श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1123


ਆਸਫ ਖਾ ਉਮਰਾਵ ਕੇ ਰਹਤ ਆਠ ਸੈ ਤ੍ਰੀਯ ॥
आसफ खा उमराव के रहत आठ सै त्रीय ॥

आसफखान उमराव यांच्याकडे आठशे बायका राहत होत्या.

ਨਿਤਿਪ੍ਰਤਿ ਰੁਚਿ ਮਾਨੇ ਘਨੇ ਅਧਿਕ ਮਾਨ ਸੁਖ ਜੀਯ ॥੧॥
नितिप्रति रुचि माने घने अधिक मान सुख जीय ॥१॥

तो रोज मनात मोठ्या आनंदाने त्यांच्यात रस घेत असे. १.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਰੋਸਨ ਜਹਾ ਤਵਨ ਕੀ ਨਾਰੀ ॥
रोसन जहा तवन की नारी ॥

त्यांची (एक) पत्नी रोशन जहाँ होती

ਆਪੁ ਹਾਥ ਜਨੁਕੀਸ ਸਵਾਰੀ ॥
आपु हाथ जनुकीस सवारी ॥

जे जणू परमेश्वराने स्वतःच्या हातांनी बनवले आहे.

ਆਸਫ ਖਾ ਤਾ ਸੌ ਹਿਤ ਕਰੈ ॥
आसफ खा ता सौ हित करै ॥

असफ खान तिच्यावर खूप लाडका होता.

ਵਹੁ ਤ੍ਰਿਯ ਰਸ ਤਾ ਕੇ ਨਹਿ ਢਰੈ ॥੨॥
वहु त्रिय रस ता के नहि ढरै ॥२॥

पण त्या बाईला त्याच्यात रस नव्हता. 2.

ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਸਾਹੁ ਕੋ ਇਕੁ ਸੁਤ ॥
मोती लाल साहु को इकु सुत ॥

(तेथे) शाहाचा मोतीलाल नावाचा मुलगा होता

ਤਾ ਕੋ ਰੂਪ ਦਿਯੋ ਬਿਧਨਾ ਅਤਿ ॥
ता को रूप दियो बिधना अति ॥

ज्याला देवाने अनेक रूपे दिली.

ਇਹ ਤ੍ਰਿਯ ਤਾਹਿ ਬਿਲੋਕ੍ਯੋ ਜਬ ਹੀ ॥
इह त्रिय ताहि बिलोक्यो जब ही ॥

जेव्हा या स्त्रीने त्याला पाहिले,

ਲਾਗੀ ਲਗਨ ਨੇਹ ਕੀ ਤਬ ਹੀ ॥੩॥
लागी लगन नेह की तब ही ॥३॥

तेव्हापासून ती त्याच्यावर प्रेम करू लागली. 3.

ਸਖੀ ਏਕ ਤਿਨ ਤੀਰ ਬੁਲਾਈ ॥
सखी एक तिन तीर बुलाई ॥

त्याने त्याच्या एका मित्राला फोन केला.

ਜਾਨਿ ਹੇਤ ਕੀ ਕੈ ਸਮੁਝਾਈ ॥
जानि हेत की कै समुझाई ॥

त्याला (त्याचे) हितु जाणून समजावून सांगितले.

ਮੇਰੀ ਕਹੀ ਮੀਤ ਸੌ ਕਹਿਯਹੁ ॥
मेरी कही मीत सौ कहियहु ॥

जा आणि माझ्या मित्राला सांग

ਹਮਰੀ ਓਰ ਨਿਹਾਰਤ ਰਹਿਯਹੁ ॥੪॥
हमरी ओर निहारत रहियहु ॥४॥

तू माझ्यावर दयाळूपणे वागू दे. 4.

ਸਵੈਯਾ ॥
सवैया ॥

स्वत:

ਸੀਸੇ ਸਰਾਬ ਕਿ ਫੂਲ ਗੁਲਾਬ ਕਿ ਮਤ ਕਿਧੌ ਮਦਰਾਕਿ ਸੇ ਪ੍ਯਾਰੇ ॥
सीसे सराब कि फूल गुलाब कि मत किधौ मदराकि से प्यारे ॥

(त्या स्त्रीने संदेश पाठवला) हे प्रिये! तुमचे मोती वाइन ग्लासेस किंवा गुलाबाची फुले किंवा वाइन प्यालेले आहेत.

ਬਾਨਨ ਸੇ ਮ੍ਰਿਗ ਬਾਰਨ ਸੇ ਤਰਵਾਰਨ ਸੇ ਕਿ ਬਿਖੀ ਬਿਖਿਯਾਰੇ ॥
बानन से म्रिग बारन से तरवारन से कि बिखी बिखियारे ॥

ते बाणांसारखे किंवा वारांसारखे किंवा तलवारीसारखे (तीक्ष्ण) किंवा विषारी सापासारखे असतात.

