श्री दसाम ग्रंथ

पान - 393


ਸੰਗ ਨੰਦ ਕੇ ਅਉ ਉਨ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਕੇ ਚਰਚਾ ਕਰਿ ਗ੍ਯਾਨ ਕੀ ਫੇਰਿ ਫਿਰਿਯੋ ॥
संग नंद के अउ उन ग्वारनि के चरचा करि ग्यान की फेरि फिरियो ॥

नंदा आणि त्या गोपींशी ज्ञानाची चर्चा करून मी पुन्हा परतलो.

ਤੁਮਰੋ ਮੁਖ ਭਾਨੁ ਨਿਹਾਰਤ ਹੀ ਤਮ ਸੋ ਦੁਖ ਥੋ ਸਭ ਦੂਰ ਕਰਿਯੋ ॥੯੫੭॥
तुमरो मुख भानु निहारत ही तम सो दुख थो सभ दूर करियो ॥९५७॥

गोपी आणि नंद यांच्याशी दैवी ज्ञानाच्या विषयावर चर्चा करून मी परत आलो आणि तुझा सूर्यासारखा चेहरा पाहून माझी व्यथा संपली.957.

ਤੁਮਰੇ ਪਗ ਭੇਟਿ ਗਯੋ ਜਬ ਹੀ ਤਬ ਹੀ ਫੁਨਿ ਨੰਦ ਕੇ ਧਾਮਿ ਗਯੋ ॥
तुमरे पग भेटि गयो जब ही तब ही फुनि नंद के धामि गयो ॥

तुझ्या पायाला स्पर्श करून मी सुरुवात केली तेव्हा आधी नंदांच्या घरी पोहोचलो

ਤਿਹ ਕੋ ਕਰਿ ਕੈ ਹਰਿ ਗ੍ਯਾਨ ਪ੍ਰਬੋਧ ਉਠਿਯੋ ਚਲਿ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਪਾਸ ਅਯੋ ॥
तिह को करि कै हरि ग्यान प्रबोध उठियो चलि ग्वारनि पास अयो ॥

त्याच्याशी दैवी ज्ञानाच्या विषयांवर बोलल्यानंतर मी गोपींकडे आलो

ਤੁਮਰੋ ਉਨ ਦੁਖ ਕਹਿਯੋ ਹਮ ਪੈ ਸੁਨਿ ਉਤਰ ਮੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਦਯੋ ॥
तुमरो उन दुख कहियो हम पै सुनि उतर मै इह भाति दयो ॥

तुझ्यापासून विभक्त झाल्यामुळे त्यांनी मला त्यांचे दुःख सांगितले, मी त्यांना कृष्णाचे नामस्मरण करण्याचा सल्ला दिला.

ਬਲਿ ਸ੍ਯਾਮਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸਦਾ ਜਪੀਯੋ ਸੁਨਿ ਨਾਮਹਿ ਪ੍ਰੇਮ ਘਨੋ ਬਢਯੋ ॥੯੫੮॥
बलि स्यामहि स्याम सदा जपीयो सुनि नामहि प्रेम घनो बढयो ॥९५८॥

तुझे नाव ऐकल्यावर त्यांचे प्रेम खूप वाढले.�958.

ਊਧਵ ਸੰਦੇਸ ਬਾਚ ॥
ऊधव संदेस बाच ॥

उद्धव यांच्या संदेशासंदर्भात भाषण:

ਸਵੈਯਾ ॥
सवैया ॥

स्वय्या

ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਮੋ ਸੰਗ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਹਮ ਓਰ ਤੇ ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਪਾਇਨ ਪਈਯੈ ॥
ग्वारनि मो संग ऐसे कहियो हम ओर ते स्याम के पाइन पईयै ॥

