श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1241


ਪੀ ਪੀ ਅਮਲ ਹੋਹੁ ਮਤਵਾਰੇ ॥
पी पी अमल होहु मतवारे ॥

आणि ते करून समाधानी व्हा.

ਪ੍ਰਾਤ ਮਚਤ ਹੈ ਜੁਧ ਅਪਾਰਾ ॥
प्रात मचत है जुध अपारा ॥

सकाळी अपार युद्ध होईल

ਹ੍ਵੈ ਹੈ ਅੰਧ ਧੁੰਧ ਬਿਕਰਾਰਾ ॥੩੮॥
ह्वै है अंध धुंध बिकरारा ॥३८॥

जे भयंकर स्वरुपात असेल. ३८.

ਪਾਤਿਸਾਹ ਸੰਗ ਹੈ ਸੰਗ੍ਰਾਮਾ ॥
पातिसाह संग है संग्रामा ॥

राजाशी युद्ध होईल,

ਸਭ ਹੀ ਕਰਹੁ ਕੇਸਰੀ ਜਾਮਾ ॥
सभ ही करहु केसरी जामा ॥

त्यामुळे सर्व केशराचे धागे घ्या.

ਟਾਕਿ ਆਫੂਐ ਤੁਰੈ ਨਚਾਵੌ ॥
टाकि आफूऐ तुरै नचावौ ॥

अफू खा आणि घोडे नाचवा

ਸਾਗ ਝਲਕਤੀ ਹਾਥ ਫਿਰਾਵੌ ॥੩੯॥
साग झलकती हाथ फिरावौ ॥३९॥

आणि आपल्या हातात चमकणारे भाले फिरवा. 39.

ਪ੍ਰਥਮ ਤ੍ਯਾਗਿ ਪ੍ਰਾਨਨ ਕੀ ਆਸਾ ॥
प्रथम त्यागि प्रानन की आसा ॥

प्रथम नश्वरांची आशा सोडा

ਬਾਹਹੁ ਖੜਗ ਸਕਲ ਤਜਿ ਤ੍ਰਾਸਾ ॥
बाहहु खड़ग सकल तजि त्रासा ॥

आणि सर्व भय फेकून द्या आणि तलवार चालवा.

ਪੋਸਤ ਭਾਗ ਅਫੀਮ ਚੜਾਵੋ ॥
पोसत भाग अफीम चड़ावो ॥

खसखस, भांग आणि अफू द्या

ਰੇਤੀ ਮਾਝ ਚਰਿਤ੍ਰ ਦਿਖਾਵੋ ॥੪੦॥
रेती माझ चरित्र दिखावो ॥४०॥

आणि वालुकामय पृथ्वीमध्ये (तुमचे) पात्र दाखवा. 40.

ਹਜਰਤਿ ਜੋਰਿ ਤਹਾ ਦਲ ਆਯੋ ॥
हजरति जोरि तहा दल आयो ॥

राजा सैन्यात भरती होऊन तेथे आला

ਸਕਲ ਬ੍ਯਾਹ ਕੋ ਸਾਜ ਬਨਾਯੋ ॥
सकल ब्याह को साज बनायो ॥

आणि लग्नाची सर्व व्यवस्था केली.

ਸਿਧ ਪਾਲ ਕੇ ਜਬ ਘਰਿ ਆਏ ॥
सिध पाल के जब घरि आए ॥

त्यावेळी (ते सर्व) सिद्ध पालच्या घरी आले

ਪੁਨਿ ਕੰਨ੍ਯਾ ਅਸ ਬਚਨ ਸੁਨਾਏ ॥੪੧॥
पुनि कंन्या अस बचन सुनाए ॥४१॥

त्यामुळे मुलींनी पुन्हा असे शब्द सुनावले. ४१.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਗ੍ਰਿਹ ਆਵੈ ਜੋ ਸਤ੍ਰੁ ਨ ਤਾਹਿ ਸੰਘਾਰਿਯੈ ॥
ग्रिह आवै जो सत्रु न ताहि संघारियै ॥

घरात शत्रू आला तरी त्याला मारता कामा नये.

ਧਾਮ ਗਏ ਇਹੁ ਮਾਰਹੁ ਮੰਤ੍ਰ ਬਿਚਾਰਿਯੈ ॥
धाम गए इहु मारहु मंत्र बिचारियै ॥

(मग) घरी जाताना मारावे असा सल्ला दिला.

ਲਛਿਮਨ ਪੁਤ੍ਰਹਿ ਡਾਰਿ ਡੋਰਿ ਦਿਯ ਤ੍ਰਿਯ ਉਚਰਿ ॥
लछिमन पुत्रहि डारि डोरि दिय त्रिय उचरि ॥

लछमन नावाच्या पुत्राला स्त्री म्हणवून डोलीत घालण्यात आले

ਹੋ ਸੰਗ ਸਤ ਸੈ ਖਤਿਰੇਟਾ ਗਯੋ ਤ੍ਰਿਯ ਭੇਸ ਧਰਿ ॥੪੨॥
हो संग सत सै खतिरेटा गयो त्रिय भेस धरि ॥४२॥

आणि सातशे तीस शूर पुरुष स्त्रियांच्या वेशात त्याच्याबरोबर गेले. 42.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਜਬ ਤੇ ਜਾਤ ਧਾਮ ਤੇ ਭਏ ॥
जब ते जात धाम ते भए ॥

जेव्हा ते घर सोडले,

ਤਬ ਤਾ ਕੇ ਮੰਦਰ ਮੋ ਅਏ ॥
तब ता के मंदर मो अए ॥

मग ते त्याच्या महालात आले.

