श्री दसाम ग्रंथ

पान - 292

ਫਿਰਿ ਹਰਿ ਇਹ ਆਗਿਆ ਦਈ ਦੇਵਨ ਸਕਲ ਬੁਲਾਇ ॥

फिरि हरि इह आगिआ दई देवन सकल बुलाइ ॥

तेव्हा हरीने सर्व देवांना बोलावून परवानगी दिली.

ਜਾਇ ਰੂਪ ਤੁਮ ਹੂੰ ਧਰੋ ਹਉ ਹੂੰ ਧਰਿ ਹੌ ਆਇ ॥੧੩॥

जाइ रूप तुम हूं धरो हउ हूं धरि हौ आइ ॥१३॥

मग प्रभूने सर्व देवांना बोलावून त्यांच्यासमोर अवतार घेण्याची आज्ञा केली.१३.

ਬਾਤ ਸੁਨੀ ਜਬ ਦੇਵਤਨ ਕੋਟਿ ਪ੍ਰਨਾਮ ਜੁ ਕੀਨ ॥

बात सुनी जब देवतन कोटि प्रनाम जु कीन ॥

देवांनी (हे) हरिचे ऐकले तेव्हा (तेव्हा) लाखो वेळा साष्टांग नमस्कार केला

ਆਪ ਸਮੇਤ ਸੁ ਧਾਮੀਐ ਲੀਨੇ ਰੂਪ ਨਵੀਨ ॥੧੪॥

आप समेत सु धामीऐ लीने रूप नवीन ॥१४॥

जेव्हा देवतांनी हे ऐकले तेव्हा त्यांनी नतमस्तक झाले आणि त्यांच्या पत्नीसह गोपाळांची नवीन रूपे धारण केली.14.

ਰੂਪ ਧਰੇ ਸਭ ਸੁਰਨ ਯੌ ਭੂਮਿ ਮਾਹਿ ਇਹ ਭਾਇ ॥

रूप धरे सभ सुरन यौ भूमि माहि इह भाइ ॥

अशा प्रकारे सर्व देव (नवीन मानव) रूपाने पृथ्वीवर आले.

ਅਬ ਲੀਲਾ ਸ੍ਰੀ ਦੇਵਕੀ ਮੁਖ ਤੇ ਕਹੋ ਸੁਨਾਇ ॥੧੫॥

अब लीला स्री देवकी मुख ते कहो सुनाइ ॥१५॥

अशा प्रकारे सर्व देवांनी पृथ्वीवर नवीन रूपे धारण केली आणि आता मी देवकीची कथा सांगत आहे.15.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਿਸਨੁ ਅਵਤਾਰ ਹ੍ਵੈਬੋ ਬਰਨਨੰ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति स्री बिसनु अवतार ह्वैबो बरननं समापतं ॥

विष्णूच्या अवताराच्या निर्णयाबद्दल वर्णनाचा शेवट.

ਅਥ ਦੇਵਕੀ ਕੋ ਜਨਮ ਕਥਨੰ ॥

अथ देवकी को जनम कथनं ॥

आता देवकीच्या जन्माचे वर्णन सुरू होते

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

डोहरा

ਉਗ੍ਰਸੈਨ ਕੀ ਕੰਨਿਕਾ ਨਾਮ ਦੇਵਕੀ ਤਾਸ ॥

उग्रसैन की कंनिका नाम देवकी तास ॥

उग्रसैनीची मुलगी, जिचे नाव 'देवकी' होते.

ਸੋਮਵਾਰ ਦਿਨ ਜਠਰ ਤੇ ਕੀਨੋ ਤਾਹਿ ਪ੍ਰਕਾਸ ॥੧੬॥

सोमवार दिन जठर ते कीनो ताहि प्रकास ॥१६॥

देवकी नावाच्या उग्रसैनाच्या कन्येचा जन्म सोमवारी झाला.१६.

ਇਤਿ ਦੇਵਕੀ ਕੋ ਜਨਮ ਬਰਨਨੰ ਪ੍ਰਿਥਮ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ॥

इति देवकी को जनम बरननं प्रिथम धिआइ समापतम ॥

देवकीच्या जन्माच्या वर्णनासंबंधी पहिल्या अध्यायाचा शेवट.

ਅਥ ਦੇਵਕੀ ਕੋ ਬਰੁ ਢੂੰਢਬੋ ਕਥਨੰ ॥

अथ देवकी को बरु ढूंढबो कथनं ॥

आता देवकीच्या सामन्याच्या शोधाचे वर्णन सुरू होते

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

डोहरा

ਜਬੈ ਭਈ ਵਹਿ ਕੰਨਿਕਾ ਸੁੰਦਰ ਬਰ ਕੈ ਜੋਗੁ ॥

जबै भई वहि कंनिका सुंदर बर कै जोगु ॥

जेव्हा ती सुंदर दासी (देवकी) वर बनली

ਰਾਜ ਕਹੀ ਬਰ ਕੇ ਨਿਮਿਤ ਢੂੰਢਹੁ ਅਪਨਾ ਲੋਗ ॥੧੭॥

राज कही बर के निमित ढूंढहु अपना लोग ॥१७॥

जेव्हा ती सुंदर मुलगी लग्नाच्या वयात आली तेव्हा राजाने आपल्या माणसांना तिच्यासाठी योग्य जुळणी शोधण्यास सांगितले.17.