गोपींनी त्यांच्या वतीने मला तुझ्या चरणांना स्पर्श करण्यास सांगितले

ਯੌ ਕਹੀਯੋ ਪੁਰ ਬਾਸਿਨ ਕੋ ਤਜਿ ਕੈ ਬ੍ਰਿਜ ਬਾਸਿਨ ਕੋ ਸੁਖੁ ਦਈਯੈ ॥
यौ कहीयो पुर बासिन को तजि कै ब्रिज बासिन को सुखु दईयै ॥

ते असेही म्हणाले: हे कृष्णा! आता शहरातील रहिवाशांना सोडा आणि ब्रजा येथील रहिवाशांना दिलासा द्या

ਜਸੁਧਾ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਰੀ ਬਿਨਤੀ ਬਿਨਤੀ ਕਹੀਯੋ ਸੰਗਿ ਪੂਤ ਕਨ੍ਰਹ੍ਰਹਈਯੈ ॥
जसुधा इह भाति करी बिनती बिनती कहीयो संगि पूत कन्रह्रहईयै ॥

याप्रमाणे जसोधाने विनंती केली की ही विनंती माझा मुलगा कृष्णाला कळवा.

ਊਧਵ ਤਾ ਸੰਗ ਯੌ ਕਹੀਯੌ ਬਹੁਰੋ ਫਿਰਿ ਆਇ ਕੈ ਮਾਖਨ ਖਈਯੈ ॥੯੫੯॥
ऊधव ता संग यौ कहीयौ बहुरो फिरि आइ कै माखन खईयै ॥९५९॥

���yashoda असेही म्हणाले, “माझ्या मुलावर माझा मुलगा पुन्हा येऊन लोणी खा.

ਅਉਰ ਕਹੀ ਬਿਨਤੀ ਤੁਮ ਪੈ ਸੁ ਸੁਨੋ ਅਰੁ ਅਉਰ ਨ ਬਾਤਨ ਡਾਰੋ ॥
अउर कही बिनती तुम पै सु सुनो अरु अउर न बातन डारो ॥

���त्यांनीही तुला विनंती केली आहे, ओकेकृष्णा! ते पण ऐका

ਸੇ ਕਹਾ ਜਸੁਧਾ ਤੁਮ ਕੋ ਹਮ ਕੋ ਅਤਿ ਹੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਪਿਆਰੋ ॥
से कहा जसुधा तुम को हम को अति ही ब्रिजनाथ पिआरो ॥

यशोदा म्हणाली की ब्रजाचा देव त्यांना खूप प्रिय होता.

ਤਾ ਤੇ ਕਰੋ ਨ ਕਛੂ ਗਨਤੀ ਹਮਰੋ ਸੁ ਕਹਿਯੋ ਤੁਮ ਪ੍ਰੇਮ ਬਿਚਾਰੋ ॥
ता ते करो न कछू गनती हमरो सु कहियो तुम प्रेम बिचारो ॥

याबद्दल कोणतीही शंका घेऊ नका, तुम्ही आमच्या प्रेमाचा विचार करावा अशी आमची इच्छा आहे.

ਤਾਹੀ ਤੇ ਬੇਗ ਤਜੋ ਮਥੁਰਾ ਉਠ ਕੈ ਅਬ ਹੀ ਬ੍ਰਿਜ ਪੂਤ ਪਧਾਰੋ ॥੯੬੦॥
ताही ते बेग तजो मथुरा उठ कै अब ही ब्रिज पूत पधारो ॥९६०॥

आणि तिचे प्रेम अतुलनीय होते, म्हणून तिच्या मुलाने ताबडतोब मातुरा सोडून ब्रजाला यावे.960.

