श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1155


ਜੇ ਤਰੁਨੀ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਨਿਹਾਰਈ ॥
जे तरुनी न्रिप सुत की प्रभा निहारई ॥

ज्या स्त्रीने राजाच्या मुलाचे सौंदर्य पाहिले,

ਲੋਕ ਲਾਜ ਤਜਿ ਤਨ ਮਨ ਧਨ ਕਹ ਵਾਰਈ ॥
लोक लाज तजि तन मन धन कह वारई ॥

ती लोकांची लॉज सोडायची, तन, मन आणि धनाचा त्याग करायची.

ਬਿਰਹ ਬਾਨ ਤਨ ਬਿਧੀ ਮੁਗਧ ਹ੍ਵੈ ਝੂਲਹੀਂ ॥
बिरह बान तन बिधी मुगध ह्वै झूलहीं ॥

बिरहोनच्या बाणांनी ते भोसकले जायचे आणि डोलायचे

ਹੋ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਪਤਿ ਸੁਤ ਕੀ ਸਭ ਸੁਧ ਭੂਲਹੀਂ ॥੨॥
हो मात पिता पति सुत की सभ सुध भूलहीं ॥२॥

आणि आई, वडील, पती आणि मुलगा हे सर्व रूप विसरून गेले. 2.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਛੇਮ ਕਰਨ ਇਕ ਸਾਹੁ ਕੀ ਸੁਤਾ ਰਹੈ ਸੁਕੁਮਾਰਿ ॥
छेम करन इक साहु की सुता रहै सुकुमारि ॥

छेम करण नावाच्या शहाची कोमल मुलगी (तेथे) राहत होती.

ਉਰਝਿ ਰਹੀ ਮਨ ਮੈ ਘਨੀ ਨਿਰਖਤ ਰਾਜ ਦੁਲਾਰਿ ॥੩॥
उरझि रही मन मै घनी निरखत राज दुलारि ॥३॥

(त्याला) पाहून राजकुमार खूप गोंधळला. (अर्थ मोहित झाला) ३.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਸ੍ਵਰਨਿ ਮੰਜਰੀ ਅਟਕੀ ਕੁਅਰ ਨਿਹਾਰਿ ਕਰਿ ॥
स्वरनि मंजरी अटकी कुअर निहारि करि ॥

कुंवरला पाहून स्वरण मंजरी मंत्रमुग्ध झाले.

ਰੁਕਮ ਮੰਜਰੀ ਸਹਚਰਿ ਲਈ ਹਕਾਰਿ ਕਰਿ ॥
रुकम मंजरी सहचरि लई हकारि करि ॥

(त्याने) रुकुम मंजरी नावाच्या सखीला बोलावले.

ਨਿਜੁ ਮਨ ਕੋ ਤਿਹ ਭੇਦ ਸਕਲ ਸਮਝਾਇ ਕੈ ॥
निजु मन को तिह भेद सकल समझाइ कै ॥

आपल्या मनाचे रहस्य त्याला सांगून

ਹੋ ਚਿਤ੍ਰ ਬਰਨ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤ ਪਹਿ ਦਈ ਪਠਾਇ ਕੈ ॥੪॥
हो चित्र बरन न्रिप सुत पहि दई पठाइ कै ॥४॥

ही प्रतिमा बरन नावाच्या राजाच्या मुलाला पाठवली होती. 4.

ਨਿਜ ਨਾਰੀ ਮੁਹਿ ਕਰਿਯੋ ਕੁਅਰ ਕਰੁ ਆਇ ਕਰਿ ॥
निज नारी मुहि करियो कुअर करु आइ करि ॥

(शहाच्या मुलीने पाठवले) अरे कुंवरजी! चल मला तुझी बायको बनव

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਸੌ ਭਜੋ ਪਰਮ ਸੁਖ ਪਾਇ ਕਰਿ ॥
भाति भाति सौ भजो परम सुख पाइ करि ॥

आणि एकमेकांचा सहवास (माझ्याशी) करून परम सुख प्राप्त करा.

