श्री दसाम ग्रंथ

पान - 282

ਕਹੂੰ ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤ ਭਕੰਤ ॥

कहूं भूत प्रेत भकंत ॥

कांहीं भूतें बोलतां

ਸੁ ਕਹੂੰ ਕਮਧ ਉਠੰਤ ॥

सु कहूं कमध उठंत ॥

कुठे भूत-पिशाच्चांनी आरडाओरडा केला तर कुठे रणांगणात डोके नसलेल्या सोंड उगवू लागल्या.

ਕਹੂੰ ਨਾਚ ਬੀਰ ਬੈਤਾਲ ॥

कहूं नाच बीर बैताल ॥

बैताल बीर कुठेतरी नाचत आहे

ਸੋ ਬਮਤ ਡਾਕਣਿ ਜੁਆਲ ॥੭੮੧॥

सो बमत डाकणि जुआल ॥७८१॥

कुठे शूर बैताल नाचले तर कुठे पिशाचांनी आगीच्या ज्वाळा उठवल्या.781.

ਰਣ ਘਾਇ ਘਾਏ ਵੀਰ ॥

रण घाइ घाए वीर ॥

योद्धे रणांगणावर जखमा सहन करत आहेत,

ਸਭ ਸ੍ਰੋਣ ਭੀਗੇ ਚੀਰ ॥

सभ स्रोण भीगे चीर ॥

रणांगणात जखमी झाल्यावर योद्ध्यांची वस्त्रे रक्ताने माखलेली होती

ਇਕ ਬੀਰ ਭਾਜਿ ਚਲੰਤ ॥

इक बीर भाजि चलंत ॥

एक योद्धा (रणांगणातून) पळून जातो.

ਇਕ ਆਨ ਜੁਧ ਜੁਟੰਤ ॥੭੮੨॥

इक आन जुध जुटंत ॥७८२॥

एका बाजूला योद्धे पळत आहेत आणि दुसऱ्या बाजूला युद्धात येऊन लढत आहेत.782.

ਇਕ ਐਂਚ ਐਂਚ ਕਮਾਨ ॥

इक ऐंच ऐंच कमान ॥

धनुष्य ओढून

ਤਕ ਵੀਰ ਮਾਰਤ ਬਾਨ ॥

तक वीर मारत बान ॥

एका बाजूला, योद्धे धनुष्य पसरवत आहेत आणि बाण सोडत आहेत

ਇਕ ਭਾਜ ਭਾਜ ਮਰੰਤ ॥

इक भाज भाज मरंत ॥

एकजण पळून जात आहे,

ਨਹੀ ਸੁਰਗ ਤਉਨ ਬਸੰਤ ॥੭੮੩॥

नही सुरग तउन बसंत ॥७८३॥

दुसऱ्या बाजूला ते पळून जात आहेत आणि शेवटचा श्वास घेत आहेत, परंतु त्यांना स्वर्गात स्थान मिळत नाही.783.

ਗਜ ਰਾਜ ਬਾਜ ਅਨੇਕ ॥

गज राज बाज अनेक ॥

अनेक हत्ती आणि घोडे मेले.

ਜੁਝੇ ਨ ਬਾਚਾ ਏਕ ॥

जुझे न बाचा एक ॥

अनेक हत्ती आणि घोडे मेले आणि एकही वाचला नाही

ਤਬ ਆਨ ਲੰਕਾ ਨਾਥ ॥

तब आन लंका नाथ ॥

तेव्हा लंकेचा राजा विभीषण आला

ਜੁਝਯੋ ਸਿਸਨ ਕੇ ਸਾਥ ॥੭੮੪॥

जुझयो सिसन के साथ ॥७८४॥

तेव्हा लंकेचा स्वामी विभीषण त्या मुलांशी लढला.784.

