श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1239


ਬਿਸੁਕਰਮਾ ਕੀ ਜਾਨ ਕੁਮਾਰੀ ॥੧੪॥
बिसुकरमा की जान कुमारी ॥१४॥

जणू विश्वकर्माची मुलगी. 14.

ਇਕ ਚਤੁਰਾ ਅਰੁ ਦੁਤਿਯ ਚਿਤੇਰੀ ॥
इक चतुरा अरु दुतिय चितेरी ॥

एक हुशार आणि दुसरा हुशार,

ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਦੁਤਿਯ ਮਦਨ ਜਨ ਕੇਰੀ ॥
प्रतिमा दुतिय मदन जन केरी ॥

मनो ही कामाची दुसरी मूर्ती आहे.

ਗੋਰ ਬਰਨ ਅਰੁ ਖਾਏ ਪਾਨਾ ॥
गोर बरन अरु खाए पाना ॥

(ती) रंगाने गोरी होती आणि पान खात असे.

ਜਾਨੁਕ ਚੜਾ ਚੰਦ ਅਸਮਾਨਾ ॥੧੫॥
जानुक चड़ा चंद असमाना ॥१५॥

(असे वाटत होते की) जणू आकाशात चंद्र उगवला आहे. १५.

ਤਾ ਕੇ ਧਾਮ ਚਿਤੇਰਨਿ ਗਈ ॥
ता के धाम चितेरनि गई ॥

(ती) चितेरी (देवदूत) त्याच्या घरी गेली

ਲਿਖਿ ਲ੍ਯਾਵਤ ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਤਿਹ ਭਈ ॥
लिखि ल्यावत प्रतिमा तिह भई ॥

आणि त्याचा फोटो आणला.

ਜਬ ਲੈ ਕਰਿ ਕਰ ਸਾਹ ਨਿਹਾਰੀ ॥
जब लै करि कर साह निहारी ॥

तेव्हा राजाने हातातली प्रतिमा पाहिली.

ਜਾਨੁਕ ਤਾਨਿ ਕਟਾਰੀ ਮਾਰੀ ॥੧੬॥
जानुक तानि कटारी मारी ॥१६॥

(असे वाटले की) जणू (काम देवाने) तार घट्ट कापली आहे. 16.

ਸਭ ਸੁਧਿ ਗਈ ਮਤ ਹ੍ਵੈ ਝੂੰਮਾ ॥
सभ सुधि गई मत ह्वै झूंमा ॥

(त्याची) संपूर्ण देहभान गेली आणि तो मद्यधुंद अवस्थेत नाचू लागला.

ਘਾਇ ਲਗੇ ਘਾਯਲ ਜਨੁ ਘੂੰਮਾ ॥
घाइ लगे घायल जनु घूंमा ॥

(असे दिसत होते) जणू जखमा फिरत होत्या.

ਤਨ ਕੀ ਰਹੀ ਨ ਤਨਿਕ ਸੰਭਾਰਾ ॥
तन की रही न तनिक संभारा ॥

त्याला आपल्या शरीराची काळजी घेता आली नाही.

ਜਨੁ ਡਸਿ ਗਯੋ ਨਾਗ ਕੌਡਿਯਾਰਾ ॥੧੭॥
जनु डसि गयो नाग कौडियारा ॥१७॥

जणू काटेरी साप चावला. १७.

ਇਕ ਦਿਨ ਕਰੀ ਸਾਹ ਮਿਜਮਾਨੀ ॥
इक दिन करी साह मिजमानी ॥

एके दिवशी राजाला मेजवानी होती

ਸਭ ਪੁਰ ਨਾਰਿ ਧਾਮ ਮਹਿ ਆਨੀ ॥
सभ पुर नारि धाम महि आनी ॥

आणि शहरातील सर्व महिलांना राजवाड्यात आणले.

ਸਿਧ ਪਾਲ ਕੀ ਸੁਤਾ ਜਬਾਈ ॥
सिध पाल की सुता जबाई ॥

जेव्हा सिद्ध पालची मुलगी आली, (असे दिसले)

ਸਕਲ ਦੀਪ ਜ੍ਯੋਂ ਸਭਾ ਸੁਹਾਈ ॥੧੮॥
सकल दीप ज्यों सभा सुहाई ॥१८॥

जणू संपूर्ण विधानसभेत दीपकच वरदान ठरला आहे. १८.

