श्री दसाम ग्रंथ

पान - 936


ਤਾ ਕੋ ਤੁਮ ਕੋ ਮਾਸੁ ਖਵਾਊ ॥੬੨॥
ता को तुम को मासु खवाऊ ॥६२॥

तो पुढे म्हणाला, 'तुम्ही असे म्हणाल तर मी जाऊन त्या हरणाला मारीन आणि त्याचे मांस तुमच्या खाण्यासाठी आणीन.'(62)

ਤਬ ਕੋਕਿਲਾ ਖੁਸੀ ਹ੍ਵੈ ਗਈ ॥
तब कोकिला खुसी ह्वै गई ॥

मग कोकिळा आनंदी झाला.

ਚਾਹਤ ਥੀ ਚਿਤ ਮੈ ਸੋ ਭਈ ॥
चाहत थी चित मै सो भई ॥

हे ऐकून कोकिळाला खूप आनंद झाला कारण तिला हे व्हायलाच हवे होते.

ਯਹ ਇਨ ਮੂੜ ਭੇਦ ਨਹਿ ਪਾਯੋ ॥
यह इन मूड़ भेद नहि पायो ॥

या मूर्खाला (राणी) हे रहस्य कळले नाही.

ਤਜਿ ਯਾ ਕੌ ਮ੍ਰਿਗ ਕੋ ਤਬ ਧਾਯੋ ॥੬੩॥
तजि या कौ म्रिग को तब धायो ॥६३॥

तिला खरा उद्देश मान्य करता आला नाही आणि राजा हरणाच्या दिशेने निघून गेला.(६३)

ਸੀੜਿਨ ਬੀਚ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਲਗ ਰਹਿਯੋ ॥
सीड़िन बीच न्रिपति लग रहियो ॥

हातात धनुष्यबाण असलेला राजा (रिसालू).

ਤੀਰ ਕਮਾਨ ਹਾਥ ਮੈ ਗਹਿਯੋ ॥
तीर कमान हाथ मै गहियो ॥

हातात धनुष्यबाण घेऊन राजा पायऱ्यांवर उभा राहिला.

ਜਬ ਹੋਡੀ ਤਿਹ ਠਾ ਚਲਿ ਆਯੋ ॥
जब होडी तिह ठा चलि आयो ॥

बोट त्या ठिकाणी आल्यावर

ਬਿਹਸਿ ਰਿਸਾਲੁ ਬਚਨ ਸੁਨਾਯੋ ॥੬੪॥
बिहसि रिसालु बचन सुनायो ॥६४॥

हरीण त्या बाजूने आल्यावर रसलू आनंदाने म्हणाला,(६४)

ਅਬ ਤੁਮ ਕਹਿਯੋ ਪੌਰਖਹਿ ਧਰੋ ॥
अब तुम कहियो पौरखहि धरो ॥

मी सांगतो आता तुझी ताकद वाचव

ਮੋ ਪਰ ਪ੍ਰਥਮ ਘਾਇ ਕਹ ਕਰੋ ॥
मो पर प्रथम घाइ कह करो ॥

'आता 1 तुम्हांला सांगतो की तुम्ही माझ्यावर अत्यंत काळजीने हल्ला केला पाहिजे.'

ਕੰਪਤ ਤ੍ਰਸਤ ਨਹਿ ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ॥
कंपत त्रसत नहि ससत्र संभारियो ॥

(होडी) भीतीने थरथर कापला आणि (त्याच्याकडून) कवच जपले गेले नाही.

ਤਨਿ ਧਨੁ ਬਾਨ ਰਿਸਾਲੂ ਮਾਰਿਯੋ ॥੬੫॥
तनि धनु बान रिसालू मारियो ॥६५॥

आपल्या बाहूंवर पूर्ण ताबा ठेवून रसलूने जोरात खेचले आणि बाण सोडला.(६५)

ਲਾਗਤ ਬਾਨ ਧਰਨਿ ਗਿਰ ਪਰਿਯੋ ॥
लागत बान धरनि गिर परियो ॥

बाण लागताच (होडी) पृथ्वीवर पडली.

ਏਕੈ ਬ੍ਰਿਣ ਲਾਗਤ ਹੀ ਮਰਿਯੋ ॥
एकै ब्रिण लागत ही मरियो ॥

बाण त्याला (चटईच्या आतल्या राजाला) लागला आणि एकट्याने तो जमिनीवर फेकला गेला.