ਬਹੋੜਾ ਛੰਦ ॥

बहोड़ा छंद ॥

बहोरा श्लोक

ਲੰਕੇਸ ਕੇ ਉਰ ਮੋ ਤਕ ਬਾਨ ॥

लंकेस के उर मो तक बान ॥

श्रीरामाच्या पुत्राने (लव) विभीषणाच्या छातीत वार केले

ਮਾਰਯੋ ਰਾਮ ਸਿਸਤ ਜਿ ਕਾਨ ॥

मारयो राम सिसत जि कान ॥

धनुष्य ओढत असलेल्या रामपुत्रांनी लंकेच्या राजाच्या हृदयात बाण सोडला

ਤਬ ਗਿਰਯੋ ਦਾਨਵ ਸੁ ਭੂਮਿ ਮਧ ॥

तब गिरयो दानव सु भूमि मध ॥

म्हणून विभीषण पृथ्वीवर पडले,

ਤਿਹ ਬਿਸੁਧ ਜਾਣ ਨਹੀ ਕੀਯੋ ਬਧ ॥੭੮੫॥

तिह बिसुध जाण नही कीयो बध ॥७८५॥

तो राक्षस पृथ्वीवर पडला आणि त्याला बेशुद्ध समजून त्या मुलांनी त्याला मारले नाही.785.

ਤਬ ਰੁਕਯੋ ਤਾਸ ਸੁਗ੍ਰੀਵ ਆਨ ॥

तब रुकयो तास सुग्रीव आन ॥

मग सुग्रीव आला आणि त्याच्याबरोबर उभा राहिला (आणि म्हणू लागला-)

ਕਹਾ ਜਾਤ ਬਾਲ ਨਹੀ ਪੈਸ ਜਾਨ ॥

कहा जात बाल नही पैस जान ॥

तेव्हा सुग्रीव तेथे येऊन थांबला आणि म्हणाला, ��हे मुलांनो! तू कुठे जात आहेस? तुम्ही दूर जाऊ शकत नाही आणि सुरक्षित राहू शकत नाही.��

ਤਬ ਹਣਯੋ ਬਾਣ ਤਿਹ ਭਾਲ ਤਕ ॥

तब हणयो बाण तिह भाल तक ॥

मग (प्रेमाने) त्याचे कपाळ पाहिले आणि बाण मारला,

ਤਿਹ ਲਗਯੋ ਭਾਲ ਮੋ ਰਹਯੋ ਚਕ ॥੭੮੬॥

तिह लगयो भाल मो रहयो चक ॥७८६॥

तेव्हा ऋषींच्या मुलांनी त्याच्या कपाळावर निशाणा साधला आणि त्याच्या कपाळावर बाण मारला आणि बाणाची तीक्ष्णता जाणवून तो कृतीशून्य झाला.786.

ਚਪ ਚਲੀ ਸੈਣ ਕਪਣੀ ਸੁ ਕ੍ਰੁਧ ॥

चप चली सैण कपणी सु क्रुध ॥

माकडांची फौज (एकदम) रागावली आणि पळून गेली.

ਨਲ ਨੀਲ ਹਨੂ ਅੰਗਦ ਸੁ ਜੁਧ ॥

नल नील हनू अंगद सु जुध ॥

हे पाहून सर्व सैन्य दबले आणि प्रचंड संतापाने ते नल, नील, हनुमान आणि अंगद यांच्यासमवेत युद्ध करू लागले.

ਤਬ ਤੀਨ ਤੀਨ ਲੈ ਬਾਲ ਬਾਨ ॥

तब तीन तीन लै बाल बान ॥

त्याच वेळी मुलांनी रागाने तीन बाण घेतले

ਤਿਹ ਹਣੋ ਭਾਲ ਮੋ ਰੋਸ ਠਾਨ ॥੭੮੭॥

तिह हणो भाल मो रोस ठान ॥७८७॥

मग मुलांनी प्रत्येकी तीन बाण घेतले आणि सर्वांच्या कपाळावर मारले.787.