ਛਿਦ੍ਰ ਬੀਚ ਕਰਿ ਤਾਹਿ ਨਿਹਾਰਾ ॥
छिद्र बीच करि ताहि निहारा ॥

एका छिद्रातून त्याने (राजा) पाहिले,

ਹਜਰਤਿ ਭਯੋ ਤਬੈ ਮਤਵਾਰਾ ॥
हजरति भयो तबै मतवारा ॥

तेव्हाच हजरत मतवाला झाले.

ਮਨ ਤਰੁਨੀ ਕੇ ਰੂਪ ਬਿਕਾਨ੍ਰਯੋ ॥
मन तरुनी के रूप बिकान्रयो ॥

(त्याचे) मन एका स्त्रीच्या रूपावर विकले गेले

ਮ੍ਰਿਤਕ ਸੋ ਤਨੁ ਰਹਿਯੋ ਪਛਾਨ੍ਯੋ ॥੧੯॥
म्रितक सो तनु रहियो पछान्यो ॥१९॥

आणि (हे) समजून घ्या की त्याचे शरीर लोटसारखे झाले आहे. 19.

ਹਜਰਤਿ ਸਕਲ ਪਠਾਨ ਬੁਲਾਏ ॥
हजरति सकल पठान बुलाए ॥

हजरतने सर्व पठाणांना बोलावले

ਸਿਧ ਪਾਲ ਕੈ ਧਾਮ ਪਠਾਏ ॥
सिध पाल कै धाम पठाए ॥

आणि सिद्ध पालच्या घरी पाठवले.

ਕੈ ਅਪਨੀ ਦੁਹਿਤਾ ਮੁਹਿ ਦੀਜੈ ॥
कै अपनी दुहिता मुहि दीजै ॥

(त्यांच्यामार्फत पाठवले की) एकतर मला तुझी मुलगी दे.

ਨਾਤਰ ਮੀਚ ਮੂੰਡ ਪਰ ਲੀਜੈ ॥੨੦॥
नातर मीच मूंड पर लीजै ॥२०॥

अन्यथा, मृत्यू तुमच्या डोक्यावर आला आहे असे समजा. 20.

ਸਕਲ ਪਠਾਨ ਤਵਨ ਕੇ ਗਏ ॥
सकल पठान तवन के गए ॥

सर्व पठाण त्याच्या (घरी) गेले.

ਹਜਰਤਿ ਕਹੀ ਸੁ ਭਾਖਤ ਭਏ ॥
हजरति कही सु भाखत भए ॥

हजरत जे बोलले होते ते त्यांनी सांगितले

ਸਿਧ ਪਾਲ ਧੰਨ ਭਾਗ ਤਿਹਾਰੇ ॥
सिध पाल धंन भाग तिहारे ॥

की हे सिद्ध पाल! तुम्ही भाग्यवान आहात

ਗ੍ਰਿਹ ਆਵਹਿਗੇ ਸਾਹ ਸਵਾਰੇ ॥੨੧॥
ग्रिह आवहिगे साह सवारे ॥२१॥

(कारण) राजाची स्वारी तुझ्या घरी येईल. २१.

ਸਿਧ ਪਾਲ ਐਸੋ ਜਬ ਸੁਨਾ ॥
सिध पाल ऐसो जब सुना ॥

हे जेव्हा सिद्ध पाल यांनी ऐकले.

ਅਧਿਕ ਦੁਖਿਤ ਹ੍ਵੈ ਮਸਤਕ ਧੁਨਾ ॥
अधिक दुखित ह्वै मसतक धुना ॥

(तेव्हा) त्याने अत्यंत दुःखाने कपाळाला स्पर्श केला.

ਦੈਵ ਕਵਨ ਗਤਿ ਕਰੀ ਹਮਾਰੀ ॥
दैव कवन गति करी हमारी ॥

(असा विचार करून) देवाने माझी काय अवस्था केली आहे?

