श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1181


ਪਲ ਪਲ ਬਲਿ ਬਲਿ ਜਾਉ ਤਿਹਾਰੇ ॥੧੨॥
पल पल बलि बलि जाउ तिहारे ॥१२॥

(जेणेकरुन मी) क्षणोक्षणी तुझ्याकडून त्याग होतो. 12.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਪੁਤ੍ਰ ਹੇਤ ਮੈ ਹ੍ਯਾਂ ਤਸਕਰ ਤਰ ਆਇ ਕੈ ॥
पुत्र हेत मै ह्यां तसकर तर आइ कै ॥

माझ्या मुलाच्या फायद्यासाठी मी येथे तस्कर (चोर) म्हणून उतरलो.

ਮਜਨ ਕੀਯਾ ਬਨਾਇ ਅਧਿਕ ਸੁਖ ਪਾਇ ਕੈ ॥
मजन कीया बनाइ अधिक सुख पाइ कै ॥

नीट आंघोळ केली.

ਸਾਚ ਕਹਾ ਪਿਯ ਤੋਹਿ ਜਾਨ ਜਿਯ ਲੀਜਿਯੈ ॥
साच कहा पिय तोहि जान जिय लीजियै ॥

अरे प्रिये! मी तुम्हाला सत्य सांगितले आहे हे तुमच्या मनात समजून घ्या.

ਹੋ ਅਵਰੁ ਨ ਯਾ ਤੇ ਬਾਤ ਜੁ ਜਾਨ ਸੁ ਕੀਜੀਯੈ ॥੧੩॥
हो अवरु न या ते बात जु जान सु कीजीयै ॥१३॥

त्यापेक्षा वेगळे काही नाही. (आता तुझं) तुला पाहिजे ते कर. 13.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਸੁਨਿ ਰਾਜਾ ਐਸੋ ਬਚਨ ਜਿਯ ਮਹਿ ਭਯੋ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ॥
सुनि राजा ऐसो बचन जिय महि भयो प्रसंन्य ॥

हे शब्द ऐकून राजाला खूप आनंद झाला

ਜੋ ਤ੍ਰਿਯ ਹ੍ਵੈ ਅਸ ਹਠ ਕਿਯਾ ਧਰਨੀ ਤਲ ਮਹਿ ਧੰਨ੍ਯ ॥੧੪॥
जो त्रिय ह्वै अस हठ किया धरनी तल महि धंन्य ॥१४॥

की, ज्याने एक स्त्री म्हणून असे तप केले आहे, तो पृथ्वीवर धन्य आहे. 14.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਜੋ ਤ੍ਰਿਯ ਮੋ ਪੈ ਕਹਾ ਬਿਚਾਰੀ ॥
जो त्रिय मो पै कहा बिचारी ॥

स्त्रीने सांगितलेली कल्पना ही पूर्ववर्ती आहे,

ਸਾਚ ਵਹੈ ਮੈ ਨੈਨ ਨਿਹਾਰੀ ॥
साच वहै मै नैन निहारी ॥

ते खरे आहे. मी स्वतःच्या डोळ्यांनी पाहिले आहे.

ਅਸ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸੁਤ ਹਿਤ ਜਿਨ ਕਿਯਾ ॥
अस चरित्र सुत हित जिन किया ॥

पुत्रासाठी केले असे चरित्र,

ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਕੁਅਰਿ ਤਿਹਾਰੋ ਹਿਯਾ ॥੧੫॥
धंनि धंनि कुअरि तिहारो हिया ॥१५॥

हे कुमारी! तुमचे हृदय धन्य आहे. १५.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਤੁਮਰੇ ਸਦਨ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ਪੂਤ ਅਪਾਰ ॥
निरसंदेह तुमरे सदन ह्वै है पूत अपार ॥

(राजा पुढे म्हणाला, हे प्रिया!) तुझ्या घरी अपार (सद्गुणांचा) पुत्र अवश्य जन्म घेईल.

ਹਠੀ ਜਪੀ ਤਪਸੀ ਸਤੀ ਸੂਰਬੀਰ ਸੁ ਕੁਮਾਰ ॥੧੬॥
हठी जपी तपसी सती सूरबीर सु कुमार ॥१६॥

कोण असेल हाथी, जपी, तपस्वी, सती आणि शूरवीर राज कुमार. 16.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਤਾਹਿ ਭੋਗਿ ਫਾਸੀ ਸੌ ਬਹੁਰਿ ਸੰਘਾਰਿਯੋ ॥
ताहि भोगि फासी सौ बहुरि संघारियो ॥

(प्रथम) की पालीला फाशी देऊन मारण्यात आले

ਕਰਿ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਇਹ ਭਾਤਿ ਦਿਖਾਰਿਯੋ ॥
करि कै न्रिपहि चरित्र इह भाति दिखारियो ॥

आणि हा प्रकार राजाला दाखवला.