ਜੋ ਗਏ ਸੂਰ ਸੋ ਰਹੇ ਖੇਤ ॥

जो गए सूर सो रहे खेत ॥

गेलेले योद्धे रणांगणावर राहिले.

ਜੋ ਬਚੇ ਭਾਜ ਤੇ ਹੁਇ ਅਚੇਤ ॥

जो बचे भाज ते हुइ अचेत ॥

जे शेतातच राहिले त्यांनी मृत्यूला कवटाळले आणि जे वाचले त्यांनी संवेदना गमावून पळ काढला

ਤਬ ਤਕਿ ਤਕਿ ਸਿਸ ਕਸਿ ਬਾਣ ॥

तब तकि तकि सिस कसि बाण ॥

मग मुलांनी एक एक करून बाण सोडले

ਦਲ ਹਤਯੋ ਰਾਘਵੀ ਤਜਿ ਕਾਣਿ ॥੭੮੮॥

दल हतयो राघवी तजि काणि ॥७८८॥

मग त्या मुलांनी घट्टपणे आपल्या बाणांवर आपल्या निशाण्यावर बाण सोडले आणि निर्भयपणे रामाच्या सैन्याचा नाश केला.788.

ਅਨੂਪ ਨਰਾਜ ਛੰਦ ॥

अनूप नराज छंद ॥

अनूप निरज श्लोक

ਸੁ ਕੋਪਿ ਦੇਖਿ ਕੈ ਬਲੰ ਸੁ ਕ੍ਰੁਧ ਰਾਘਵੀ ਸਿਸੰ ॥

सु कोपि देखि कै बलं सु क्रुध राघवी सिसं ॥

बलवानांचा राग पाहून श्रीरामाचे पुत्र संतप्त झाले.

ਬਚਿਤ੍ਰ ਚਿਤ੍ਰਤ ਸਰੰ ਬਬਰਖ ਬਰਖਣੋ ਰਣੰ ॥

बचित्र चित्रत सरं बबरख बरखणो रणं ॥

रामाच्या मुलांचे (पुत्रांचे) सामर्थ्य आणि क्रोध पाहून आणि त्या अद्भूत प्रकारच्या युद्धातील बाणांच्या वॉलीचे दर्शन,

ਭਭਜਿ ਆਸੁਰੀ ਸੁਤੰ ਉਠੰਤ ਭੇਕਰੀ ਧੁਨੰ ॥

भभजि आसुरी सुतं उठंत भेकरी धुनं ॥

राक्षसांचे पुत्र (विभीषण इ.) धावत आहेत आणि भयानक आवाज येत आहे.

ਭ੍ਰਮੰਤ ਕੁੰਡਲੀ ਕ੍ਰਿਤੰ ਪਪੀੜ ਦਾਰਣੰ ਸਰੰ ॥੭੮੯॥

भ्रमंत कुंडली क्रितं पपीड़ दारणं सरं ॥७८९॥

राक्षसांची सेना, भयंकर आवाज करत, पळून गेली आणि प्रदक्षिणा घातली.७८९.

ਘੁਮੰਤ ਘਾਇਲੋ ਘਣੰ ਤਤਛ ਬਾਣਣੋ ਬਰੰ ॥

घुमंत घाइलो घणं ततछ बाणणो बरं ॥

बहुतेक फत्तर फिरतात आणि तीक्ष्ण बाणांनी छेदतात.

ਭਭਜ ਕਾਤਰੋ ਕਿਤੰ ਗਜੰਤ ਜੋਧਣੋ ਜੁਧੰ ॥

भभज कातरो कितं गजंत जोधणो जुधं ॥

तीक्ष्ण बाणांनी घायाळ झालेले अनेक योद्धे भटकू लागले आणि अनेक योद्धे भरकटू लागले आणि अनेक योद्धे गर्जना करू लागले आणि अनेकांनी असहाय्य होऊन सुटकेचा नि:श्वास सोडला.