ਮਾਤ ਕਰੀ ਬਿਨਤੀ ਤੁਮ ਪੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਜੋਊ ਹੈ ਬ੍ਰਿਜਰਾਨੀ ॥
मात करी बिनती तुम पै कबि स्याम कहै जोऊ है ब्रिजरानी ॥

�हे कृष्णा! ब्रजाची राणी, यशोदा माता हिने तुला ही विनंती केली आहे

ਤਾਹੀ ਕੋ ਪ੍ਰੇਮ ਘਨੋ ਤੁਮ ਸੋਂ ਹਮ ਆਪਨੇ ਜੀ ਮਹਿ ਪ੍ਰੀਤ ਪਛਾਨੀ ॥
ताही को प्रेम घनो तुम सों हम आपने जी महि प्रीत पछानी ॥

माझ्याही मनात तिचं खूप प्रेम आहे,

ਤਾ ਤੇ ਕਹਿਓ ਤਜਿ ਕੈ ਮਥੁਰਾ ਬ੍ਰਿਜ ਆਵਹੁ ਯਾ ਬਿਧਿ ਬਾਤ ਬਖਾਨੀ ॥
ता ते कहिओ तजि कै मथुरा ब्रिज आवहु या बिधि बात बखानी ॥

त्यामुळे यशोदेने तुम्हाला मथुरा सोडून ब्रजाला येण्यास सांगितले आहे

ਇਆਨੇ ਹੁਤੇ ਤਬ ਮਾਨਤ ਥੇ ਅਬ ਸਿਆਨੇ ਭਏ ਤਬ ਏਕ ਨ ਮਾਨੀ ॥੯੬੧॥
इआने हुते तब मानत थे अब सिआने भए तब एक न मानी ॥९६१॥

यशोदेने असेही म्हटले आहे की, हे कृष्णा! जेव्हा तुम्ही लहान होता, तेव्हा तुम्ही सर्व गोष्टी मान्य केल्या होत्या, पण आता तुम्ही मोठे झाल्यावर तुम्ही एकाही विनंतीला स्वीकार करत नाही.961.

ਤਾਹੀ ਤੇ ਸੰਗ ਕਹੋ ਤੁਮਰੇ ਤਜਿ ਕੈ ਮਥੁਰਾ ਬ੍ਰਿਜ ਕੋ ਅਬ ਅਈਯੈ ॥
ताही ते संग कहो तुमरे तजि कै मथुरा ब्रिज को अब अईयै ॥

��� ���मथुरा सोडून ब्रजाला या

ਮਾਨ ਕੈ ਸੀਖ ਕਹੋ ਹਮਰੀ ਤਿਹ ਠਉਰ ਨਹੀ ਪਲਵਾ ਠਹਰਈਯੈ ॥
मान कै सीख कहो हमरी तिह ठउर नही पलवा ठहरईयै ॥

माझे म्हणणे मान्य करा आणि मथुरेत थोडा वेळही राहू नका

ਯੋਂ ਕਹਿ ਗ੍ਵਾਰਨੀਯਾ ਹਮ ਸੋ ਸਭ ਹੀ ਬ੍ਰਿਜ ਬਾਸਿਨ ਕੋ ਸੁਖ ਦਈਯੈ ॥
यों कहि ग्वारनीया हम सो सभ ही ब्रिज बासिन को सुख दईयै ॥

गोपींनी सुद्धा सांगितले की, ब्रजच्या रहिवाशांना कृपया सांत्वन द्या

ਸੋ ਸੁਧ ਭੂਲ ਗਈ ਤੁਮ ਕੋ ਹਮਰੇ ਜਿਹ ਅਉਸਰ ਪਾਇਨ ਪਈਯੈ ॥੯੬੨॥
सो सुध भूल गई तुम को हमरे जिह अउसर पाइन पईयै ॥९६२॥

तू आमच्या पाया पडायचा तो काळ विसरला आहेस.962.