ਭੂਪ ਤਿਲਕ ਕੀ ਕਾਨਿ ਨ ਚਿਤ ਮਹਿ ਕੀਜਿਯੈ ॥
भूप तिलक की कानि न चित महि कीजियै ॥

राजा टिळकांच्या मनाची पर्वा करू नका

ਹੋ ਮਨਸਾ ਪੂਰਨ ਮੋਰਿ ਸਜਨ ਕਰਿ ਦੀਜਿਯੈ ॥੫॥
हो मनसा पूरन मोरि सजन करि दीजियै ॥५॥

आणि अरे यार! माझ्या मनाची इच्छा पूर्ण कर. ५.

ਕੁਅਰ ਬਾਚ ॥
कुअर बाच ॥

कुंवर म्हणाले:

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਇਕ ਠਾ ਸੁਨੇ ਅਨੂਪਮ ਹਯ ਹੈ ॥
इक ठा सुने अनूपम हय है ॥

(मी) ऐकले आहे की एका ठिकाणी (दोन) अनुपम घोडे आहेत.

ਸੇਰ ਸਾਹਿ ਲੀਨੇ ਦ੍ਵੈ ਹੈ ਹੈ ॥
सेर साहि लीने द्वै है है ॥

(ते) दोन्ही घोडे शेरशाहने नेले आहेत.

ਰਾਹੁ ਸੁਰਾਹੁ ਨਾਮ ਹੈ ਤਿਨ ਕੇ ॥
राहु सुराहु नाम है तिन के ॥

राहु आणि सुराहू अशी त्यांची नावे आहेत

ਅੰਗ ਸੁਰੰਗ ਬਨੇ ਹੈ ਜਿਨ ਕੇ ॥੬॥
अंग सुरंग बने है जिन के ॥६॥

आणि त्यांचे अंग खूप सुंदर आहेत. 6.

ਜੌ ਤਾ ਤੇ ਦ੍ਵੈ ਹੈ ਹਰਿ ਲ੍ਯਾਵੈ ॥
जौ ता ते द्वै है हरि ल्यावै ॥

(तुम्ही) तेथून दोन्ही घोडे आणले तर

ਬਹੁਰਿ ਆਹਿ ਮੁਰਿ ਨਾਰਿ ਕਹਾਵੈ ॥
बहुरि आहि मुरि नारि कहावै ॥

(म्हणून) मग ये आणि माझ्या बायकोला बोलाव.

ਤਬ ਹਮ ਸੰਕ ਤ੍ਯਾਗ ਤੁਹਿ ਬਰਹੀ ॥
तब हम संक त्याग तुहि बरही ॥

मग मी तुझ्याशी लग्न करीन

ਭੂਪ ਤਿਲਕ ਕੀ ਕਾਨਿ ਨ ਕਰਹੀ ॥੭॥
भूप तिलक की कानि न करही ॥७॥

आणि मी राजा टिळकांची पर्वा करणार नाही.7.

ਸਾਹੁ ਸੁਤਾ ਜਬ ਯੌ ਸੁਨਿ ਪਾਵਾ ॥
साहु सुता जब यौ सुनि पावा ॥

शहा यांच्या मुलीने हे ऐकले

ਚੰਡਾਰਿਨਿ ਕੋ ਭੇਸ ਬਨਾਵਾ ॥
चंडारिनि को भेस बनावा ॥

म्हणून त्याने चुरी ('चांदरिणी') वेश धारण केला.

ਕਰ ਮੋ ਧਰਤ ਬੁਹਾਰੀ ਭਈ ॥
कर मो धरत बुहारी भई ॥

बुहारी हातात धरण्यासाठी

ਸੇਰ ਸਾਹਿ ਕੇ ਮਹਲਨ ਗਈ ॥੮॥
सेर साहि के महलन गई ॥८॥

आणि ती शेरशाहच्या महालात गेली. 8.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਹਜਰਤਿ ਕੇ ਘਰ ਮੋ ਧਸੀ ਐਸੋ ਭੇਸ ਬਨਾਇ ॥
हजरति के घर मो धसी ऐसो भेस बनाइ ॥

वेश धारण करून ती राजाच्या घरात शिरली.