ਦੂਤ ਪਠੇ ਤਿਨ ਜਾਇ ਕੈ ਨਿਰਖ੍ਰਯੋ ਹੈ ਬਸੁਦੇਵ ॥

दूत पठे तिन जाइ कै निरख्रयो है बसुदेव ॥

यावेळी पाठवलेल्या दूताने जाऊन बसुदेवांना पाहिले

ਮਦਨ ਬਦਨ ਸੁਖ ਕੋ ਸਦਨੁ ਲਖੈ ਤਤ ਕੋ ਭੇਵ ॥੧੮॥

मदन बदन सुख को सदनु लखै तत को भेव ॥१८॥

वाणिज्यदूत पाठवला गेला, ज्याने वसुदेवाच्या निवडीला मान्यता दिली, ज्याचा चेहरा कामदेवसारखा होता आणि जो सर्व सुखांचा निवासस्थान आणि विवेकबुद्धीचा स्वामी होता.18.

ਕਬਿਤੁ ॥

कबितु ॥

कबिट

ਦੀਨੋ ਹੈ ਤਿਲਕੁ ਜਾਇ ਭਾਲਿ ਬਸੁਦੇਵ ਜੂ ਕੇ ਡਾਰਿਯੋ ਨਾਰੀਏਰ ਗੋਦ ਮਾਹਿ ਦੈ ਅਸੀਸ ਕੌ ॥

दीनो है तिलकु जाइ भालि बसुदेव जू के डारियो नारीएर गोद माहि दै असीस कौ ॥

वासुदेवांच्या मांडीवर नारळ टाकून त्यांना आशीर्वाद देऊन त्यांच्या कपाळावर पुढची खूण ठेवली.

ਦੀਨੀ ਹੈ ਬਡਾਈ ਪੈ ਮਿਠਾਈ ਹੂੰ ਤੇ ਮੀਠੀ ਸਭ ਜਨ ਮਨਿ ਭਾਈ ਅਉਰ ਈਸਨ ਕੇ ਈਸ ਕੌ ॥

दीनी है बडाई पै मिठाई हूं ते मीठी सभ जन मनि भाई अउर ईसन के ईस कौ ॥

त्याने त्याचे कौतुक केले, मिठाईपेक्षा गोड, जे परमेश्वरालाही आवडले होते

ਮਨ ਜੁ ਪੈ ਆਈ ਸੋ ਤੋ ਕਹਿ ਕੈ ਸੁਨਾਈ ਤਾ ਕੀ ਸੋਭਾ ਸਭ ਭਾਈ ਮਨ ਮਧ ਘਰਨੀਸ ਕੋ ॥

मन जु पै आई सो तो कहि कै सुनाई ता की सोभा सभ भाई मन मध घरनीस को ॥

घरी आल्यावर घरातील बायकांच्या आधी त्याचे पूर्ण कौतुक केले

ਸਾਰੇ ਜਗ ਗਾਈ ਜਿਨਿ ਸੋਭਾ ਜਾ ਕੀ ਗਾਈ ਸੋ ਤੋ ਏਕ ਲੋਕ ਕਹਾ ਲੋਕ ਭੇਦੇ ਬੀਸ ਤੀਸ ਕੋ ॥੧੯॥

सारे जग गाई जिनि सोभा जा की गाई सो तो एक लोक कहा लोक भेदे बीस तीस को ॥१९॥

त्यांचे गुणगान संपूर्ण जगात गायले गेले, जे केवळ या जगातच नव्हे तर इतर वीस तीस प्रदेशांमध्येही गाजले.19.

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

डोहरा

ਕੰਸ ਬਾਸਦੇਵੈ ਤਬੈ ਜੋਰਿਓ ਬ੍ਯਾਹ ਸਮਾਜ ॥

कंस बासदेवै तबै जोरिओ ब्याह समाज ॥

या बाजूला कंस आणि त्या बाजूला वासुदेवांनी लग्नाची व्यवस्था केली

ਪ੍ਰਸੰਨ ਭਏ ਸਭ ਧਰਨਿ ਮੈ ਬਾਜਨ ਲਾਗੇ ਬਾਜ ॥੨੦॥

प्रसंन भए सभ धरनि मै बाजन लागे बाज ॥२०॥

जगातील सर्व लोक आनंदाने भरून गेले आणि वाद्ये वाजवली गेली.20.