ਨਾਰਿਨ ਕੋ ਕਜਰਾਰਨ ਕੇ ਦੁਖ ਟਾਰਨ ਹੈ ਕਿਧੌ ਨੀਦ ਨਿੰਦਾਰੇ ॥
नारिन को कजरारन के दुख टारन है किधौ नीद निंदारे ॥

सुरमा परिधान करून बसलेल्या स्त्रिया वेदनाशामक असतात किंवा पूर्ण झोपतात.

ਨੇਹ ਜਗੇ ਕਿ ਰੰਗੇ ਰੰਗ ਕਾਹੂ ਕੇ ਮੀਤ ਕੇ ਨੈਨ ਸਖੀ ਰਸਿਯਾਰੇ ॥੫॥
नेह जगे कि रंगे रंग काहू के मीत के नैन सखी रसियारे ॥५॥

प्रेमात जागृत, किंवा एखाद्याच्या रंगात रंगले. हे सखी! माझ्या प्रेयसीचे ओठ खूप रसाळ आहेत. ५.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਚੰਦ ਚਾਦਨੀ ਰਾਤਿ ਸਜਨ ਸੌ ਪਾਈਯੈ ॥
चंद चादनी राति सजन सौ पाईयै ॥

चांदण्या रात्रीत सज्जन मिळाला तर

ਗਹਿ ਗਹਿ ਤਾ ਕੇ ਅੰਗ ਗਰੇ ਲਪਟਾਇਯੈ ॥
गहि गहि ता के अंग गरे लपटाइयै ॥

मग त्याचा मृतदेह धरून गालावर ठेवावा.

ਪਲ ਪਲ ਬਲਿ ਬਲਿ ਜਾਉ ਨ ਛੋਰੋ ਏਕ ਛਿਨ ॥
पल पल बलि बलि जाउ न छोरो एक छिन ॥

क्षणोक्षणी त्याच्यावर हल्ला करताना एक चाटही सोडू नका.

ਹੋ ਬੀਤਹਿਾਂ ਬਰਸ ਪਚਾਸ ਨ ਜਾਨੋ ਏਕ ਦਿਨ ॥੬॥
हो बीतहिां बरस पचास न जानो एक दिन ॥६॥

पन्नास वर्षे उलटून गेल्याला एका दिवसाचा कालावधी समजू नका. 6.

ਪਲ ਪਲ ਬਲਿ ਬਲਿ ਜਾਉ ਪਿਯਾ ਕੋ ਪਾਇ ਕੈ ॥
पल पल बलि बलि जाउ पिया को पाइ कै ॥

प्रेयसी मिळाल्यावर क्षणोक्षणी त्याच्यापासून दूर जाईन.

ਨਿਰਖਿ ਨਿਰਖਿ ਦੋਊ ਨੈਨ ਰਹੋ ਉਰਝਾਇ ਕੈ ॥
निरखि निरखि दोऊ नैन रहो उरझाइ कै ॥

त्याचे दोन्ही चेहरे पाहून मी गोंधळलो.

ਕਰਿ ਅਧਰਨ ਕੋ ਪਾਨ ਅਜਰ ਹ੍ਵੈ ਜਗ ਰਹੋ ॥
करि अधरन को पान अजर ह्वै जग रहो ॥

ओठ चोखून जगात तरूण राहा.

ਹੋ ਅਪਨੇ ਚਿਤ ਕੀ ਬਾਤ ਨ ਕਾਹੂ ਸੌ ਕਹੋ ॥੭॥
हो अपने चित की बात न काहू सौ कहो ॥७॥

तुमच्या मनात काय आहे ते कोणालाही सांगू नका. ७.

ਮਰਿ ਕੈ ਹੋਇ ਚੁਰੈਲ ਲਲਾ ਕੋ ਲਾਗਿਹੋ ॥
मरि कै होइ चुरैल लला को लागिहो ॥

मृत्यूनंतरही मला माझ्या प्रियकराला चिकटून राहू दे.

ਟੂਕ ਕੋਟਿ ਤਨ ਹੋਇ ਨ ਤਿਹ ਤਜਿ ਭਾਗਿਹੋ ॥
टूक कोटि तन होइ न तिह तजि भागिहो ॥

शरीर असंख्य तुटलेले असले (तरीही) ते सोडून पळून जाऊ नका.

ਬਿਰਹ ਸਜਨ ਕੇ ਬਧੀ ਦਿਵਾਨੀ ਹ੍ਵੈ ਮਰੋ ॥
बिरह सजन के बधी दिवानी ह्वै मरो ॥

सज्जनाचे कान टोचून मला वेड्यासारखे मरू दे.