ਰਾਹੁ ਸੁਰਾਹੁ ਜਹਾ ਹੁਤੇ ਤਹੀ ਪਹੂਚੀ ਜਾਇ ॥੯॥
राहु सुराहु जहा हुते तही पहूची जाइ ॥९॥

जिथे राहू आणि सुराहू (नावाचे घोडे) होते तिथे ती पोहोचली. ९.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਬੰਧੇ ਹੁਤੇ ਜਹ ਦ੍ਵੈ ਹੈ ਝਰੋਖਾ ਕੇ ਤਰੈ ॥
बंधे हुते जह द्वै है झरोखा के तरै ॥

जिथे दोन्ही घोडे खिडकीखाली बांधलेले होते

ਜਹਾ ਨ ਚੀਟੀ ਪਹੁਚੈ ਪਵਨ ਨ ਸੰਚਰੈ ॥
जहा न चीटी पहुचै पवन न संचरै ॥

आणि जिथे मुंगी पोहोचू शकत नाही आणि वारा वाहू शकत नाही,

ਤਹੀ ਤਰੁਨਿ ਇਹ ਭੇਸ ਪਹੂਚੀ ਜਾਇ ਕਰਿ ॥
तही तरुनि इह भेस पहूची जाइ करि ॥

या वेशात ही महिला तेथे पोहोचली.

ਹੋ ਅਰਧ ਰਾਤ੍ਰਿ ਭੇ ਛੋਰਾ ਬਾਜ ਬਨਾਇ ਕਰਿ ॥੧੦॥
हो अरध रात्रि भे छोरा बाज बनाइ करि ॥१०॥

मध्यरात्री घोडा सोडला. 10.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਛੋਰਿ ਅਗਾਰਿ ਪਛਾਰਿ ਉਤਾਰੀ ॥
छोरि अगारि पछारि उतारी ॥

त्याचा पुढचा आणि मागचा भाग उघडून उतरवण्यात आला

ਆਨਨ ਬਿਖੈ ਲਗਾਮੀ ਡਾਰੀ ॥
आनन बिखै लगामी डारी ॥

आणि लगाम तोंडात घातला.

ਹ੍ਵੈ ਅਸਵਾਰ ਚਾਬੁਕਿਕ ਮਾਰਿਸਿ ॥
ह्वै असवार चाबुकिक मारिसि ॥

स्वारी (त्याच्यावर) चाबकाने

ਸਾਹੁ ਝਰੋਖਾ ਭਏ ਨਿਕਾਰਿਸਿ ॥੧੧॥
साहु झरोखा भए निकारिसि ॥११॥

आणि शहा यांच्या खिडकीतून बाहेर काढले. 11.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਸਾਹ ਝੋਰੋਖਾ ਕੇ ਭਏ ਪਰੀ ਤੁਰੰਗ ਕੁਦਾਇ ॥
साह झोरोखा के भए परी तुरंग कुदाइ ॥

घोड्याने राजाच्या खिडकीतून उडी मारली

ਸੰਕਾ ਕਰੀ ਨ ਜਾਨ ਕੀ ਪਰੀ ਨਦੀ ਮੋ ਜਾਇ ॥੧੨॥
संका करी न जान की परी नदी मो जाइ ॥१२॥

आणि जीवाची पर्वा न करता ती नदीत गेली. 12.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਝਰਨਾ ਮਹਿ ਤੇ ਬਾਜਿ ਨਿਕਾਰਿਸਿ ॥
झरना महि ते बाजि निकारिसि ॥

घोड्याला खिडकीतून बाहेर काढले