ਤਾ ਕੋ ਤੁਰਤ ਮਾਸੁ ਕਟਿ ਲੀਨੋ ॥
ता को तुरत मासु कटि लीनो ॥

(रसलू) लगेच त्याचे मांस कापले

ਭੂੰਜਿ ਕੋਕਿਲਾ ਕੌ ਲੈ ਦੀਨੋ ॥੬੬॥
भूंजि कोकिला कौ लै दीनो ॥६६॥

त्याने त्याचे मांस कापले आणि भाजल्यानंतर ते कोकिला दिले.(66)

ਜਬ ਤਿਹ ਮਾਸੁ ਕੋਕਿਲਾ ਖਾਯੋ ॥
जब तिह मासु कोकिला खायो ॥

जेव्हा त्याचे मांस कोकिळा खात असे

ਲਗਿਯੋ ਸਲੌਨੋ ਅਤਿ ਚਿਤ ਭਾਯੋ ॥
लगियो सलौनो अति चित भायो ॥

जेव्हा कोकिळाने ते मांस खाल्ले, तेव्हा तिने ते चवीने घेतले आणि म्हणाली,

ਜਾ ਕੇ ਤੁਲਿ ਮਾਸੁ ਕੋਊ ਨਾਹੀ ॥
जा के तुलि मासु कोऊ नाही ॥

यासारखे दुसरे मांस नाही.

ਰਾਜਾ ਮੈ ਰੀਝੀ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥੬੭॥
राजा मै रीझी मन माही ॥६७॥

'आधी असे मांस कधीच नव्हते आणि मला खूप तृप्त वाटते.'(67)

ਤਬ ਰੀਸਾਲੂ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
तब रीसालू बचन उचारे ॥

तर रिसाल म्हणाले

ਵਹੈ ਮਿਰਗ ਕਰ ਪਰਿਯੋ ਹਮਾਰੇ ॥
वहै मिरग कर परियो हमारे ॥

तेव्हा रसलू तिला म्हणाला, 'ही तीच हरिण आहे, जिच्याशी तू केलीस

ਜਿਯਤ ਤੂ ਜਾ ਸੌ ਭੋਗ ਕਮਾਯੋ ॥
जियत तू जा सौ भोग कमायो ॥

जिच्याशी तू जगत होतास

ਮਰੇ ਪ੍ਰਾਤ ਮਾਸੁ ਤਿਹ ਖਾਯੋ ॥੬੮॥
मरे प्रात मासु तिह खायो ॥६८॥

प्रेम आणि आता तुम्ही ते खाल्ले आहे.'(68)

ਜਬ ਯਹ ਤਨਿਕ ਭਨਿਕ ਸੁਨਿ ਪਈ ॥
जब यह तनिक भनिक सुनि पई ॥

जेव्हा (राणी कोकिला) ते खराब झाले

ਲਾਲ ਹੁਤੀ ਪਿਯਰੀ ਹ੍ਵੈ ਗਈ ॥
लाल हुती पियरी ह्वै गई ॥

हे ऐकून तिचे गुलाबी गाल फिके पडले (आणि विचार)

ਧ੍ਰਿਗ ਜਿਯਬੋ ਇਹ ਜਗਤ ਹਮਾਰੋ ॥
ध्रिग जियबो इह जगत हमारो ॥

(तो म्हणू लागला की) मला या जगात राहण्याचा तिरस्कार वाटतो.

ਜਿਨ ਘਾਯੋ ਨਿਜੁ ਮੀਤ ਪ੍ਯਾਰੋ ॥੬੯॥
जिन घायो निजु मीत प्यारो ॥६९॥

'ज्या जगात माझ्या प्रिय व्यक्तीला मारले जाते अशा जगात राहणे निंदनीय आहे.'(69)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਸੁਨਤ ਕਟਾਰੀ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੀ ਲੈ ਅਪਨੇ ਉਰਿ ਮਾਰਿ ॥
सुनत कटारी न्रिपति की लै अपने उरि मारि ॥

हे कळताच तिने खंजीर ओढून अंगात खुपसला.