ਤਾਹੀ ਤੇ ਤ੍ਯਾਗਿ ਰਹ੍ਯੋ ਮਥੁਰਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਬ੍ਰਿਜ ਮੈ ਫਿਰ ਆਵਹੁ ॥
ताही ते त्यागि रह्यो मथुरा कबि स्याम कहै ब्रिज मै फिर आवहु ॥

हे कृष्णा ! मथुरा सोडून आता ब्रजाला ये

ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਪ੍ਰੀਤ ਪਛਾਨ ਕਹ੍ਯੋ ਤਿਹ ਤੇ ਤਿਹ ਠਉਰ ਨ ਢੀਲ ਲਗਾਵਹੁ ॥
ग्वारनि प्रीत पछान कह्यो तिह ते तिह ठउर न ढील लगावहु ॥

��� गोपी उत्कट प्रेमाच्या प्रभावाखाली म्हणत होत्या, तुझ्या येण्यास उशीर करू नकोस

ਯੋਂ ਕਹਿ ਪਾਇਨ ਪੈ ਹਮਰੇ ਹਮ ਸੰਗ ਕਹ੍ਯੋ ਸੁ ਤਹਾ ਤੁਮ ਜਾਵਹੁ ॥
यों कहि पाइन पै हमरे हम संग कह्यो सु तहा तुम जावहु ॥

माझ्या पाया पडणाऱ्या गोपी म्हणाल्या, हे उद्धवा! जा आणि कृष्णाला यायला सांग

ਜਾਇ ਕੈ ਆਵਹੁ ਯੋਂ ਕਹੀਯੋ ਹਮ ਕੋ ਸੁਖ ਹੋ ਤੁਮ ਹੂੰ ਸੁਖ ਪਾਵਹੁ ॥੯੬੩॥
जाइ कै आवहु यों कहीयो हम को सुख हो तुम हूं सुख पावहु ॥९६३॥

त्यालाही इथे यायला सांगा, त्याने स्वतःला सुखावह वाटून आम्हांला दिलासा द्यावा.963.

ਤਾ ਤੇ ਕਹਯੋ ਤਜਿ ਕੈ ਮਥੁਰਾ ਫਿਰ ਕੈ ਬ੍ਰਿਜ ਬਾਸਿਨ ਕੋ ਸੁਖ ਦੀਜੈ ॥
ता ते कहयो तजि कै मथुरा फिर कै ब्रिज बासिन को सुख दीजै ॥

हे कृष्णा ! मथुरा सोडून आता ब्रजवासियांना सुख दे

ਆਵਹੁ ਫੇਰਿ ਕਹ੍ਯੋ ਬ੍ਰਿਜ ਮੈ ਇਹ ਕਾਮ ਕੀਏ ਤੁਮਰੋ ਨਹੀ ਛੀਜੈ ॥
आवहु फेरि कह्यो ब्रिज मै इह काम कीए तुमरो नही छीजै ॥

पुन्हा ब्रजात या आणि आमच्यासाठी हे एक कार्य करून तुमचे काहीही नुकसान होणार नाही

ਆਇ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਦਿਖਾਵਹੁ ਰੂਪ ਕਹ੍ਯੋ ਜਿਹ ਦੇਖਤ ਹੀ ਮਨ ਜੀਜੈ ॥
आइ क्रिपाल दिखावहु रूप कह्यो जिह देखत ही मन जीजै ॥

��� ���हे दयाळू! या आणि तुझे तेज दाखवा, आम्ही जिवंत राहू फक्त तुला पाहून

ਕੁੰਜ ਗਲੀਨ ਮੈ ਫੇਰ ਕਹ੍ਯੋ ਹਮਰੇ ਅਧਰਾਨਨ ਕੋ ਰਸ ਲੀਜੈ ॥੯੬੪॥
कुंज गलीन मै फेर कह्यो हमरे अधरानन को रस लीजै ॥९६४॥

हे कृष्णा ! पुन्हा या आणि alvoces.964 मधील आमच्या प्रेमळ नाटकाचा आस्वाद घ्या.

