे योद्धे पडले आहेत आणि दुसरीकडे ते ओरडत आहेत

ਇਕ ਦੇਵਪੁਰ ਬਸੈ ਇਕ ਭਜ ਚਲਤ ਖਾਇ ਬ੍ਰਣ ॥
इक देवपुर बसै इक भज चलत खाइ ब्रण ॥

एकीकडे ते देवांच्या नगरात शिरले आणि दुसरीकडे जखमी होऊन ते निघून गेले

ਇਕ ਜੁਝ ਉਝੜੇ ਇਕ ਮੁਕਤੰਤ ਬਾਨ ਕਸਿ ॥
इक जुझ उझड़े इक मुकतंत बान कसि ॥

काही जण युद्धात खंबीरपणे लढत आहेत तर दुसऱ्या बाजूला झाडासारखे चिरून खाली पडत आहेत

ਇਕ ਅਨਿਕ ਬ੍ਰਣ ਝਲੈਂ ਇਕ ਮੁਕਤੰਤ ਬਾਨ ਕਸਿ ॥
इक अनिक ब्रण झलैं इक मुकतंत बान कसि ॥

एकीकडे अनेक जखमी सहन केले जात आहेत तर दुसरीकडे पूर्ण ताकदीने बाण सोडले जात आहेत

ਰਣ ਭੂੰਮ ਘੂਮ ਸਾਵੰਤ ਮੰਡੈ ਦੀਰਘੁ ਕਾਇ ਲਛਮਣ ਪ੍ਰਬਲ ॥
रण भूंम घूम सावंत मंडै दीरघु काइ लछमण प्रबल ॥

दिराघकाय आणि लक्ष्मण यांनी जखमी होऊन रणांगणात अशी परिस्थिती निर्माण केली आहे.

ਥਿਰ ਰਹੇ ਬ੍ਰਿਛ ਉਪਵਨ ਕਿਧੋ ਉਤਰ ਦਿਸ ਦੁਐ ਅਚਲ ॥੫੦੦॥
थिर रहे ब्रिछ उपवन किधो उतर दिस दुऐ अचल ॥५००॥

जणू ते जंगलातील मोठे वृक्ष आहेत किंवा उत्तरेकडील शाश्वत आणि अचल ध्रुव-तारे आहेत.500.

ਅਜਬਾ ਛੰਦ ॥
अजबा छंद ॥

अजबा श्लोक

ਜੁਟੇ ਬੀਰੰ ॥
जुटे बीरं ॥

(दोन्ही बिअर बांधलेले आहेत,

ਛੁਟੇ ਤੀਰੰ ॥
छुटे तीरं ॥

बाण निघतात

ਢੁਕੀ ਢਾਲੰ ॥
ढुकी ढालं ॥

आणि ढाल झाकलेले आहेत (वारांनी).

ਕ੍ਰੋਹੇ ਕਾਲੰ ॥੫੦੧॥
क्रोहे कालं ॥५०१॥

योद्धे लढले, बाण सोडले गेले, ढाल ठोठावले गेले आणि मृत्यूसारखे योद्धे संतप्त झाले.501.

ਢੰਕੇ ਢੋਲੰ ॥
ढंके ढोलं ॥

ढोल-ताशे वाजवले जातात.

ਬੰਕੇ ਬੋਲੰ ॥
बंके बोलं ॥

ते रागात बोलतात.

ਕਛੇ ਸਸਤ੍ਰੰ ॥
कछे ससत्रं ॥

शस्त्रे फॅब आहेत.

ਅਛੇ ਅਸਤ੍ਰੰ ॥੫੦੨॥
अछे असत्रं ॥५०२॥

ढोल वाजले, तलवारीचे वार ऐकू आले आणि शस्त्रे आणि बाण मारले गेले.502.

ਕ੍ਰੋਧੰ ਗਲਿਤੰ ॥
क्रोधं गलितं ॥

ते राग पीत आहेत.

ਬੋਧੰ ਦਲਿਤੰ ॥
बोधं दलितं ॥

देहभान सोडून.

ਗਜੈ ਵੀਰੰ ॥
गजै वीरं ॥

योद्धे गर्जतात.

ਤਜੈ ਤੀਰੰ ॥੫੦੩॥
तजै तीरं ॥५०३॥

अत्यंत क्रोधित आणि मोठ्या समजूतदारपणाने, सैन्ये शिंपली जात आहेत, योद्धे गडगडत आहेत आणि बाणांचा वर्षाव करत आहेत.503.

ਰਤੇ ਨੈਣੰ ॥
रते नैणं ॥

डोळे लाल आहेत.

ਮਤੇ ਬੈਣੰ ॥
मते बैणं ॥

ते गमतीने बोलतात.

ਲੁਝੈ ਸੂਰੰ ॥
लुझै सूरं ॥

योद्धा लढतात.

ਸੁਝੈ ਹੂਰੰ ॥੫੦੪॥
सुझै हूरं ॥५०४॥

लाल डोळे असलेले योद्धे ओरडत आहेत, दारूच्या नशेत ते लढत आहेत आणि स्वर्गीय मुली त्यांच्याकडे पाहत आहेत.504.

ਲਗੈਂ ਤੀਰੰ ॥
लगैं तीरं ॥

काहींना बाण वाटतात.

ਭਗੈਂ ਵੀਰੰ ॥
भगैं वीरं ॥

(अनेक योद्धे) पळून जातात.

ਰੋਸੰ ਰੁਝੈ ॥
रोसं रुझै ॥

(अनेक) रागावण्यात व्यस्त आहेत.

ਅਸਤ੍ਰੰ ਜੁਝੈ ॥੫੦੫॥
असत्रं जुझै ॥५०५॥

बाणांनी भोसकून, योद्धे पळून जात आहेत आणि (काही) अत्यंत क्रोधित होऊन शस्त्रे घेऊन लढत आहेत.505.

ਝੁਮੇ ਸੂਰੰ ॥
झुमे सूरं ॥

योद्धे झुलत आहेत.

ਘੁਮੇ ਹੂਰੰ ॥
घुमे हूरं ॥

हुरे फिरत आहेत.

ਚਕੈਂ ਚਾਰੰ ॥
चकैं चारं ॥

ते चौथी बाजू पाहतात.

ਬਕੈਂ ਮਾਰੰ ॥੫੦੬॥
बकैं मारं ॥५०६॥

योद्धे डोलत आहेत आणि स्वर्गीय नराधम भटकत असताना त्यांच्याकडे पाहत आहेत आणि त्यांच्या ‘किल, किल’.506 च्या घोषणा ऐकून आश्चर्यचकित होत आहेत.

ਭਿਦੇ ਬਰਮੰ ॥
भिदे बरमं ॥

चिलखत तुटलेली आहे.