ਅਥ ਦੇਵਕੀ ਕੋ ਬ੍ਯਾਹ ਕਥਨੰ ॥

अथ देवकी को ब्याह कथनं ॥

देवकीच्या विवाहाचे वर्णन

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

स्वय्या

ਆਸਨਿ ਦਿਜਨ ਕੋ ਧਰ ਕੈ ਤਰਿ ਤਾ ਕੋ ਨਵਾਇ ਲੈ ਜਾਇ ਬੈਠਾਯੋ ॥

आसनि दिजन को धर कै तरि ता को नवाइ लै जाइ बैठायो ॥

ब्राह्मणांना आसनांवर बसवून (बसुदेवांना) जवळ घेतले.

ਕੁੰਕਮ ਕੋ ਘਸ ਕੈ ਕਰਿ ਪੁਰੋਹਿਤ ਬੇਦਨ ਕੀ ਧੁਨਿ ਸਿਉ ਤਿਹ ਲਾਯੋ ॥

कुंकम को घस कै करि पुरोहित बेदन की धुनि सिउ तिह लायो ॥

आसन ब्राह्मणांना आदरपूर्वक अर्पण केले गेले, त्यांनी वेदमंत्रांचे पठण करून आणि कुंकू इत्यादि चोळून वासुदेवांच्या कपाळावर लावले.

ਡਾਰਤ ਫੂਲ ਪੰਚਾਮ੍ਰਿਤਿ ਅਛਤ ਮੰਗਲਚਾਰ ਭਇਓ ਮਨ ਭਾਯੋ ॥

डारत फूल पंचाम्रिति अछत मंगलचार भइओ मन भायो ॥

(बसुदेवावर) फुलांचा वर्षाव करण्यात आला, पंचामृत आणि तांदूळ आणि मंगलाचर (पदार्थांसह) (बसुदेवाची) प्रसन्नपणे (पूजा केली गेली).

ਭਾਟ ਕਲਾਵੰਤ ਅਉਰ ਗੁਨੀ ਸਭ ਲੈ ਬਖਸੀਸ ਮਹਾ ਜਸੁ ਗਾਯੋ ॥੨੧॥

भाट कलावंत अउर गुनी सभ लै बखसीस महा जसु गायो ॥२१॥

त्यांनी फुले आणि पंचामृत देखील मिसळले आणि स्तुती गीते गायली. यावेळी मंत्री, कलाकार आणि प्रतिभावान व्यक्तींनी त्यांचे कौतुक केले आणि पुरस्कार प्राप्त केले.21.

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

डोहरा

ਰੀਤਿ ਬਰਾਤਿਨ ਦੁਲਹ ਕੀ ਬਾਸੁਦੇਵ ਸਭ ਕੀਨ ॥

रीति बरातिन दुलह की बासुदेव सभ कीन ॥

बसुदेवाने वधू-वरांचे सर्व संस्कार केले.

ਤਬੈ ਕਾਜ ਚਲਬੇ ਨਿਮਿਤ ਮਥੁਰਾ ਮੈ ਮਨੁ ਦੀਨ ॥੨੨॥

तबै काज चलबे निमित मथुरा मै मनु दीन ॥२२॥

वासुदेवांनी लग्नाची सर्व तयारी केली आणि मथुरेला जाण्याची व्यवस्था केली.22.

ਬਾਸਦੇਵ ਕੋ ਆਗਮਨ ਉਗ੍ਰਸੈਨ ਸੁਨਿ ਲੀਨ ॥

बासदेव को आगमन उग्रसैन सुनि लीन ॥

(जेव्हा) उग्रसैनाने बसुदेवाचे आगमन ऐकले

ਚਮੂ ਸਬੈ ਚਤੁਰੰਗਨੀ ਭੇਜਿ ਅਗਾਊ ਦੀਨ ॥੨੩॥

चमू सबै चतुरंगनी भेजि अगाऊ दीन ॥२३॥

जेव्हा उगारसैन यांना वासुदेवाच्या आगमनाची माहिती मिळाली तेव्हा त्यांनी त्यांचे चार प्रकारचे सैन्य त्यांच्या स्वागतासाठी अगोदरच पाठवले.23.

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

स्वय्या

ਆਪਸ ਮੈ ਮਿਲਬੇ ਹਿਤ ਕਉ ਦਲ ਸਾਜ ਚਲੇ ਧੁਜਨੀ ਪਤਿ ਐਸੇ ॥

आपस मै मिलबे हित कउ दल साज चले धुजनी पति ऐसे ॥

सैन्यांची एकमेकांना भेटण्याची व्यवस्था करून, सेनापती अशा प्रकारे पुढे गेले.

ਲਾਲ ਕਰੇ ਪਟ ਪੈ ਡਰ ਕੇਸਰ ਰੰਗ ਭਰੇ ਪ੍ਰਤਿਨਾ ਪਤਿ ਕੈਸੇ ॥

लाल करे पट पै डर केसर रंग भरे प्रतिना पति कैसे ॥

दोन्ही बाजूंच्या सैन्याने परस्पर एकत्र येण्यासाठी हालचाली केल्या त्या सर्वांनी लाल फेटे बांधले होते आणि ते आनंदाने आणि आनंदाने भरलेले खूप प्रभावी दिसत होते.