श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1148


ਆਪੁ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਸੌ ਜਾਇ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥੬॥
आपु न्रिपति सौ जाइ उचारियो ॥६॥

तो राजाकडे गेला आणि म्हणाला. 6.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਗਾੜੋ ਅਮਲੀ ਨ ਹੁਤੋ ਗਾੜ ਰਹੈ ਹਠਵਾਨ ॥
गाड़ो अमली न हुतो गाड़ रहै हठवान ॥

तो (राजकुमार) मजबूत (व्यावसायिक सारखी औषधे) सहन करू शकेल असा खंबीर व्यवसायी नव्हता.

ਸੋਫੀ ਥੋ ਤ੍ਰਿਯ ਕਹਤ ਲੌ ਪਲ ਮੈ ਤਜੈ ਪਰਾਨ ॥੭॥
सोफी थो त्रिय कहत लौ पल मै तजै परान ॥७॥

स्त्री म्हणाली की ती सोफी होती, म्हणून तिने क्षणातच आपला जीव सोडला.7.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਤ੍ਰਿਯ ਚਿਤ ਅਧਿਕ ਸੋਕ ਕਰਿ ਭਾਰੋ ॥
त्रिय चित अधिक सोक करि भारो ॥

(फ्रेबन) स्त्रीच्या मनात खूप वेदना झाल्या

ਉਠਤ ਗਿਰਤ ਪਤਿ ਭਏ ਉਚਾਰੋ ॥
उठत गिरत पति भए उचारो ॥

खाली पडून उठत नवऱ्याला म्हणाली.

ਥਰਥਰ ਕਰਤ ਕਹੈ ਨਹਿ ਆਵੈ ॥
थरथर करत कहै नहि आवै ॥

थरथर कापत होता, (काहीतरी) बोलत नव्हता.

ਤਊ ਬਚਨ ਤੁਤਰਾਤ ਸੁਨਾਵੈ ॥੮॥
तऊ बचन तुतरात सुनावै ॥८॥

म्हणूनच पोपट शब्दांचे पठण करायचे. 8.

ਕਹੋ ਤੁ ਨ੍ਰਿਪ ਇਕ ਬੈਨ ਸੁਨਾਊਾਂ ॥
कहो तु न्रिप इक बैन सुनाऊां ॥

(तो राजाला म्हणाला) हे राजा ! जर तुम्ही परवानगी दिली तर मला एक गोष्ट ऐकू द्या (चिन्हाची).

ਰਾਜ ਨਸਟ ਤੇ ਅਧਿਕ ਡਰਾਊਾਂ ॥
राज नसट ते अधिक डराऊां ॥

कारण मला राज्याच्या नाशाची खूप भीती वाटते.

ਭਾਨ ਛਟਾ ਤਵ ਸੁਤ ਬਿਖਿ ਦ੍ਰਯਾਈ ॥
भान छटा तव सुत बिखि द्रयाई ॥

भान छताने तुझ्या मुलाला विष पाजले,

ਤਾ ਤੇ ਮੈ ਧਾਵਤ ਹ੍ਯਾਂ ਆਈ ॥੯॥
ता ते मै धावत ह्यां आई ॥९॥

यामुळे मी येथे धावत आलो आहे. ९.

ਮੇਰੋ ਨਾਮੁ ਨ ਤਿਹ ਕਹਿ ਦੀਜੈ ॥
मेरो नामु न तिह कहि दीजै ॥

त्याला माझे नाव सांगू नका

ਨਿਜੁ ਸੁਤ ਕੀ ਰਛਾਊ ਕੀਜੈ ॥
निजु सुत की रछाऊ कीजै ॥

आणि आपल्या मुलाचे रक्षण करा.

ਜੌ ਸੁਨਿ ਭਾਨ ਛਟਾ ਇਹ ਜਾਵੈ ॥
जौ सुनि भान छटा इह जावै ॥

भान छताने ऐकले तर (मग)

ਚਿਤ ਕੌ ਹਿਤ ਹਮ ਸੌ ਬਿਸਰਾਵੈ ॥੧੦॥
चित कौ हित हम सौ बिसरावै ॥१०॥

माझ्याशी मनाचे प्रेम संपेल. 10.