ਹੋ ਪਿਯ ਪਿਯ ਪਰੀ ਕਬਰ ਕੋ ਬੀਚ ਸਦਾ ਕਰੋ ॥੮॥
हो पिय पिय परी कबर को बीच सदा करो ॥८॥

आणि थडग्यात पडून, मी माझ्या प्रियकरावर नेहमीच प्रेम करीन. 8.

ਕਾਜੀ ਜਹਾ ਅਲਹ ਹ੍ਵੈ ਨ੍ਯਾਇ ਚੁਕਾਇ ਹੈ ॥
काजी जहा अलह ह्वै न्याइ चुकाइ है ॥

जिथे अल्लाह काझी म्हणून न्याय देईल

ਸਭ ਰੂਹਨ ਕੋ ਅਪੁਨ ਨਿਕਟ ਬੁਲਾਇ ਹੈ ॥
सभ रूहन को अपुन निकट बुलाइ है ॥

आणि सर्व आत्म्यांना त्याच्याकडे बोलावील.

ਤਹਾ ਠਾਢੀ ਹ੍ਵੈ ਜ੍ਵਾਬ ਨਿਡਰ ਹ੍ਵੈ ਮੈ ਕਰੋਂ ॥
तहा ठाढी ह्वै ज्वाब निडर ह्वै मै करों ॥

तिथे उभे राहून निर्भय होऊन उत्तर देईन

ਹੋ ਇਸਕ ਤਿਹਾਰੇ ਪਗੀ ਨ ਕਾਨਿ ਕਛੂ ਧਰੋ ॥੯॥
हो इसक तिहारे पगी न कानि कछू धरो ॥९॥

की अरे प्रिये! तुझ्या प्रेमात मला कोणाचीच पर्वा नाही. ९.

ਨਿਰਖਿ ਲਲਾ ਕੋ ਰੂਪ ਦਿਵਾਨੇ ਹਮ ਭਏ ॥
निरखि लला को रूप दिवाने हम भए ॥

माझ्या प्रेयसीचे रूप पाहून मी वेडा झालो आहे.

ਬਿਨ ਦਾਮਨ ਕੇ ਦਏ ਸਖੀ ਬਿਕਿ ਕੈ ਗਏ ॥
बिन दामन के दए सखी बिकि कै गए ॥

हे सखी! मी दाद न देता विकले आहे.

ਕਰਿਯੋ ਵਹੈ ਉਪਾਇ ਜੋ ਮਿਲਿਯੈ ਜਾਇ ਕੈ ॥
करियो वहै उपाइ जो मिलियै जाइ कै ॥

त्याला भेटण्यासाठी जे काही करता येईल ते करा.

ਹੋ ਸਭ ਸਖਿ ਤੇਰੋ ਦਾਰਿਦ ਦੇਉਾਂ ਬਹਾਇ ਕੈ ॥੧੦॥
हो सभ सखि तेरो दारिद देउां बहाइ कै ॥१०॥

(यशावर) हे सखी! मी तुमचे सर्व दारिद्र्य दूर करीन. 10.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਲਖਿ ਆਤੁਰ ਤਾ ਕੋ ਸਖੀ ਚਲੀ ਤਹਾ ਤੇ ਧਾਇ ॥
लखि आतुर ता को सखी चली तहा ते धाइ ॥

त्याची असहायता पाहून सखी घाईघाईने तिथून निघून गेली.

ਮਨ ਭਾਵੰਤਾ ਮਾਨਨੀ ਦੀਨੋ ਮੀਤ ਮਿਲਾਇ ॥੧੧॥
मन भावंता माननी दीनो मीत मिलाइ ॥११॥

त्याने त्या आदरणीय स्त्रीशी मैत्री केली. 11.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਮਨ ਭਾਵੰਤਾ ਮੀਤ ਕੁਅਰਿ ਜਬ ਪਾਇਯੋ ॥
मन भावंता मीत कुअरि जब पाइयो ॥

इच्छित जोडीदार जेव्हा स्त्रीला मिळाला

ਸਕਲ ਚਿਤ ਕੋ ਸੁੰਦਰਿ ਸੋਕ ਮਿਟਾਇਯੋ ॥
सकल चित को सुंदरि सोक मिटाइयो ॥

म्हणून सुंदरीने (तिच्या) मनातील सर्व दु:ख दूर केले.

ਤਾ ਕੋ ਭੋਗਨ ਭਰੀ ਤਰੁਨਿ ਤਾ ਕੀ ਭਈ ॥
ता को भोगन भरी तरुनि ता की भई ॥

त्याचा भरपूर उपभोग घेतल्यानंतर ती स्त्री त्याची बनली.