ਸ੍ਯਾਮ ਕਹ੍ਯੋ ਸੰਗ ਹੈ ਤੁਮਰੇ ਜੁ ਹੁਤੀ ਤੁਮ ਕੋ ਬ੍ਰਿਜ ਬੀਚ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥
स्याम कह्यो संग है तुमरे जु हुती तुम को ब्रिज बीच प्यारी ॥

हे कृष्णा ! फक्त तेच तुझे स्मरण करत आहेत, ज्यांच्यावर तुझे ब्रजात खूप प्रेम होते

ਕਾਨ੍ਰਹ ਰਚੇ ਪੁਰ ਬਾਸਿਨ ਸੋਂ ਕਬਹੂੰ ਨ ਹੀਏ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਰਿ ਚਿਤਾਰੀ ॥
कान्रह रचे पुर बासिन सों कबहूं न हीए ब्रिज नारि चितारी ॥

आता कृष्ण शहरातील रहिवाशांसह राहतो आणि त्याला आता ब्रजाच्या स्त्रियांची आठवणही राहिली नाही

ਪੰਥ ਨਿਹਾਰਤ ਨੈਨਨ ਕੀ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਪੁਤਰੀ ਦੋਊ ਹਾਰੀ ॥
पंथ निहारत नैनन की कबि स्याम कहै पुतरी दोऊ हारी ॥

कृष्णाच्या आगमनाचा शोध घेताना आपले डोळे थकले आहेत

ਊਧਵ ਸ੍ਯਾਮ ਸੋ ਯੋਂ ਕਹੀਯੋ ਤੁਮਰੇ ਬਿਨ ਭੀ ਸਭ ਗ੍ਵਾਰਿ ਬਿਚਾਰੀ ॥੯੬੫॥
ऊधव स्याम सो यों कहीयो तुमरे बिन भी सभ ग्वारि बिचारी ॥९६५॥

हे उद्धवा! कृष्णाला सांग की तुझ्याशिवाय सर्व गोपी निराधार झाल्या आहेत.965.

ਅਉਰ ਕਹੀ ਤੁਮ ਸੌ ਹਰਿ ਜੂ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਸੁਤਾ ਤੁਮ ਕੋ ਜੋਊ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥
अउर कही तुम सौ हरि जू ब्रिखभान सुता तुम को जोऊ प्यारी ॥

हे भगवान श्रीकृष्ण! शिवाय राधा, जी तुला अत्यंत प्रिय आहे, (त्याने) तुला असे सांगितले आहे.

ਜਾ ਦਿਨ ਤੇ ਬ੍ਰਿਜ ਤ੍ਯਾਗ ਗਏ ਦਿਨ ਤਾ ਕੀ ਨਹੀ ਹਮਹੂ ਹੈ ਸੰਭਾਰੀ ॥
जा दिन ते ब्रिज त्याग गए दिन ता की नही हमहू है संभारी ॥

हे कृष्णा ! तुझी प्रिय राधा म्हणाली की तू ज्या दिवसापासून ब्रजा सोडलास तेव्हापासून तिला स्वतःवर नियंत्रण ठेवता आले नाही

ਆਵਹੁ ਤ੍ਯਾਗਿ ਅਬੈ ਮਥੁਰਾ ਤੁਮਰੇ ਬਿਨ ਗੀ ਅਬ ਹੋਇ ਬਿਚਾਰੀ ॥
आवहु त्यागि अबै मथुरा तुमरे बिन गी अब होइ बिचारी ॥

��� ���तुम्ही यावे, मथुरा सोडून ताबडतोब, आम्ही तुमच्याशिवाय असहाय्य आहोत

ਮੈ ਤੁਮ ਸਿਉ ਹਰਿ ਮਾਨ ਕਰ੍ਯੋ ਤਜ ਆਵਹੁ ਮਾਨ ਅਬੈ ਹਮ ਹਾਰੀ ॥੯੬੬॥
मै तुम सिउ हरि मान कर्यो तज आवहु मान अबै हम हारी ॥९६६॥

मी तुझ्याशी खूप अहंकारी होतो, माझ्याकडे या, मी पराभव स्वीकारतो.966.