ਸੁਨਤ ਬਚਨ ਉਠਿ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਸਿਧਾਰਾ ॥
सुनत बचन उठि न्रिपति सिधारा ॥

(राणीचे) बोलणे ऐकून राजा निघून गेला

ਮ੍ਰਿਤਕ ਪੂਤ ਛਿਤ ਪਰਿਯੋ ਨਿਹਾਰਾ ॥
म्रितक पूत छित परियो निहारा ॥

आणि मृत मुलगा जमिनीवर पडलेला पाहिला.

ਰੋਵੈ ਲਾਗ ਅਧਿਕ ਦੁਖ ਪਾਇਸਿ ॥
रोवै लाग अधिक दुख पाइसि ॥

(तो) खूप दुःखी झाला आणि रडू लागला

ਦੈ ਦੈ ਪਾਗ ਧਰਨਿ ਪਟਕਾਇਸਿ ॥੧੧॥
दै दै पाग धरनि पटकाइसि ॥११॥

आणि पगडी काढून जमिनीवर मारायला सुरुवात केली. 11.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਸੂਰ ਨ ਥੋ ਕੈਫੀ ਨ ਥੋ ਜਿਯਤ ਰਹੈ ਐਠਾਇ ॥
सूर न थो कैफी न थो जियत रहै ऐठाइ ॥

तो शूर किंवा व्यावहारिक नव्हता ज्यावर तो जगला असता.

ਭਖਤ ਸੂਮ ਸੋਫੀ ਮਰਿਯੋ ਬਿਖਹਿ ਨ ਸਕਿਯੋ ਪਚਾਇ ॥੧੨॥
भखत सूम सोफी मरियो बिखहि न सकियो पचाइ ॥१२॥

खाल्ल्याबरोबर सोफीचा मृत्यू झाला आणि (अमलची) इच्छा पचवता आली नाही. 12.

ਤਬ ਰਾਜਾ ਗਹਿ ਕੇਸ ਤੇ ਰਾਨੀ ਲਈ ਮੰਗਾਇ ॥
तब राजा गहि केस ते रानी लई मंगाइ ॥

तेव्हा राजाने राणीला केसांनी धरले.

ਸਾਚੁ ਝੂਠ ਸਮਝਿਯੋ ਨ ਕਛੁ ਜਮ ਪੁਰ ਦਈ ਪਠਾਇ ॥੧੩॥
साचु झूठ समझियो न कछु जम पुर दई पठाइ ॥१३॥

त्याला सत्य-असत्य काहीच कळले नाही आणि त्याने (त्याला) जामपुरीला पाठवले. 13.

ਸੁਤ ਮਾਰਿਯੋ ਸਵਤਿਹ ਸਹਿਤ ਨ੍ਰਿਪ ਸੌ ਕਿਯਾ ਪ੍ਯਾਰ ॥
सुत मारियो सवतिह सहित न्रिप सौ किया प्यार ॥

त्याने आपल्या मुलाचा निद्रेने वध केला आणि तो राजाच्या प्रेमात पडला.

ਬ੍ਰਹਮ ਬਿਸਨ ਲਹਿ ਨ ਸਕੈ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਅਪਾਰ ॥੧੪॥
ब्रहम बिसन लहि न सकै त्रिया चरित्र अपार ॥१४॥

ब्रह्मा आणि विष्णूलाही स्त्रीचे विशाल चरित्र समजू शकले नाही. 14.

ਰਾਨੀ ਬਾਚ ॥
रानी बाच ॥

राणी म्हणाली:

ਰਾਜ ਨਸਟ ਤੇ ਮੈ ਡਰੀ ਸੁਨੁ ਮੇਰੇ ਪੁਰਹੂਤ ॥
राज नसट ते मै डरी सुनु मेरे पुरहूत ॥

हे इंद्रदेवांसारखे माझे पती! ऐका, मला राज्याचा नाश होण्याची भीती वाटत होती.