ਮੂੜ ਪ੍ਰਫੁਲਿਤ ਭਯੋ ਨ ਕਛੁ ਤਾ ਕੌ ਕਹਾ ॥
मूड़ प्रफुलित भयो न कछु ता कौ कहा ॥

मूर्ख (राजा) आनंदी झाला आणि त्याला काहीच बोलला नाही

ਹੋ ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਕਹਿ ਨਾਰਿ ਮਗਨ ਹ੍ਵੈ ਮਨ ਰਹਾ ॥੧੭॥
हो धंनि धंनि कहि नारि मगन ह्वै मन रहा ॥१७॥

आणि त्या स्त्रीला धन्य म्हणत तो मनात तल्लीन झाला. १७.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਇਕਸਠਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੬੧॥੪੯੪੦॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ इकसठि चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२६१॥४९४०॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानच्या त्रिचरित्रातील मंत्री भूप संबदाचे २६१ वे चरित्र येथे समाप्त होते, सर्व शुभ आहे. २६१.४९४०. चालते

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਕਿਲਮਾਕਨ ਕੇ ਦੇਸ ਇੰਦ੍ਰ ਧੁਜ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਬਰ ॥
किलमाकन के देस इंद्र धुज न्रिपति बर ॥

किल्माकन (टाटार) देशात इंद्र धुज नावाचा (अ) महान राजा होता,

ਸ੍ਰੀ ਕਿਲਮਾਕ ਮਤੀ ਰਾਨੀ ਜਿਹ ਬਸਤ ਘਰ ॥
स्री किलमाक मती रानी जिह बसत घर ॥

ज्यांच्या घरी किल्मक माती नावाची राणी राहत होती.

ਪੁਨ ਮਾਸੂਕ ਮਤੀ ਦੁਹਿਤਾ ਤਾ ਕੈ ਭਈ ॥
पुन मासूक मती दुहिता ता कै भई ॥

त्यानंतर त्यांच्या घरी माशुक मती नावाच्या मुलीचा जन्म झाला.

ਹੋ ਜਨੁਕ ਚੰਦ੍ਰ ਕੀ ਕਲਾ ਦੁਤਿਯ ਜਗ ਮੈ ਵਈ ॥੧॥
हो जनुक चंद्र की कला दुतिय जग मै वई ॥१॥

जणू जगात दुसरी चंद्र कला जन्माला आली आहे. १.

ਸੌਦਾ ਹਿਤ ਸੌਦਾਗਰ ਤਹ ਇਕ ਆਇਯੋ ॥
सौदा हित सौदागर तह इक आइयो ॥

तेथे एक व्यापारी व्यवसाय करण्यासाठी आला.

ਜਨੁ ਸਸਿ ਕੋ ਅਵਿਤਾਰ ਮਦਨ ਉਪਜਾਇਯੋ ॥
जनु ससि को अवितार मदन उपजाइयो ॥

(जो इतका सुंदर होता) जणू चंद्राचा किंवा कामदेवाचा अवतार जन्माला आला होता.

ਅਧਿਕ ਜੁਬਨ ਕੀ ਜੇਬ ਬਿਧਾਤੈ ਦਈ ਤਿਹ ॥
अधिक जुबन की जेब बिधातै दई तिह ॥

देवाने त्याला तारुण्याचे भरपूर सौंदर्य दिले होते.

ਹੋ ਸੁਖ ਪਾਵਤ ਸੁਰ ਅਸੁਰ ਨਿਹਾਰੇ ਕ੍ਰਾਤਿ ਜਿਹ ॥੨॥
हो सुख पावत सुर असुर निहारे क्राति जिह ॥२॥

तिचे सौंदर्य पाहून देव आणि दैत्य खूप आनंदित झाले. 2.

ਏਕ ਦਿਵਸ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤਾ ਝਰੋਖੇ ਆਇ ਕੈ ॥
एक दिवस न्रिप सुता झरोखे आइ कै ॥

एके दिवशी राजाचे पुत्रत्व इष्ट होते

ਬੈਠਤ ਭੀ ਚਿਤ ਲਗੇ ਸੁ ਬੈਸ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥
बैठत भी चित लगे सु बैस बनाइ कै ॥

ती कपडे घालून खिडकीत बसली.