ਤ੍ਯਾਗ ਗਏ ਹਮ ਕੋ ਕਿਹ ਹੇਤ ਤੇ ਬਾਤ ਕਛੂ ਤੁਮਰੀ ਨ ਬਿਗਾਰੀ ॥
त्याग गए हम को किह हेत ते बात कछू तुमरी न बिगारी ॥

तू आम्हाला का सोडलेस, (आम्ही) तुझे काही बिघडले नाही.

ਪਾਇਨ ਮੋ ਪਰ ਕੈ ਸੁਨੀਯੈ ਪ੍ਰਭ ਏ ਬਤੀਯਾ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੀ ॥
पाइन मो पर कै सुनीयै प्रभ ए बतीया इह भाति उचारी ॥

��������आम्ही तुझे काहीही नुकसान केले नाही, मग तू आम्हाला का सोडलेस? हे परमेश्वरा! माझ्या पाया पडून राधा म्हणाली:

ਆਪ ਰਚੇ ਪੁਰ ਬਾਸਿਨ ਸੋ ਮਨ ਤੇ ਸਬ ਹੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਰ ਬਿਸਾਰੀ ॥
आप रचे पुर बासिन सो मन ते सब ही ब्रिजनार बिसारी ॥

हे कृष्णा ! ब्रजाच्या स्त्रियांना विसरून नगरच्या रहिवाशांमध्ये तू विलीन झाला आहेस

ਮਾਨ ਕਰਿਯੋ ਤੁਮ ਸੋ ਘਟ ਕਾਮ ਕਰਿਯੋ ਅਬ ਸ੍ਯਾਮ ਹਹਾ ਹਮ ਹਾਰੀ ॥੯੬੭॥
मान करियो तुम सो घट काम करियो अब स्याम हहा हम हारी ॥९६७॥

हे कृष्णा ! आम्ही तुमच्यासाठी चिकाटी दाखवली होती, पण आता आम्हाला पराभव वाटतो.���967.

ਅਉਰ ਕਰੀ ਤੁਮ ਸੋ ਬਿਨਤੀ ਸੋਊ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਚਿਤ ਦੈ ਸੁਨਿ ਲੀਜੈ ॥
अउर करी तुम सो बिनती सोऊ स्याम कहै चित दै सुनि लीजै ॥

ते पुढे तुला म्हणाले आहेत की, हे कृष्णा! ते मनापासून ऐक

ਖੇਲਤ ਥੀ ਤੁਮ ਸੋ ਬਨ ਮੈ ਤਿਹ ਅਉਸਰ ਕੀ ਕਬਹੂੰ ਸੁਧਿ ਕੀਜੈ ॥
खेलत थी तुम सो बन मै तिह अउसर की कबहूं सुधि कीजै ॥

आम्ही काही वेळ तुझ्याबरोबर खेळायचो, हे कृष्णा! तो प्रसंग कधीतरी लक्षात ठेवा

ਗਾਵਤ ਥੀ ਤੁਮ ਪੈ ਮਿਲ ਕੈ ਜਿਹ ਕੀ ਸੁਰ ਤੇ ਕਛੁ ਤਾਨ ਨ ਛੀਜੈ ॥
गावत थी तुम पै मिल कै जिह की सुर ते कछु तान न छीजै ॥

��� ���आम्ही तुझ्याबरोबर लांबलचक सुरात गायचो

ਤਾ ਕੋ ਕਹਿਯੋ ਤਿਹ ਕੀ ਸੁਧਿ ਕੈ ਬਹੁਰੋ ਬ੍ਰਿਜ ਬਾਸਿਨ ਕੋ ਸੁਖ ਦੀਜੈ ॥੯੬੮॥
ता को कहियो तिह की सुधि कै बहुरो ब्रिज बासिन को सुख दीजै ॥९६८॥

आम्ही तुला हे सर्व लक्षात ठेवण्यास सांगितले आहे, हे कृष्णा! Braja.968 च्या रहिवाशांशी पुन्हा संवाद साधा.