ਕਹਾ ਭਯੋ ਜੌ ਸਵਤਿ ਕੋ ਤਊ ਤਿਹਾਰੋ ਪੂਤ ॥੧੫॥
कहा भयो जौ सवति को तऊ तिहारो पूत ॥१५॥

काय झालं कोण सोनकणचा मुलगा, पण तुझा मुलगा होता. १५.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਜਬ ਇਹ ਭਾਤਿ ਰਾਵ ਸੁਨਿ ਪਾਵਾ ॥
जब इह भाति राव सुनि पावा ॥

राजाने हे ऐकले

ਤਾ ਕੌ ਸਤਿਵੰਤੀ ਠਹਿਰਾਵਾ ॥
ता कौ सतिवंती ठहिरावा ॥

त्यामुळे ते सत्ववंती म्हणून स्वीकारले गेले.

ਤਾ ਸੌ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰੀਤਿ ਉਪਜਾਇਸਿ ॥
ता सौ अधिक प्रीति उपजाइसि ॥

त्याच्यावर जास्त प्रेम केले

ਔਰ ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਸਭ ਕੌ ਬਿਸਰਾਇਸਿ ॥੧੬॥
और त्रियहि सभ कौ बिसराइसि ॥१६॥

आणि इतर सर्व स्त्रियांना विसरलो. 16.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਤੇਤਾਲੀਸ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੪੩॥੪੫੩੫॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ तेतालीस चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२४३॥४५३५॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानातील त्रिचरित्रातील मंत्री भूप संबदाच्या २४३ व्या चरित्राची सांगता येथे आहे, सर्व शुभ आहे. २४३.४५३५. चालते

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਪਦਮ ਸਿੰਘ ਰਾਜਾ ਇਕ ਸੁਭ ਮਤਿ ॥
पदम सिंघ राजा इक सुभ मति ॥

पदमसिंह हे चांगले मत असलेले राजा होते

ਦੁਰਨਜਾਤ ਦੁਖ ਹਰਨ ਬਿਕਟ ਅਤਿ ॥
दुरनजात दुख हरन बिकट अति ॥

जो दुष्टांचा नाश करणारा, (लोकांचे) दुःख दूर करणारा आणि अतिशय भयंकर होता.

ਬਿਕ੍ਰਮ ਕੁਅਰਿ ਤਵਨ ਕੀ ਨਾਰੀ ॥
बिक्रम कुअरि तवन की नारी ॥

बिक्रम कुरी या त्यांच्या पत्नी होत्या.

ਬਿਧਿ ਸੁਨਾਰ ਸਾਚੇ ਜਨੁ ਢਾਰੀ ॥੧॥
बिधि सुनार साचे जनु ढारी ॥१॥

जणू कारागीराच्या रूपातील सोनाराचा खरा साचा असतो. १.

ਸੁੰਭ ਕਰਨ ਤਾ ਕੌ ਸੁਤ ਅਤਿ ਬਲ ॥
सुंभ करन ता कौ सुत अति बल ॥

त्याला सुंभ करण नावाचा अत्यंत बलवान मुलगा होता

ਅਰਿ ਅਨੇਕ ਜੀਤੇ ਜਿਹ ਦਲਿ ਮਲਿ ॥
अरि अनेक जीते जिह दलि मलि ॥

ज्याने अनेक शत्रूंचा पराभव केला होता.

ਅਪ੍ਰਮਾਨ ਤਿਹ ਰੂਪ ਕਹਤ ਜਗ ॥
अप्रमान तिह रूप कहत जग ॥

सर्व लोक त्यांना अनुपम रूप म्हणत.

ਨਿਰਖਿ ਨਾਰਿ ਹ੍ਵੈ ਰਹਤ ਥਕਿਤ ਮਗ ॥੨॥
निरखि नारि ह्वै रहत थकित मग ॥२॥

त्याला बघून बायका कंटाळल्या होत्या. 2.

ਜਾਤ ਜਿਤੈ ਰਿਤੁ ਪਤਿ ਜਿਮਿ ਭਯੋ ॥
जात जितै रितु पति जिमि भयो ॥

जिकडे तो गेला तिकडे वसंत ऋतू सारखा होता

ਹ੍ਵੈ ਉਜਾਰਿ ਪਾਛੇ ਬਨ ਗਯੋ ॥
ह्वै उजारि पाछे बन गयो ॥

आणि मग ते वाळवंट होईल.