ਲੁਬਧਮਾਨ ਹ੍ਵੈ ਹਾਥ ਚਲਾਯੋ ॥
लुबधमान ह्वै हाथ चलायो ॥

तेव्हा राजाने प्रेमाने येऊन हात पुढे केला

ਲਛਿਮਨ ਕਾਢਿ ਕਟਾਰੀ ਘਾਯੋ ॥੪੩॥
लछिमन काढि कटारी घायो ॥४३॥

आणि लछमनने चाकू काढून त्याचा खून केला. ४३.

ਤਾਕਹ ਐਸ ਕਟਾਰੀ ਮਾਰਾ ॥
ताकह ऐस कटारी मारा ॥

तो असा धक्काबुक्की होता

ਬਹੁਰਿ ਨ ਹਜਰਤਿ ਬੈਨ ਉਚਾਰਾ ॥
बहुरि न हजरति बैन उचारा ॥

तेव्हा राजाला बोलता येईना.

ਤਾਕਹ ਮਾਰਿ ਭੇਸ ਨਰ ਧਾਰੋ ॥
ताकह मारि भेस नर धारो ॥

त्याला ठार मारले आणि पुरुषाचा वेश केला

ਲੋਗਨ ਮਹਿ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੋ ॥੪੪॥
लोगन महि इह भाति उचारो ॥४४॥

आणि लोकांमध्ये असे सांगितले. ४४.

ਮੋਹਿ ਅਮਲ ਕੇ ਕਾਜ ਪਠਾਵਾ ॥
मोहि अमल के काज पठावा ॥

(राजाने) मला (आणण्याच्या) कामासाठी पाठवले आहे.

ਤੁਮ ਤਨ ਇਹ ਬਿਧਿ ਆਪੁ ਕਹਾਵਾ ॥
तुम तन इह बिधि आपु कहावा ॥

आणि (त्यांनी) स्वतःच तुम्हाला सांगितले आहे

ਧਾਮ ਆਵਨੇ ਕੋਈ ਨ ਪਾਵੈ ॥
धाम आवने कोई न पावै ॥

की महालात कोणीही येऊ नये.

ਜੋ ਆਵੈ ਸੋ ਜਾਨ ਗਵਾਵੈ ॥੪੫॥
जो आवै सो जान गवावै ॥४५॥

जो येईल, त्याला जीव गमवावा लागेल. ४५.

ਇਹ ਛਲ ਲਾਘਿ ਡਿਵਢੀਯਨ ਆਯੋ ॥
इह छल लाघि डिवढीयन आयो ॥

या युक्तीने त्याचा दीड दिवस पार पडला.

ਚੋਬਦਾਰ ਨਹਿ ਕਿਨੀ ਹਟਾਯੋ ॥
चोबदार नहि किनी हटायो ॥

(त्याला) कोणत्याही चोबदाराने काढले नाही.

ਜਬ ਹੀ ਕੁਮਕ ਆਪਨੀ ਗਯੋ ॥
जब ही कुमक आपनी गयो ॥

(तो) त्याच्या सहाय्यक सैन्यात पोहोचताच,

ਤਬ ਹੀ ਅਮਿਤ ਕੁਲਾਹਲ ਭਯੋ ॥੪੬॥
तब ही अमित कुलाहल भयो ॥४६॥

तेव्हाच मोठा आवाज झाला. ४६.

ਬਾਜੈ ਲਗੇ ਤਹਾ ਸਦਿਯਾਨੇ ॥
बाजै लगे तहा सदियाने ॥

तिकडे आनंदाची घंटा वाजू लागली

ਬਾਜਤ ਤਿਹੂੰ ਭਵਨ ਮਹਿ ਜਾਨੇ ॥
बाजत तिहूं भवन महि जाने ॥

ज्याचा आवाज तिन्ही लोकांमध्ये प्रसिद्ध झाला.

ਢੋਲ ਮ੍ਰਿਦੰਗ ਮੁਚੰਗ ਨਗਾਰੇ ॥
ढोल म्रिदंग मुचंग नगारे ॥

ढोल, मृदंग, मुचंग, नागरे,

ਮੰਦਲ ਤੂਰ ਉਪੰਗ ਅਪਾਰੇ ॥੪੭॥
मंदल तूर उपंग अपारे ॥४७॥

मंडळ, तुतारी आणि अनेक वाद्ये वाजू लागली. ४७.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਬਜੈ ਦਮਾਮਾ ਜਬ ਲਗੇ ਸੁਨਿ ਮਾਰੂ ਧੁਨਿ ਕਾਨ ॥
बजै दमामा जब लगे सुनि मारू धुनि कान ॥

जेव्हा ढोल वाजू लागले आणि (त्यांचा) प्राणघातक आवाज कानाने ऐकू आला,

ਖਾਨ ਖਵੀਨ ਜਿਤੇ ਹੁਤੇ ਟੂਟਿ ਪਰੇ ਤਹ ਆਨਿ ॥੪੮॥
खान खवीन जिते हुते टूटि परे तह आनि ॥४८॥

त्यामुळे जेवढे खान-खविण होते, तेवढे तुटून तिथे आले. ४८.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਐਸੋ ਕਵਨ ਦ੍ਵੈਖਨੀ ਜਾਯੋ ॥
ऐसो कवन द्वैखनी जायो ॥

बाईचा कसला द्वेष झालाय?

ਜਿਨੈ ਜੁਝਊਆ ਇਹਾ ਬਜਾਯੋ ॥
जिनै जुझऊआ इहा बजायो ॥

कोणी इथे भांडखोर दममा खेळला आहे.

ਐਸਾ ਭਯੋ ਕਵਨ ਮਤਵਾਲਾ ॥
ऐसा भयो कवन मतवाला ॥

किती वेडेपणा आहे?