ਗ੍ਰਿਹ ਅਸਿ ਉਪਜੀ ਸੁਤਾ ਦੁਖਾਰੀ ॥੨੨॥
ग्रिह असि उपजी सुता दुखारी ॥२२॥

अशी दुःखी मुलगी माझ्या घरी जन्माला आली आहे. 22.

ਜੌ ਨਹਿ ਦੇਤ ਤੁ ਬਿਗਰਤ ਕਾਜਾ ॥
जौ नहि देत तु बिगरत काजा ॥

न दिल्यास काम बिघडते (म्हणजे राजा नाराज होतो).

ਜਾਤ ਦਏ ਛਤ੍ਰਿਨ ਕੀ ਲਾਜਾ ॥
जात दए छत्रिन की लाजा ॥

मी दिले तर छत्र्या लाजल्यासारखं वाटतं.

ਮੁਗਲ ਪਠਾਨ ਤੁਰਕ ਘਰ ਮਾਹੀ ॥
मुगल पठान तुरक घर माही ॥

(कारण) मुघल, पठाण किंवा तुर्क यांचे घर

ਅਬ ਲਗਿ ਗੀ ਛਤ੍ਰਾਨੀ ਨਾਹੀ ॥੨੩॥
अब लगि गी छत्रानी नाही ॥२३॥

(कोणीही) छतरणीला गेलेले नाही. 23.

ਛਤ੍ਰਿਨ ਕੇ ਅਬ ਲਗੇ ਨ ਭਈ ॥
छत्रिन के अब लगे न भई ॥

छत्र्यांमध्ये अजून ते घडलेले नाही

ਦੁਹਿਤਾ ਕਾਢਿ ਤੁਰਕ ਕਹ ਦਈ ॥
दुहिता काढि तुरक कह दई ॥

की तुर्कांना (घरातून) नेले गेले आणि मुलगी दिली गेली.

ਰਜਪੂਤਨ ਕੇ ਹੋਤਹ ਆਈ ॥
रजपूतन के होतह आई ॥

राजपूतांमध्ये ते होत आले आहे

ਪੁਤ੍ਰੀ ਧਾਮ ਮਲੇਛ ਪਠਾਈ ॥੨੪॥
पुत्री धाम मलेछ पठाई ॥२४॥

की मुलींना (मलेच्छाच्या घरी) पाठवले आहे. २४.

ਹਾਡਨ ਏਕ ਦੂਸਰਨ ਖਤ੍ਰੀ ॥
हाडन एक दूसरन खत्री ॥

(पण) ही एक नौका आणि दुसरी छत्री

ਤੁਰਕਨ ਕਹ ਇਨ ਦਈ ਨ ਪੁਤ੍ਰੀ ॥
तुरकन कह इन दई न पुत्री ॥

तुर्कांना पुत्रत्व दिले नाही.

ਜੋ ਛਤ੍ਰੀ ਅਸ ਕਰਮ ਕਮਾਵੈ ॥
जो छत्री अस करम कमावै ॥

असे काम करणारे छत्री,

ਕੁੰਭੀ ਨਰਕ ਦੇਹ ਜੁਤ ਜਾਵੈ ॥੨੫॥
कुंभी नरक देह जुत जावै ॥२५॥

(मग) तो देह घेऊन कुंफी नरकात जातो. २५.

ਜੋ ਨਰ ਤੁਰਕਹਿ ਦੇਤ ਦੁਲਾਰੀ ॥
जो नर तुरकहि देत दुलारी ॥

जो पुरुष तुर्कांना मुली देतो,

ਧ੍ਰਿਗ ਧ੍ਰਿਗ ਜਗ ਤਿਹ ਕਰਤ ਉਚਾਰੀ ॥
ध्रिग ध्रिग जग तिह करत उचारी ॥

जग त्याला 'ध्रुग धृग' म्हणतं.

ਲੋਕ ਪ੍ਰਲੋਕ ਤਾਹਿ ਕੋ ਜੈਹੈ ॥
लोक प्रलोक ताहि को जैहै ॥

त्या (छत्राचे) लोक परलोकात (दोन्ही) जातील.