ਸਾਹੁ ਪੁਤ੍ਰ ਤਹ ਆਇ ਦਿਖਾਈ ਦੈ ਗਯੋ ॥
साहु पुत्र तह आइ दिखाई दै गयो ॥

शहाचा मुलगा तेथे (त्याला) दिसला.

ਹੋ ਯਾ ਮਾਨਨਿ ਕੋ ਮਨਹਿ ਮਨੋ ਹਰਿ ਲੈ ਗਯੋ ॥੩॥
हो या माननि को मनहि मनो हरि लै गयो ॥३॥

(त्याने) जणू काही गर्विष्ठ स्त्रीचे हृदय चोरले आहे. 3.

ਰਾਜ ਕੁਅਰਿ ਲਖਿ ਰੂਪ ਰਹੀ ਉਰਝਾਇ ਕਰਿ ॥
राज कुअरि लखि रूप रही उरझाइ करि ॥

त्यांचे रूप पाहून राजकुमारी मंत्रमुग्ध झाल्या.

ਪਠੈ ਸਹਚਰੀ ਤਹਾ ਬਹੁਤ ਧਨ ਦ੍ਰਯਾਇ ਕਰਿ ॥
पठै सहचरी तहा बहुत धन द्रयाइ करि ॥

(एक सखी) त्याला भरपूर पैसे देऊन पाठवले.

ਸਾਹੁ ਸੁਤਹਿ ਕ੍ਯੋਹੂੰ ਬਿਧਿ ਜੋ ਹ੍ਯਾਂ ਲ੍ਯਾਇ ਹੈ ॥
साहु सुतहि क्योहूं बिधि जो ह्यां ल्याइ है ॥

(राज कुमारीने सखीला समजावले) शहाच्या मुलाला कसे तरी इकडे आण.

ਹੋ ਜੋ ਮਾਗੇ ਮੁਹਿ ਤੂ ਸੋ ਅਬ ਹੀ ਪਾਇ ਹੈ ॥੪॥
हो जो मागे मुहि तू सो अब ही पाइ है ॥४॥

तुम्ही माझ्याकडून जे मागाल तेच तुम्हाला मिळाले आहे. 4.

ਸੁਨਤ ਕੁਅਰਿ ਕੋ ਬਚਨ ਸਖੀ ਤਹ ਜਾਇ ਕੈ ॥
सुनत कुअरि को बचन सखी तह जाइ कै ॥

राज कुमारीचे म्हणणे ऐकून सखी तिथे गेली

ਮਨ ਭਾਵਤ ਪਿਯ ਯਾ ਕਹ ਦਿਯਾ ਮਿਲਾਇ ਕੈ ॥
मन भावत पिय या कह दिया मिलाइ कै ॥

आणि त्याला त्याच्या हृदयातील प्रिय व्यक्ती दिली.

ਚੌਰਾਸੀ ਆਸਨ ਸੁ ਬਿਬਿਧ ਬਿਧਿ ਕੈ ਲੀਏ ॥
चौरासी आसन सु बिबिध बिधि कै लीए ॥

(त्यांनी) चौऱ्यासी मुद्रा केल्या

ਹੋ ਚਿਤ ਕੇ ਸੋਕ ਸੰਤਾਪ ਬਿਦਾ ਸਭ ਕਰ ਦੀਏ ॥੫॥
हो चित के सोक संताप बिदा सभ कर दीए ॥५॥

आणि चितचे सर्व दुःख दूर केले.5.

ਛੈਲ ਛੈਲਨੀ ਛਕੇ ਨ ਛੋਰਤ ਏਕ ਛਿਨ ॥
छैल छैलनी छके न छोरत एक छिन ॥

स्त्रिया आणि पुरुष (इतके) आनंदित झाले की त्यांच्यात एक इंचही फरक पडला नाही.

ਜਨੁਕ ਨਵੌ ਨਿਧਿ ਰਾਕ ਸੁ ਪਾਈ ਆਜੁ ਤਿਨ ॥
जनुक नवौ निधि राक सु पाई आजु तिन ॥

(असे वाटले की) जणू त्या गरीब माणसाला नऊ खजिना मिळाले आहेत.

ਚਿੰਤਾਤੁਰ ਚਿਤ ਭਈ ਬਿਚਾਰ ਬਿਚਾਰਿ ਕੈ ॥
चिंतातुर चित भई बिचार बिचारि कै ॥

राज कुमारी मनातल्या मनात विचार करू लागली

ਹੋ ਸਦਾ ਬਸੌ ਸੁਖ ਸਾਥ ਪਿਯਰਵਾ ਯਾਰਿ ਕੈ ॥੬॥
हो सदा बसौ सुख साथ पियरवा यारि कै ॥६॥

प्रिय मित्रासोबत नेहमी कसे रहावे. 6.