ਉਰਿ ਹਨਿ ਧੋਲਹਰ ਤੇ ਗਿਰੀ ਹੋਡਿਹਿ ਨੈਨ ਨਿਹਾਰ ॥੭੦॥
उरि हनि धोलहर ते गिरी होडिहि नैन निहार ॥७०॥

आणि, तिच्या डोळ्यात हरिणीचे दर्शन घेऊन, राजवाड्याच्या खाली पडलो.(70)

ਉਦਰ ਕਟਾਰੀ ਮਾਰਿ ਕੈ ਪਰੀ ਮਹਲ ਤੈ ਟੂਟਿ ॥
उदर कटारी मारि कै परी महल तै टूटि ॥

खंजीर खुपसल्याने ती वाड्यावर पडली होती

ਏਕ ਘਰੀ ਸਸਤਕ ਰਹੀ ਬਹੁਰਿ ਪ੍ਰਾਨ ਗੇ ਛੂਟਿ ॥੭੧॥
एक घरी ससतक रही बहुरि प्रान गे छूटि ॥७१॥

शरीर आणि शेवटी तिचा श्वास गमावला.(७१)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਗ੍ਰਿਹ ਤੇ ਟੂਟਿ ਧਰਨਿ ਪਰ ਪਰੀ ॥
ग्रिह ते टूटि धरनि पर परी ॥

ती राजवाड्यातून पडली आणि पृथ्वीवर आली

ਲਾਜ ਮਰਤ ਜਮਪੁਰ ਮਗੁ ਧਰੀ ॥
लाज मरत जमपुर मगु धरी ॥

आणि लाजेने जामपुरीच्या रस्त्याला लागलो.

ਤਬ ਚਲ ਤਹਾ ਰਿਸਾਲੂ ਆਯੋ ॥
तब चल तहा रिसालू आयो ॥

तेवढ्यात रिसलू तिथे आला

ਮਾਸ ਕੂਕਰਨ ਦੁਹੂੰ ਖਵਾਯੋ ॥੭੨॥
मास कूकरन दुहूं खवायो ॥७२॥

आणि दोघांचे मांस कुत्र्यांना खाऊ घातले. ७२.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਜੋ ਬਨਿਤਾ ਪਤਿ ਆਪਨੋ ਤ੍ਯਾਗ ਔਰ ਪੈ ਜਾਇ ॥
जो बनिता पति आपनो त्याग और पै जाइ ॥

पतीला सोडून इतरांकडे जाणारी स्त्री,

ਸੋ ਐਸੋ ਪੁਨਿ ਤੁਰਤ ਹੀ ਕ੍ਯੋ ਨਹਿ ਲਹਤ ਸਜਾਇ ॥੭੩॥
सो ऐसो पुनि तुरत ही क्यो नहि लहत सजाइ ॥७३॥

त्या महिलेला त्वरित शिक्षा का होऊ नये?(73)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਸਤਾਨਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੯੭॥੧੭੯੭॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे सतानवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥९७॥१७९७॥अफजूं॥

राजा आणि मंत्री यांच्या शुभ चरित्रांच्या संभाषणाचे ९७वे बोधकथा, आशीर्वादाने पूर्ण झाले. (९७)(१ ७९७)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਚੰਦ੍ਰਭਗਾ ਸਰਿਤਾ ਨਿਕਟਿ ਰਾਝਨ ਨਾਮਾ ਜਾਟ ॥
चंद्रभगा सरिता निकटि राझन नामा जाट ॥

चिनाब नदीच्या काठावर रांझा नावाचा जाट शेतकरी राहत असे.

ਜੋ ਅਬਲਾ ਨਿਰਖੈ ਤਿਸੈ ਜਾਤ ਸਦਨ ਪਰਿ ਖਾਟ ॥੧॥
जो अबला निरखै तिसै जात सदन परि खाट ॥१॥

कोणत्याही मुलीने त्याला पाहिले, त्याच्याशी प्रेमाचे नाते जोडण्यासाठी वेडे होईल.(1)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਮੋਹਤ ਤਿਹ ਤ੍ਰਿਯ ਨੈਨ ਨਿਹਾਰੇ ॥
मोहत तिह त्रिय नैन निहारे ॥

त्याला डोळ्यांनी पाहून स्त्रिया मंत्रमुग्ध होतात.